To ostatnie dni, żeby zobaczyć odkryty niedawno na pl. Zbawiciela poniemiecki bunkier w jego naturalnym otoczeniu. Tramwaje Warszawskie przygotowują się do wydobycia i transportu schronu. - To potężna operacja logistyczna - podkreśla rzecznik firmy.
Na razie trwają prace zabezpieczające schron przed przeniesieniem. Ma to nastąpić w ciągu najbliższych dni, ale dokładny termin jeszcze nie jest znany.
- Dokładny harmonogram opracujemy w ciągu najbliższych dni - mówi Michał Powałka, rzecznik Tramwajów Warszawskich. Na razie TW poszukują firmy, która przewiezie bunkier. - To potężna operacja logistyczna, bo sam bunkier waży kilkadziesiąt ton - wyjaśnia rzecznik. Dodaje, że jest nietypowy, bo jego ściany są 80-centymetrowe, a zwykle w podobnych modelach mają grubość 40-60 cm.
Przewiozą schron nocą?
Przeniesienie bunkra trzeba bardzo dokładnie zaplanować. Wydobycie potężnej bryły betonu - szerokiej na 3 metry, a wysokiej na sześć - nie będzie proste. W dodatku wszystko będzie się działo w centrum miasta. - Tutaj na Marszałkowskiej odbywa się ruch, jeżdżą tramwaje, jest sieć trakcyjna pod napięciem. Na Nowowiejskiej zaś cały czas prowadzimy naszą modernizację. Nie chcemy zwalniać, ponieważ gonią nas terminy - wylicza rzecznik. Dlatego rozważany jest też pomysł, żeby cała operacja odbyła się nocą.
Plan zakłada wydobycie schronu z ziemi w całości i przewiezienie we wskazane miejsce, prawdopodobnie do Muzeum Wojska Polskiego. - Oczywiście to się wiąże z dużymi kosztami. Rozmawiamy z różnego rodzaju instytucjami na temat finansowania tej operacji. Ale mogę powiedzieć, że to już są rozmowy finalne - podsumowuje rzecznik. Docelowo bunkier miałby być elementem ekspozycji w oddziale placówki w Cytadeli Warszawskiej.
Prawdopodobnie Tobruk
Na ukryty w ziemi schron natknęli się tramwajarze podczas prac na wysokości kawiarni Corso na placu Zbawiciela. - Prawdopodobnie jest to Ringstand 58c, czyli tzw. Tobruk. Widziałem zdjęcia bunkra na pl. Zbawiciela, zrobione jeszcze w 1945 roku, więc możliwe, że to właśnie ten – komentował znalezisko varsavianista Lech Królikowski, który właśnie przygotowuje kolejną książkę o stołecznych fortyfikacjach.
60 schronów
Takie obiekty budowali Niemcy już po Powstaniu Warszawskim dla obrony zrujnowanego miasta. Powstało ok. 60 żelbetowych schronów tego typu. Bunkry były całkowicie schowane pod powierzchnią ziemi, w górnej części miały otwory na stanowiska strzelnicze. Z reguły "Tobruki" były wyposażone w karabiny maszynowe (MG-34 lub MG-42). Do dziś na terenie stolicy zachowało się ok. 20 takich bunkrów np. w linii północnego chodnika ulicy Krajewskiego albo w wale fortu Traugutta w parku im. J. Kusocińskiego.
js/ec