W przyszłym tygodniu padnie rekord temperatury? Nasza synoptyk sprawdza wyliczenia modeli

Źródło:
tvnmeteo.pl
Prognoza pogody na poniedziałek
Prognoza pogody na poniedziałektvnmeteo.pl
wideo 2/3
Pogoda na dziś

Kolejna fala upałów już niebawem ma nawiedzić Polskę. Według wyliczeń amerykańskiego modelu GFS temperatura może sięgnąć w przyszłym tygodniu 40 stopni Celsjusza, zbliżając się do absolutnego rekordu z sierpnia 1943 roku. Prognozy ECMWF mówią jednak o innym scenariuszu. O tym, co może czekać nas w kolejnym tygodniu w pogodzie, pisze synoptyk tvnmeteo.pl Arleta Unton-Pyziołek. 

  • Absolutny rekord dla sierpnia dla Polski padł w 1943 roku, kiedy termometry pokazały 40,5 stopnia Celsjusza.
  • W świetle aktualnych prognoz na 15 sierpnia amerykański model GFS wylicza temperaturę, która miałaby zbliżyć nas do pobicia tego rekordu.
  • Światowi prognostycy nie są jednak zgodni. Europejskie Centrum Średnioterminowych Prognoz Pogody (ECMWF) przewiduje, że piekielny skwar miałby ominąć nasz kraj.

Sierpień to dziwny miesiąc, taki z pogranicza lata i jesieni. Z jednej strony potrafi być rekordowo ciepły, z drugiej siać deszczem i chłodem jak październik. Jest z pewnością miesiącem schyłkowym lata, kiedy to nad nagrzanymi wodami powierzchniowymi Północnego Atlantyku rodzą się pierwsze jesienne, sztormowe cyklony szerokości umiarkowanych, przynoszące prędzej czy później szkocką pogodę i do nas. Jest również miesiącem, w którym temperatura potrafiła wzrosnąć do 40,5 stopnia Celsjusza w Ścinawie w 1943 roku. W ostatnich dziesięcioleciach najwyższą temperaturę w sierpniu, rzędu 39 st. C, zmierzono we wsi Ceber na Dolnym Śląsku w roku 2015. Czy tego lata, anomalnie ciepłego na półkuli północnej, możemy zbliżyć się do rekordu termicznego? Możemy nawet go pobić.

Kiedy w roku 2015 temperatura zbliżała się do 40 st. C, nad Europą rozwinął się wielki wał wyżowy od Azorów po Ukrainę i Kazachstan. Czapa gorącego powietrza przykryła ogromny obszar Ziemi rozciągający się od Sahary po południową Skandynawię. Odtwarzanie przez badaczy sytuacji barycznych w minionych dziesięcioleciach pozwala zbadać warunki, w jakich dochodziło do tak silnego wniknięcia mas powietrza z głębi Afryki w głąb Europy. Tak zwane reanalizy danych meteorologicznych z lat 40. XX wieku pokazały, że w czasie, gdy padł absolutny rekord temperatury w sierpniu w Polsce, pogodę kreował również wielki układ wysokiego ciśnienia, przytrzymujący gorące masy powietrza blisko ziemi. Rozpostarty był od Algierii i Libii po Polskę, Ukrainę oraz Rosję. To zawsze silne letnie wyże sprzyjały rekordom, ale zwykle towarzyszyły im wąskie, tak zwane niżowe doliny, którymi wciskał się skwar znad Afryki. 

