W przyszłym tygodniu padnie rekord temperatury? Nasza synoptyk sprawdza wyliczenia modeli

Źródło:
tvnmeteo.pl
Prognoza pogody na sobotę
Prognoza pogody na sobotętvnmeteo.pl
wideo 2/3
Pogoda na dziś

Kolejna fala upałów już niebawem ma nawiedzić Polskę. Według wyliczeń amerykańskiego modelu GFS temperatura może sięgnąć w przyszłym tygodniu 40 stopni Celsjusza, zbliżając się do absolutnego rekordu z sierpnia 1943 roku. Prognozy ECMWF mówią jednak o innym scenariuszu. O tym, co może czekać nas w kolejnym tygodniu w pogodzie, pisze synoptyk tvnmeteo.pl Arleta Unton-Pyziołek. 

  • Absolutny rekord dla sierpnia dla Polski padł w 1943 roku, kiedy termometry pokazały 40,5 stopnia Celsjusza.
  • W świetle aktualnych prognoz na 15 sierpnia amerykański model GFS wylicza temperaturę, która miałaby zbliżyć nas do pobicia tego rekordu.
  • Światowi prognostycy nie są jednak zgodni. Europejskie Centrum Średnioterminowych Prognoz Pogody (ECMWF) przewiduje, że piekielny skwar miałby ominąć nasz kraj.

Sierpień to dziwny miesiąc, taki z pogranicza lata i jesieni. Z jednej strony potrafi być rekordowo ciepły, z drugiej siać deszczem i chłodem jak październik. Jest z pewnością miesiącem schyłkowym lata, kiedy to nad nagrzanymi wodami powierzchniowymi Północnego Atlantyku rodzą się pierwsze jesienne, sztormowe cyklony szerokości umiarkowanych, przynoszące prędzej czy później szkocką pogodę i do nas. Jest również miesiącem, w którym temperatura potrafiła wzrosnąć do 40,5 stopnia Celsjusza w Ścinawie w 1943 roku. W ostatnich dziesięcioleciach najwyższą temperaturę w sierpniu, rzędu 39 st. C, zmierzono we wsi Ceber na Dolnym Śląsku w roku 2015. Czy tego lata, anomalnie ciepłego na półkuli północnej, możemy zbliżyć się do rekordu termicznego? Możemy nawet go pobić.

Kiedy w roku 2015 temperatura zbliżała się do 40 st. C, nad Europą rozwinął się wielki wał wyżowy od Azorów po Ukrainę i Kazachstan. Czapa gorącego powietrza przykryła ogromny obszar Ziemi rozciągający się od Sahary po południową Skandynawię. Odtwarzanie przez badaczy sytuacji barycznych w minionych dziesięcioleciach pozwala zbadać warunki, w jakich dochodziło do tak silnego wniknięcia mas powietrza z głębi Afryki w głąb Europy. Tak zwane reanalizy danych meteorologicznych z lat 40. XX wieku pokazały, że w czasie, gdy padł absolutny rekord temperatury w sierpniu w Polsce, pogodę kreował również wielki układ wysokiego ciśnienia, przytrzymujący gorące masy powietrza blisko ziemi. Rozpostarty był od Algierii i Libii po Polskę, Ukrainę oraz Rosję. To zawsze silne letnie wyże sprzyjały rekordom, ale zwykle towarzyszyły im wąskie, tak zwane niżowe doliny, którymi wciskał się skwar znad Afryki. 

Czapa gorąca widoczna na wysokości 1,5 km dnia 20 sierpnia 1943 ERA/wetterzentrale
Czapa gorąca widoczna na wysokości 1,5 km dnia 8 sierpnia 2015 CFS/wetterzentrale

Napłynie gorąc znad Sahary

I na podobną sytuację baryczną, jaka rozwinęła się w roku 1943, zanosi się w najbliższych dniach. Otóż rozwinąć się ma Wyż Azorski sięgający po Alpy, podczas gdy nad wschodnią Europą narodzić się ma drugi wyż - rosyjski. Pomiędzy tymi dwoma potężnymi górami w atmosferze, jak zwykło nazywać się w meteorologii układy wyżowe, rozwinie się niewielka bruzda niskiego ciśnienia, niczym wąska górska dolina. W niej rozwinąć się ma klin gorącego powietrza - od Sahary, przez Bałkany, Polskę, po północną Szwecję i Finlandię. Rzadko można zobaczyć tak spektakularne wniknięcie mas powietrza znad największej pustyni świata w rejon podbiegunowy. Temperatura na wysokości 1,5 kilometra nad Polską wzrosnąć ma do 22 st. C nad Małopolską i Podkarpaciem. Takie wartości możemy więc odnotować w szczytowych partiach Tatr.

