Sinice to nie glony. Skąd się wzięły na polskim wybrzeżu?

[object Object]
Rozmowa z profesorem Bogdanem Chojnickimtvn24
wideo 2/14

Wykwitom sinic sprzyja duże nasłonecznienie, wysoka temperatura wody oraz brak silnego wiatru. Taka właśnie sytuacja panuje obecnie nad Bałtykiem. Czym jednak są sinice, czym różnią się od glonów i jakie konsekwencje mogą nam grozić po wejściu do wody? Na te pytania odpowiadają eksperci.

Sanepid na Pomorzu apeluje, żeby przed wybraniem się na plażę sprawdzać, czy przypadkiem nie ma zakazu wejścia do wody na danym kąpielisku. Najbardziej zagrożone są rejony Półwyspu Helskiego i Zatoki Gdańskiej, ale zakazy mogą zostać wprowadzone na całym wybrzeżu w województwie pomorskim. Pierwsze kąpieliska zostały zamknięte także w centralnej i zachodniej części wybrzeża kraju - między innymi w Kołobrzegu.

W tej chwili zamkniętych jest kilkanaście kąpielisk. – Sytuacja cały czas się zmienia i warto ją kontrolować na bieżąco – radzi Tomasz Augustyniak, dyrektor Wojewódzkiej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Gdańsku.

SPRAWDŹ LISTĘ ZAMKNIĘTYCH KĄPIELISKA NA TVN24.PL

Plaże zamknięte z powodu sinic (stan na 25Google Maps

Czym są sinice?

- Sinice to takie organizmy, które żyją w zasadzie od początku świata, który my rozumiemy jako świat. Są bardzo stare - powiedział na antenie TVN24 profesor Bogdan Chojnicki, klimatolog z Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu. Dodał, że bardzo dużo występuje ich w miejscach, gdzie jest odpowiednia ilość biogenów, czyli substancji, na bazie których mogą się rozwijać. Jednak potrzebna im jest również odpowiednio ciepła woda.

To nie glony

Sinice nie są glonami, lecz cyjanobakteriami, prostymi mikroorganizmami. Zieloną barwę zawdzięczają chlorofilowi niezbędnemu do fotosyntezy. Ich naturalnym środowiskiem jest woda zarówno słodka, jak i słona. Szczególną właściwością tych bakterii jest zdolność do przyswajania azotu z atmosfery, przetwarzanego następnie w azotyny i azotany. Ta cecha pozwala im bytować w różnorodnych środowiskach.

Sinice to pionierzy świata organicznego. Można spotkać je na każdej szerokości geograficznej, a nawet w skrajnych warunkach: w gorących źródłach, solankach, środowiskach bardzo kwaśnych, pustyniach czy lodowcach.

Eutrofizacja wód

Wykwit sinic, podczas którego uwalniają się trucizny, zależy od kilku czynników. Podstawowe znaczenie mają jednak odpowiednio duże nasłonecznienie i temperatura wody przekraczająca 18 stopni Celsjusza, a także brak silnego wiatru. Kolejnym czynnikiem jest eutrofizacja Bałtyku, czyli proces wzbogacania zbiorników wodnych w pierwiastki biofilne, skutkujący wzrostem trofii, czyli żyzności wód.

- Warto wspomnieć o tym, że Polska jest w dużej mierze krajem rolniczym. Produkujemy olbrzymie ilości jedzenia, ale to się odbywa w oparciu o nawożenie pól. Te biogeny, o których wspominałem na początku, one olbrzymią masą spływają rzekami do morza - tłumaczył profesor Bogdan Chojnicki. Dodał również, że nasz udział w eutrofizacji Bałtyku jest dużo większy niż Szwedów czy Finów. Zaznaczył, że jesteśmy "liderami, jeśli chodzi o zanieczyszczenie Bałtyku". Eutrofizacja wody to tak zwana baza, na której mogą rozwijać się sinice. - Problem sinic jest problemem bardzo poważnym - podkreślił.

Kiedy koniec?

