Ta planeta jest sześć razy cięższa niż Jowisz. Naukowcom udało się ją sfotografować

Źródło:
PAP, mpia, National Geographic
Planeta rodem z "Gwiezdnych Wojen". Ma dwa słońca
Planeta rodem z "Gwiezdnych Wojen". Ma dwa słońca
Planeta rodem z "Gwiezdnych Wojen". Ma dwa słońca

Po raz pierwszy w historii naukowcom udało się sfotografować planetę, która nie była wcześniej obserwowana z Ziemi. Dzięki Kosmicznemu Teleskopowi Jamesa Webba ich oczom ukazała się niezwykła egzoplaneta, sklasyfikowana jako super-Jowisz.

Planeta odkryta przez naukowców znajduje się w sąsiedztwie gwiazdy Epsilon Indi, oddalonej o 12 lat świetlnych od Ziemi, co w realiach Wszechświata nie jest sporą odległością. Wcześniejsze analizy sugerowały, że wokół niej może krążyć olbrzymia planeta, jednak brakowało na to bezpośrednich dowodów obserwacyjnych. Kosmiczny Teleskop Jamesa Webba dostarczył ich, przesyłając obrazy nieznanego dotąd globu. Wyniki obserwacji zostały opisane na łamach magazynu "Nature".

Niezwykły gazowy olbrzym

Egzoplaneta - nazwana Epsilon Indi Ab - została sklasyfikowana jako super-Jowisz. Dane dostarczone z Webba sugerują, że jej masa jest 6 razy większa od masy Jowisza. Niezwykły glob jest przy tym wyjątkowo jasny i jednocześnie zimny - jego temperatura wynosi około 0 stopni Celsjusza. Zdaniem naukowców to jeden z najzimniejszych odkrytych do tej pory gazowych olbrzymów. Jego atmosfera może zawierać duże ilości ciężkich pierwiastków, takich jak węgiel. Epsilon Indi Ab porusza się po eliptycznej, mocno wydłużonej orbicie, a okrążenie macierzystej gwiazdy zajmuje mu około 200 lat.

Do wykonania zdjęcia najbliższego Ziemi super-Jowisza zespół badawczy z Instytutu Astronomii Maxa Plancka w Heidelbergu wykorzystał kamerę MIRI (Mid Infared Instrument) wyposażoną w koronograf. Dzięki temu naukowcy mogli przysłonić światło gwiazdy Epsilon Indi A, co pozwoliło na zarejestrowanie promieniowania okrążającego ją gazowego olbrzyma. Wcześniejsze badania próbowały zbadać olbrzymią planetę, wykorzystując pomiary prędkości radialnej, jednak doprowadziły one do błędnych wniosków na temat właściwości olbrzyma.

Zdjęcie wykonane przez Kosmiczny Teleskop Jamesa WebbaT. Müller (MPIA/HdA), E. Matthews (MPIA)

To nie koniec badań

- Naszym kolejnym celem jest uzyskanie widm, które dostarczą nam szczegółowych danych dotyczących klimatu i składu chemicznego planety - mówi Thomas Henning, emerytowany dyrektor Instytutu Astronomii Maxa Plancka w Heidelbergu.

Naukowcy mają również nadzieję, że wykorzystana w badaniu technologia pozwoli na odkrycie innych zimnych gazowych olbrzymów, które wcześniej mogły "umknąć ich uwadze".

Autorka/Autor:fw

Źródło: PAP, mpia, National Geographic

Źródło zdjęcia głównego: T. Müller (MPIA/HdA)

Pozostałe wiadomości

Zima wróci do Polski w weekend. W niektórych regionach śniegu spadnie naprawdę dużo. Ponadto silnie powieje.

Sypnie śniegiem, miejscami naprawdę mocno. Sprawdź prognozę na weekend

Sypnie śniegiem, miejscami naprawdę mocno. Sprawdź prognozę na weekend

Źródło:
tvnmeteo.pl

Z powodu obfitych opadów w Szczecinie w czwartek wieczorem kilka linii autobusowych kursuje z problemami. W rejonie ulic Duńskiej i Rostockiej utknęły cztery pojazdy obsługujące linię 87, na ul. Łącznej autobus 68 stanął w poprzek jezdni.

