Skokowy wzrost kosztów obsługi długu, rząd szykuje "bezpiecznik"

Źródło:
TVN24 Biznes
Adam Glapiński o zatrzymaniu podwyżek stóp procentowych (wypowiedź z 6 października 2022)
Adam Glapiński o zatrzymaniu podwyżek stóp procentowych (wypowiedź z 6 października 2022)TVN24
wideo 2/8
Adam Glapiński o zatrzymaniu podwyżek stóp procentowychTVN24

Rząd przygotowuje się na sytuację, kiedy koszty obsługi długu Skarbu Państwa wzrosną w stosunku do założeń z ustawy budżetowej. Ministerstwo Finansów przygotowało rozwiązanie, które pozwala, by premier mógł podjąć decyzję o przekierowaniu pieniędzy budżetowych przeznaczonych na inny cel. - Wyższe stopy procentowe dotykają nie tylko kredytobiorców, ale też ministra finansów -powiedział w rozmowie z TVN24 Biznes ekonomista Rafał Mundry.

Z prognoz dołączonych do ustawy budżetowej na 2023 rok wynika, że dług Skarbu Państwa w 2021 roku wynosił 1,138,0 mld zł, co stanowiło 43,4 proc. Produktu Krajowego Brutto. Według prognoz zawartych w uzasadnieniu dołączonym do projektu ustawy, dług ten na koniec 2022 roku wzrośnie do 1 236,2 mld zł (41,0 proc. PKB), a w 2023 roku do 1 353,6 mld zł (40,8 proc. PKB).

Rząd już wie, że koszty obsługi długi mocno wzrosną w 2023 roku - według planu z 26,0 mld zł w 2022 roku do 66,0 mld zł w przyszłym. I wygląda na to, że rząd obawia się, iż na tym poziomie wcale nie musi się skończyć.

- W przypadku kosztów obsługi długu chodzi o oprocentowanie obligacji emitowanych przez Skarb Państwa. Jeżeli Ministerstwo Finansów potrzebuje pieniędzy na pokrycie deficytu budżetowego, czyli po prostu im brakuje w kasie, to emituje obligacje skarbowe. Im mamy wyższe stopy procentowe i banki oferują wyższe lokaty, to państwo (Ministerstwo Finansów) musi oferować również wyższe oprocentowanie obligacji, żeby były atrakcyjnym instrumentem finansowym - wyjaśnił w rozmowie z TVN24 Biznes ekonomista Rafał Mundry. - Rok temu obligacje Skarbu Państwa były oprocentowane na 1-2 procent, a obecnie na 7 procent. To jest kilkukrotny skok, skok obsługi zadłużenia, bo to znaczy, że odsetki w przyszłości będziemy musieli oddać i to znacznie wyższe niż jeszcze rok temu - dodał.

"Ministerstwo Finansów szykuje się na wzrosty kosztów obsługi zadłużenia"

W rządowym projekcie ustawy o szczególnych rozwiązaniach służących realizacji ustawy budżetowej na rok 2023, który trafił do Sejmu pod koniec września br., zapisano, że w przyszłym roku "środki zaplanowane w ustawie budżetowej na ten rok, w tym środki ujęte w ramach rezerw celowych budżetu państwa, mogą zostać przeznaczone na sfinansowanie wydatków na obsługę długu Skarbu Państwa". W tym celu premier będzie mógł podjąć decyzję o "zablokowaniu planowanych wydatków w zakresie całego budżetu państwa, określając część budżetu państwa i łączną kwotę wydatków, która podlega blokowaniu".

Zdaniem rządzących potrzebne jest rozwiązanie "zwiększające elastyczność w zarządzaniu wydatkami na obsługę długu Skarbu Państwa w ciągu roku, w szczególności możliwość szybkiego zwiększenia ich limitu w przypadku zmian czynników rynkowych czy ewentualnych potrzeb przeprowadzania nieplanowanych operacji, w szczególności odkupu długu". "Takie rozwiązania służą finansom publicznym - równowadze budżetowej, ochronie limitu konstytucyjnego państwowego długu publicznego do produktu krajowego brutto" - dodano.

- Słyszymy, że sytuacja jest dobra, że budżet jest w dobrej kondycji. Tego typu rozwiązania w tym czasie są dość mocno zaskakujące i niepokojące, bo to by oznaczało, że Ministerstwo Finansów szykuje się na niebotyczne wzrosty kosztów obsługi zadłużenia i tym samym szykuje się na to, że coś niedobrego może się jeszcze wydarzyć - zwrócił uwagę Mundry.

