Tysiąc dni na Marsie. Łazik Curiosity otworzył drzwi do tajemnic Wszechświata

Lądowanie łazika Curiosity na Marsie
Lądowanie łazika Curiosity na Marsie
NASA
Lądowanie łazika Curiosity na MarsieNASA

Dokładnie tysiąc dób słonecznych (SOL) minęło, odkąd łazik Curiosity wylądował na Marsie. W tym czasie znacznie poszerzył nasze horyzonty. Na planecie będącej dla nas kopalnią naukowych danych, zebrał setki tysięcy obrazów, z których mogliśmy się wiele nauczyć.

Skoro Mars jest pierwszą planetą, na którą wysłano robota i już zdobyliśmy tyle niezwykłych informacji, wyobraźmy sobie, ile jeszcze ma nam do zaoferowania Wszechświat.

Wśród ogromnej ilości obrazów trafiło się kilka prawdziwych perełek, jednak największym odkryciem było odnalezienie dowodów wskazujących na warunki sprzyjające organizmom żywym w przeszłości.

1000 SOL

30 maja 2015 roku upłynęło 1000 SOL, czyli dni odliczanych według pozycji słońca odkąd 6 sierpnia 2012 roku łazik Curiosity wylądował na Marsie. Długość doby słonecznej na tej planecie wynosi średnio 24 h 37 min. 22,663 s, co czyni ją dłuższą od ziemskiej o około 2,7 procent.

Misja

Misja Naukowe Laboratorium Marsa to część programu NASA, polegającego na długotrwałej bezzałogowej eksploracji Czerwonej Planety. Łazik Curiosity został zaprojektowany tak, by ocenić czy środowisko Marsa kiedykolwiek było zdolne do wspierania niewielkich form życia zwanych mikrobami.

Jednym słowem najważniejszym celem było ustalenie, czy planeta była w przeszłości zamieszkana. Jej historia klimatyczna i geologiczna jest zapisana w glebie i skałach. Dlatego też robot został wyposażony w największe i najbardziej zaawansowane instrumenty naukowe do ich analizy.

Pierwsze zadanie: odnaleźć życie

Naukowcy wpadli na pewien trop na początku 2013 roku. Okazało się, że materiał pochodzący z pierwszych próbek wiertniczych zawiera siarkę, azot, wodór, tlen, fosfor i węgiel, czyli podstawowe budulce organizmów żywych. Nie był to jeszcze dowód na istnienie życia, ale na pewno pierwszy krok do rozwiązania zagadki.

W kolejnym roku wykryto obecność metanu w atmosferze oraz ślady erozji wodnej na skałach.

Drugie zadanie: poznać środowisko

Szczególnie interesujący był aspekt promieniowania. Naukowców interesował pomiar promieni wtórnych, które wchodząc do atmosfery, mogą wywołać promieniowanie gamma szkodliwe dla ludzi.

W 2013 roku Curiosity, badając promieniowanie pod kątem planowanej przyszłej misji załogowej, ustalił jego poziom na 1,01 siewiertów (Sv). Ta informacja dała nam wiele do myślenia, gdyż u człowieka po przekroczeniu dawki promieniowania gamma o wartości 1 Sv może wystąpić ostry zespół popromienny, potencjalnie prowadzący do śmierci.

Problemy techniczne

W ciągu tych kilku lat łazik doznawał usterek. Pierwszy problem pojawił się w lutym 2013 roku, kiedy to komputer przestawił się na działanie w trybie awaryjnym.

Jednak bardziej długofalowy okazał się stan kół łazika. Dlatego też w 2014 roku zdecydowano, że Curiosity powinien mniej jeździć i dłużej stacjonować w jednym miejscu.

Opracowano także nową technikę wiercenia, gdyż delikatna skała rozpadała się pod naciskiem wiertła. Decyzja została podjęta w lutym 2015, kiedy to w ramieniu łazika doszło do zwarcia.

Przyszłość misji

Nie mogąc dotrzeć do powierzchni styku skał na górze Sharp, łazik wyruszy alternatywną trasą w celu zbadania granicy geologicznej. Śliskie piaszczyste zbocza okazały się niemożliwe do pokonania, dlatego zdecydowano się na ominięcie grząskiego gruntu.

Głównym celem Curiosity będzie teraz zbadanie kolejno coraz wyższych warstw góry Sharp. Naukowcy spodziewają się odnaleźć kolejne wskazówki na temat przeszłości klimatycznej Czerwonej Planety.

Autor: ab/mk / Źródło: NASA, space.com, gadgets.ndtv.com

Źródło zdjęcia głównego: NASA

Pozostałe wiadomości

Po dużo chłodniejszym niż zwykle maju w końcu na dłużej zrobi się ciepło. Jakie jeszcze niespodzianki przyniosą nam nadchodzące dni? Sprawdź autorską, długoterminową prognozę temperatury na 16 dni, przygotowaną przez Tomasza Wasilewskiego.

Pogoda na 16 dni. Początek czerwca przyniesie zmianę

Pogoda na 16 dni. Początek czerwca przyniesie zmianę

Źródło:
tvnmeteo.pl

IMGW ostrzega przed nocnymi przymrozkami. Kolejne godziny mogą przynieść spadek temperatury przy gruncie do -2 stopni Celsjusza. Obowiązuje także prognoza zagrożeń meteorologicznych.

Alarmy IMGW. Będą obowiązywać przez całą noc

Alarmy IMGW. Będą obowiązywać przez całą noc

Aktualizacja:
Źródło:
IMGW

Pogoda na 26-30.05. Nadchodzące dni upłyną nam pod znakiem zachmurzenia, nawet całkowitego. Miejscami popada, a poza tym chwilami będzie nasilał się wiatr.

Pogoda nie będzie nam sprzyjać. Uwaga na wiatr!

Pogoda nie będzie nam sprzyjać. Uwaga na wiatr!

Źródło:
tvnmeteo.pl

Majowy rekord temperatury padł w niedzielę w Zjednoczonych Emiratach Arabskich. W Sweihan w centrum kraju termometry pokazały 51,6 stopnia Celsjusza. Skwarnie było w stolicy kraju, Abu Zabi, gdzie w piątek temperatura także wzrosła powyżej 50 stopni.

Padł rekord. Termometry pokazały ponad 51 stopni

Padł rekord. Termometry pokazały ponad 51 stopni

Źródło:
AFP, Gulf Today

Malowniczy wschód Księżyca nad Śnieżką został uchwycony przez Reportera24. Jak opowiadał autor zdjęcia, wykonanie takiej fotografii wymaga odpowiednich przygotowań i sporo umiejętności. Materiał otrzymaliśmy na Kontakt24.

Królowa Karkonoszy w doborowym towarzystwie. Zobacz zdjęcie

Królowa Karkonoszy w doborowym towarzystwie. Zobacz zdjęcie

Źródło:
Kontakt24

Pogoda na jutro, czyli na poniedziałek 26.05. W nocy w części kraju będzie spokojnie, ale mieszkańcy zachodniej Polski powinni przygotować parasole. W dzień strefa opadów będzie przemieszczała się na wschód, przynosząc przelotny deszcz w kolejnych regionach. Termometry pokażą do 20 stopni Celsjusza.

Pogoda na jutro - poniedziałek 26.05. W niektórych regionach noc będzie deszczowa

Pogoda na jutro - poniedziałek 26.05. W niektórych regionach noc będzie deszczowa

Źródło:
tvnmeteo.pl

Młody daniel samotnie błąkał się w sobotę po ulicach Ustki (woj. pomorskie). Zwierzę poruszało się blisko ruchliwej drogi, co stanowiło zagrożenie dla jego bezpieczeństwa. Ostatecznie młody osobnik trafił do lecznicy weterynaryjnej. Materiał otrzymaliśmy na Kontakt24.

Młody daniel błąkał się przy ruchliwej drodze. Pomogli mu spacerowicze

Młody daniel błąkał się przy ruchliwej drodze. Pomogli mu spacerowicze

Źródło:
Kontakt24, Encyklopedia Leśna

Czy mumia może pachnieć? Tak - i to całkiem przyjemnie. Korzystając z szeregu technik laboratoryjnych i własnych nosów, naukowcy wyizolowali substancje zapachowe utrwalone podczas egipskich ceremonii pogrzebowych. Niewykluczone, że w przyszłości będziemy mogli sami doświadczyć tego zapachu.

Jak pachnie mumia? Przyjemniej niż się spodziewano

Jak pachnie mumia? Przyjemniej niż się spodziewano

Źródło:
Reuters, CNN

W sobotę przez pakistański Pendżab przeszła burza piaskowa, po której nastąpiły ulewy. Kilka osób zginęło. Załamanie pogody przyszło po nękającej prowincję od kilku dni fali upałów.

Załamanie pogody zabiło osiem osób. Przyszło po gigantycznych upałach

Załamanie pogody zabiło osiem osób. Przyszło po gigantycznych upałach

Źródło:
Reuters, CNN

Po raz pierwszy w materiale genetycznym komarów żyjących na terenie Wielkiej Brytanii wykryto Wirusa Zachodniego Nilu (WNV), o czym poinformowała w tym tygodniu UK Health Security Agency.

WNV po raz pierwszy wykryty u komarów w Wielkiej Brytanii

WNV po raz pierwszy wykryty u komarów w Wielkiej Brytanii

Źródło:
Guardian

W sobotę w środkowej Słowacji niedźwiedzica, której towarzyszyły młode, zaatakowała 49-letniego mężczyznę. Trafił on do szpitala. Do ataku doszło na terenie firmy produkującej pokrycia dachowe.

Niedźwiedzica zaatakowała 49-latka na terenie firmy

Niedźwiedzica zaatakowała 49-latka na terenie firmy

Źródło:
PAP, noviny.sk

Na terenie kopalni "Bełchatów" odkryto szczątki krokodyla liczące około 17 milionów lat. Pochodzą z epoki miocenu. We wczesnym i środkowym miocenie Europa Środkowa była siedliskiem dwóch różnych rodzajów krokodyli.

Szczątki krokodyla na terenie kopalni "Bełchatów". Niezwykłe odkrycie

Szczątki krokodyla na terenie kopalni "Bełchatów". Niezwykłe odkrycie

Źródło:
PAP

Błazenki plamiste, niewielkie ryby, które sławę zyskały dzięki filmowi "Gdzie jest Nemo", posiadły niezwykłą zdolność adaptacyjną. Potrafią się kurczyć, gdy temperatura wody podnosi się do niebezpiecznie wysokiego poziomu.

Rybki znane z "Gdzie jest Nemo" posiadły niezwykłą umiejętność

Rybki znane z "Gdzie jest Nemo" posiadły niezwykłą umiejętność

Źródło:
CNN

Pomimo że mamy koniec maja, śniegu w Tatrach jest coraz więcej. Biało zrobiło się między innymi na Polanie Chochołowskiej, a w wyższe partie gór wróciło zagrożenie lawinowe

Dosypało 15 centymetrów śniegu. W tej części kraju zima trzyma mocno

Dosypało 15 centymetrów śniegu. W tej części kraju zima trzyma mocno

Źródło:
PAP

W sobotę 24 maja - osiem dni wcześniej niż zwykle - monsun pojawił się w Kerali, stanie leżącym na południu Półwyspu Indyjskiego. To jego najwcześniejsze przybycie od 16 lat.

Monsun przyszedł najwcześniej od 16 lat

Monsun przyszedł najwcześniej od 16 lat

Źródło:
Reuters

Alergia to choroba XXI wieku. Według Światowej Organizacji Alergii (WOA) u 30-40 proc. populacji świata występuje co najmniej jedno ze schorzeń alergicznych. Z kolei Polskie Towarzystwo Alergologiczne (PTA) szacuje, że z alergią zmaga się blisko połowa Polaków. Najczęstszym czynnikiem, który ją wywołuje, są pyłki roślin. Jak radzić sobie z uciążliwymi objawami? 

Kalendarz pylenia - sprawdź, co i kiedy pyli w Polsce. Praktyczne porady dla alergików 

Źródło:
Otrivin

Astronautka Ann McClain nagrała z pokładu Międzynarodowej Stacji Kosmicznej (ISS) film pokazujący burze, które przechodziły nad częścią USA. Przyznała, że była zaskoczona skalą tych zjawisk atmosferycznych.

Błyskawice "duże jak miasta". Skala burz zdumiała astronautkę

Błyskawice "duże jak miasta". Skala burz zdumiała astronautkę

Źródło:
Reuters

Mgła morska, inaczej nazywana napływową, pojawiła się w sobotę wcześnie rano nad Bałtykiem w Gdańsku.

Mgła morska pojawiła się dziś nad Bałtykiem. Czym jest

Mgła morska pojawiła się dziś nad Bałtykiem. Czym jest

Źródło:
tvnmeteo.pl

W ostatnich dniach z południowego zachodu nad Węgry nadciągnęło niestabilne powietrze. Przyniosło silne burze z opadami gradu i ulewy prowadzące do powodzi błyskawicznych.

Zwały gradu trzeba było usuwać łopatami

Zwały gradu trzeba było usuwać łopatami

Źródło:
ENEX

W prognozach widać ciepło - i to duże. Po 25 maja zmieni się sytuacja baryczna w Europie, a to dlatego, że do głosu dojdą układy niżowe znad Atlantyku oraz Wyż Azorski. Dzięki nim częściej będą napływać do nas ciepłe masy powietrza z zachodu i południa.

Koniec z blokadą ciepła. Dostaniemy zastrzyk znad Afryki

Koniec z blokadą ciepła. Dostaniemy zastrzyk znad Afryki

Źródło:
tvnmeteo.pl

Grecja przygotowuje się do nadchodzącego sezonu pożarowego. Jak podały władze, liczba specjalistycznych dronów ma zostać podwojona. - Warunki będą w tym roku szczególnie trudne - powiedział Ioannis Kefalogiannis, minister do spraw kryzysu klimatycznego i obrony cywilnej.

Pełna mobilizacja. "Warunki będą w tym roku szczególnie trudne"

Pełna mobilizacja. "Warunki będą w tym roku szczególnie trudne"

Źródło:
PAP

Pasożyt powodujący malarię może stać się "niewidzialny" dla układu odpornościowego nawet przez wiele lat. Jak wynika z badania przeprowadzonego przez ekspertów z nowojorskiej akademii medycznej Weill Cornell Medicine, w regionach, w których malaria jest endemiczna, dorośli mogą być bezobjawowymi nosicielami pasożytów.

Przez ten mechanizm pasożyty wywołujące malarię stają się "niewidzialne"

Przez ten mechanizm pasożyty wywołujące malarię stają się "niewidzialne"

Źródło:
Weill Cornell Medicine

Polak spadł we włoskich Górach Sybillińskich podczas lotu na paralotni. Do wypadku doszło w czwartek wieczorem. Jak podali strażacy, akcja ratunkowa była trudna - mężczyzna został uwięziony na niedostępnym terenie, a dookoła panowały niemal zimowe warunki pogodowe.

Polak spadł podczas lotu na paralotni we Włoszech

Polak spadł podczas lotu na paralotni we Włoszech

Źródło:
Corriere Adriatico, RAI News

Ulewy spowodowały zejście serii osuwisk w południowych Chinach. W prowincji Kuejczou masy błota i gruzu porwały ze sobą budynki - cztery osoby zginęły, a 17 jest poszukiwanych. Do poważnego zdarzenia doszło także w sąsiednim regionie, gdzie osuwisko uszkodziło 10 domów.

Osuwisko porwało domy. Służby poszukują 17 osób

Osuwisko porwało domy. Służby poszukują 17 osób

Źródło:
Reuters, Xinhua

Co najmniej pięć osób zginęło w wyniku powodzi, które nawiedziły australijski stan Nowa Południowa Walia - przekazały w piątek lokalne władze. Szacuje się, że kataklizm odciął od świata około 50 tysięcy osób.

Katastrofalne powodzie. Rośnie bilans ofiar

Katastrofalne powodzie. Rośnie bilans ofiar

Aktualizacja:
Źródło:
PAP, ABC News

Fotografia Drogi Mlecznej wykonana przez Polkę otrzymała tytuł Astronomicznego Zdjęcia Dnia przyznawany przez NASA. Ujęcie powstało na Hawajach. Jak tłumaczyła autorka kadru Marzena Rogozińska, astrofotografia wymaga sporo cierpliwości, ale efekt końcowy jest wart pracy.

NASA wyróżniła zdjęcie wykonane przez Polkę

NASA wyróżniła zdjęcie wykonane przez Polkę

Źródło:
PAP

Pustoszące Stany Zjednoczone tornada biją rekordy - 2025 rok już teraz przyniósł najwięcej zgłoszeń tego typu zjawisk od 2011 roku. Statystyki pokazują, że cztery stany - Missisipi, Illinois, Missouri i Teksas - szczególnie wyróżniają się na tym tle. Eksperci przewidują, że nadchodzący sezon może dorównać najbardziej ekstremalnym latom w historii.

W USA tornado goni tornado. 2025 idzie na rekord

W USA tornado goni tornado. 2025 idzie na rekord

Źródło:
PAP

Czwartek w części kraju upływa pod znakiem groźnej aury - grzmi, mocno pada i wieje. Lej kondensacyjny, czyli zalążek trąby powietrznej, pojawił się Strzelnie na Dolnym Śląsku.

Zalążek trąby powietrznej pojawił się na Dolnym Śląsku

Zalążek trąby powietrznej pojawił się na Dolnym Śląsku

Źródło:
tvnmeteo.pl, Sieć Obserwatorów Burz

Dwóch turystów zgubiło się na szlaku Mumford Bar Trailhead w kalifornijskim hrabstwie Placer. Akcja ratunkowa została uchwycona na nagraniu.

Dwóch turystów zgubiło się na szlaku. Nagranie z akcji ratunkowej

Dwóch turystów zgubiło się na szlaku. Nagranie z akcji ratunkowej

Źródło:
CNN, CBS News

Trzęsienie ziemi o magnitudzie 6,2 odnotowano w pobliżu północno-wschodniego wybrzeża Krety. Z tego powodu wszystkie służby na wyspie zostały postawione w stan najwyższej gotowości, a lokalne władze ogłosiły ostrzeżenie przed tsunami. Europejscy sejsmolodzy zwracają uwagę, że wysokie fale mogą pojawić się nie tylko w Grecji.

Trzęsienie ziemi na Krecie. Nagranie

Trzęsienie ziemi na Krecie. Nagranie

Aktualizacja:
Źródło:
Reuters, Greek Reporter, Independent, Kontakt24

Na Kontakt24 otrzymaliśmy nagranie, na którym widać rodzinę żurawi. "Wspaniale jest obserwować i nagrywać maluchy cieszące się każdą chwilą, odkrywające kolejne leśne zakamarki, uważając przy tym, by nie oddalić się zbytnio od swoich rodziców" - napisał autor filmu.

Niezdarny młody żuraw naśladuje rodzica. "To piękne"

Niezdarny młody żuraw naśladuje rodzica. "To piękne"

Źródło:
tvnmeteo.pl, Kontakt24