Klin gorąca widoczny w polu temperatury na wysokości 1,5 km prognozowany na 15 sierpniaGFS/wetter3.de

Stolica Polski termicznie może zamienić się w Rzym

Silny strumień ciepła odbije się w temperaturze przy ziemi. Amerykański model GFS prognozuje za tydzień w Polsce temperaturę rzędu 40 st. C. Czy rzeczywiście możliwy jest tak silny wzrost? Jak najbardziej, gdyż w świetle dzisiejszych materiałów prognostycznych dwa wyże nad Europą zachowają się jak wyciskarka do cytryn i wycisną spod Zwrotnika Raka gorące powietrze, które dolinką niżową wcisną prosto do nas. Temu zasysaniu afrykańskiego upału sprzyjać mają polarne masy powietrza, napierające od zachodu w kierunku Polski, formujące wielki burzowy front nad Niemcami. One bowiem zdopingują gorące masy powietrza w ich biegu na północ, co może poskutkować złotym medalem i pobiciem rekordu ciepła w sierpniu nie tylko w Polsce.

Na dzień 15 sierpnia amerykański model GFS wylicza temperaturę maksymalną w Polsce na 40 st. C na Mazowszu, w rejonie Warszawy. Jeśli wyliczenia modelu się sprawdzą i klin gorąca będzie rzeczywiście tak mocny, jak w roku 1943 oraz 2015, stolica Polski termicznie zamieni się w Rzym. W tym czasie w stolicy Włoch temperatura wzrosnąć ma do około 35 st. C.

Temperatura maksymalna prognozowana na 15 sierpniaGFS/wetter3.de
Temperatura maksymalna prognozowana na 15 sierpniaGFS/meteorologix

Kiedy nastąpi kulminacja upału?

Wszystkie przygotowania do bicia rekordu w pogodzie zaczną się w nadchodzący weekend. Nad zachodnią Europą rozwinie się wyż, który spokojnie wędrować ma na wschód. W poniedziałek jego centrum przesunie się nad Polską, a w połowie przyszłego tygodnia rozsiądzie nad Rosją. W poniedziałek temperatura zacznie lekko przekraczać 30 st. C, a we wtorek, 13 sierpnia, może wzrosnąć już do 35 st. C przy pogodnym niebie. W środę możliwe jest już 38 st. C i niewykluczone są pierwsze w czasie tej fali upału burze.

Kulminacja skwaru nastąpić ma w czwartek, 15 sierpnia, kiedy temperatura otrze się o 40 st. C w środkowej, wschodniej i południowej Polsce. W piątek jednak napierająca masa polarnego powietrza znad Atlantyku obniżyć ma temperaturę na zachodzie kraju do około 18-20 st. C, podczas gdy na wschodzie może jeszcze wzrosnąć do 38 st. C w masie powietrza zwrotnikowego. Tym samym różnica między Podlasiem, Lubelszczyzną i Podkarpaciem a Ziemią Lubuską i Pomorzem Zachodnim wynieść może nawet 18 st. To nie wróży nic dobrego. Jeśli starciu mas towarzyszyć będzie duża ilość wilgoci w powietrzu, to po rekordowym upale przyjść mogą rekordowe burze. Nadzieja w tym, że wilgoci będzie nie za wiele, co widać dziś w prognozach i odwrót gorąca następować będzie wolno. Bo jeszcze w niedzielę, 18 sierpnia, powietrze zwrotnikowe trwać ma nad wschodnią Polską, podczas gdy na zachodzie umocni się chłód. Strefa starcia między masami utrwali się nad środkową Polską i przypominać może niemiecko-francuski front z początków drugiej wojny światowej, czyli tak zwaną wojnę na siedząco, kiedy przeciwnicy przez wiele tygodni tylko przyglądali się sobie z daleka.

