Maciej Sokołowski: szczyt klimatyczny, czyli o co w tym chodzi?

KlimatShutterstock

To będzie trudny szczyt. Nie tylko dlatego, że to ostatni raz, gdy przewodniczy mu Herman van Rompuy, który chciałby odejść z sukcesem na koncie. Nie tylko dlatego, że to pierwszy szczyt Ewy Kopacz, która grozi, że odejdzie od stołu wetując rozwiązania. Nie tylko dlatego, że negocjacje dotyczą skomplikowanych liczb, formuł i konstrukcji, w których gubią się nawet sami dyplomaci w Brukseli. Także dlatego, że dzień przed rozpoczęciem szczytu porozumienia wciąż nie ma.

Ale od początku. Zanim będę mógł powiedzieć dlaczego debiutująca w Brukseli premier Kopacz chce pokazać wszystkim, jak jest zdecydowana i użyć weta, zanim będę mógł przejść do tego, co ma się zmienić, trzeba napisać jak jest.

Cena spalin

Po pierwsze, zanieczyszczanie powietrza kosztuje. Dosłownie. Przedsiębiorstwa i elektrownie muszą płacić za każdą tonę CO2 wypuszczoną z komina. Dotyczy to 11 tysięcy firm w Europie, które na specjalnych aukcjach kupują pozwolenia na dymienie (tzw. ETS UE). Jedno pozwolenie kosztuje kilka euro, za to można wypuścić do europejskiej atmosfery tonę CO2. Ceny nie ustala Bruksela, określa ją rynek, czyli to, ile ktoś gotów jest za pozwolenie zapłacić. Im pozwoleń więcej, tym są tańsze, im mniej tym droższe. Unia chce, by spalin było jak najmniej,więc chciałaby, by ceny pozwoleń były jak najwyższe, tak żeby zanieczyszczać nie opłacało się wcale. Zdaniem Unii, im droższe będą pozwolenia, tym firmy szybciej i chętniej przerzucą się na energię odnawialną, zaczną stawiać wiatraki, na dachach pojawią się panele słoneczne, a na wybrzeżach elektrownie wodne. Tylko, że tu pojawia się problem, bo w Polsce elektrownie są na węgiel więc dymią. Nie mamy elektrowni atomowych, jak Francja, czy wiatrowych jak Dania. Dla nas wysokie ceny pozwoleń to wysoka cena prądu. W Niemczech w ostatnich latach rachunki za prąd podskoczyły o 120 proc. A to nie koniec planów Brukseli.

Duszenie limitów

Unia jest ambitna. Chce pokazać światu, że może lepiej, więcej, szybciej. Więc Unia wymyśliła, że do 2030 roku obniży emisję spalin jeszcze bardziej, np. o 40 proc. Jak? Zmniejszając co roku liczbę pozwoleń. Wymuszając przez to, by w europejskim powietrzu było coraz mniej zanieczyszczeń. Te 40 proc. to najważniejszy punkt do ustalenia na szczycie. Tu nie powinno być sporów. Nawet Polska jest gotowa zgodzić się na tak wysoko zawieszoną poprzeczkę, ale nie za darmo. W zamian Ewa Kopacz chce uzyskać gwarancje, że Polska gospodarka nie zadusi się chcąc utrzymać tempo za zachodnią Europą. Sposobów na to, by nasz kraj wyszedł na swoje jest kilka.

Rezerwy

Przede wszystkim chcemy więcej zezwoleń. Pierwsze dwa rozwiązania dotyczą specjalnych rezerw przeznaczonych dla biedniejszych państw Unii. Czyli dla Polski - ale nie tylko - dla wszystkich o PKB niższym niż 90 proc. unijnej średniej. To pomysł numer 1. Jeśli przekonamy Francję i Niemcy to zezwolenia będą dzielone z korzyścią dla nas: 90 proc.z nich podzielimy na wszystkie 28 państw UE (w tym Polski), a pozostałych 10 proc. trafi do tych najbiedniejszych (w tym do Polski). Dostaniemy więc dwa razy. A chcemy jeszcze więcej. Ewa Kopacz będzie zabiegać także o to, by z całej puli europejskich zezwoleń wyodrębnić jeszcze jedną rezerwę – taką już dla wyjątkowo biednych – poniżej 60 proc. PKB. I tu, przy odpowiednim liczeniu, Polska także się załapie. To pomysł numer 2. Nie będzie to wielka rezerwa, od 1 proc. do 2 proc.wszystkich zezwoleń, ale większość przypadnie dla nas. W czasie, gdy w zachodniej Europie liczba uprawnień ma spadać, u nas ma pozostać na podobnym poziomie. A przypominam – im zezwoleń więcej, tym na rynku są one tańsze.