Ministerstwo Finansów uspokaja, że "możliwość przekierowywania nadwyżek z rezerw celowych na obsługę kosztów zadłużenia Skarbu Państwa istnieje już dziś". "To nie jest nowy zapis. To 'bezpiecznik' związany z wojną w Ukrainie. Nie ma to nic wspólnego z niewypłacalnością Polski ani sytuacją finansów publicznych" - podkreślił resort we wpisie na Twitterze.

W uzasadnieniu dołączonym do rządowego projektu czytamy, że takie rozwiązanie funkcjonuje od bieżącego roku w ramach art. 21 ustawy z dnia 12 marca 2022 r. o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa.

MF o hipotetycznej sytuacji dotyczącej długu

W uzasadnieniu dołączonym do projektu wyjaśniono, że koszty obsługi długu Skarbu Państwa są uzależnione od wielu czynników, w tym głównie związanych z sytuacją rynkową (poziom stóp procentowych i kursu walutowego), sytuacją budżetową (poziom potrzeb pożyczkowych budżetu państwa i ich rozkład w czasie) i w efekcie od realizowanego procesu finansowania potrzeb pożyczkowych budżetu państwa i zarządzania długiem Skarbu Państwa w ramach przyjętej strategii (struktura sprzedaży długu, operacje zarządzania długiem, w tym odkupy długu).

"Część omawianych wydatków ma charakter zdeterminowany (ustalony), natomiast pozostałe koszty są uzależnione od kształtowania się tych uwarunkowań, w szczególności rynkowych i związanych z procesem finansowania i zarządzania długiem. Obecna wysoka niepewność i zmienność czynników rynkowych istotnie wpływa na poziom kosztów obsługi długu Skarbu Państwa i powoduje zwiększenie skali jego niepewności" - dodano.

W ocenie rządzących "zagrożenie realizacji zadań związanych z obsługą długu Skarbu Państwa może prowadzić do negatywnych skutków dla wszystkich jednostek finansowanych z budżetu państwa". Chodzi m.in. o Kancelarie Sejmu i Senatu, Kancelarię Prezydenta RP, Najwyższą Izbę Kontroli, Naczelny Sąd Administracyjny, czy Państwową Inspekcję Pracy.

"Hipotetyczna sytuacja braku terminowej realizacji obsługi długu Skarbu Państwa, nawet wynikająca z opóźnień natury proceduralnej, może wiązać się z postawieniem w stan wymagalności wszystkich transakcji finansowych, których stroną na rynku finansowym jest Skarb Państwa. Zatem w skrajnych przypadkach, mogłoby to prowadzić do oceny Skarbu Państwa jako niewypłacalnego przez szereg instytucji finansowych" - czytamy w uzasadnieniu.

Rozwiązanie "zwiększające elastyczność"

Rafał Mundry został przez nas zapytany, czy "ocena Skarbu Państwa jako niewypłacalnego przez szereg instytucji finansowych" jest realna. - Nie wiem, co by się musiało wydarzyć. Jeżeli będą jakieś nadzwyczajne sytuacje na przykład wojenne i być może znacznie większe wydatki na zbrojenia, to wszystko się może wydarzyć. Na chwilę obecną musiałyby się pojawić zdecydowanie większe czynniki ryzyka, żeby rozchwiały sytuację budżetową - powiedział analityk gospodarczy.

Jednocześnie zwrócił uwagę na kalendarz wyborczy. - Pojawią się pomysły wyborcze i wtedy budżet zacznie nam puchnąć - zauważył.

Ponadto - jak wskazał ekonomista - "w przyszłym roku czekają nas bardzo duże - około 400 miliardów złotych - zapadalności długu (termin wykupu obligacji - red.), zarówno te emitowane przez budżet państwa, podmioty, w których Skarb Państwa ma większość, czyli np. BGK czy PFR". - Obligacje emitowaliśmy na bardzo niskim poziomie oprocentowania, teraz ten procent będzie wyższy, to też może być jeden z powodów, dlaczego Rada Polityki Pieniężnej dalej tych stóp procentowych nie chce podnosić, bo wie, że koszty obsługi zadłużenia będą jeszcze wyższe, bo podniesie to również oprocentowanie obligacji skarbowych. Wyższe stopy nie tylko dotykają kredytobiorców, ale też ministra finansów - podkreślił Rafał Mundry.

