Australijscy naukowcy odkryli, że niektóre gatunki jaszczurek żyjące na kontynencie wyewoluowały ciekawy sposób na ochronę przed jadem węży. Jest on bliźniaczo podobny do tego, który wykształciły miodożery żywiące się kobrami. Co więcej, okazuje się, że wyniki badań nad gadami mogą pomóc także ludziom.
Jadowite węże są jednymi z największych wrogów scynek, rodziny jaszczurek, której szereg gatunków zamieszkuje Australię. Naukowcy z Uniwersytetu w Queenslandzie odkryli, że niektóre scynki występujące na Antypodach wytworzyły w drodze ewolucji "molekularną zbroję", chroniącą je przed wnikaniem jadu do mięśni. Wyniki badania zostały opublikowane w czasopiśmie "International Journal of Molecular Sciences".
- To, co zaobserwowaliśmy u scynek, to ewolucja w najlepszym wydaniu. Australijskie scynki wyewoluowały drobne zmiany w kluczowym receptorze mięśniowym, zwanym receptorem nikotynowym acetylocholiny. Receptor ten jest zwykle celem neurotoksyn, które wiążą się z nim i blokują komunikację nerwowo-mięśniową, powodując szybki paraliż i śmierć - wyjaśnił profesor Bryan Fry z Uniwersytetu w Queenslandzie, który brał udział w badaniu.
Naturalna ochrona przed jadem
Okazuje się, że niektóre gatunki scynek wyewoluowały naturalną ochronę przed atakami węży. Naukowcy zaobserwowali, że w 25 przypadkach u scynek niezależnie pojawiły się mutacje we wspomnianym receptorze, które blokują przyłączanie się jadu.
- To dowód ogromnej presji ewolucyjnej, jaką jadowite węże wywierały po przybyciu i rozprzestrzenieniu się na kontynencie australijskim, kiedy żerowały na bezbronnych jaszczurkach tamtych czasów - przyznał Fry.
Australijskie scynki nie są pierwszymi zwierzętami, u których zaobserwowano tego typu mutacje. Wcześniej odkryto je u innych ssaków, takich jak mangusta i ratel miodożerny, które żywią się kobrami.
Szansa na nowe odtrutki
Odkrycie australijskich naukowców może pomóc także ludziom. Jak wyjaśnia dr Uthpala Chandrasekara z Uniwersytetu w Queenslandzie, który prowadził badania laboratoryjne weryfikujące mutacje, wyniki mogą zaowocować nowymi odrutkami.
- Zrozumienie, w jaki sposób natura neutralizuje jad, może dostarczyć wskazówek dla innowacji biomedycznych. Im więcej dowiemy się o tym, jak w naturze działa odporność na jad, tym więcej narzędzi będziemy mieli do opracowania nowych odtrutek - wyjaśnił Chandrasekara.
Źródło: University of Queensland
Źródło zdjęcia głównego: Imogen Warren/Shutterstock