Intensywne opady śniegu w Szczecinie. Autobusy utknęły

Intensywne opady śniegu w Szczecinie. Autobusy utknęły

Źródło:
PAP

Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej pokazał długoterminową eksperymentalną prognozę na najbliższe cztery miesiące. Jaka pogoda będzie w lutym i czego spodziewać się wiosną w 2025 roku? Sprawdź.

Wiosna przyjdzie wcześniej? Jest nowa długoterminowa prognoza IMGW

Wiosna przyjdzie wcześniej? Jest nowa długoterminowa prognoza IMGW

Źródło:
IMGW

Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej ostrzega przed zimowymi zagrożeniami. W licznych regionach już w czwartek wieczorem zacznie silnie wiać, a na północy Polski pojawią się intensywne opady śniegu, zawieje i zamiecie. Kierowcy powinni uważać też śliskie drogi.

Burze, śnieżyce, gołoledź. Ostrzeżenia IMGW w wielu miejscach

Burze, śnieżyce, gołoledź. Ostrzeżenia IMGW w wielu miejscach

Aktualizacja:
Źródło:
IMGW

W okolicach Los Angeles w Kalifornii wciąż trwa bezskuteczna walka z pięcioma pożarami. Spłonęły blisko dwa tysiące budynków, a co najmniej pięć osób zginęło. W niektórych miejscach brakuje wody, strażacy pobierają ją z prywatnych basenów. Ludzie uciekali z zadymionych kanionów i malowniczych dzielnic, w których mieszka wiele gwiazd. Domy stracili między innymi James Woods, Billy Crystal, Mandy Moore, Cary Elwes i Paris Hilton.

"Budynki przestały się palić tylko dlatego, że ogień strawił już dosłownie wszystko"

"Budynki przestały się palić tylko dlatego, że ogień strawił już dosłownie wszystko"

Aktualizacja:
Źródło:
PAP, CNN, TVN24, Reuters

Nocą w północno-zachodniej Polsce pojawią się obfite opady śniegu. Za dnia prawie w całym kraju będzie padać, ale głównie deszcz. Wiatr w porywach mocno się rozpędzi.

Noc z intensywnymi opadami śniegu w części kraju

Noc z intensywnymi opadami śniegu w części kraju

Źródło:
tvnmeteo.pl

Listopad był jedynym miesiącem w 2024 roku, w którym średnia temperatura powietrza była w Polsce niższa niż zazwyczaj. Jak podaje Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej, wszystkie pozostałe miesiące okazały się cieplejsze niż zwykle, a wśród nich szczególnie wyróżnił się luty.

Te mapy pokazują, jak gorący był 2024 rok w Polsce. "Luty był gamechangerem"

Te mapy pokazują, jak gorący był 2024 rok w Polsce. "Luty był gamechangerem"

Źródło:
IMGW

Trwa kolejna doba walki z serią pożarów w hrabstwie Los Angeles. Do tej pory ogień pochłonął co najmniej 11300 hektarów terenu. Potężny żywioł niszczy wszystko, co spotka na swojej drodze. Zdjęcia satelitarne, zrobione przed i po katastrofie, pokazują druzgocącą siłę ognia.

Pożary w Kalifornii. Los Angeles na zdjęciach satelitarnych przed i po

Pożary w Kalifornii. Los Angeles na zdjęciach satelitarnych przed i po

Źródło:
CNN, PAP, Reuters

Silne burze z ulewami spowodowały podtopienia w Galicji w północno-zachodniej Hiszpanii. Woda zalała domy i ulice. Strażacy ratowali kierowców uwięzionych w autach.

Ulewy w Hiszpanii. Kierowcy uwięzieni na drogach

Ulewy w Hiszpanii. Kierowcy uwięzieni na drogach

Źródło:
PAP, tvnmeteo.pl

Śliskie drogi i opóźnienia na lotniskach - to niektóre skutki fali intensywnych opadów śniegu, jaka nawiedziła Belgię w ostatnich godzinach. Utrudnienia komunikacyjne wystąpiły między innymi w Brukseli. Krajowa Agencja Meteorologiczna wydała pomarańczowe i żółte ostrzeżenia.