Czapa gorąca widoczna na wysokości 1,5 km dnia 20 sierpnia 1943 ERA/wetterzentrale
Czapa gorąca widoczna na wysokości 1,5 km dnia 8 sierpnia 2015 CFS/wetterzentrale

Napłynie gorąc znad Sahary

I na podobną sytuację baryczną, jaka rozwinęła się w roku 1943, zanosi się w najbliższych dniach. Otóż rozwinąć się ma Wyż Azorski sięgający po Alpy, podczas gdy nad wschodnią Europą narodzić się ma drugi wyż - rosyjski. Pomiędzy tymi dwoma potężnymi górami w atmosferze, jak zwykło nazywać się w meteorologii układy wyżowe, rozwinie się niewielka bruzda niskiego ciśnienia, niczym wąska górska dolina. W niej rozwinąć się ma klin gorącego powietrza - od Sahary, przez Bałkany, Polskę, po północną Szwecję i Finlandię. Rzadko można zobaczyć tak spektakularne wniknięcie mas powietrza znad największej pustyni świata w rejon podbiegunowy. Temperatura na wysokości 1,5 kilometra nad Polską wzrosnąć ma do 22 st. C nad Małopolską i Podkarpaciem. Takie wartości możemy więc odnotować w szczytowych partiach Tatr.

Klin gorąca widoczny w polu temperatury na wysokości 1,5 km prognozowany na 15 sierpniaGFS/wetter3.de

Stolica Polski termicznie może zamienić się w Rzym

Silny strumień ciepła odbije się w temperaturze przy ziemi. Amerykański model GFS prognozuje za tydzień w Polsce temperaturę rzędu 40 st. C. Czy rzeczywiście możliwy jest tak silny wzrost? Jak najbardziej, gdyż w świetle dzisiejszych materiałów prognostycznych dwa wyże nad Europą zachowają się jak wyciskarka do cytryn i wycisną spod Zwrotnika Raka gorące powietrze, które dolinką niżową wcisną prosto do nas. Temu zasysaniu afrykańskiego upału sprzyjać mają polarne masy powietrza, napierające od zachodu w kierunku Polski, formujące wielki burzowy front nad Niemcami. One bowiem zdopingują gorące masy powietrza w ich biegu na północ, co może poskutkować złotym medalem i pobiciem rekordu ciepła w sierpniu nie tylko w Polsce.

Na dzień 15 sierpnia amerykański model GFS wylicza temperaturę maksymalną w Polsce na 40 st. C na Mazowszu, w rejonie Warszawy. Jeśli wyliczenia modelu się sprawdzą i klin gorąca będzie rzeczywiście tak mocny, jak w roku 1943 oraz 2015, stolica Polski termicznie zamieni się w Rzym. W tym czasie w stolicy Włoch temperatura wzrosnąć ma do około 35 st. C.

Temperatura maksymalna prognozowana na 15 sierpniaGFS/wetter3.de
Temperatura maksymalna prognozowana na 15 sierpniaGFS/meteorologix

Kiedy nastąpi kulminacja upału?

Wszystkie przygotowania do bicia rekordu w pogodzie zaczną się w nadchodzący weekend. Nad zachodnią Europą rozwinie się wyż, który spokojnie wędrować ma na wschód. W poniedziałek jego centrum przesunie się nad Polską, a w połowie przyszłego tygodnia rozsiądzie nad Rosją. W poniedziałek temperatura zacznie lekko przekraczać 30 st. C, a we wtorek, 13 sierpnia, może wzrosnąć już do 35 st. C przy pogodnym niebie. W środę możliwe jest już 38 st. C i niewykluczone są pierwsze w czasie tej fali upału burze.

Kulminacja skwaru nastąpić ma w czwartek, 15 sierpnia, kiedy temperatura otrze się o 40 st. C w środkowej, wschodniej i południowej Polsce. W piątek jednak napierająca masa polarnego powietrza znad Atlantyku obniżyć ma temperaturę na zachodzie kraju do około 18-20 st. C, podczas gdy na wschodzie może jeszcze wzrosnąć do 38 st. C w masie powietrza zwrotnikowego. Tym samym różnica między Podlasiem, Lubelszczyzną i Podkarpaciem a Ziemią Lubuską i Pomorzem Zachodnim wynieść może nawet 18 st. To nie wróży nic dobrego. Jeśli starciu mas towarzyszyć będzie duża ilość wilgoci w powietrzu, to po rekordowym upale przyjść mogą rekordowe burze. Nadzieja w tym, że wilgoci będzie nie za wiele, co widać dziś w prognozach i odwrót gorąca następować będzie wolno. Bo jeszcze w niedzielę, 18 sierpnia, powietrze zwrotnikowe trwać ma nad wschodnią Polską, podczas gdy na zachodzie umocni się chłód. Strefa starcia między masami utrwali się nad środkową Polską i przypominać może niemiecko-francuski front z początków drugiej wojny światowej, czyli tak zwaną wojnę na siedząco, kiedy przeciwnicy przez wiele tygodni tylko przyglądali się sobie z daleka.