Dużą rolę w tej kwestii odgrywa układ prądów w Bałtyku.

- Jeżeli woda zacznie się odsuwać od brzegów, cała populacja sinic zostanie zupełnie odsunięta od brzegu. Zajmie to miejsce woda czysta, w której te organizmy nie będą występowały - wyjaśnił Chojnicki.

Dodał jednak, że jest to kwestia kilku tygodni.

Bałtycki paradoks. Pogoda sprzyja kąpieli, sinice ją uniemożliwiają
Bałtycki paradoks. Pogoda sprzyja kąpieli, sinice ją uniemożliwiajątvn24

Problemy zdrowotne

Dopóki jednak ten problem występuje, należy wystrzegać się wchodzenia do wody w miejscach, gdzie są zamknięte kąpieliska. Sinice mogą być dla nas bardzo groźne i lepiej na nie uważać.

- Grożą nam konsekwencje zdrowotne, bo te cyjanobakterie produkują szereg różnych toksyn, szczególnie przy ich rozpadzie, pod koniec własnego życia, mogą wydzielać neurotoksyny, hepatotoksyny i dermatotoksyny, czyli wpływać na ośrodkowy układ nerwowy, łącznie z porażeniami mięśni przy większej ilości i częstszym dostaniu się ich do organizmu. Hepatotoksyny mogą uszkodzić naszą wątrobę, a dermatotoksyny tylko po samym wejściu do wody mogą spowodować świąd, pokrzywkę i różne wypryski - mówił we wtorek w programie "Wstajesz i wiesz" w TVN24 Marek Posobkiewicz, Główny Inspektor Sanitarny.

Jad dodał Tomasz Augustyniak, dyrektor Wojewódzkiej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Gdańsku, kiedy napijemy się takiej wody, o dużym stężeniu cyjanobakterii, jaka jest obecnie u wybrzeży, możemy mieć problemy żołądkowe, takie jak biegunki i wymioty.

Autor: anw/aw / Źródło: TVN Meteo

Źródło zdjęcia głównego: tvn24

Pozostałe wiadomości

Burze z gradem przechodziły w niedzielę nad Polską. W południowej części kraju strażacy mieli pełne ręce roboty - na Podkarpaciu doszło do przerw w dostawach prądu, a w Małopolsce wiatr zwiał dach z kościoła. Groźnie wyglądające chmury szelfowe pojawiły się także na północy.

Przerwy w dostawach prądu, podtopienia. Burzowa niedziela w Polsce

Przerwy w dostawach prądu, podtopienia. Burzowa niedziela w Polsce

Aktualizacja:
Źródło:
tvnmeteo.pl

Niedziela była ostatnim pełnym dniem Sławosza Uznańskiego-Wiśniewskiego na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej (ISS). Polak osiągnął wszystkie priorytetowe cele misji IGNIS i pożegnał się z astronautami pozostającymi w kosmosie.

Misja wykonana w stu procentach. Polak żegna się z ISS

Misja wykonana w stu procentach. Polak żegna się z ISS

Źródło:
PAP

Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej (IMGW) wydał ostrzeżenia przed burzami, którym miejscami będzie towarzyszyć silny deszcz. W mocy są alerty pierwszego stopnia. Gdzie aura będzie groźna?

Alarmy IMGW dla 13 województw. Zagrzmi, będzie silnie padać

Alarmy IMGW dla 13 województw. Zagrzmi, będzie silnie padać

Źródło:
IMGW

Zaraz po weekendzie temperatura zbliży się do 30 stopni. Co czeka nas w kolejnych dniach? Sprawdź najnowszą autorską długoterminową prognozę pogody na 16 dni, przygotowaną przez prezentera tvnmeto.pl Tomasza Wasilewskiego.

Pogoda na 16 dni: idzie duża zmiana

Pogoda na 16 dni: idzie duża zmiana

Źródło:
tvnmeteo.pl

W poniedziałek ma rozpocząć się powrót załogi Axiom-4 z Międzynarodowej Stacji Kosmicznej. Kapsuła Dragon wejdzie w atmosferę z prędkością 27 tysięcy kilometrów na godzinę. Sprawdź, jak będą przebiegały poszczególne etapy powrotu Polaka na Ziemię.