Zrobiło się biało. Poważne utrudnienia komunikacyjne

Zrobiło się biało. Poważne utrudnienia komunikacyjne

Źródło:
The Brussels Times, Reuters

Intensywne opady deszczu w ostatnich dniach doprowadziły do zalań i podtopień w wielu regionach Boliwii. Największe zniszczenia wystąpiły w centralnej i południowo-zachodniej części kraju. Kryzys związany z powodziami trwa w Boliwii od listopada ubiegłego roku. Zginęło 16 osób.

Ostatnia ofiara śmiertelna to niemowlę. Od listopada zginęło 16 osób

Ostatnia ofiara śmiertelna to niemowlę. Od listopada zginęło 16 osób

Źródło:
Ministerio de Defensa Bolivia, PAP, AP, Opinion.com

Mocno sypnęło śniegiem na południu Norwegii. W dzielnicy Disen w Oslo, stolicy kraju, odnotowano rekordowe opady puchu. W ciągu doby spadło go tam ponad 30 centymetrów.

Takiego śniegu w styczniu nie było tu od blisko 30 lat

Takiego śniegu w styczniu nie było tu od blisko 30 lat

Źródło:
ENEX, nrk.no, inyheter.no

Ogromny i jadowity atraks wzbogacił zasoby ogrodu zoologicznego Australian Reptile Park. Okaz został nazwany na cześć braci Hemsworth, słynnych aktorów. - To nasz największy pająk - powiedziała Emma Teni, opiekunka tych zwierząt w parku.

Pająk gigant. Tak wielkiego jeszcze nie widzieli

Pająk gigant. Tak wielkiego jeszcze nie widzieli

Źródło:
CNN

Silne wichury uderzyły w poniedziałek wieczorem w północne i zachodnie Niemcy. Co najmniej trzy osoby zostały ranne. Trudne warunki pogodowe spowodowały zakłócenia w transporcie drogowym, kolejowym i promowym.

Prawie 160 kilometrów na godzinę w Niemczech. Ranni

Prawie 160 kilometrów na godzinę w Niemczech. Ranni

Źródło:
ENEX, tagesspiegel.de, wetteronline.de

Amerykański Park Narodowy Yellowstone stracił jednego ze swoich najsłynniejszych mieszkańców. 11-letnia jednooka wilczyca pod koniec grudnia zginęła w starciu z wrogą watahą.

"Królowa wilków" zabita

"Królowa wilków" zabita

Źródło:
LiveScience

Blisko 40 plaż w stanie Sao Paulo, na południowym wschodzie Brazylii, zostało zamkniętych przez służby sanitarno-epidemiologiczne w związku ze skażeniem wody przez wirusy. Według lokalnych mediów szpitale są przepełnione chorymi turystami.

Zamknięto kilkadziesiąt plaż, turyści skarżą się na wymioty i biegunkę

Zamknięto kilkadziesiąt plaż, turyści skarżą się na wymioty i biegunkę

Źródło:
PAP

W stanie Missouri kierowca w trakcie jazdy wyskoczył z samochodu, gdy ten wpadł w poślizg. Do zdarzenia doszło w sobotę, podczas ataku zimy w środkowych Stanach Zjednoczonych. Mężczyzna tłumaczył później, że po raz pierwszy prowadził w zimowych warunkach i spanikował.

Auto wpadło w poślizg, kierowca - w panikę. Nagranie

Auto wpadło w poślizg, kierowca - w panikę. Nagranie

Źródło:
Local12, CNN

Strata 11-letniej wilczycy z amerykańskiego parku Yellowstone wywołała ogromne poruszenie wśród naukowców. Samica, znana jako 907F, była nazywana "królową wilków" ze względu na swoją dominującą rolę w stadzie. Tak stare okazy nie zdarzają się często w populacjach tego gatunku. Jak się jednak okazuje, w Polsce również znane są przypadki "długowiecznych" wilków. O ich życiu opowiedziała nam prof. Sabina Pierużek-Nowak ze Stowarzyszenia dla Natury "Wilk".

