Na planie filmowym znaleźli pająka zombie. Zainfekował go nieznany grzyb

Pasożyty przejmujące kontrolę nad swoimi żywicielami rozbudzają wyobraźnię - wystarczy wspomnieć popularny serial i serię gier "The Last of Us". Na łamach czasopisma "Fungal Systematics and Evolution" opisany został nieznany wcześniej gatunek grzyba, który potrafi przemienić zainfekowane zwierzę w "zombie".

Pierwszy zakażony pająk został zaobserwowany na suficie opuszczonego magazynu prochu w Castle Espie w hrabstwie Down w Irlandii Północnej w 2021 roku podczas kręcenia serialu przyrodniczego BBC. Stawonóg został zidentyfikowany jako czaik jaskiniowy (Metellina merianae), ale badacze mieli problemy z dokładnym określeniem gatunku grzyba.

Początkowo uważano go za znany nauce Gibellula pulchra, jednak dokładniejsze badania morfologii i genomu grzyba wykazały, że to wcześniej nieznany gatunek. Otrzymał on nazwę Gibellula attenboroughii, na cześć brytyjskiego biologa Davida Attenborough, który związany jest z BBC.

Co ciekawe, nowoodkryty grzyb nie ograniczał się tylko do jednego gatunku pająków - odkryto go także na sieciarzach jaskiniowych (Meta menardi). W ekosystemach zajmują one zupełnie inną niszę ekologiczną niż czaiki, co pokazuje, jak skuteczna jest strategia wykorzystywana przez Gibellula attenboroughii.

Jak wyjaśnili naukowcy, pod wpływem przerastającego jego tkanki grzyba pająk zmienia swoje zachowanie - zamiast kryć się w zakamarkach, przed śmiercią przenosi się w miejsca odsłonięte, na przykład w pobliże wejścia do jaskini, gdzie grzybowi łatwiej zakazić kolejną ofiarę.

Joao Araujo z Muzeum Historii Naturalnej w Kopenhadze zaznaczył, że grzyby z rodzaju Gibellula specjalizują się w pająkach. "Jeśli przetniemy zainfekowanego pająka, nie zobaczymy już żadnego pająka" - wyjaśnił. "W środku znajduje się tylko masa grzyba, która ma kształt pająka". Z ciała wyrastają owocniki w kształcie lizaków, aby rozprzestrzeniać zarodniki na nowych żywicieli.

Zdaniem Araujo gatunki takie jak nowo odkryty grzyb mogą pomóc w zwalczaniu szkodników w uprawach i prowadzić do innowacji medycznych. Na przykład cyklosporyna to wywodzący się z "zombifikującego" grzyba lek, który pomaga zapobiegać odrzuceniu przeszczepionych narządów. Dlatego tak ważne jest gromadzenie wiedzy dotyczącej grzybów.