Zgubiony dowód osobisty. Jak szybko unieważnić dowód?

● Zgubiony dowód osobisty należy unieważnić w najbliższym urzędzie gminy, w internecie, a gdy jesteśmy za granicą – w polskim konsulacie. ● Zgubienie dowodu osobistego należy zgłosić także w banku, nawet jeśli nie mamy konta bankowego. ● Unieważnienie utraconego dowodu może uchronić nas przed oszustami i poważnymi konsekwencjami. ● W przypadku e-dowodów istnieje możliwość zawieszenia ważności dokumentu na 14 dni.

Zasady wydawania i używania dowodu osobistego reguluje ustawa z dnia 6 sierpnia 2010 r. o dowodach osobistych. Z kolei rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 7 stycznia 2020 r. reguluje takie kwestie, jak unieważnienie dowodu czy jego zwrot.

Zgodnie z przepisami każdy pełnoletni obywatel Polski mieszkający na jej terytorium jest zobowiązany do posiadania dowodu osobistego. Obywatele niepełnoletni nie mają obowiązku, ale mają prawo do posiadania dowodu osobistego.

Co robić, gdy zgubimy dowód osobisty? To nie tylko problem związany z koniecznością wyrobienia nowego dokumentu, ale przede wszystkim poważne zagrożenie w przypadku, gdyby dowód trafił w ręce oszustów. Dane na nim zawarte mogą bowiem zostać wykorzystane m.in. do wzięcia kredytu lub pożyczki oraz do podpisywania różnego rodzaju umów. 

Aby się przed tym uchronić, konieczne jest jak najszybsze unieważnienie zgubionego dowodu osobistego. W przypadku gdy dowód zaginął lub został uszkodzony, unieważnienia można dokonać zgłaszając się do urzędu gminy, przez internet (jeśli posiadamy ważny profil zaufany) albo w polskim konsulacie, gdy znajdujemy się aktualnie za granicą.

Jeżeli natomiast dowód został skradziony, wystarczy zgłosić ten fakt policji, która dokona unieważnienia dowodu z dniem zgłoszenia. Nie trzeba wówczas już informować o tym w urzędzie gminy.

W przypadku zagubienia dowodu osobistego musisz działać szybko. Pobierz w dowolnym urzędzie gminy lub z internetu formularz zgłoszenia utraty lub uszkodzenia dowodu osobistego. Z wypełnionym formularzem i innym ważnym dokumentem tożsamości, np. paszportem, zgłoś się do dowolnego urzędu gminy.

Dowód osobisty zostanie unieważniony natychmiast, a urzędnik wyda ci zaświadczenie o utracie albo uszkodzeniu dowodu. Po unieważnieniu dotychczasowego dowodu osobistego złóż wniosek o wydanie nowego dowodu osobistego.

Zgubienie dowodu osobistego możesz też zgłosić przez internet:

– Wejdź na stronę „Zgłoś utratę lub uszkodzenie swojego dowodu osobistego – unieważnij dowód”   – Kliknij niebieski przycisk „Wyślij zgłoszenie”, który przeniesie cię na stronę login.gov.pl. – Zaloguj się profilem zaufanym i wybierz, czy zgłoszenie dotyczy utraty, czy uszkodzenia dowodu osobistego. W drugim przypadku dowód będzie trzeba dostarczyć później osobiście lub pocztą do urzędu, który go wydawał. – Kliknij przycisk „Unieważnij dowód”, który przeniesie cię na stronę pz.gov.pl. – Przy użyciu profilu zaufanego i otrzymanej na powiązany z nim numer wiadomości SMS potwierdź unieważnienie dowodu osobistego.

Dowód osobisty zostanie natychmiast unieważniony, nawet w nocy i w święta, a zaświadczenie o zgłoszeniu jego utraty lub uszkodzenia zostanie wysłane na twoją skrzynkę na platformie ePUAP.

Jeżeli znajdujesz się za granicą, zgubienie dowodu osobistego możesz zgłosić w najbliższym polskim konsulacie – osobiście albo wysyłając dokumenty pocztą lub faksem. 

Procedura wygląda tak samo, jak przy zgłaszaniu zgubienia dowodu osobistego w Polsce. Jedyną różnicą jest to, że unieważnienie dowodu może nastąpić z opóźnieniem, co  wynika z konieczności przekazania wniosku do właściwego urzędu gminy.

Jeśli masz profil zaufany, przez internet możesz sprawdzić, czy twój dowód osobisty został już unieważniony. 

Zgłoszenie zgubienia lub uszkodzenia dowodu osobistego i unieważnienie go jest bezpłatne. Bezpłatne jest również zgłoszenie zaginięcia dowodu w banku. Ale utrata dowodu osobistego to zarazem konieczność wyrobienia nowego. Również w tym przypadku wnioskodawca nie zapłaci ani złotówki. Wydanie nowego dowodu osobistego, zarówno dla osób pełnoletnich jak i dla dzieci, jest bezpłatne. 

Odblokowanie unieważnionego dowodu osobistego nie jest możliwe. Jeżeli zgłoszenie zostało przyjęte, dotychczasowy dowód traci ważność i konieczne jest wyrobienie nowego.

A co w sytuacji, w której nie możesz znaleźć swojego dowodu osobistego, ale spodziewasz się, że się znajdzie? Jeśli masz dowód wydany po 4 marca 2019 roku (czyli dokument z warstwą elektroniczną, tzw. e-dowód), możesz skorzystać z opcji zawieszenia jego ważności na 14 dni kalendarzowych. Zrobisz to w dowolnym urzędzie gminy albo przez internet przy użyciu profilu zaufanego. Przez ten czas nikt nie będzie mógł korzystać z tego dokumentu.

Jeżeli w ciągu 14 dni dowód osobisty się znajdzie, trzeba cofnąć jego zawieszenie i można znów go używać. W innym przypadku dokument zostanie po 14 dniach automatycznie unieważniony. 

Zgubienie lub kradzież dowodu osobistego warto również zgłosić w banku i zastrzec. Dotyczy to również osób, które nie mają konta w banku, ponieważ potencjalny oszust i tak może zaciągnąć pożyczkę na czyjś dowód osobisty. 

Wszystkie banki w Polsce uczestniczą w systemie „Dokumenty zastrzeżone”, który ma chronić przed tego typu oszustwami. Zgłoszenie w banku zaginięcia dowodu osobistego zwiększa więc bezpieczeństwo i ułatwia uchronienie się przed problemami. Bank przekaże informacje o zastrzeżeniu naszego dowodu osobistego innym zainteresowanym instytucjom, m.in. innym bankom, operatorom komórkowym czy firmom leasingowym. 

Zgłoszenia zaginięcia lub kradzieży dowodu osobistego najlepiej dokonać we własnym banku. Część banków przyjmuje jednak takie zgłoszenia od wszystkich osób, również tych niekorzystających z żadnych usług bankowych. 

Akty prawne: Ustawa z dnia 6 sierpnia 2010 r. o dowodach osobistych; Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 7 stycznia 2020 r. w sprawie wzoru dowodu osobistego, jego wydawania i odbioru oraz utraty, uszkodzenia, unieważniania i zwrotu