Prognozowana temperatura maksymalna na 18 sierpnia GFS/wetter3.de

W innym modelu nie widać spiekoty

Ale możemy obejść się jeszcze smakiem, a gorące masy znad Sahary mogą nas tylko musnąć i skierować się w zupełnie inną stronę. W ciągu tygodnia wszystko jeszcze może się zdarzyć, tym bardziej że wyliczenia największych globalnych modeli prognostycznych wcale nie są zgodne.

Otóż według prognoz innego modelu, należącego do Europejskiego Centrum Średnioterminowych Prognoz Pogody (ECMWF), temperatura za tydzień w Polsce może nawet nie dobić do 30 st. C. ECMWF wylicza bowiem, że natarcie gorąca nastąpi w innym miejscu Europy, a temperatura 15 sierpnia wzrośnie w rejonie Warszawy do zaledwie 24 st. C. Największe wartości, rzędu 26 st. C, odnotować miałoby Podkarpacie.

Jak będzie naprawdę? Możemy spodziewać się wielkiego upału, gdyż od dłuższego czasu utrzymywały się w modelach wyliczenia wielkich fal gorąca w pierwszej połowie sierpnia, więc coś jest na rzeczy. A kiedy miałyby padać rekordy, jeśli nie teraz, gdy u schyłku lata lądy kontynentu afrykańskiego i europejskiego są najmocniej nagrzane?

Temperatura maksymalna prognozowana na 15 sierpniaECMWF/meteorologix

Autorka/Autor:Arleta Unton-Pyziołek

Źródło: tvnmeteo.pl

Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock

Pozostałe wiadomości

Zimowa aura utrzyma się w Polsce jeszcze przez kilka dni. Nocami będzie chwytał mróz, poza tym pojawią się opady deszczu, deszczu ze śniegiem i śniegu. Od piątku zacznie się ocieplać. W niedzielę termometry mogą pokazać ponad 20 stopni Celsjusza.

Widać koniec zimna. Wkrótce może być ponad 20 stopni

Widać koniec zimna. Wkrótce może być ponad 20 stopni

Źródło:
tvnmeteo.pl

Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej ostrzega przed opadami śniegu. Z prognoz wynika, że na południu Polski miejscami spadnie nawet do 10 centymetrów. Niemal w całym kraju obowiązują też alarmy przed przymrozkami.

Spadnie nawet 10 cm śniegu. IMGW wydał kolejne alarmy

Spadnie nawet 10 cm śniegu. IMGW wydał kolejne alarmy

Aktualizacja:
Źródło:
tvnmeteo.pl

Miniona noc była w części kraju mroźna, temperatura przy gruncie spadła miejscami do -9 stopni Celsjusza. To jednak nie koniec przymrozków. Kolejne noce również przyniosą spadek temperatury poniżej zera.

-9 stopni przy gruncie. Kolejne noce też będą mroźne

-9 stopni przy gruncie. Kolejne noce też będą mroźne

Źródło:
tvnmeteo.pl, IMGW

W ostatnich dniach mocno sypnęło śniegiem w Tatrach. W Dolinie Pięciu Stawów Polskich leży już 110 centymetrów śniegu, a na Kasprowym Wierchu niemal 90 cm - wynika z poniedziałkowych pomiarów IMGW.

