Kiedy pierwsza obniżka stóp procentowych? Dwa terminy

Główna, referencyjna stopa procentowa od 8 września 2022 roku pozostaje na poziomie 6,75 procent. Analitycy państwowego Banku Gospodarstwa Krajowego spodziewają się jednak, że w listopadzie br. dojdzie do pierwszej obniżki stóp procentowych w Polsce. Takie prognozy przedstawili w najnowszym kwartalnym raporcie makroekonomicznym BGK. 

"Spadki CPI otwierają drogę do redukcji stóp procentowych. Zakładamy pierwsze cięcie o 50 pb. w listopadzie bieżącego roku oraz kolejne obniżki (łącznie o 150 pb.) w przyszłym roku" - czytamy. Z ich prognoz wynika zatem, że na koniec 2024 roku stopa referencyjna będzie na poziomie 4,75 proc.

"Uważamy, że połączenie procesów dezinflacyjnych ze słabymi wynikami gospodarki oraz problematycznymi perspektywami akcji kredytowej otwiera drogę do redukcji stóp procentowych w bieżącym roku. W najbliższym czasie RPP będzie koncentrować się przede wszystkim na zmianach prognoz CPI. Czynniki dotyczące koniunktury będą mieć drugorzędne znaczenie" - ocenili analitycy.

Ich zdaniem RPP czeka na dwie informacje redukujące ryzyka scenariusza dezinflacyjnego. "Pierwszą jest sytuacja na rynku żywności w lecie bieżącego roku, a drugą pozostaje sytuacja na rynku surowców energetycznych przed zimą 2023/2024. Pozwolą one ograniczyć niepewność dotyczącą znacznej części koszyka inflacyjnego w kolejnych kwartałach" - wskazali przedstawiciele państwowego banku. "O ile nie dojdzie do ponownych zaburzeń, np. w wyniku nawrotu fali obaw przed kryzysem energetycznym, Rada będzie mieć otwartą przestrzeń do redukcji stóp procentowych" - podkreślili analitycy.

Zwrócono uwagę, że RPP jak na razie nie daje sygnałów dotyczących ewentualnej skali redukcji stóp procentowych. "Zakładamy, że ze względu na uwarunkowania zewnętrzne, związane z wysokim poziomem stóp procentowych na rynkach bazowych, decyzje będą ostrożne (po 50 pb.) oraz stopniowo podejmowane przy okazji publikacji projekcji inflacyjnych, począwszy od listopadowej. Implikuje to redukcje stopy referencyjnej o 200 pb. do końca przyszłego roku" - wynika z prognoz.

Jednocześnie analitycy BGK nie wykluczają, że "RPP może nie komunikować rozpoczęcia cyklu obniżek stóp procentowych, lecz zastosować narrację jednorazowych korekt (o 50-100 pb.), dostosowujących bieżący poziom stóp do dotychczasowych postępów w redukcji CPI".

W ocenie ekonomistów ING Banku Śląskiego do pierwszej obniżki stóp procentowych może dojść już we wrześniu. Napisali o tym w komentarzu do wstępnych danych Głównego Urzędu Statystycznego, z których wynika, że inflacja w czerwcu 2023 roku wyniosła 11,5 procent, licząc rok do roku. W porównaniu z poprzednim miesiącem ceny utrzymały się na tym samym poziomie. Dla porównania w maju wzrost cen towarów i usług wynosił w ujęciu rocznym 13 procent.

"#inflacja CPI w czerwcu spadła do 11,5 proc. r/r (ING 11,7 proc. r/r, konsensus 11,6 proc. r/r) wobec 13 proc. r/r w maju, przy taki tempie w sierpniu zobaczymy 9,8 proc. r/r, oceniamy że #RPP we wrześniu obniży stopy. Tak to widzimy, chociaż nie jesteśmy zwolennikami tej decyzji" - zaznaczyli ekonomiści ING Banku Śląskiego na Twitterze.

Ekonomiści PKO BP napisali, że warunki do pierwszej obniżki stóp procentowych stawiane przez prezesa Narodowego Banku Polskiego i jednocześnie przewodniczącego RPP Adama Glapińskiego zostaną spełnione w listopadzie. "Inflacja jest już o 6,9 punktu procentowego niższa niż w lutowym szczycie, co zapewne zostanie pozytywnie odebrane przez RPP. Naszym zdaniem inflacja CPI będzie się w kolejnych miesiącach nadal obniżać, a jednocyfrowa może być na przełomie 3q/4q23" - czytamy w analizie.

"Spadek inflacji poniżej 10 proc. oraz perspektywa jej powrotu do celu w horyzoncie oddziaływania polityki pieniężnej były wymienione przez prezesa A.Glapińskiego jako przesłanki do obniżek stóp procentowych. Naszym zdaniem będą one spełnione w listopadzie" - dodali przedstawiciele tego banku.  

W poprzednich miesiącach również ekonomiści Banku Pekao pisali o tym, że spodziewają się pierwszej obniżki stóp procentowych w 2023 roku.

Tymczasem główny ekonomista mBanku Marcin Mazurek w opublikowanej w tym tygodniu rozmowie z Polską Agencją Prasową stwierdził, że w 2023 roku w Polsce nie będzie obniżek stóp procentowych. W jego ocenie przestrzeń na to pojawi się w drugiej połowie przyszłego roku.

- Wydaje się, że jest szansa na spadek inflacji CPI pod koniec roku poniżej 10 procent, niemniej nie powinno mieć to żadnego znaczenia dla polityki pieniężnej, mimo iż prezes NBP sugeruje, że wówczas rozpocznie się dyskusja o obniżkach. Banki centralne już udowodniły, że potrafią mocno skręcać ze swoją polityką i wierzę, że zachowanie naszego banku centralnego zostanie zdeterminowane przez ponowne odczytanie warunków makro, a te znacząco nie poprawiły się. To, co teraz mówi RPP nie ma większego znaczenia dla ostatecznego kształtu polityki pieniężnej - powiedział Mazurek.

- Zakładam, że jesteśmy w stanie zejść do celu inflacyjnego NBP w 2025 roku, ale nie będziemy w stanie tego dokonać, jeśli po drodze pojawią się obniżki stóp procentowych. Wydaje się, że okienko na ostrożne obniżki pojawi się dopiero w drugiej połowie 2024 roku - dodał główny ekonomista mBanku. Cel inflacyjny NBP wynosi 2,5 procent +/- 1 punkt procentowy.

Prezes banku centralnego Adam Glapiński podczas czerwcowej konferencji prasowej podkreślał, że Rada formalnie nie zakończyła cyklu podwyżek. Jak wyjaśniał, że jeżeli inflacja zejdzie poniżej poziomu 10 procent, "to wtedy Rada pochyli się nad dokumentami przygotowanymi przez bankowy staff analityczny, jak będzie wyglądać sytuacja w następnych kwartałach. Jeśli będzie pewne, że w następnych kwartałach inflacja także będzie zdecydowanie spadać, to pojawia się możliwość obniżki (stóp procentowych)".

Kolejne posiedzenie decyzyjne RPP odbędzie się w dniach 5-6 lipca. Ekonomiści Banku BNP Paribas oczekują na tym posiedzeniu "oficjalnego zakończenia cyklu zacieśniania polityki pieniężnej". W sierpniu zaplanowano posiedzenie jednodniowe niedecyzyjne.

Harmonogram posiedzeń decyzyjnych RPP w 2023 roku: