Przygotowują najsłynniejszy turecki meczet na trzęsienie ziemi

Hagia Sophia od prawie 1500 lat jest symbolem Stambułu, który przetrwał rozkwit i upadek imperiów, potężne trzęsienia ziemi i upływ czasu.

- Hagia Sophia jest jak pacjent, którego stan staje się bardziej złożony z wiekiem - powiedział w rozmowie z "Daily Sabah" architekt Hasan Firat Diker, profesor architektury na Uniwersytecie Fatih Sultan Mehmet Vakif w Stambule. Diker jest członkiem Komitetu Naukowego Hagia Sophia - wielodyscyplinarnego zespołu kierującego najbardziej kompleksową renowacją struktury w ciągu ostatnich stu lat. Komitet ma na celu wzmocnienie budynku przed przyszłymi zagrożeniami, jednocześnie szanując jego dziedzictwo architektoniczne. - Hagia Sophia jest sercem Stambułu - podkreślił Diker, dodając, że "jej trwałość można przypisać wysiłkom każdej władzy - od Bizancjum po Imperium Osmańskie i erę republiki tureckiej". Budynek w różnych okresach historii pełnił rolę katedry, muzeum oraz meczetu. Obecnie przechodzi najbardziej rozległą renowację od czasu założenia Republiki Turcji w 1923 r. Początkowo prace koncentrowały się na otaczających ją strukturach z czasów Imperium Osmańskiego, ale teraz uwaga skupiła się na budynku głównym - poinformował turecki dziennik "Daily Sabah".

Głównym zagrożeniem pozostaje spodziewane w przyszłości w Stambule silne trzęsienie ziemi.

- Podczas trzęsienia dwie półkopuły zbudowane w celu podtrzymywania głównej kopuły mogą zacząć się kołysać. Ten ruch może powodować uderzenie, które grozi uszkodzeniem głównej kopuły świątyni - wyjaśnił Diker. Inżynierowie wzmacniają punkty połączeń między centralną kopułą a półkopułami, aby zmniejszyć to zagrożenie. - Mimo że Hagia Sophia ma słabości konstrukcyjne, nie jesteśmy w stanie odbudować jej od podstaw. Zamiast tego naszym celem jest interwencja przy użyciu najbardziej odpowiednich metod dla jej obecnego stanu i wydłużenie jej żywotności - stwierdził ekspert. Każda faza projektu renowacji jest kształtowana przez scenariusze katastrof, w tym trzęsienie ziemi o dużej magnitudzie. - Symulacje nie są nowe, inżynierowie prowadzą je od trzęsienia ziemi w 1999 roku - tłumaczył Diker. Dodał jednak, że dzięki postępowi technologii obecne modele są bardziej realistyczne i pozwalają na lepsze przygotowanie się na zagrożenie wstrząsami. Tragiczne trzęsienie ziemi na południu Turcji w 2023 roku zmobilizowało władze Stambułu - około 16-milionowej metropolii - i władze centralne do przygotowania się na trzęsienie, przed którym od lat ostrzegają geologowie. W ocenie ekspertów silne wstrząsy w metropolii mogłyby pochłonąć nawet 100 tys. ofiar. Władze miasta zintensyfikowały prace przygotowawcze i kontrolę najbardziej zagrożonych obiektów.