Uprawnienia gratis

Kolejny, ważny punkt, którego się domagamy, dotyczy zezwoleń darmowych. Bo takie też są. W tym momencie rząd przekazuje polskim elektrowniom zezwolenia za darmo, tak by cena prądu nie wzrosła. Ale te wyjątkowe możliwości mają się skończyć w 2019 roku. I to właśnie pomysł numer 3 – by rząd nadal mógł wspomagać elektrownie takimi gratisami. Tu też sprzeciwiają się Francuzi i Niemcy którzy zezwoleń nie mogą rozdawać nawet teraz.

Nienawiść do węgla

W zamian za utrzymanie liczby uprawnień na podobnym poziomie i za możliwość ich bezpłatnego przekazywania elektrowniom zobowiązujemy się też do proekologicznych inwestycji i reformy swojej energetyki. Według polskiego rządu emisję spalin możemy zmniejszyć o 1/3 poprawiając efektywność węglową. Tylko, że cały czas jest problem, by przekonać Brukselę, że inwestycja w węgiel też może się opłacać. Unia Europejska węgla nienawidzi i nie chce się nim brudzić. My przekonujemy, że pieniądze na modernizację bloków energetycznych to nie są pieniądze wyrzucone w błoto. Takie zapisy w dokumencie końcowym szczytu UE też byłyby dla nas sukcesem.

Polska nie jest sama

Jeszcze kilka tygodni temu wydawało się, że Polska jest osamotniona w swoim sprzeciwie, że to na Ewę Kopacz będą wskazywać palcem wszyscy jako na tego premiera, który porozumienie zablokował. Ale jest nas więcej. Mamy silne poparcie całej Grupy Wyszehradzkiej, która jest w podobnej sytuacji i mamy też kilku pasażerów na gapę, którzy przyłączyli się do nas widząc że gdy skorzysta Polska, skorzystają też oni. Pojawiły się też inne problemy, Francja nie może się dogadać z Hiszpanią, Wielka Brytania z krajami skandynawskimi, rękę z własnymi problemami podnosi Słowenia. Szczyt może się więc rozbić o tak wiele raf, że o wskazanie jednego winnego będzie trudno. Podstawowym narzędziem polskich ekspertów będzie jutro kalkulator. Każde słowo na szczycie trzeba będzie szybko przemnożyć i podzielić by zdecydować czy jeszcze nam się to opłaca czy już trzeba wstać i od stołu odejść.

Polska i Czechy ramie w ramię ws. szczytu klimatycznego
Polska i Czechy ramie w ramię ws. szczytu klimatycznegoTVN24 Biznes i Świat

Autor: Maciej Sokołowski / Źródło: TVN24 Biznes i Świat

Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock

Pozostałe wiadomości

Państwa członkowskie w Radzie Unii Europejskiej zdecydowały w piątek o uruchomieniu procedury nadmiernego deficytu wobec Polski i sześciu innych państw członkowskich. Objęte postępowaniem kraje będą miały cztery do siedmiu lat na realizację działań naprawczych.

Procedura nadmiernego deficytu wobec Polski. Jest decyzja

Procedura nadmiernego deficytu wobec Polski. Jest decyzja

Źródło:
PAP

Komisja Polityki Społecznej i Rodziny negatywnie zaopiniowała rządowe poprawki do projektu ustawy w sprawie renty wdowiej. Rząd proponuje, by drugie świadczenie było wypłacane w wysokości najpierw 15 procent, a potem 25 procent, z kolei projekt obywatelski zakłada docelowe dojście do pułapu 50 procent.