"Królowa" i "król" wilków. Jak jest w Polsce

"Królowa" i "król" wilków. Jak jest w Polsce

Źródło:
tvnmeteo.pl

Grupa orek zaatakowała w rejonie zachodniego wybrzeża Portugalii jacht z dwuosobową załogą na pokładzie. Zwierzęta zniszczyły ster jednostki. To nie pierwszy atak orek na statki w tym regionie, a naukowcy wciąż nie są pewni, co jest powodem takiego zachowania.

Orki zaatakowały jacht u wybrzeży Portugalii

Orki zaatakowały jacht u wybrzeży Portugalii

Źródło:
PAP, CM TV, tvnmeteo.pl

Plastyczność mózgu jest niezbędna, by skutecznie uczyć się zachowań społecznych. Polscy badacze odkryli, że kluczową rolę w tym procesie pełni kora przedczołowa, struktura zaangażowana także w rozwiązywanie problemów. Lepsze poznanie tego mechanizmu może pomóc nam zrozumieć nieprawidłowości w działaniu mózgu w zaburzeniach, w których zmniejszona jest zdolność adaptacji społecznej.

To jest niezbędne "do wyjścia poza istniejące wzorce aktywności mózgu"

To jest niezbędne "do wyjścia poza istniejące wzorce aktywności mózgu"

Źródło:
Instytut Biologii Doświadczalnej im. Marcelego Nenckiego PAN

Półwysep Iberyjski nawiedziły ulewy związane z niżem Floriane. W związku z gwałtowną aurą portugalscy strażacy przeprowadzili prawie 300 interwencji. W gminie Peniche pojawiła się trąba powietrzna. W Hiszpanii meteorolodzy ostrzegają przed sztormem.

Sztorm, podtopienia i trąba powietrzna. Niespokojnie na Półwyspie Iberyjskim

Sztorm, podtopienia i trąba powietrzna. Niespokojnie na Półwyspie Iberyjskim

Źródło:
PAP, theportugalnews.com, portugalresident.com

Marineland w Antibes na Riwierze Francuskiej, słynny morski park rozrywki, został w niedzielę oficjalnie zamknięty. Los żyjących w nim ponad czterech tysięcy zwierząt, w tym dwóch orek, pozostaje niepewny.

Zamknięto słynny morski park rozrywki. Ważą się losy orek

Zamknięto słynny morski park rozrywki. Ważą się losy orek

Źródło:
PAP, BBC, france24.com

Obfite opady śniegu wywołały potężną lawinę w górach w amerykańskim stanie Utah. Udało się ją uchwycić na nagraniu. Śnieg dotarł do pobliskiej drogi, na kilka godzin ją zamknięto.

Lawina pędzi i schodzi na drogę. Nagranie

Lawina pędzi i schodzi na drogę. Nagranie

Źródło:
Reuters, fox13now.com

32 delfiny zginęły po wycieku mazutu, do którego doszło w połowie grudnia wskutek katastrofy dwóch tankowców w Cieśninie Kerczeńskiej - przekazali w niedzielę aktywiści Centrum Ratownictwa Delfinów Delfa.

Wyciek niebezpiecznej substancji z zatopionych tankowców. Zginęły dziesiątki delfinów

Wyciek niebezpiecznej substancji z zatopionych tankowców. Zginęły dziesiątki delfinów

Źródło:
PAP, tvnmeteo.pl

W Kalifornii patrol policji zatrzymał mężczyznę, który przekroczył prędkość i był pod wpływem alkoholu. W jego aucie znaleziono wychudzonego i chorego czepiaka.

Przekroczył prędkość, będąc pod wpływem. W aucie miał wychudzonego czepiaka

Przekroczył prędkość, będąc pod wpływem. W aucie miał wychudzonego czepiaka

Źródło:
ABC7NY