Ponad metr śniegu w Tatrach

Ponad metr śniegu w Tatrach

Źródło:
IMGW, PAP

Fala zimna dotarła do północnych i północno-wschodnich regionów Grecji. W poniedziałek ulice i domy znalazły się pod warstwą śniegu, a termometry pokazały ujemne wartości. Według prognoz w najbliższych dniach chłód rozleje się po całym kraju.

Atak zimy w Grecji. Odwołano lekcje

Atak zimy w Grecji. Odwołano lekcje

Źródło:
Greekreporter, ENEX

Co najmniej 30 osób zginęło na skutek powodzi, jaka dotknęła w sobotę Kinszasę, stolicę Demokratycznej Republiki Konga. Władze regionu podały, że z zalanych regionów ewakuowano wiele osób. Powódź spowodowała także paraliż komunikacyjny na głównych arteriach komunikacyjnych miasta.

Stolica pod wodą. Nie żyje 30 osób

Stolica pod wodą. Nie żyje 30 osób

Źródło:
PAP, Reuters

Przed nami kolejna fala arktycznego zimna. Jakiej temperatury możemy się spodziewać w nadchodzących dniach? Sprawdź, co przewiduje Tomasz Wasilewski w swojej prognozie długoterminowej na kolejne 16 dni.

Pogoda na 16 dni: powrót ciepła to odległa perspektywa

Pogoda na 16 dni: powrót ciepła to odległa perspektywa

Źródło:
tvnmeteo.pl

W nizinnych lasach deszczowych Panamy naukowcy odkryli drzewo "odporne" na uderzenia piorunów. Trwające wiele lat badania wykazały, że niezwykła budowa Dipteryx oleifera pozwala na czerpanie korzyści z tego, co dla innych drzew jest śmiertelnym zagrożeniem.

To drzewo wykorzystuje pioruny jako "broń"

To drzewo wykorzystuje pioruny jako "broń"

Źródło:
PAP, caryinstitute.org, livescience.com

Dwa żółwie słoniowe w jednym z zoo w Filadelfii po raz pierwszy zostały rodzicami, wydając na świat cztery młode. To wyjątkowe wydarzenie nie tylko dlatego, że ten podgatunek żółwia jest krytycznie zagrożony wyginięciem. Również dlatego, że świeżo upieczeni rodzice są około stulatkami.

Stuletnie żółwie zdecydowały się na pierwsze dziecko

Stuletnie żółwie zdecydowały się na pierwsze dziecko

Źródło:
BBC, ABC News, tvn24.pl

Na Kontakt24 otrzymaliśmy nagranie, na którym widać, jak stado żubrów zareagowało na załamanie pogody. Jak napisał Reporter24 pan Antoni, autor wideo, zwierzęta kompletnie nie przejęły się sypiącym śniegiem.

Ucz się od żubrów, jak znosić surową pogodę

Ucz się od żubrów, jak znosić surową pogodę

Źródło:
Kontakt24, tvnmeteo.pl

Tornado przeszło przez hrabstwo Tippah w stanie Missisipi. Wirujący lej poderwał w górę dom jednej z rodzin i rzucił nim na odległość ponad 70 metrów. W środku byli ludzie.

Tornado poderwało dom i przeniosło go 70 metrów dalej. W środku byli ludzie

Tornado poderwało dom i przeniosło go 70 metrów dalej. W środku byli ludzie

Źródło:
CNN, wlbt.com

Suzu gangesowy, delfin żyjący w mętnych wodach rzeki Ganges i Brahmaputra, może wyginąć przez działalność człowieka. Jak pisze BBC, ponad 6,3 tysięcy osobników tego gatunku jest zagrożonych z powodu polowań oraz rejsów turystycznych.

Żyją w mętnych wodach, zagrażają im rejsy i polowania

Żyją w mętnych wodach, zagrażają im rejsy i polowania

Źródło:
BBC, PAP

Pogoda na dziś. Poniedziałek 07.04 w całym kraju zapowiada się pochmurno. W prawie całym kraju chmury przyniosą opady od deszczu po mokry śnieg. Termometry pokażą od 4 do 10 stopni Celsjusza.

