Polacy weszli w kryzys z potężnymi długami. "Przy wyjściu na prostą zderzyli się z pandemią"

Według Rejestru Dłużników BIG InfoMonitor w pierwszym kwartale br. zaległości kredytowe i pozakredytowe Polaków wzrosły o ponad 2 mld zł (do 79,8 mld zł), a liczba niesolidnych dłużników zwiększyła się o prawie 37 tys. osób. Nieopłacone w terminie zobowiązanie albo opóźnioną o 30 dni ratę kredytu ma ponad 2,83 mln osób.

Kłopoty wynikające z zamrożenia gospodarki, zamknięcia firm, zwolnień i ograniczenia pracy będą widoczne w zaległościach najwcześniej w kwietniu - podkreślili eksperci BIG InfoMonitor. Najpierw pojawią się w kredytach, a potem w zgłaszanych do rejestru dłużników zaległościach pozakredytowych, czyli nieopłaconych w terminie rachunkach za telefon, media, kablówkę czy nieuregulowanych alimentach. Statystyki uwzględniają bowiem raty kredytów oraz różnego rodzaju bieżące rachunki i zobowiązania opóźniane o minimum 30 dni na kwotę 200 zł i więcej.

OGLĄDAJ TVN24 W INTERNECIE NA TVN24 GO

Jak powiedział prezes BIG InfoMonitor Sławomir Grzelczak, obecnie co 11 dorosły rodak ma kłopoty z terminowym płaceniem zobowiązań. - Średnio na osobę to ponad 28,1 tysiąca złotych. Część osób niestety dobre czasy dla gospodarki wykorzystała na zwiększenie wydatków i zadłużenia - dodał.

Przyrost zaległości o ponad 2 mld zł od stycznia do marca to m.in. efekt "przeszarżowania" na zakupach bożonarodzeniowych i grudniowych promocjach. Jak wskazał Grzelczak, osoby popadające w problemy z powodu wydatków na święta i kończące rok wyprzedaże, zwykle wychodzą z finansowego dołka przez dwa - trzy miesiące. - Tym razem tuż przy wyjściu na prostą zderzyli się z pandemią, która czterem Polakom na dziesięciu pogorszyła sytuację finansową - zaznaczył Grzelczak.

Wskazał, że z badań zrealizowanych dla BIG InfoMonitor przez Maison&Partners wynika, że co trzeci Polak z powodu koronawirusa stracił część dochodów, a co dwudziesty został pozbawiony ich źródła.

Pandemia zmniejszyła zarobki głównie osób między 25. a 34. rokiem życia oraz 45-54 latków. Całkowicie możliwości zarabiania pozbawiła w największym stopniu najmłodsze pokolenie, 18-24 latków.

Indeks Zaległych Płatności Polaków wzrósł w pierwszym kwartale z 88,9 do 90 pkt. Wskaźnik pokazuje, ile osób z problemami finansowymi przypada na 1000 dorosłych mieszkańców w kraju. W siedmiu województwach: dolnośląskim, kujawsko-pomorskim, lubuskim, pomorskim, śląskim, warmińsko-mazurskim oraz zachodniopomorskim zaległości ma już przynajmniej co dziesiąty dorosły mieszkaniec.

Jak wynika z danych Biura, kwota zaległych zobowiązań kredytowych i pozakredytowych Polaków na koniec marca 2020 wyniosła 79 mld 759 mln 622 tys. 146 zł. Np. wartość długów z tytułu niespłacanych rachunków, alimentów i czynszów wzrosła w ciągu kwartału o 449 mln 514 tys. 680 zł (1,1 proc.), a nieregulowanych w terminie kredytów o 1 mld 606 mln 447 tys. 464 zł (4,5 proc.). Suma zaległości pozakredytowych sięga 42,7 mld zł, a kredytów, których spłatę kredytobiorcy opóźniają o minimum 30 dni w kwocie co najmniej 200 zł to łącznie 37,1 mld zł.

W porównaniu z czwartym kwartałem 2019 r. łączna liczba niesolidnych dłużników zwiększyła się o 36 862 osób i wyniosła na koniec marca 2 833 569. Wśród dłużników dominują mężczyźni (61,4 proc.). Jednocześnie mają oni również wyższe zaległości niż kobiety – należy do nich 66,7 proc. sumy przeterminowanych zobowiązań. Wśród niesolidnych dłużników systematycznie rośnie liczba osób posiadających zarówno niespłacane na czas kredyty, jak i rachunki czy alimenty - to 22,5 proc. (636 tys. 594 osoby).

Średnia wartość zaległego zobowiązania przypadająca na osobę podwyższyła się we wszystkich województwach, najbardziej w mazowieckim o 881 zł (2,4 proc.), warmińsko-mazurskim 479 zł (2,1 proc.) i kujawsko-pomorskim 482 zł (2 proc.). Przeciętny dług na osobę jest najwyższy na Mazowszu, gdzie wynosi 37 524 zł (wzrost o 881 zł, 2,4 proc.). Na kolejnych pozycjach są: Małopolska (po wzroście o 361 zł jest to 29 464 zł) oraz Pomorze Zachodnie (28 867 zł, wzrost o 182 zł).

Do niemal 390 mln zł wzrosły długi 10 najbardziej zadłużonych osób w kraju. Rekordzistą jest 63-letni mieszkaniec Lubelszczyzny, który ma ponad 73,2 mln zł zaległości. Drugi w tym zestawieniu, 37-letni mężczyzna z Pomorza, ma do zwrotu 48 mln zł. Na trzeciej pozycji znalazła się 38-letnia mieszkanka Mazowsza, która ma 44,6 mln zł niespłaconych zobowiązań. Z Mazowsza pochodzi połowa z pierwszej "dziesiątki" rekordzistów; ich średnia wieku wynosi 57 lat.

Najwięcej niespłacanych zobowiązań kredytowych i pozakredytowych mają mieszkańcy Mazowsza (14,18 mld zł), Śląska (10,45 mld zł) oraz Dolnego Śląska (7,24 mld zł), a najmniej - osoby mieszkające w województwach: podlaskim i opolskim (po 1,55 mld zł) oraz świętokrzyskim (1,68 mld zł).

Rekord pod względem liczby dłużników na 1000 dorosłych mieszkańców należy do woj. lubuskiego - takich osób jest tam 118. Nieznacznie ustępuje mu zachodniopomorskie, gdzie jest 117 niesolidnych dłużników na 1000 mieszkańców. Niewiele mniej osób w kłopotach ma Dolny Śląsk – 115. Czwarte w zestawieniu jest kujawsko-pomorskie, ze 112 osobami na 1000. Więcej niż 100 osób mają też: Warmia i Mazury, Górny Śląsk oraz Pomorze.

W Polsce nie ma centralnego rejestru dłużników. Biuro Informacji Gospodarczej InfoMonitor (BIG InfoMonitor) gromadzi informacje gospodarcze o zaległym zadłużeniu osób i firm. Zbieraniem i udostępnianiem danych na temat sytuacji finansowej konsumentów oraz przedsiębiorstw zajmuje się też między innymi Krajowy Rejestr Długów Biuro Informacji Gospodarczej.