Prognozowana temperatura maksymalna na 18 sierpnia GFS/wetter3.de

W innym modelu nie widać spiekoty

Ale możemy obejść się jeszcze smakiem, a gorące masy znad Sahary mogą nas tylko musnąć i skierować się w zupełnie inną stronę. W ciągu tygodnia wszystko jeszcze może się zdarzyć, tym bardziej że wyliczenia największych globalnych modeli prognostycznych wcale nie są zgodne.

Otóż według prognoz innego modelu, należącego do Europejskiego Centrum Średnioterminowych Prognoz Pogody (ECMWF), temperatura za tydzień w Polsce może nawet nie dobić do 30 st. C. ECMWF wylicza bowiem, że natarcie gorąca nastąpi w innym miejscu Europy, a temperatura 15 sierpnia wzrośnie w rejonie Warszawy do zaledwie 24 st. C. Największe wartości, rzędu 26 st. C, odnotować miałoby Podkarpacie.

Jak będzie naprawdę? Możemy spodziewać się wielkiego upału, gdyż od dłuższego czasu utrzymywały się w modelach wyliczenia wielkich fal gorąca w pierwszej połowie sierpnia, więc coś jest na rzeczy. A kiedy miałyby padać rekordy, jeśli nie teraz, gdy u schyłku lata lądy kontynentu afrykańskiego i europejskiego są najmocniej nagrzane?

Temperatura maksymalna prognozowana na 15 sierpniaECMWF/meteorologix

Autorka/Autor:Arleta Unton-Pyziołek

Źródło: tvnmeteo.pl

Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock

Pozostałe wiadomości

IMGW ostrzega przed przymrozkami. Temperatura spadnie w nocy poniżej zera w prawie całym kraju.

IMGW ostrzega prawie całą Polskę

IMGW ostrzega prawie całą Polskę

Aktualizacja:
Źródło:
IMGW

Sobotni poranek przyniósł w Polsce spore ochłodzenie - w wielu miastach na termometrach pojawiły się wartości "na minusie", a w dzień zobaczymy na nich nie więcej niż 15 stopni. Prezenter tvnmeteo.pl Tomasz Wasilewski opowiadał w TVN24, skąd wziął się ten napływ zimnego powietrza i jak długo potrwa.

Arktyczne powietrze nad Polską. Ciepło "musi poczekać na swoją kolej"

Arktyczne powietrze nad Polską. Ciepło "musi poczekać na swoją kolej"

Źródło:
tvnmeteo.pl

Kwiecień dobiega końca, a na horyzoncie już maj, który w Polsce jest miesiącem dość ciepłym, choć nocne przymrozki nie są rzadkie. Tak stoi w meteorologicznych annałach i w tej materii niewiele się w Polsce zmieniło. Na najbliższe dni rysują się w prognozach trzy fale chłodu, które przynieść mogą lekki mróz. O ile mieszkańcom miast ujemna temperatura po prostu uprzykrzy życie, o tyle ogrodników zmobilizuje do "działań obronnych". Często polegają one na wstawianiu zapalonych zniczy pomiędzy rabatki, sadzonki, pod tunele oraz w skrzynki z kwiatami, co sprawia, że ogrody w kwietniu i maju roztaczają cmentarną aurę.

Trzy fale chłodu w maju. Kiedy ruszyć do ogrodu z pomidorami

Trzy fale chłodu w maju. Kiedy ruszyć do ogrodu z pomidorami

Źródło:
TVN24+

Nawet 1,5 miliona mieszkańców Polski może nie wiedzieć o tym, że ma astmę. Jak tłumaczą eksperci, nieleczona choroba może prowadzić do poważnego pogorszenia jakości życia. Sama diagnoza jednak nie wystarczy - wśród leków na astmę narosło wiele mitów, które mogą zniechęcać chorych do terapii.

1,5 miliona Polaków może nie wiedzieć, że ją ma

1,5 miliona Polaków może nie wiedzieć, że ją ma

Źródło:
PAP

W stanie New Jersey trwa walka z gigantycznym pożarem lasu. Od wtorku płomienie strawiły ponad 6100 hektarów, niszcząc kilka budynków i zagrażając wielu innym. Jak podali strażacy, do zaprószenia ognia doszło na skutek niewłaściwie zgaszonego ogniska.