Pogoda na dziś - poniedziałek 07.04. Chłodny początek tygodnia z opadami

Pogoda na dziś - poniedziałek 07.04. Chłodny początek tygodnia z opadami

Źródło:
tvnmeteo.pl

W sobotę nastąpiło drastyczne załamanie pogody. Do Polski napłynęło surowe, zimne powietrze znad bieguna północnego, które sprawiło, że "temperatura tąpnęła". Nowy tydzień przyniesie drugie uderzenie zimna. - Możemy mieć powtórkę tego, co było w sobotę - powiedziała na antenie TVN24 synoptyk tvnmeteo.pl Arleta Unton-Pyziołek.

"To było błyskawiczne włamanie". Co wydarzyło się w Polsce

"To było błyskawiczne włamanie". Co wydarzyło się w Polsce

Źródło:
TVN24

Ulewne deszcze nawiedziły amerykański stan Kentucky. W hrabstwie Franklin wody powodziowe porwały 9-letniego Gabriela. Jak podała stacja CNN, chłopiec zginął w czasie drogi na przystanek autobusu szkolnego.

Szedł do autobusu, porwały go wody powodziowe. Nie żyje 9-latek

Szedł do autobusu, porwały go wody powodziowe. Nie żyje 9-latek

Źródło:
CNN, Reuters, BBC

Niedźwiedź zaatakował zbieracza poroża w obwodzie moskiewskim. Według lokalnych mediów mężczyzna przeżył, ponieważ udawał martwego. Ranny trafił do szpitala z poważnymi obrażeniami głowy i twarzy.

Niedźwiedź okaleczył zbieracza poroża

Niedźwiedź okaleczył zbieracza poroża

Źródło:
Reuters, gazetametro.ru

Fale powodziowe zmyły most kolejowy... wraz ze stojącym na nim pociągiem. Do zdarzenia doszło w stanie Arkansas, który od kilku dni zmaga się z intensywnymi opadami deszczu. Jak podały lokalne media, chociaż wypadek wyglądał groźnie, nikt nie został ranny.

Rzeka porwała most. Był na nim pociąg

Rzeka porwała most. Był na nim pociąg

Źródło:
CNN, KY3

Sobota przyniosła części kraju niebezpieczną aurę. Strażacy przeprowadzili łącznie 1317 interwencji związanych z usuwaniem skutków silnego wiatru i intensywnych opadów śniegu - poinformował w niedzielę st. bryg. Karol Kierzkowski, rzecznik prasowy komendanta głównego PSP.

Powalone drzewa, zerwane dachy. Ponad 1300 interwencji

Powalone drzewa, zerwane dachy. Ponad 1300 interwencji

Źródło:
PAP

Gwałtowne burze, którym towarzyszył ulewny deszcz, nawiedziły południowe i środkowo-wschodnie Stany Zjednoczone. Doprowadziły do powstania rozległych powodzi. W wyniku żywiołu zginęło co najmniej 16 osób - podały lokalne media.

Całe dzielnice pod wodą, nie żyje 16 osób

Całe dzielnice pod wodą, nie żyje 16 osób

Źródło:
Reuters, PAP, france24.com

imowa aura nastała na Podkarpaciu i Podlasiu, a także i w Małopolsce. Na Kontakt24 otrzymaliśmy materiały pokrytych śniegiem krajobrazów.

Biały poranek. Część kraju pod śniegiem

Biały poranek. Część kraju pod śniegiem

Źródło:
tvnmeteo.pl, Kontakt24

Pogoda na Wielkanoc. Trwające znaczne ochłodzenie w Polsce i powrót zimowej pogody każą nam zadać pytanie o to, co czeka nas w pogodzie w trakcie zbliżających się świąt wielkanocnych. Nasza synoptyk Arleta Unton-Pyziołek sprawdza, co widać w amerykańskich i europejskich modelach meteorologicznych.

