Smog unosi się w niedzielę nad częścią Polski, najgorsza sytuacja panuje w południowych regionach. Do mieszkańców dwóch miast Rządowe Centrum Bezpieczeństwa (RCB) rozesłało alert z ostrzeżeniem o bardzo złej jakości powietrza.
Alert RCB przed smogiem uruchamiany jest, gdy prognoza Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska (GIOŚ) wskaże, że istnieje zagrożenie przekroczenia średniodobowego stężenia pyłu zawieszonego PM10 powyżej 150 mikrogramów na metr sześcienny (µg/m3).
Smog na południu Polski. Alert RCB
W niedzielę rano Rządowe Centrum Bezpieczeństwa wysłało alert SMS do użytkowników telefonów komórkowych w Rybniku i Zabrzu (województwo śląskie). "Uwaga! Dzisiaj (20.11) prognozowana jest zła jakość powietrza w zakresie pyłu zawieszonego PM10. Zrezygnuj z aktywności na zewnątrz" - czytamy w komunikacie.
Jak poinformowały śląskie służby kryzysowe, powodem smogu są "warunki meteorologiczne utrudniające rozprzestrzenianie się zanieczyszczeń w sytuacji wzmożonej emisji z sektora bytowo-komunalnego". Chodzi o tak zwaną niską emisję, czyli zanieczyszczenia z lokalnych źródeł ciepła.
Bardzo zła jakość powietrza prognozowana jest w Zabrzu i Rybniku szczególnie w godzinach porannych, wieczornych i nocnych. Związane z tym dolegliwości mogą odczuwać między innymi osoby cierpiące z powodu przewlekłych chorób serca czy chorób układu oddechowego, a także osoby starsze, kobiety w ciąży i małe dzieci. Uważać powinny również osoby z rozpoznaną chorobą nowotworową oraz ozdrowieńcy, którzy przeszli COVID-19.
Ostrzeżenia także dla innych miejsc
Śląskie służby kryzysowe wydały ostrzeżenie dotyczące jakości powietrza również dla innych miejscowości regionu, gdzie poziom pyłu zawieszonego w powietrzu może w niedzielę przekroczyć 100 mikrogramów na metr sześcienny. Chodzi o obszar zamieszkany w sumie przez ponad 4,1 miliona ludzi.
Na liście miast i powiatów objętych tym ostrzeżeniem są: Bielsko-Biała, Częstochowa, Katowice, Chorzów, Mysłowice, Siemianowice Śląskie, Sosnowiec, Jaworzno, Dąbrowa Górnicza, Tychy, Bytom, Piekary Śląskie, Ruda Śląska, Świętochłowice, Gliwice, Żory i Jastrzębie-Zdrój, a także powiaty: częstochowski, zawierciański, myszkowski, będziński, raciborski, wodzisławski, żywiecki, bieruńsko-lędziński, rybnicki, mikołowski, gliwicki, tarnogórski, pszczyński, bielski, cieszyński, lubliniecki i kłobucki.
Jakość powietrza w Polsce w niedzielę
Według danych na godzinę 11 powietrzem najgorszej jakości oddychają mieszkańcy południa kraju. Stacja pomiarowa w Zabrzu wykazała stężenie pyłu P10 na poziomie 154 (µg/m3), co oznacza 256 procent normy dobowej. Oznacza to jakość powietrza, którą określa się jako złą. Podobna sytuacja panuje w Goczałkowicach-Zdroju, Krapkowicach, Lwówku Śląskim i w Krakowie.
W wielu innych miastach na południu kraju powietrze jest określane jako niezdrowe i średnie. Na pozostałym obszarze Polski przeważa dobra jakość powietrza.
Kiedy powietrze ma dobrą jakość
O powietrzu dobrej jakości mówimy, gdy stężenia szkodliwych pyłów nie przekraczają:
- w przypadku pyłu PM10 - 60 mikrogramów na metr sześcienny (µg/m3);
- w przypadku pyłu PM2,5 - 36 µg/m3;
- w przypadku benzenu - 10 µg/m3.
Co to jest PM10
PM10 to mieszanina zawieszonych w powietrzu cząsteczek o średnicy nieprzekraczającej 10 mikrometrów. Jej występowanie związane jest między innymi z procesami spalania stałych i ciekłych paliw.
Co to jest PM2,5
PM2,5 to mieszanina zawieszonych w powietrzu cząsteczek o średnicy nieprzekraczającej 2,5 mikrometra. Według Światowej Organizacji Zdrowia jest najbardziej szkodliwym dla człowieka zanieczyszczeniem atmosferycznym. Dociera nie tylko do układu oddechowego, lecz także do układu krwionośnego. Dużo dłużej zostaje w naszym organizmie.
Co to jest benzen
Benzo(a)piren to rakotwórczy i mutagenny związek chemiczny będący przedstawicielem wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych (WWA). Benzo(a)piren wykazuje małą toksyczność ostrą, zaś dużą toksyczność przewlekłą, co związane jest z jego zdolnością kumulacji w organizmie.
Czym jest alert RCB
Alert RCB to SMS-owy system ostrzegania przed zagrożeniami. Na alert RCB nie trzeba się zapisywać. Osoby, które znajdą się na obszarze potencjalnego wystąpienia sytuacji kryzysowej zagrażającej życiu, otrzymają na swój telefon komórkowy krótką wiadomość tekstową (SMS) z informacjami dotyczącymi rodzaju zagrożenia wraz z lokalizacją, a także źródłem ostrzeżenia. Nie ma znaczenia, z którym operatorem zawarliśmy umowę.
Nowelizacja Prawa telekomunikacyjnego oraz niektórych innych ustaw z 11 czerwca 2018 roku nakłada na wszystkich operatorów obowiązek niezwłocznego wysłania komunikatu do wszystkich użytkowników na określonym przez dyrektora RCB obszarze. Komunikaty są wydawane tylko w wyjątkowych sytuacjach, które realnie mogą zagrażać życiu i zdrowiu człowieka.
Źródło: PAP, tvnmeteo.pl
Źródło zdjęcia głównego: stock.adobe.com/RCB