Renta wdowia. Sejmowa komisja przeciw rządowym poprawkom

Renta wdowia. Sejmowa komisja przeciw rządowym poprawkom

Źródło:
PAP

Przyjęcie "Kredytu na start" budzi wątpliwości z uwagi na bardzo wysokie zapotrzebowanie na środki budżetu państwa, których wydatkowanie może okazać się nieefektywne, a osiągane cele nieadekwatne do kosztów - oceniło Ministerstwo Klimatu i Środowiska. Resort zaproponował, by środki te przeznaczyć na poprawę stanu wód Odry lub transformację energetyczną i ochronę powietrza.

"Kredyt na start" w ogniu krytyki. "Nieefektywny instrument"

"Kredyt na start" w ogniu krytyki. "Nieefektywny instrument"

Źródło:
PAP

Deutsche Bahn planuje likwidację 30 tysięcy miejsc pracy, czyli około dziewięć procent personelu - podał Reuters, powołując się na informacje niemieckiego przewoźnika. Dodał, że z powodu ogromnych inwestycji w naprawę sieci kolejowej, strajków i złej pogody spółka odnotowała miliardową stratę netto w pierwszym półroczu.

Deutsche Bahn ma zlikwidować 30 tysięcy miejsc pracy

Deutsche Bahn ma zlikwidować 30 tysięcy miejsc pracy

Źródło:
Reuters

Na przełomie lipca i sierpnia tendencja spadkowa cen paliw zostanie utrzymana - prognozują analitycy Reflexu. Podali, że średnie obniżki wyniosą od 3 do 5 groszy zarówno na litrze benzyny, jak i diesla. Ceny autogazu powinny natomiast pozostać bez zmian.

Co dalej z cenami paliw? Nowe prognozy analityków

Co dalej z cenami paliw? Nowe prognozy analityków

Źródło:
PAP

Wycofano partię piwa Żywiec z błędną etykietą na niektórych butelkach - ostrzegł Główny Inspektorat Sanitarny (GIS). Dodał, że błędna etykieta wskazywała, że piwo jest bezalkoholowe, choć w rzeczywistości zawierało alkohol.

Pomyłka browaru. Partia popularnego piwa wycofana z obrotu

Pomyłka browaru. Partia popularnego piwa wycofana z obrotu

Źródło:
PAP

Rada Wydawców Stowarzyszenia Gazet Lokalnych z nadzieją przyjęła poprawki Senatu do ustawy o prawie autorskim wzmacniające pozycję wydawców w negocjacjach z big techami - czytamy w oświadczeniu rady na portalu X. W piątek Sejm zadecydował, że projekt ustawy z poprawkami trafi na biurko prezydenta.

"Tylko w ten sposób uratujemy lokalne media i lokalną demokrację"

"Tylko w ten sposób uratujemy lokalne media i lokalną demokrację"

Źródło:
tvn24.pl

Lotnisku Bazylea-Miluza-Fryburg w piątek po południu zostało ponownie otwarte. Wcześniej ewakuowano terminal i tymczasowo zawieszono loty ze względu na alarm bombowy.

Lotnisko wznowiło działalność po alarmie bombowym

Lotnisko wznowiło działalność po alarmie bombowym

Źródło:
tvn24.pl

Chciałbym, aby rozwiązanie, dotyczące składki zdrowotnej, zostało wypracowane w ciągu kilku najbliższych tygodni. Naprawdę nie ma na co czekać - powiedział w programie "Jeden na Jeden" na antenie TVN24 minister finansów Andrzej Domański. Dodał, że chciałby, aby nowa składka zdrowotna weszła w życie od 1 stycznia 2025 roku.

Minister finansów o składce zdrowotnej: naprawdę nie ma na co czekać

Minister finansów o składce zdrowotnej: naprawdę nie ma na co czekać

Źródło:
TVN24

Santander, Pocztowy, Toyota - klienci tych banków muszą przygotować się na utrudnienia w związku z zaplanowanymi pracami serwisowymi w weekend. W niektórych przypadkach mogą pojawić się trudności z płatnościami kartami.