Powrót Polaka z kosmosu krok po kroku

Powrót Polaka z kosmosu krok po kroku

Źródło:
TVN24, tvnmeteo.pl

Pogoda dziś. Poniedziałek 14.07 przyniesie niespokojną aurę, w wielu regionach pojawią się burze. Wyładowaniom towarzyszyć mogą opady gradu i porywisty wiatr. Warunki biometeo będą niekorzystne.

Pogoda na dziś - poniedziałek 14.07. Dzień pod znakiem burz i deszczu

Pogoda na dziś - poniedziałek 14.07. Dzień pod znakiem burz i deszczu

Źródło:
tvnmeteo.pl

Hubert Kijek mówił na antenie TVN24, że powrót załogi misji Axiom-4 na Ziemię będzie niebezpiecznym i skomplikowanym manewrem. - Osłona termiczna nagrzeje się nawet do dwóch tysięcy stopni Celsjusza i stracimy łączność z nimi na sześć minut. Nie będziemy wiedzieli, co się będzie działo - opowiadał.

"Osłona nagrzeje się do dwóch tysięcy stopni, stracimy łączność na sześć minut"

"Osłona nagrzeje się do dwóch tysięcy stopni, stracimy łączność na sześć minut"

Źródło:
TVN24, tvnmeteo.pl

Polski astronauta doktor Sławosz Uznański-Wiśniewski szykuje się na powrót na Ziemię. W niedzielę na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej (ISS) odbyła się ceremonia pożegnania załogi Axiom-4. - Niebo nie jest poza naszym zasięgiem - powiedział Polak.

"Jestem smutny, że misja dobiega końca"

"Jestem smutny, że misja dobiega końca"

Źródło:
TVN24, tvnmeteo.pl

Sławosz Uznański-Wiśniewski zrealizował już prawie wszystkie cele misji IGNIS i powoli przygotowuje się do opuszczenia Międzynarodowej Stacji Kosmicznej. W sobotę Polak otwierał listy od bliskich. Ten wzruszający moment poprzedził pożegnanie polskiego astronauty z kosmosem, które nastąpi już dziś. Na transmisję ze stacji kosmicznej zapraszamy o 15.55 do TVN24 I TVN24+.

Otwiera listy od bliskich i żegna się z kosmosem. Ostatnie chwile Polaka na ISS

Otwiera listy od bliskich i żegna się z kosmosem. Ostatnie chwile Polaka na ISS

Źródło:
PAP, POLSA

W ostatnich dniach w Skandynawii panują wyjątkowo wysokie temperatury. Gorąco jest zwłaszcza w Norwegii - w sobotę w wielu rejonach kraju słupki rtęci pokazały ponad 30 stopni, a noc była miejscami tropikalna.

Upał i noc tropikalna w Norwegii

Upał i noc tropikalna w Norwegii

Źródło:
nettavisen.no, vg.no

W ostatnim czasie nad Bałtykiem mocno wiało. Piasek zasypał jeden z barów na plaży w Jantarze, a wideo stamtąd obiegło media społecznościowe.

Piasek zasypał bar na plaży w Jantarze

Piasek zasypał bar na plaży w Jantarze

Źródło:
tvnmeteo.pl, Na Mierzeję

Jest już 129 ofiar śmiertelnych powodzi w Teksasie. Zwiększył się także bilans osób zaginionych - poinformowały w sobotę amerykańskie media, powołując się na władze.

Więcej zabitych. Nadciągają kolejne ulewy

Więcej zabitych. Nadciągają kolejne ulewy

Źródło:
USA Today

Hiszpania mierzy się ze skutkami ulew związanych ze zjawiskiem DANA, które nawiedziły kraj w piątek i sobotę. W Katalonii trwają poszukiwania dwóch osób, które mogły zostać porwane przez rzekę.

Rzeka mogła porwać dwie osoby. DANA namieszała

Rzeka mogła porwać dwie osoby. DANA namieszała

Aktualizacja:
Źródło:
PAP, Reuters, tvnmeteo.pl

Wraz z wielkim deszczem przyszedł wielki chłód. Choć lato termiczne w Polsce się trzyma, bo średnia dobowa temperatura nie spada na nizinach poniżej 15 stopni, to w najwyższe partie Tatr wkroczyła na chwilę zima. Wierzchołki Karpat przyprószył niedawno śnieg i w weekend również zrobi się tam biało. Kropla chłodu, w której znalazła się Europa Środkowa, zostanie wkrótce wyparta przez napierające od południa masy ciepłego powietrza.

Jak może wyglądać reszta wakacji. Prognoza

Jak może wyglądać reszta wakacji. Prognoza

Źródło:
TVN24+

17-letni chłopak zginął na plaży we włoskim Montalto di Castro. Został zasypany przez piasek po tym, jak położył się w wykopanym przez siebie tunelu.

Tragedia na włoskiej plaży. 17-latek zginął pod piaskiem

Tragedia na włoskiej plaży. 17-latek zginął pod piaskiem

Źródło:
PAP

Alert przed tornadem zakłócił w piątek wyścigi samochodowe w stanie Iowa. Na nagraniach z miejsca zdarzenia widać ciemne chmury i słychać syreny alarmowe. Wszystkie wydarzenia sportowe zaplanowane tego dnia na torze zostały odwołane.

Tornado przerwało wyścigi. "Natychmiast znajdź schronienie"

Tornado przerwało wyścigi. "Natychmiast znajdź schronienie"

Źródło:
Reuters, NWS, Des Moines Register

Trudno uwierzyć w te zniszczenia - powiedział Donald Trump po wizycie w Teksasie, gdzie doszło do ogromnej powodzi, która zabiła co najmniej 121 osób. Prezydent USA odwiedził miejsca, w których odnotowano największe zniszczenia, i spotkał się z rodzinami ofiar.

Donald Trump: nigdy nie widziałem czegoś takiego, a widziałem wiele złego

Donald Trump: nigdy nie widziałem czegoś takiego, a widziałem wiele złego

Źródło:
PAP

W Kolorado i Arizonie wybuchły duże pożary, które zmusiły władze do ewakuacji turystów i pracowników z dwóch parków narodowych: Black Canyon of the Gunnison oraz Wielkiego Kanionu.

Ewakuacje w parkach narodowych, w tym w Wielkim Kanionie

Ewakuacje w parkach narodowych, w tym w Wielkim Kanionie

Źródło:
CNN, AP News

Niecodzienny widok zaskoczył mieszkańców jednego z osiedli w Great Falls w stanie Wirginia: ulicami dumnie przechadzał się paw. Jak się okazało, kolorowy ptak nie był uciekinierem z ogrodu zoologicznego, lecz ich sąsiadem.

Zniknął bez śladu, potem pojawił się w wieczornych wiadomościach

Zniknął bez śladu, potem pojawił się w wieczornych wiadomościach

Źródło:
CNN

Meksykańskie władze tresują psy do wykrywania groźnych pasożytów zwierząt i ludzi. Muchy śrubowe pojawiają się coraz bliżej granicy ze Stanami Zjednoczonymi, negatywnie wpływając na gospodarkę południowego sąsiada USA.

"Zadziorne szczeniaki" powalczą z pasożytem bydła i ludzi

"Zadziorne szczeniaki" powalczą z pasożytem bydła i ludzi

Źródło:
PAP

Tokio i okolice zmagały się w czwartek wieczorem z gwałtownymi ulewami, które spowodowały powodzie. Japońska Agencja Meteorologiczna wydała ostrzeżenia, prognozując kolejne intensywne opady i apelując do mieszkańców o zachowanie ostrożności. Do niebezpiecznej sytuacji doszło w Jokohamie.

Zalane drogi, wyrwana studzienka. Chaos po ulewach

Zalane drogi, wyrwana studzienka. Chaos po ulewach

Źródło:
ENEX, NHK

Zbliża się coroczny maraton na biegunie północnym, podczas którego biegacze mogą zobaczyć niedźwiedzia polarnego. Uczestnicy przygotowują się do wysiłku, trenując na pokładzie lodołamacza. Dostarczenie zawodników na biegun nie jest jednak jedynym celem statku.

Walczą z zimnem, zobaczą niedźwiedzie polarne. Wyjątkowy maraton coraz bliżej

Walczą z zimnem, zobaczą niedźwiedzie polarne. Wyjątkowy maraton coraz bliżej

Źródło:
Reuters

W Korei Północnej panują upały. Tamtejsze media przekazały, że wiele regionów kraju zmaga się z wysokimi temperaturami i wilgotnością. W związku z przerwami w dostawie prądu niektórzy obywatele szukają alternatywnych źródeł energii do zasilania wentylatorów i klimatyzatorów.

Sprowadzają panele słoneczne z zagranicy, by się schłodzić

Sprowadzają panele słoneczne z zagranicy, by się schłodzić

Źródło:
Reuters, koreantimes.co.kr

Zjechali z autostrady, by zobaczyć piękne górskie widoki. Nie spodziewali się jednak, że w ciągu kilku minut spotkają aż pięć niedźwiedzi. Pan Przemysław i jego syn uwiecznili niezwykłe spotkanie z dziką naturą w Tatrach Słowackich, a nagranie wysłali na Kontakt24.

Spotkali pięć niedźwiedzi w 10 minut. "Dla takich chwil warto żyć"

Spotkali pięć niedźwiedzi w 10 minut. "Dla takich chwil warto żyć"

Źródło:
Kontakt24

Nadleśnictwo Baligród podzieliło się w mediach społecznościowych zdjęciem znalezionego w strumieniu realgaru - rzadkiego minerału, który w Polsce można znaleźć w Bieszczadach. Choć piękny, realgar jest jednak niebezpieczny i nie powinno się go dotykać.

Niezwykły kamień znaleziony w Bieszczadach. Jest niebezpieczny

Niezwykły kamień znaleziony w Bieszczadach. Jest niebezpieczny

Źródło:
tvn24.pl, South Australian Museum, Encyklopedia PWN

Gwałtowne ulewy w czwartkowy poranek sparaliżowały rejon Bostonu w amerykańskim stanie Massachusetts, zamieniając drogi w rwące potoki. Kierowcy utykali w wodzie, a ich samochody dosłownie unosiły się na falach.

Fale podnosiły samochody. "To było szalone"

Fale podnosiły samochody. "To było szalone"

Źródło:
ENEX

W Macedonii Północnej szaleją pożary lasów. W ostatnich dniach zarejestrowano ich kilkadziesiąt, części z nich nadal nie udało się opanować. Ogień pochłonął życie co najmniej dwóch osób.

Kilka dni, kilkadziesiąt pożarów. Są ofiary śmiertelne

Kilka dni, kilkadziesiąt pożarów. Są ofiary śmiertelne

Źródło:
ENEX, plusinfo.mk

W TVN24+ ruszył "Podcast o końcu świata" Magdy Łucyan. W programie reporterka "Faktów" TVN, wraz z gośćmi, będzie szeroko omawiała kwestie zmian klimatu, wokół których narasta niebezpieczna dezinformacja.

Ruszył "Podcast o końcu świata"

Ruszył "Podcast o końcu świata"

Źródło:
TVN24

Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej przygotował eksperymentalną prognozę pogody na drugą część wakacji i jesień. Jakiej pogody możemy się spodziewać w poszczególnych regionach? Sprawdź najnowsze prognozy na sierpień, wrzesień, październik i listopad 2025.

Co w pogodzie czeka nas jesienią? Prognoza długoterminowa IMGW

Co w pogodzie czeka nas jesienią? Prognoza długoterminowa IMGW

Źródło:
IMGW