Zdaniem ekonomisty obecnie nie ma ryzyka przekroczenia ustalonego w budżecie limitu państwowego długu publicznego w wysokości 60 procent PKB. - Inflacja pomaga budżetowi, bo ma on przez nią wyższe wpływy - zauważył.

Autorka/Autor:mb/dap

Źródło: TVN24 Biznes

Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock

Pozostałe wiadomości

Premier Finlandii Petteri Orpo poinformował w środę, że jego kraj bada sprawę awarii podmorskiego kabla energetycznego łączącego Finlandię i Estonię - donosi agencja Reuters.

Awaria kabla energetycznego na dnie Bałtyku. "Wszczęto dochodzenie"

Awaria kabla energetycznego na dnie Bałtyku. "Wszczęto dochodzenie"

Źródło:
PAP, Reuters

Od środy 25 grudnia sygnaliści mogą dokonywać zgłoszeń zewnętrznych do organów publicznych, w tym do Rzecznika Praw Obywatelskich. Status sygnalisty jest przyznawany w momencie dokonania zgłoszenia, a tożsamość takiej osoby musi być zachowana w tajemnicy.

Nowe uprawnienie pracowników

Nowe uprawnienie pracowników

Źródło:
PAP

Jeśli rodzice chcą otrzymać świadczenie Aktywnie w żłobku z wyrównaniem od października, wniosek powinni złożyć najpóźniej 2 stycznia 2025 roku - wynika z wyjaśnień zamieszczonych na stronie internetowej Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.

Pieniądze mogą przepaść. ZUS ostrzega

Pieniądze mogą przepaść. ZUS ostrzega

Źródło:
tvn24.pl

Usterka techniczna sparaliżowała w środę kolej w Norwegii. Od godziny 8.00 rano nie działają systemy komunikacyjne między pociągami a centralami kierowania ruchem. Z powodu bezpośredniego zagrożenia dla podróżnych pociągi zostały zatrzymane na stacjach do odwołania.

Paraliż kolejowy w całym kraju

Paraliż kolejowy w całym kraju

Aktualizacja:
Źródło:
PAP, tvn24.pl

Dlaczego Ryszard Petru mógł się przed kamerami pobawić w sklep? Bo miał wolną od pracy Wigilię - napisała w mediach społecznościowych ministra rodziny, pracy i polityki społecznej Agnieszka Dziemianowicz-Bąk.

Ryszard Petru i "zabawa w sklep". Ministra komentuje

Ryszard Petru i "zabawa w sklep". Ministra komentuje

Źródło:
tvn24.pl, PAP

W okresie świąteczno-noworocznym Polacy wyjeżdżają głównie na południe Europy, a także do Afryki i Azji - wynika z danych przekazanych przez firmy z branży turystycznej. W ocenie firm część rodaków od lat chętnie spędza Boże Narodzenie poza Polską.

Polacy szukają słońca. "Najbardziej widoczna zmiana"

Polacy szukają słońca. "Najbardziej widoczna zmiana"

Źródło:
PAP

Walka z fałszywymi recenzjami restauracji i hoteli w internecie - taki jest cel przygotowanego we Włoszech projektu ustawy. Zasady wystawiania opinii znajdą się w specjalnym regulaminie. Zadowolenie z tej inicjatywy wyraziła organizacja obrony praw konsumentów.

Plaga fałszywych recenzji. Jest reakcja rządu

Plaga fałszywych recenzji. Jest reakcja rządu

Źródło:
PAP

Premier Ukrainy Denys Szmyhal poinformował we wtorek o otrzymaniu od USA pierwszego miliarda dolarów z 20 miliardów dolarów pożyczki, zabezpieczonej wpływami z zamrożonych rosyjskich aktywów.

Pierwszy miliard z zamrożonych rosyjskich aktywów

Pierwszy miliard z zamrożonych rosyjskich aktywów

Źródło:
PAP

We wtorkowym losowaniu Lotto żaden z graczy nie trafił szóstki. W efekcie kumulacja wzrosła do czternastu milionów złotych. Oto wyniki losowania Lotto i Lotto Plus z 24 grudnia.