Nastolatek rozpalił ognisko. Wybuchł jeden z największych od 20 lat pożarów

Nastolatek rozpalił ognisko. Wybuchł jeden z największych od 20 lat pożarów

Źródło:
Reuters, ABC News

Miłośnicy astronomii będą mieli okazję w czasie najbliższych nocy zobaczyć na niebie Drogę Mleczną. Jak przekazał Karol Wójcicki, autor profilu "Z głową w gwiazdach", warunki będą naprawdę sprzyjające.

"Przed nami najlepszy weekend w roku"

"Przed nami najlepszy weekend w roku"

Źródło:
"Z głową w gwiazdach", tvnmeteo.pl

Pogoda na dziś. Sobota 26.04 upłynie w całym kraju pod znakiem słonecznej aury. Termometry pokażą maksymalnie od 10 do 15 stopni.

Pogoda na dziś - sobota 26.04. Słoneczna aura będzie miała swoją cenę

Pogoda na dziś - sobota 26.04. Słoneczna aura będzie miała swoją cenę

Źródło:
tvnmeteo.pl

Na hawajskiej wyspie Oahu odkryto mięsożerny gatunek gąsienicy. Porusza się po pajęczynach, żywiąc się uwięzionymi owadami. Nazwano ją "kolekcjonerką kości", bo kamufluje się przed pająkami, które chętnie by ją zjadły, "ubierając" się w szczątki martwych owadów.

Nazwano ją "kolekcjonerką kości". Odkryto mięsożerną gąsienicę

Nazwano ją "kolekcjonerką kości". Odkryto mięsożerną gąsienicę

Źródło:
Reuters, AP News, science.org

W świetle najnowszych wyliczeń amerykańskiego modelu meteorologicznego GFS wyraźnie widać, że początek majówki będzie przyjemny, choć umiarkowanie ciepły. Potem w pogodzie ma zadziać się więcej.

Pogoda na majówkę. Co pokazuje amerykański model

Pogoda na majówkę. Co pokazuje amerykański model

Źródło:
TVN24+

Archeolodzy odkryli w Peru szczątki zmarłej pięć tysięcy lat temu kobiety. Zdaniem ekspertów prawdopodobnie należała do wyższych sfer w kulturze Caral, która rozwijała się tam równolegle ze starożytnym Egiptem czy Chinami.

Niezwykłe znalezisko w Peru. "To ważny pochówek"

Niezwykłe znalezisko w Peru. "To ważny pochówek"

Źródło:
Reuters, PAP

Ogromny wir pojawił się w czwartek w Krzyżowicach w województwie śląskim. Po południu nad jedną z dróg utworzył się lej, który w efektowny sposób unosił masy piasku nad ziemią.

Gigantyczna kolumna piachu wirowała nad drogą w Krzyżowicach

Gigantyczna kolumna piachu wirowała nad drogą w Krzyżowicach

Źródło:
tvnmeteo.pl

Ponad 200 razy interweniowały polskie służby w związku ze skutkami intensywnych opadów deszczu i burz, jakie przechodziły w ostatnich godzinach nad Polską. Jak przekazał TVN24 rzecznik Komendanta Głównego Państwowej Straży Pożarnej zgłoszenia nie dotyczyły żadnych poważnych zdarzeń.

"Odnotowaliśmy podtopienia dróg, podtopienia budynków"

"Odnotowaliśmy podtopienia dróg, podtopienia budynków"

Aktualizacja:
Źródło:
IMGW, Bielskie Drogi, tvnmeteo.pl

Ogromny bolid pojawił się nad brazylijskim stanem Rio Grande do Sul. Według lokalnych ekspertów mógł to być największy zarejestrowany meteor w tym regionie. Obecnie trwają poszukiwania jego szczątków.

Niezwykły przelot kosmicznej skały. Na kilka sekund noc zamieniła się w dzień

Niezwykły przelot kosmicznej skały. Na kilka sekund noc zamieniła się w dzień

Źródło:
CNN, TVN24, G1 Globo

Objawy pojawiają się przeważnie od 6 do 12 godzin od momentu zatrucia. Większość pacjentów początkowo uskarża się na biegunkę, wymioty i ból głowy, u części występuje nadmierne pocenie się, odrętwienie czy ból w obrębie mięśni i stawów. Później dochodzą dziwniejsze objawy: metaliczny, palący smak w ustach czy poczucie, że ciepłe powierzchnie są lodowato zimne. Skóra zaczyna intensywnie swędzieć, serce nieregularnie bije. Większość objawów utrzymuje się przez kilka dni, ale niektóre mogą prześladować pacjentów przez tygodnie lub miesiące, niekiedy dłużej. Czasami wracają one ze wzmożoną siłą, na przykład po spożyciu alkoholu.

