Trwające od prawie pół roku negocjacje, dotyczące programu ratunkowego dla zagrożonej bankructwem Grecji, wchodzą właśnie w najbardziej krytyczną fazę. Obecny program pomocowy dla Aten wygasa 30 czerwca. W zamian za odblokowanie kolejnej transzy pomocy w wysokości ok. 7,2 mld euro KE, MFW i EBC domagają się od Aten reform strukturalnych. Rząd Aleksisa Ciprasa nie zgadza się jednak na radykalne reformy i cięcia. Oto kluczowe daty i scenariusze, które mogą uratować Grecję lub wpędzić ją w katastrofę ekonomiczną. Pierwsza "mglista" szansa na porozumienie już dziś.
18 czerwca
Czwartkowe spotkanie ministrów finansów strefy euro w Luksemburgu to najbliższa szansa na porozumienie. Pierwszym punktem spotkania jest temat pomocy dla Grecji, ale o przełom może być niezwykle ciężko. - Myślę, że ta część spotkania będzie dość krótka - powiedział nieoficjalnie wysoki rangą unijny urzędnik. W podobnym tonie wypowiadał się w środę szef eurogrupy Jeroen Dijsselbloem.
Dodał też, że ministrowie finansów strefy euro są przeciwni redukcji greckiego długu. Natomiast grecki minister finansów Janis Warufakis, przyznał, że jedzie do Luksemburga bez nowych propozycji reform.
19 czerwca
To drugi i ostatni dzień szczytu UE. Tym razem wezmą w nim udział przedstawiciele wszystkich 28 państw Wspólnoty. W teorii osoby, które mogą podpisać porozumienie będą więc obecne w tym samym miejscu i w tym samym czasie. Ale jeśli nie nastąpi jakaś dramatyczna zmiana okoliczności - na przykład nagła panika na rynku - to raczej nie należy spodziewać się wyjścia z martwego punktu.
21 czerwca
Jeśli nie dojdzie do podpisania porozumienia w Luksemburgu, przywódcy strefy euro rozważą zwołanie nadzwyczajnego szczytu z udziałem szefów rządów eurolandu. Spotkanie odbędzie się prawdopodobnie w niedzielę 21 czerwca. Odpowiedzialny za jego zwołanie będzie przewodniczący Rady Europejskiej Donald Tusk.
Niektórzy urzędnicy UE uważają, że nadzwyczajny szczyt będzie zbędny, jeżeli do porozumienia nie doprowadzą ministrowie finansów strefy euro. To oni są bowiem najlepiej przygotowani merytorycznie do prowadzenia negocjacji ws. nowego programu ratunkowego dla Aten.
Inni urzędnicy są zdania, że Aleksis Cipras będzie chciał właśnie wtedy dobić targu. Premier Grecji wielokrotnie powtarzał, że porozumienie powinno być osiągnięte na najwyższych szczeblach politycznych, a nie wśród negocjatorów-technokratów.
22 czerwca
Jeżeli do tego dnia wciąż nie będzie porozumienia, nad Atenami zaczną się zbierać naprawdę burzowe chmury. W grę wchodzi kontrola kapitału, która ograniczy wypłaty z greckich banków i częściowo powstrzyma kompletne załamanie finansowe.
EBC, który trzyma greckie banki przy życiu przez zatwierdzanie ratunkowych pożyczek, może być zmuszony do ogłoszenia ich bankructwa oraz do wycofania wszelkiej pomocy. Bez pożyczek greckie banki upadną, a jedynym sposobem, aby ponownie wstały byłoby stworzenie nowego banku centralnego z nową walutą.
Kontrola kapitału znacząco spowolni ten proces, co da obu stronom więcej czasu na negocjacje. Ale raz nałożona, kontrola kapitału może być trudna do zniesienia. Cypr, który dwa lata temu był zmuszony do wprowadzenie kontroli kapitału w związku ze swoim programem ratunkowym, zniósł ją dopiero w kwietniu tego roku. Islandii ten proces zajął aż siedem lat.
25 czerwca
Jest to data długo planowanego szczytu UE. Program rozmów unijnych przywódców jest już jednak zapełniony. Premier Wielkiej Brytanii David Cameron ma ogłosić swoje plany związane z renegocjacją brytyjskich stosunków z Unią Europejską. Ponadto, urzędnicy w Brukseli są przekonani, że tego dnia będzie już za późno, aby uratować Grecję.
30 czerwca
To dzień, w którym wygasa program pomocowy dla Grecji i ostateczny termin spłaty długu w wysokości 1,5 mld euro wobec Międzynarodowego Funduszu Walutowego. Urzędnicy twierdzą, że bez porozumienia ws. listy reform gospodarczych nie ma szans na przedłużenie programu po raz trzeci.
Cipras jasno dał do zrozumienia, że bez pomocy finansowej nie będzie mógł spłacić kredytu zaciągniętego w MFW. Chociaż technicznie nie oznacza to jeszcze niewypłacalności to Grecja dołączy to takich krajów jak Somalia, Kuba i Zimbabwe, które także mają "zaległe zobowiązania" wobec Funduszu.
Mimo, że agencje ratingowe poinformowały, że brak wpłaty na konto MFW nie będzie formalnie oznaczało bankructwa to ostateczna decyzja i tak będzie należała do EBC. Jeżeli bank centralny uzna Grecję za bankruta, zabezpieczenia stosowane przez greckie banki do uzyskania pożyczek - głównie greckie obligacje rządowe - staną się bezwartościowe. Ateny będą odcięte od awaryjnego finansowania, co prawdopodobnie zmusi je do Grexitu.
1 lipca
Jeżeli program wygaśnie i Grecy nie spłacą długu wobec MFW, a EBC mimo tego podejmie decyzje, że greckie banki nadal będą mogły brać pożyczki to Grecja stanie się "niezbadanym terytorium". Takim terminem posłużył się niedawno szef EBC Mario Draghi. Co ono oznacza? Grecka gospodarka będzie sparaliżowana przez kontrolę kapitału, rząd nie będzie miał już gotówki, a sektor bankowy będzie walczył o życie.
Niektórzy urzędnicy ze strefy euro twierdzą, że taki stan rzeczy doprowadzi do tak ogromnego gniewu społecznego skierowanego w stronę Ciprasa, że jego rząd upadnie. Może to oznaczać albo nowe wybory albo powstanie tymczasowego rządu jedności narodowej, którego zadaniem będzie "posprzątanie" po katastrofie.
Autor: tol / Źródło: Financial Times
Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock