Jesteś w średnim wieku i źle sypiasz? To może wpływać na twój mózg

Obszerne badanie, opublikowane niedawno w czasopiśmie "Neurology", wykonane przez naukowców zrzeszonych w ramach stowarzyszenia American Academy of Neurology, trwało kilkanaście lat. Wzięło w nim udział ponad pół tysiąca osób, których średnia wieku w momencie rozpoczęcia eksperymentu wynosiła 40 lat. Jego celem było sprawdzenie wpływu problemów ze snem na kondycję naszego mózgu.

- Nasze badanie, w którym wykorzystano skany mózgu do określenia wieku tego organu uczestników, sugeruje, że zły sen jest powiązany z prawie trzyletnim dodatkowym starzeniem się mózgu już w wieku średnim - mówi główny badacz, doktor Clémence Cavaillès z Uniwersytetu Kalifornijskiego w San Francisco.

Naukowcy podkreślają, że nie ma dowodu na to, że zły sen przyspiesza proces starzenia się mózgu. Ich praca pokazuje jednak, że to, jak śpimy, ma związek z jego kondycją.

Łącznie w badaniu uczestniczyło 589 osób, które przed jego rozpoczęciem wypełniły ankiety dotyczące jakości ich snu. Dzięki nim naukowcy zidentyfikowali sześć dolegliwości: krótki sen, zła jakość snu, problemy z zasypianiem, trudności z utrzymaniem snu, budzenie się wcześnie rano, ospałość w ciągu dnia.

Później badani zostali przydzieleni do trzech grup. Pacjenci znajdujący się w grupie niskiej zmagali się z jednym problemem, w średniej - z dwoma lub trzema, a w wysokiej - z więcej niż trzema dolegliwościami. W momencie rozpoczęcia badania najwięcej, aż 70 procent osób, należało do grupy pierwszej, 22 proc. do grupy drugiej, a 8 procent do ostatniej.

Po pięciu latach uczestnicy eksperymentu ponownie wypełniali te same kwestionariusze. Po 15 latach naukowcy wykonywali u nich skany mózgu.

Specjaliści analizowali skany mózgów badanych pod kątem stopnia ich skurczenia - jego poziom odpowiadał konkretnemu wiekowi. W określeniu stanu zdrowotnego tego organu wykorzystano także uczenie maszynowe, czyli jedno z narzędzi opartych na sztucznej inteligencji.

Po uwzględnieniu innych czynników, takich jak wiek, płeć, wysokie ciśnienie krwi oraz cukrzyca, naukowcy oszacowali, że mózg osób znajdujących się w grupie średniej (zmagających się z dwoma lub trzema dolegliwościami) był o około 1,6 roku starszy od mózgu osób z grupy niskiej. W przypadku osób z grupy trzeciej ta różnica wyniosła 2,6 lat.

Czytaj też: Stanie zdrowsze od siedzenia? "Może być ryzykowne"

Autorzy raportu za główne czynniki starzenia się mózgu uznali: złą jakość snu, problemy z zasypianiem, budzenie się wcześnie rano oraz trudności z utrzymaniem snu. Ich wpływ był znacząco widoczny u osób, u których te dolegliwości występowały przez pięć lat.

- Nasze ustalenia podkreślają znaczenie rozwiązywania problemów ze snem na wczesnym etapie życia dla zachowania zdrowia mózgu, w tym: utrzymywania stałego harmonogramu snu, ćwiczeń fizycznych, unikania kofeiny i alkoholu przed pójściem spać oraz stosowania technik relaksacyjnych - podkreśla Kristine Yaffe, lekarz medycyny z Uniwersytetu Kalifornijskiego w San Francisco.

Problem złej jakości snu dotyczy nie tylko osób w średnim wieku, ale również młodszych. - Przyszłe badania powinny skupiać się na znalezieniu nowych sposobów poprawy jakości snu i zbadaniu długoterminowego wpływu snu na zdrowie mózgu u młodszych osób - mówi Yaffe.