Biuro Legislacyjne Senatu wskazuje na niekonstytucyjność niektórych zmian podatkowych Polskiego Ładu

"W dniu 8 września 2021 r. Rada Ministrów wniosła do Sejmu projekt opiniowanej ustawy. W tym samym dniu Marszałek Sejmu zarządziła wydrukowanie i doręczenie posłom tego projektu, a także skierowała go do pierwszego czytania na posiedzeniu Sejmu" - przypomniało w opinii Biuro Legislacyjne Kancelarii Senatu.

Zaznaczyło też, że objętość doręczonego posłom druku sejmowego nr 1532 liczyła 686 stron - z czego projekt ustawy wprowadzającej zmiany podatkowe liczył 259 stron, uzasadnienie - 262 strony, a ocena skutków regulacji - 58 stron.

"Wyznaczone przez Sejm ramy czasowe postępowania ustawodawczego nie powinny negatywnie wpływać na przebieg tego postępowania. O takim negatywnym wpływie można zaś mówić w analizowanym przypadku" - podkreślono w opinii, pod którą podpisał się główny legislator Piotr Magda. Dodano przy tym, że "pomiędzy pierwszym czytaniem na posiedzeniu Sejmu (17 września 2021 r.) a trzecim czytaniem (1 października 2021 r.) upłynęło zaledwie 13 dni".

"W świetle powyższego istnieją podstawy do uznania, że opiniowana ustawa została uchwalona z naruszeniem proceduralnych standardów wynikających z zasady poprawnej legislacji" - napisano w opinii.

OGLĄDAJ TVN24 W INTERNECIE W TVN24 GO >>>

Biuro Legislacyjne Senatu miało w opinii zastrzeżenia co do ulgi dla klasy średniej. "Jeżeli ustawodawca przyznaje określonym podatnikom podatku dochodowego od osób fizycznych prawo do skorzystania z preferencyjnych form opodatkowania, musi to czynić z poszanowaniem zasady równości podatkowej" - podkreślono.

"Powołane wzorce konstytucyjne obligują do wyrażenia zasadniczej wątpliwości, czy dopuszczalne jest uczynienie beneficjentami tzw. ulgi dla klasy średniej wyłącznie pracowników w rozumieniu art. 12 ust. 4 ustawy o PIT oraz podatników osiągających przychody z pozarolniczej działalności gospodarczej, a zatem z wyłączeniem podatników osiągających przychody z innych źródeł. Problem ten jawi się szczególnie wyraźnie w odniesieniu do podatników osiągających przychody z umów zlecenia, o których mowa w art. 13 pkt 8 ustawy o PIT" - wyjaśniono w opinii.

Jako przykład wskazano lekarza zatrudnionego na podstawie stosunku pracy, którego suma przychodów wynosi co najmniej 68 412 zł i nie przekracza kwoty 133 692 zł. "Będzie mógł skorzystać z ulgi, podczas gdy lekarza świadczącego tożsamą pracę w podmiocie leczniczym na podstawie umowy zlecenia (...) wyłączono z zakresu beneficjentów tej preferencji" - zauważono.

W opinii stwierdzono, że "zastrzeżenia co do zgodności z Konstytucją" istnieją również w przypadku zmiany podatkowej osób samotnie wychowujących dziecko.

"Istnieją podstawy do uznania, że art. 1 pkt 2 lit. c w związku z pkt 49 opiniowanej ustawy jest niezgodny z art. 71 ust. 1 zdanie drugie Konstytucji przez to, że pozbawia podatnika będącego osobą samotnie wychowującą dziecko albo dzieci prawa do wspólnego opodatkowania się z tym dzieckiem albo z tymi dziećmi na rzecz ustanowienia uprawnienia tej osoby do odliczenia od podatku kwoty w stałej wysokości 1500 zł" - napisało Biuro Legislacyjne.

Wyjaśniło, że w wyniku przyjętych poprawek "przesądzono o likwidacji prawa podatnika będącego osobą samotnie wychowującą dziecko albo dzieci do wspólnego opodatkowania się z tym dzieckiem albo z tymi dziećmi na rzecz ustanowienia uprawnienia tej osoby do odliczenia od podatku kwoty w wysokości 1500 zł".

Według Biura Legislacyjnego "wnioskodawca poprawek nie uwzględnił w swej argumentacji dyspozycji wyrażonej w (...) Konstytucji, wedle której rodziny znajdujące się w trudnej sytuacji materialnej i społecznej, zwłaszcza wielodzietne i niepełne, mają prawo do szczególnej pomocy ze strony władz publicznych".

PEŁNA TREŚĆ OPINII BIURA LEGISLACYJNEGO KANCELARII SENATU >>>>

Powyższe zmiany krytykował również Rzecznik Praw Obywatelskich profesor Marcin Wiącek. Zaproponował także, aby nowe zasady weszły w życie 1 stycznia 2023 roku, a nie jak przewidziano w ustawie 1 stycznia 2022 roku. Ponadto RPO stwierdził, że "kontrowersje wzbudzają zmiany dotyczące wyłączenia możliwości odliczenia składki zdrowotnej od podatku, zmiany podstawy jej wymiaru oraz zmiana wysokości składki zdrowotnej dla niektórych grup podatników".