"Utrudnienia w dokonywaniu transakcji kartami"

"Utrudnienia w dokonywaniu transakcji kartami"

Źródło:
tvn24.pl

Ministerstwo Infrastruktury pracuje nad zapewnieniem Polakom darmowego dostępu do wody pitnej. W grę wchodzi też rozwiązanie "za przysłowiową złotówkę" - powiedział w czwartek w sejmie wiceminister infrastruktury Przemysław Koperski. Dodał, że za darmo lub za 1 zł ma być dostępne pierwsze 1000 litrów wody miesięcznie.

Woda za darmo? Resort szykuje rewolucyjne rozwiązanie

Woda za darmo? Resort szykuje rewolucyjne rozwiązanie

Źródło:
PAP

Składka zdrowotna to kolejna kwestia, co do której pojawiły się rozbieżności w koalicji. Trwają dyskusje nad zmianami, które miałyby wejść w życie od początku przyszłego roku. Czego można się spodziewać? Poniżej przedstawiamy propozycje koalicjantów.

Zmiany w składce zdrowotnej. Propozycje koalicjantów

Zmiany w składce zdrowotnej. Propozycje koalicjantów

Źródło:
PAP, tvn24.pl

Ministerstwo Rolnictwa przygotowało projekt nowelizacji przepisów wprowadzający wyższe kary za marnowanie żywności, a także brak prowadzenia kampanii informacyjno-edukacyjnych. Zmiany mają dotyczyć sklepów o powierzchni przekraczającej 250 metrów kwadratowych.

Wyższe kary za marnowanie żywności. Rząd szykuje nowe przepisy

Wyższe kary za marnowanie żywności. Rząd szykuje nowe przepisy

Źródło:
PAP

Z renty wdowiej ma skorzystać około dwa miliony osób - wynika za szacunków, które znalazły się w stanowisku rządu obywatelskiego projektu o rencie wdowiej.

Ile osób skorzysta z renty wdowiej? Rząd podał szacunki

Ile osób skorzysta z renty wdowiej? Rząd podał szacunki

Źródło:
PAP

W czwartek w Sejmie trwa debata nad wykonaniem budżetu w 2023 roku. Prezes Najwyższej Izby Kontroli Marian Banaś krytycznie ocenił finansowanie zadań publicznych poza budżetem za pośrednictwem funduszy w BGK. - W 2023 roku przy pomocy funduszy sfinansowano zadania na kwotę ponad 130 miliardów złotych, co stanowiło 20 procent wydatków budżetu państwa i blisko 4 procent produktu krajowego brutto.

NIK krytycznie o finansowaniu zadań publicznych poza budżetem

Źródło:
PAP

Sąd Rejonowy w Warszawie otworzył postępowanie restrukturyzacyjne PKP Cargo - poinformował w czwartek przewoźnik kolejowy. W środę zarząd spółki zdecydował o przeprowadzeniu zwolnień grupowych przez zakłady i centralę PKP Cargo.

Sąd otworzył postępowanie restrukturyzacyjne PKP Cargo

Sąd otworzył postępowanie restrukturyzacyjne PKP Cargo

Źródło:
PAP, PKP Cargo

Zespół Reagowania na Incydenty Bezpieczeństwa Komputerowego CSIRT NASK ostrzega przed kampanią, w której oszuści atakują osoby posiadające konta w serwisie firmy Apple. Jak czytamy w komunikacie, przestępcy rozsyłają wiadomości e-mail z informacją o zablokowaniu konta użytkownika serwisu Apple. Powodem ma być rzekomo nieudana próba logowania.

Atak na użytkowników urządzeń firmy Apple

Atak na użytkowników urządzeń firmy Apple

Źródło:
tvn24.pl

Burmistrz Barcelony zapowiedział podniesienie podatku nakładanego na turystów, którzy przybywają do miasta na statku wycieczkowym i spędzają w stolicy Katalonii mniej niż 12 godzin. Chodzi o to, by miasto nie zamieniło się w "park tematyczny", w którym próżno szukać lokalnych mieszkańców, a całość populacji stanowią turyści.