Ogromna kumulacja w Lotto

Ogromna kumulacja w Lotto

Źródło:
PAP

Wszystkie samoloty linii American Airlines zostały dopuszczone do lotów po godzinnym wstrzymaniu rejsów – podała we wtorek agencja AP. Uziemienie spowodowane było problemami technicznymi. Amerykański przewoźnik nie podał jednak, jaka dokładnie usterka była przyczyną.

"Usterka techniczna" uziemiła samoloty. Duża linia wznowiła loty

"Usterka techniczna" uziemiła samoloty. Duża linia wznowiła loty

Aktualizacja:
Źródło:
Reuters, PAP

Minister sprawiedliwości Adam Bodnar podpisał rozporządzenia podnoszące stawki za niektóre usługi adwokatów i radców prawnych z urzędu oraz z wyboru - poinformowało we wtorek Ministerstwo Sprawiedliwości. Resort podkreślił, że podniesienie opłat adwokackich nie podnosi kosztów za usługi prawnicze.

Minister sprawiedliwości dwukrotnie podnosi stawki dla adwokatów i radców prawnych

Minister sprawiedliwości dwukrotnie podnosi stawki dla adwokatów i radców prawnych

Źródło:
PAP

W poniedziałek, 23 grudnia o godzinie 22.07, na profilu Narodowego Banku Polskiego na portalu X pojawił się wpis z przeprosinami. Bank centralny przeprasza członka Rady Polityki Pieniężnej profesora Przemysława Litwiniuka. Chodzi o serię wpisów po wywiadzie prof. Litwiniuka w TVN24 w "Rozmowie Piaseckiego". Wówczas profesor skrytykował cud paliwowy na stacjach Orlenu, a NBP oskarżył go o "brutalne wzięcie udziału w kampanii wyborczej" oraz "całkowicie zmyśloną" wypowiedź.

NBP przeprasza nocą. Za oskarżenia o kłamstwa sprzed roku

NBP przeprasza nocą. Za oskarżenia o kłamstwa sprzed roku

Źródło:
tvn24.pl

Będzie przedłużenie wsparcia w postaci rynku mocy dla źródeł energii elektrycznej niespełniających norm emisji CO2. We wtorek rząd przyjął projekt, który "przewiduje wprowadzenie aukcji uzupełniających na rynku mocy – od II połowy 2025 roku do 2028 roku".

Wsparcie dla przestarzałych źródeł energii. Rząd przyjął projekt

Wsparcie dla przestarzałych źródeł energii. Rząd przyjął projekt

Źródło:
PAP

W ubiegłym roku było ich zaledwie blisko 440. Ta niewielka grupa zawodowa może nabyć nowe uprawnienia. Grupa senatorów koalicji chce obniżyć wiek emerytalny tancerzom baletowym. Stosowny projekt ustawy złożono do laski marszałkowskiej.

Emerytura po 20 latach pracy. Może powstać nowa uprzywilejowana grupa zawodowa

Emerytura po 20 latach pracy. Może powstać nowa uprzywilejowana grupa zawodowa

Źródło:
PAP

KIA powiadomiła Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów (UOKiK), że w samochodach KIA Sportage wyprodukowanych na Słowacji między wrześniem 2022 a czerwcem 2023 roku może dojść do uszkodzenia pompy podciśnieniowej. Kampanią naprawczą objęto z tego powodu blisko 3 tysiące pojazdów na polskim rynku.

Wezwanie dla kilku tysięcy aut. Mają poważną wadę

Wezwanie dla kilku tysięcy aut. Mają poważną wadę

Źródło:
PAP

Apple zbliża się do historycznej wyceny giełdowej na poziomie 4 bilionów dolarów. Wzrost wartości spółki napędzają inwestorzy ucieszeni postępem w zakresie długo oczekiwanych ulepszeń sztucznej inteligencji przez firmę. Liczą, że ożywi to powolną sprzedaż iPhone'a.

Apple bliskie osiągnięcia rekordowej wyceny

Apple bliskie osiągnięcia rekordowej wyceny

Źródło:
Reuters

Od stolicy do byłej stolicy ekspresówką. W poniedziałek pierwszy raz można było przejechać dwupasmówką bez świateł między Krakowem a Warszawą. Drogowcy oddali do użytku ostatni brakujący odcinek S7 w Małopolsce. To koniec, ale też początek... kolejnych inwestycji. W nadchodzącym roku kierowcy dostaną kilkaset kilometrów nowych tras. W planach jest też budowa rekordowo długiego tunelu pod Odrą. Drogowcy mają też plan B na budowę wschodniej obwodnicy Warszawy. O konkretach reporter magazynu "Polska i Świat" Łukasz Wieczorek.