Jesz kolację na wakacjach, czujesz metaliczny posmak, a potem jest tylko gorzej

Jesz kolację na wakacjach, czujesz metaliczny posmak, a potem jest tylko gorzej

Źródło:
TVN24+

Od soboty turyści ponownie będą mogli zwiedzać Jaskinię Mroźną w Dolinie Kościeliskiej w Tatrach. Każdego roku to miejsce jest zamykane na okres zimowy, który przypada na okres od 1 listopada od 25 kwietnia. W tym czasie służy jako schronienie dla zimujących nietoperzy.

Duża atrakcja polskiej części Tatr ponownie otwarta dla turystów

Duża atrakcja polskiej części Tatr ponownie otwarta dla turystów

Źródło:
PAP, TPN

Blisko 156 milionów Amerykanów żyje na obszarach, gdzie powietrze zawiera niebezpieczne dla zdrowia stężenie zanieczyszczeń - wynika z najnowszego raportu Amerykańskiego Stowarzyszenia ds. Schorzeń Płuc. Prócz niepokojących danych eksperci zwracają też uwagę na ostatnie decyzje amerykańskiej administracji, które mogą pogłębić problem walki ze smogiem.

Przybyło osób, które oddychają powietrzem pełnym szkodliwych substancji

Przybyło osób, które oddychają powietrzem pełnym szkodliwych substancji

Źródło:
ALAS, PAP, THE Guardian, NPR, CBS News

Ulewy spowodowały zejście osuwiska w środkowym Ekwadorze. Jak podały lokalne media, ruchome masy ziemi uszkodziły kilkanaście domów, a 50 osób zostało ewakuowanych. Osuwisko spowodowało także konieczność zamknięcia biegnącej w pobliżu autostrady E30.

Domy pękły na pół, w jezdni otworzyły się głębokie szczeliny

Domy pękły na pół, w jezdni otworzyły się głębokie szczeliny

Źródło:
Ecuavisa, laprensa.com.ec

Dwa duże pożary szaleją w środkowym Izraelu. Ogień zniszczył domy w niektórych miejscowościach, konieczne były ewakuacje. Wiatr kieruje płomienie w kierunku Jerozolimy. Jak podały lokalne media, w walce z żywiołem rannych zostało trzech strażaków.

Dwa pożary zmierzają w stronę Jerozolimy. Ewakuacje, nieprzejezdne drogi

Dwa pożary zmierzają w stronę Jerozolimy. Ewakuacje, nieprzejezdne drogi

Źródło:
Reuters, The Jerusalem Post

Trzęsienie ziemi zakłóciło program na żywo w jednej z tureckich stacji telewizyjnych. Wstrząsy o magnitudzie 6,2 zatrzęsły całym studiem nagraniowym. Jak podał prowadzący, aktywność sejsmiczna była wyczuwalna już wcześniej.

Zamieszanie w programie na żywo. Nagranie

Zamieszanie w programie na żywo. Nagranie

Źródło:
Reuters, Ekol TV, tvnmeteo.pl

Po środowym trzęsieniu o magnitudzie 6,2 Stambuł nawiedziła seria wstrząsów wtórnych. Chociaż pierwsza ocena skutków wykazała, że nie doszło do poważnych uszkodzeń, trzęsienia wywołały panikę wśród mieszkańców miasta. Około 150 osób doznało obrażeń podczas wyskakiwania z trzęsących się budynków.

Trzęsienie ziemi w Turcji. Ludzie wyskakiwali w panice

Trzęsienie ziemi w Turcji. Ludzie wyskakiwali w panice

Aktualizacja:
Źródło:
Reuters, EMSC, PAP, BBC, TGRT

Pożar wybuchł we wtorek na terenie amerykańskiego stanu New Jersey. Z powodu rozprzestrzeniającego się ognia ewakuowano ponad trzy tysiące osób, zamknięto też odcinek jednej z najruchliwszych autostrad.

