Wynegocjowane na szczycie UE porozumienie w sprawie zmiany warunków członkostwa Wielkiej Brytanii przewiduje szereg ustępstw i gwarancji dla Londynu w kilku dziedzinach integracji europejskiej. Przedstawiamy najważniejsze zapisy dokumentu.
1. W dziedzinie swobody przepływu osób UE uzgodniła tzw. hamulec bezpieczeństwa. Umożliwi on wprowadzanie ograniczeń w dostępie do nieskładkowych świadczeń pracowniczych dla nowo przybyłych imigrantów z innego państwa UE w sytuacji, gdy wyjątkowo duży napływ tych imigrantów powoduje poważne trudności na rynku pracy drugiego państwa bądź "nadmierną presję na właściwe funkcjonowanie służb publicznych". Nowo przybyli pracownicy z innego kraju UE stopniowo przez cztery lata dochodziliby do pełnego wymiaru nieskładkowych świadczeń. "Hamulec bezpieczeństwa" będzie można utrzymywać przez siedem lat. Komisja Europejska oświadczyła też, że Wielka Brytania, z uwagi na napływ setek tysięcy pracowników z nowych państw UE po rozszerzeniu w 2004 r., już teraz spełnia przesłanki, które uzasadniałyby wprowadzenie tego "hamulca bezpieczeństwa". Rozwiązanie to skrojono tak, by mogła z niego skorzystać tylko Wielka Brytania, która ma specyficzny system nieskładkowych świadczeń pracowniczych (ang. in-work benefits), jak ulgi podatkowe, dostęp do pełnej opieki zdrowotnej i mieszkań socjalnych. Ograniczenia nie dotkną tych pracowników z innych krajów UE, którzy już są i pracują na Wyspach, a jedynie nowo przybyłych. 2. UE ma ograniczyć zjawisko eksportowania zasiłków na dzieci. Chodzi o sytuacje, gdy pracownik z innego kraju UE pobiera zasiłek na dzieci pozostawione w ojczyźnie. W tym celu Komisja Europejska ma zaproponować zmianę rozporządzenia nr 883/2004 w sprawie koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego. Zmiana da państwom unijnym możliwość indeksacji takich świadczeń na dzieci, dostosowującej je do warunków w państwie członkowskim, w którym przebywa dziecko. Będzie to dotyczyć w pierwszej kolejności nowo przybyłych pracowników z innego kraju UE, a od 1 stycznia 2020 r. wszystkie państwa unijne będą mogły rozszerzyć indeksację zasiłków na dzieci także na pozostałych pracowników z innego kraju unijnego, których dzieci mieszkają w ojczyznach. 3. UE uznała, że Wielka Brytania "nie jest zobowiązana do dalszej integracji politycznej z Unią Europejską". Przy okazji najbliższej zmiany traktatu UE zostanie w nim potwierdzone, że zapisy o "coraz ściślejszym związku" nie dotyczą Zjednoczonego Królestwa. Dla Brytyjczyków to uzgodnienie jest jednym z kluczowych. Premier David Cameron wyjaśnił, że oznacza ono, iż "Wielka Brytania nigdy nie będzie częścią europejskiego superpaństwa". 4. Relacje między strefą euro a państwami bez wspólnej waluty mają być oparte na wzajemnym szacunku i lojalności. Potwierdzono, że zakazana jest dyskryminacja osób fizycznych lub prawnych ze względu na walutę ich państwa zamieszkania bądź siedziby. Kraje spoza strefy euro mogą dobrowolnie uczestniczyć w działaniach służących pogłębianiu unii gospodarczej i walutowej. Jeżeli się na to nie decydują, to nie mogą utrudniać pogłębiania tej współpracy przez inne kraje, lecz powinny ją ułatwiać. Państwa spoza euro nie będą uczestniczyć w programach ratunkowych, których celem jest ochrona stabilności strefy wspólnej waluty. Potwierdzono także, że przepisy o unii bankowej i nadzorze bankowym mają zastosowanie do eurolandu, chyba że kraj spoza euro zdecyduje się do nich przystąpić. Jeśli Wielka Brytania uzna, że decyzja strefy euro jest dla niej problematyczna, to będzie mogła zwrócić się o omówienie jej na forum Rady Europejskiej (czyli szefów państw i rządów). 5. Wzmocniono rolę parlamentów narodowych w tworzeniu unijnego prawa. Jeżeli parlamenty krajów Unii większością 55 proc. przyznanych na mocy traktatu UE głosów uznają, iż projekt przepisów nie jest zgodny z unijną zasadą pomocniczości, to projekt ten zostanie wycofany bądź zmieniony. Zasada pomocniczości określa, kiedy UE jest kompetentna do tworzenia ustaw, a kiedy decyzję powinny być podejmowane na niższych szczeblach, jak najbliżej obywateli.
Autor: tol/gry / Źródło: PAP
Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock