Wylesianie Amazonii zaostrza jednocześnie suszę i powodzie

Amazoński las deszczowy jest jednym z najważniejszych ekosystemów świata, stanowiącym dom dla milionów gatunków organizmów i ogromny magazyn dwutlenku węgla. Od dekad zagraża mu wiele czynników, w tym masowa wycinka terenów leśnych na potrzeby rolnictwa. Jednocześnie okolice Amazonii nawiedzają coraz częstsze katastrofy naturalne - od susz i pożarów po niszczycielskie powodzie. Na łamach czasopisma naukowego "Nature" ukazała się analiza związku między utratą drzewostanu a ekstremalnymi zjawiskami pogodowymi.

Badacze z Chin i Tajwanu przeprowadzili analizę danych satelitarnych z lat 2000-2020, zestawiając je z lokalnymi modelami warunków atmosferycznych. Badania wykazały, że na wylesionych obszarach dochodziło do zmian wzorców pogodowych w stosunku do terenów zalesionych, jednak były one zróżnicowane.

Wpływ utraty lasu na pogodę był zależny od pory roku - w porze deszczowej, od grudnia do lutego, na wylesionych obszarach padało więcej deszczu niż na zalesionych. W porze suchej, czyli od czerwca do sierpnia, pusty obszar odnotowywał mniejsze opady deszczu.

Naukowcy wyjaśnili, że zwiększenie opadów w porze deszczowej wynikało z faktu, że goła ziemia nagrzewała się szybciej niż teren zalesiony. Powietrze unosiło się w górę, przyciągając wilgoć. W porze suchej brak pokrywy roślinnej oznaczał, że nie dochodziło do parowania wody z liści, co zmniejszało ilość wody w atmosferze.

"Zwiększone opady deszczu mogą zaostrzyć powodzie w porze deszczowej w wylesionych regionach, szkodząc regionalnemu rolnictwu i gospodarce społecznej" - przekazali badacze. Jednocześnie dodali, że dalsze wylesianie w Amazonii może prowadzić do spadku całkowitych opadów deszczu, co wpłynie na różnorodność biologiczną i zagrozi bezpieczeństwu żywnościowemu wielu krajów.

Według południowoamerykańskiej organizacji RAISG, w latach 2001-2020 zniszczeniu uległo 54,2 milionów hektarów lasu deszczowego. Stanowi to około 8,7 procent powierzchni całego ekosystemu.