Pogoda na Wielkanoc. Co pokazują modele

Pogoda na Wielkanoc. Co pokazują modele

Źródło:
tvnmeteteo.pl

Zima ponownie zawitała do Polski. W kilku regionach kraju występują opady śniegu. Krótkotrwała zawieja pojawiła się także w Warszawie. Na Kontakt24 otrzymaliśmy zdjęcia i filmy z zaśnieżonych miejscowości.

Zawieja w Warszawie, biało w Olsztynie. Filmy i zdjęcia

Zawieja w Warszawie, biało w Olsztynie. Filmy i zdjęcia

Aktualizacja:
Źródło:
Kontakt24

Po wielu ciepłych dniach do Polski wróciła zimno. Nocami może chwytać silny mróz. Niska temperatura może powodować u niektórych osób reakcje alergiczne. Schorzenie nazywane jest pokrzywką z zimna.

Zimno też może uczulać

Zimno też może uczulać

Źródło:
American Academy of Dermatology, alergia.org.pl

Trzy osoby zginęły w mieście Coria del Rio w Sewilli po tym, jak zawalił się dach magazynu. Zdaniem służb, do tragicznego zdarzenia przyczyniły się silny wiatr i i ulewny deszcz, które do Hiszpanii sprowadziła w piątek burza Nuria.

Po wichurze i ulewach runął dach, zginęły trzy osoby

Po wichurze i ulewach runął dach, zginęły trzy osoby

Źródło:
ENEX, RTVE, El Pais

W jednej z angielskich wsi w hrabstwie Hertfordshire samiec myszołowca towarzyskiego atakował ludzi. Drapieżny ptak obierał sobie za cel łysych wysokich mężczyzn. Niektórzy trafiali z zakrwawioną głową do szpitala. W czwartek problematycznego osobnika udało się złapać.

Drapieżny ptak atakował wysokich łysych mężczyzn

Drapieżny ptak atakował wysokich łysych mężczyzn

Źródło:
The Independent, BBC News

W łożyskach kotek, a także w płodach, może znajdować się mikroplastik - wynika z niewielkiego badania naukowców z Uniwersytetu w Parmie. Zdaniem ekspertów niebezpieczne cząsteczki mogą przenikać przez barierę łożyskową i kumulować się w płodach.

Zbadali bezdomne kotki. W łożyskach miały coś, czego nie powinno tam być

Zbadali bezdomne kotki. W łożyskach miały coś, czego nie powinno tam być

Źródło:
PAP

W ostatnim czasie w Peru padał intensywny deszcz. Do tragicznego zdarzenia doszło w prowincji Chanchamayo, gdzie trzech robotników zginęło w wyniku osuwiska.

Osunęła się ziemia, spadli ze 150 metrów. Nie żyją

Osunęła się ziemia, spadli ze 150 metrów. Nie żyją

Źródło:
Reuters, elbuho.pe, hytimes.pe, pachamamaradio.org

Minionej nocy na polskim niebie pojawiła się zorza polarna. Świetlny spektakl był widoczny między innymi na północy kraju. Na Kontakt24 otrzymaliśmy wyjątkowe zdjęcia.

"Zorza ponownie zatańczyła nad polskim morzem"

"Zorza ponownie zatańczyła nad polskim morzem"

Aktualizacja:
Źródło:
tvnmeteo.pl, Kontakt24

Susza panuje w Kampinoskim Parku Narodowym. Przepływ wody w biegnącym przez jego teren cieku osiągnął w środę rekordowo niską wartość. Jak przekazali w mediach społecznościowych przedstawiciele parku, jest to szczególnie niebezpieczne dla wrażliwych na ogień kampinoskich ekosystemów.

"Najbardziej palny park w Polsce" zmaga się z suszą

"Najbardziej palny park w Polsce" zmaga się z suszą

Źródło:
KPN, Regionalne Centrum Ekologiczne REC Polska