Ocaleni z Holokaustu zostali honorowymi obywatelami Warszawy

Radni w głosowaniu byli jednomyślni. Tytuły mają być wręczone podczas uroczystej sesji w rocznicę wybuchu powstania w getcie warszawskim.

O nadanie Honorowego Obywatelstwa miasta stołecznego Warszawy Birenbaum i Budnickiej wnioskowała prezydent Hanna Gronkiewicz-Waltz. Wyróżnienie Turskiego było z kolei inicjatywą przewodniczącej Rady Warszawy Ewy Malinowskiej-Grupińskiej (PO).

Swojego kandydata na honorowego obywatela stolicy nie przedstawił klub PiS.

- Obchodzimy w tym roku okrągłą (75.) rocznicę powstania w getcie warszawskim. W czasie wojny Warszawa, miasto niezwykłe, było świadkiem dwóch wielkich, krwawych powstań: w getcie i powstania warszawskiego - podkreśliła Malinowska-Grupińska.

- Chcemy w tym roku uczcić szczególnie uroczyście rocznicę powstania w getcie. Myślę, że nadanie honorowego obywatelstwa tym trzem osobom, wręczenie tych odznaczeń na uroczystej sesji, pozwoli wielu osobom przybliżyć, zrozumieć, "dotknąć" tych osób, ponieważ pamięć jest krucha, a pamięć jest ważna - uzasadniała szefowa rady miasta.

W uchwale przypomniano, że Birenbaum w czasie II wojny światowej przebywała w getcie warszawskim, w czasie powstania ukrywała się z matką i bratową w bunkrze przy Miłej 3. Później trafiła z rodziną m.in. do obozów koncentracyjnych na Majdanku, w Ravensbrueck i Neustadt-Glewe, gdzie doczekała wyzwolenia.

Halina Birenbaum jest członkiem Międzynarodowej Rady Oświęcimskiej oraz Stowarzyszenia Pisarzy Polskich. Jej książki, przede wszystkim "Nadzieja umiera ostatnia", zostały przetłumaczone na kilkanaście języków.

Krystyna Budnicka urodziła się w Warszawie jako Helena Kuczer, w czasie wojny przebywała w getcie warszawskim. Jak podano w uchwale, powstanie w getcie przetrwała w bunkrze, w którym ukrywała się do września 1944 roku. Później z pomocą "Żegoty" ukrywała ją m.in. rodzina Budnickich. Po wojnie Budnicka studiowała m.in. na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim, od 1990 roku działa w Stowarzyszeniu Dzieci Holokaustu.

Marian Turski urodził się w Druskiennikach jako Mosze Turbowicz. Gdy miał 14 lat, trafił do getta łódzkiego. W 1944 roku został wywieziony do obozu Auschwitz-Birkenau. Tam zamordowano jego rodziców i brata. Po zakończeniu wojny zamieszkał w Warszawie, skończył studia historyczne i zajął się dziennikarstwem. W 1958 roku Turski zaczął pracę w "Polityce". Był zaangażowany w stworzenie Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN na stołecznym Muranowie. Jest przewodniczącym Rady Muzeum, zasiada we władzach m.in. Stowarzyszenia Żydów, Kombatantów i Poszkodowanych w II wojnie światowej oraz Międzynarodowej Rady Oświęcimskiej. W 1997 roku został odznaczony Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski.

Malinowska-Grupińska poinformowała, że uroczysta sesja, na której zostaną wręczone tytuły honorowych obywateli dla Birenbaum, Budnickiej i Turskiego, odbędzie na Zamku Królewskim w rocznicę wybuchu powstanie w getcie, czyli 19 kwietnia.

Podkreśliła, że będzie to dodatkowa uroczystość w związku z rocznicą wybuchu powstania w getcie. Zaznaczyła, że w tym roku zostaną wybrani kolejni honorowi obywatele, którym tytuły zostaną wręczone tradycyjnie 31 lipca na Zamku Królewskim, w przeddzień rocznicy wybuchu powstania warszawskiego - w Dniu Pamięci Warszawy.

Przyznanie tytułu honorowego obywatela Warszawy jest wyrazem najwyższego wyróżnienia i uznania dla zasług lub wybitnych osiągnięć obywateli polskich i cudzoziemców. Tradycja nadawania godności honorowego obywatela sięga w Warszawie 1918 roku. Jako pierwszego uhonorowano w ten sposób Józefa Piłsudskiego.

Rada miasta nadawała tytuł w latach 1918-1929 osobom szczególnie zasłużonym dla stolicy. Tradycję wznowiono w 1992 roku. Wyróżniona w ten sposób osoba otrzymuje akt nadania, odznakę i legitymację.

PAP/kw/pm