Ewakuowano ponad trzy tysiące osób, zamknięto ruchliwą autostradę

Ewakuowano ponad trzy tysiące osób, zamknięto ruchliwą autostradę

Źródło:
PAP, Reuters, CNN

We wtorek doszło do erupcji najwyższego wulkanu w Europie. Tryskająca z krateru lawa rozświetliła nocne niebo. Etna znów niepokoi mieszkańców Sycylii.

Nocny pokaz potęgi natury. Etna znów przypomina o sobie

Nocny pokaz potęgi natury. Etna znów przypomina o sobie

Źródło:
Reuters, lasicilia.it, ilmeteo.it

Chiny rozważają budowę elektrowni jądrowej na Księżycu. Miałaby ona zasilać Międzynarodową Stację Badawczą na Księżycu (ILRS), projekt powstający pod egidą chińskiej i rosyjskiej agencji kosmicznej.

Chiny z Rosją chcą zbudować elektrownię jądrową na Księżycu

Chiny z Rosją chcą zbudować elektrownię jądrową na Księżycu

Źródło:
Reuters, PAP

Fala upałów nawiedziła Pakistan. We wtorek w największym mieście tego kraju - Karaczi - temperatura sięgnęła 41 stopni Celsjusza. Władze ostrzegają przed spiekotą, która może zagrażać zdrowiu i życiu.

"Jest piekielnie gorąco". Ponad 40 stopni na termometrach

"Jest piekielnie gorąco". Ponad 40 stopni na termometrach

Źródło:
Reuters, thenews.com.pk, arynews.tv

Sonda Lucy przesłała na Ziemię zdjęcia asteroidy 52246 Donaldjohanson. Naukowców zaskoczyły jej wymiary - obiekt był tak długi, że sonda miała problem z uwiecznieniem go w całości. To ostatni przystanek w drodze do ostatecznego celu misji.

Bliskie spotkanie z "kosmicznym kręglem". Lucy nadaje na Ziemię

Bliskie spotkanie z "kosmicznym kręglem". Lucy nadaje na Ziemię

Źródło:
NASA, AP, tvnmeteo.pl

Ulewy nawiedziły w poniedziałek Nowy Orlean. W kilka godzin niektóre dzielnice i obszary podmiejskie znalazły się pod wodą, konieczne było zamknięcie części ulic. W ponad 4000 gospodarstw domowych wystąpiły przerwy w dostawie prądu.

"Nie widać, gdzie kończy się droga, a zaczyna kanał"

"Nie widać, gdzie kończy się droga, a zaczyna kanał"

Źródło:
NOLA, NWS New Orleans

Rekin zaatakował pływaka u wybrzeży Izraela. Jak podały lokalne media, zwierzę wciągnęło mężczyznę do wody, a ślad po nim zaginął. Szczątki odnaleziono dopiero po 24 godzinach. W historii kraju odnotowano zaledwie cztery przypadki ataków rekinów na ludzi.

Wyjątkowo rzadki atak rekina na Morzu Śródziemnym

Wyjątkowo rzadki atak rekina na Morzu Śródziemnym

Źródło:
BBC, The Jerusalem Post, tvnmeteo.pl

Władze i studenci amerykańskiej uczelni University of Richmond w Wirginii zmagają się ze skutkami ogromnej awarii prądu, po tym jak wąż dostał się do głównej elektrowni i spowodował tam zwarcie. W efekcie zasilanie straciło kilkanaście budynków, a na kampusie odwołano zajęcia.

Na początku myśleli, że to żart. Wąż spowodował awarię na uniwersytecie

Na początku myśleli, że to żart. Wąż spowodował awarię na uniwersytecie

Źródło:
The Collegianur, WTVR

Na Kontakt24 otrzymaliśmy wyjątkowe nagrania z miejscowości Piaski w województwie mazowieckim. Nasz czytelnik zaobserwował tam zjawisko zwane wirem pyłowym.

Wir pyłowy na Mazowszu. "Wielkie zdziwienie"

Wir pyłowy na Mazowszu. "Wielkie zdziwienie"

Źródło:
Kontakt24, tvnmeteo.pl