Chcą oddać kierowcom blisko 400 kilometrów nowych tras

Chcą oddać kierowcom blisko 400 kilometrów nowych tras

Źródło:
TVN24

Brazyliskie władze wstrzymały budowę fabryki chińskiego giganta aut elektrycznych BYD. Jako powód wskazano złe warunki, w których żyli pracownicy ją wznoszący. Porównano je do "niewolnictwa".

"Warunki przypominające niewolnictwo". Brazylia wstrzymuje inwestycję chińskiego giganta

"Warunki przypominające niewolnictwo". Brazylia wstrzymuje inwestycję chińskiego giganta

Źródło:
BBC

Porównywarka cen Ceneo złożyła w Sądzie Okręgowym w Warszawie pozew o odszkodowanie przeciwko Google w wysokości ponad 2,3 miliarda złotych. Zdaniem spółki amerykański gigant prowadził działania antykonkurencyjne, polegające na preferowaniu własnej usługi porównywania cen w wynikach wyszukiwania. "Zdecydowanie nie zgadzamy się z tym pozwem i rozważamy nasze możliwości" - stwierdziła firma Google w odpowiedzi na pytania redakcji biznesowej tvn24.pl.

Pozew przeciwko Google w polskim sądzie. Kwota jest ogromna

Pozew przeciwko Google w polskim sądzie. Kwota jest ogromna

Źródło:
PAP

Prokurator zablokował 328 rachunków bankowych prowadzonych przez różne banki na rzecz spółki Cinkciarz.pl – poinformowała w poniedziałek rzeczniczka Prokuratury Regionalnej w Poznaniu prokurator Anna Marszałek.

Prokuratura zablokowała konta spółki Cinkciarz.pl

Prokuratura zablokowała konta spółki Cinkciarz.pl

Źródło:
PAP

Te siedem przypadków to jest wola mieszkańców wyrażona przez tamtejsze rady gmin. Chcą być miastami, jest to udokumentowane zgodą społeczną - mówił podczas poniedziałkowej konferencji prasowej minister spraw wewnętrznych i administracji Tomasz Siemoniak, pytany o korzyści związane z uzyskaniem praw miejskich.

Nowe miasta w Polsce. "To element pewnego prestiżu"

Nowe miasta w Polsce. "To element pewnego prestiżu"

Źródło:
tvn24.pl, PAP

- Chcemy, żeby projekt CPK był w pełni polską inicjatywą i był zarządzany przez Polskie Porty Lotnicze - przekazał minister infrastruktury Dariusz Klimczak. PPL i CPK podpisały w poniedziałek list intencyjny w tej sprawie.

Wielka inwestycja w Polsce. "Zapadła najważniejsza decyzja organizacyjna i kapitałowa"

Wielka inwestycja w Polsce. "Zapadła najważniejsza decyzja organizacyjna i kapitałowa"

Źródło:
PAP

Kolejne nieruchomości trafiły do fundacji rodzinnej Daniela Obajtka. To willa oraz domki letniskowe nad morzem - pisze "Newsweek". Tygodnik zaznacza, że może być to sposób na ucieczkę byłego prezesa Orlenu przed ewentualnymi roszczeniami. Pytany o to, dlaczego przepisuje nieruchomości na rodzinę i na fundację, Obajtek odparł w poniedziałek: "Bo mi wolno".

Obajtek przenosi majątek. "Bo mi wolno"

Obajtek przenosi majątek. "Bo mi wolno"

Źródło:
"Newsweek", tvn24.pl

Orlen złożył pozwy przeciwko byłym członkom zarządu spółki: Danielowi Obajtkowi i Michałowi Rogowi - poinformował w poniedziałek zespół prasowy płockiego koncernu. Spółka domaga się zwrotu pieniędzy, które miały być przeznaczone na cele prywatne, na przykład wizyty w hotelach i restauracjach.

Wakacje i zabiegi na koszt Orlenu. Koncern pozywa Daniela Obajtka 

Wakacje i zabiegi na koszt Orlenu. Koncern pozywa Daniela Obajtka 

Źródło:
PAP