Barcelona wprowadzi kolejne obostrzenia dla turystów

Barcelona wprowadzi kolejne obostrzenia dla turystów

Źródło:
PAP

Komisja Nadzoru Finansowego jednogłośnie stwierdziła brak jakichkolwiek podstaw do zgłoszenia sprzeciwu wobec nabycia akcji VeloBanku przez podmiot należący do Grupy Cerberus - przekazała KNF w oficjalnym komunikacie. VeloBank powstał w wyniku przymusowej restrukturyzacji Getin Noble Banku.

VeloBank zmienia właściciela. KNF nie zgłosiła sprzeciwu

VeloBank zmienia właściciela. KNF nie zgłosiła sprzeciwu

Źródło:
PAP

Ministerstwo Cyfryzacji skierowało do konsultacji projekt rozporządzenia, zgodnie z którym wskazane typy urządzeń elektronicznych mają mieć gniazda typu USB C do ładowania. To implementacja unijnej dyrektywy. Resort chce, by rozporządzenie weszło w życie 28 grudnia 2024 roku z wyjątkiem laptopów, dla których wprowadzenie systemu ładowania USB-C ma wejść w życie 28 kwietnia 2026.

Jedna ładowarka do kilku urządzeń. Padły terminy

Jedna ładowarka do kilku urządzeń. Padły terminy

Źródło:
PAP

Akcjonariusze PGE nie udzielili siedmiorgu byłym członkom zarządu absolutorium za 2023 rok. Absolutorium udzielono natomiast trojgu byłym członkom rady nadzorczej spółki.

Były zarząd PGE bez absolutorium

Były zarząd PGE bez absolutorium

Źródło:
PAP

Trwają analizy nad wprowadzeniem czterodniowego tygodnia pracy - przekazał Główny Inspektor Pracy Marcin Stanecki. Wyjaśnił, że Centralny Instytut Ochrony Pracy ma przez rok badać, jak wprowadzenie tego rozwiązania wpłynie na wypadkowość w miejscu pracy i stan zdrowia pracownika.

Czterodniowy tydzień pracy w Polsce? "Trwają poważne analizy"

Czterodniowy tydzień pracy w Polsce? "Trwają poważne analizy"

Źródło:
PAP

Wycofanie z obrotu i zakaz wprowadzenia do obrotu wszystkich serii produktu Qutiro - taką decyzję podjął Główny Inspektorat Farmaceutyczny (GIF). W decyzji wskazano, że lek może stwarzać "realne zagrożenie dla zdrowia lub życia pacjentów". 

Lek wycofany z obrotu. "Realne zagrożenie zdrowia lub życia"

Lek wycofany z obrotu. "Realne zagrożenie zdrowia lub życia"

Źródło:
tvn24.pl

- Dzisiaj nie ma przestrzeni na podniesienie wieku emerytalnego - mówi w czwartkowym wydaniu "Dziennika Gazety Prawnej" prezes ZUS Zbigniew Derdziuk. Wcześniej Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej w odpowiedzi na pytania redakcji biznesowej tvn24.pl przekazało, że nie prowadzi obecnie prac mających podwyższyć wiek emerytalny czy też nad zrównaniem go dla kobiet i mężczyzn.

Co dalej z wiekiem emerytalnym? Prezes ZUS odpowiada

Co dalej z wiekiem emerytalnym? Prezes ZUS odpowiada

Źródło:
PAP

Premier Donald Tusk powiedział w środę, że będzie rozmawiał z wicepremierem Władysławem Kosiniakiem-Kamyszem o Funduszu Kościelnym, bo nie widzi "jakiegoś dynamicznego procesu" w tej sprawie, a "wiadomo, że ten sposób finansowania Kościoła nie jest najlepszy".

Co z likwidacją Funduszu Kościelnego? Zapowiedź premiera

Co z likwidacją Funduszu Kościelnego? Zapowiedź premiera

Źródło:
PAP