Ważą się losy Wielkiej Brytanii w Europie. Pięć rzeczy, które musisz wiedzieć o Brexicie

Ważą się losy Wielkiej Brytanii w Unii Europejskiej
Ważą się losy Wielkiej Brytanii w Unii Europejskiej
TVN24 BiS
Ważą się losy Wielkiej Brytanii w Unii EuropejskiejTVN24 BiS

Decydujące godziny dla Wielkiej Brytanii jak i całej Unii Europejskiej. Eksperci nie mają bowiem złudzeń, ewentualny Brexit oznaczałby zawirowania na rynkach finansowych oraz opuszczenie Londyńskiego City przez biznesmenów. Stawiałby także pod ścianą setki tysięcy Polaków mieszkających i pracujących na Wyspach. Wyjaśniamy, o co toczy się gra w unijnych negocjacjach z Wielką Brytanią. Kto straci, a kto zyska na Brexicie?

Podczas szczytu w czwartek i piątek unijni przywódcy będą negocjować porozumienie w sprawie warunków dalszego członkostwa Wielkiej Brytanii w UE. Dla Polski najbardziej kontrowersyjne postulaty dotyczą świadczeń socjalnych dla migrantów zarobkowych.

Treść porozumienia z Londynem została już w większości wynegocjowana przez tzw. szerpów, czyli przedstawicieli państw unijnych oraz współpracowników szefa Rady Europejskiej Donalda Tuska. Jednak do rozstrzygnięcia pozostało kilka spornych spraw, które szerpowie musieli pozostawić przywódcom.

1. Czego Cameron chce od UE?

Jedną z najtrudniejszych spraw były żądania Londynu w dziedzinie swobody przepływu osób. Polska i wiele innych państw UE obawiało się otwarcia furtki do dyskryminacji pracowników migrujących wewnątrz UE. Jako kompromis Tusk zaproponował wprowadzenie mechanizmu zabezpieczającego, który umożliwiałby ograniczenie w wyjątkowej sytuacji dostępu do niektórych zasiłków związanych z zatrudnieniem (ang. in-work benefits) dla nowo przybyłych imigrantów z innych państw UE maksymalnie na cztery lata. Oznacza to, że restrykcje nie obejmą już np. Polaków, którzy już są i pracują na Wyspach. Nierozstrzygnięte pozostaje jeszcze to, na jak długo ten mechanizm może być wprowadzany. Londyn chce siedmiu lat, ale - według dyplomatów - do zaakceptowania może być najwyżej okres pięciu bądź sześciu lat. Polska zabiega o to, by rozwiązanie to, nazywane też roboczo "hamulcem bezpieczeństwa", zapisano możliwie precyzyjnie i zagwarantowano, iż będzie ono przewidziane tylko dla Wielkiej Brytanii. Wprost nie można tego zapisać w unijnym prawie, dlatego Polska i pozostałe państwa Grupy Wyszehradzkiej chcą, aby w porozumieniu wyszczególnić, że "hamulec bezpieczeństwa" może dotyczyć nieskładkowych świadczeń związanych z zatrudnieniem. Takie świadczenia, jak np. ulgi podatkowe, dopłaty mieszkaniowe, dostęp do mieszkań socjalnych i pełnej opieki zdrowotnej - które są dostępne dla wszystkich legalnie pracujących w Wielkiej Brytanii i nie wymagają wcześniejszych wpłat do budżetu państwa - to specyficzne rozwiązanie brytyjskie. Zdaniem unijnych dyplomatów problematyczne może okazać się porozumienie w sprawie zasiłków na dzieci, które przebywają w innym kraju niż kraj pracy rodziców. Projekt porozumienia przewiduje, iż wysokość zasiłków na dzieci mieszkające w innym państwie będzie mogła być indeksowana do standardu życia w kraju zamieszkania dziecka. Polska chce, aby punktem odniesienia w indeksacji była wysokość świadczeń socjalnych w kraju zamieszkania dziecka, a nie poziom cen. "W chwili, gdy w Polsce zasiłki na dzieci wzrosną, obywatele polscy pracujący na Wyspach, których dzieci mieszkają w kraju, stracą niewiele, a być może w ogóle nie stracą" - ocenił pragnący zachować anonimowość dyplomata. Spory ciągle budzi też interpretacja zapisów o "coraz bliższym związku" (ang. ever closer union) państw unijnych, tak by zapewnić, że Wielka Brytania nie będzie zmuszona do pogłębiania integracji, a jednocześnie nie będzie mogła blokować pogłębiania współpracy przez pozostałych członków Unii, np. strefę euro. Londyn chce też zapewnić większą niezależność swego finansowego City od unijnych regulacji dotyczących banków. Do rozstrzygnięcia na szczycie pozostaje też to, czy dopuścić możliwość zmiany traktatu UE w przyszłości, aby wpisać do niego zmiany wynegocjowane przez Wielką Brytanię. Większość państw UE wyklucza zmianę traktatu wyłącznie z powodu tego kraju, ale może zgodzić się na przemycenie do niego brytyjskich zapisów przy okazji większej reformy traktatowej, np. rozszerzenia UE.

2. Scenariusze

Zdaniem Bloomberga, szef Rady Europejskiej Donald Tusk będzie starał się uzyskać kompleksowe porozumienie na jednym szczycie, ponieważ "brak porozumienia będzie uszczerbkiem dla naszej wspólnej przyszłości".

Jeżeli zostanie osiągnięty kompromis, to już w przyszłym tygodniu rząd premiera Davida Camerona będzie mógł zacząć kampanię przed referendum w sprawie członkostwa w UE, a głosowanie mogłoby się odbyć w czerwcu.

Jeżeli na czwartkowo-piątkowym szczycie nie dojdzie jednak do kompromisu z Londynem, to sprawa ta najpewniej zostanie przełożona na szczyt marcowy. Zdaniem komentatorów byłby to jednak tylko "teatr", którego potrzebuje Cameron, aby pokazać, jak walecznie negocjował.

3. Co myślą Brytyjczycy?

Premier David Cameron znajduje się pod coraz większą presją. Jak wynika bowiem z sobotniego sondażu, zdecydowana większość Brytyjczyków nie spodziewa się, by ich premier uzyskał dobrą ofertę renegocjacji warunków członkostwa Wielkiej Brytanii w Unii Europejskiej.

A to w konsekwencji może znacząco przybliżyć widmo Brexitu.

Blisko jedna trzecia badanych (58 proc.) Brytyjczyków spodziewa się, że Cameron nie zdoła osiągnąć dobrego porozumienia dla Wielkiej Brytanii. Tylko 28 proc. liczy na korzystne warunki. Reszta pozostaje niezdecydowana.

Spora grupa Brytyjczyków nie obawia się także o ewentualne konsekwencje opuszczenia UE dla rodzimej gospodarki. 36 proc. uważa, że gospodarka będzie miała się lepiej poza europejskimi strukturami. 39 procent jest zdania, że lepsze byłoby pozostanie we Wspólnocie.

Z innego sondażu przeprowadzonego przez YouGov, a opublikowanego w piątek w dzienniku "The Times" wynika, że wyjście Wielkiej Brytanii z UE popiera 45 proc. Brytyjczyków. To największe poparcie dla Brexitu od września 2015 roku. Za pozostaniem we Wspólnocie opowiedziało się 36 proc. ankietowanych, a 19 proc. nie wiedziało, jak zagłosowałoby w referendum lub czy w ogóle wzięłoby w nim udział.

Materiał "Faktów" TVN:

4. Co to oznacza?

Konfederacja Przemysłu Brytyjskiego współpracująca z 21 odpowiednikami w innych krajach Unii Europejskiej wzywa kraj do pozostania we Wspólnocie, wskazując w liście otwartym, że "europejski biznes zdecydowanie popiera pozostanie Brytyjczyków w Unii Europejskiej, która podejmuje niezbędne reformy, aby być konkurencyjnym, na zewnątrz i nadal dostarcza wzrost, zatrudnienie, pokój, bezpieczeństwo i dobrobyt dla wszystkich".

Zdaniem fińskiego ministra finansów Alexandra Stubba, jeśli Wielka Brytania opuściłaby UE mogłoby to spowodować krótkoterminowe zawirowania na rynkach, a w dłuższej perspektywie "osłabienie gospodarcze i polityczne" na Wyspach i w Unii.

Tymczasem, jak wskazuje dyrektor wykonawczy HSBC Holdings Stuart Gulliver, około tysiąca finansistów po wycofaniu się Wielkiej Brytanii z UE opuściłoby Londyńskie City na rzecz Paryża.

5. Konsekwencje dla Polaków

Ewentualne opuszczenie Unii Europejskiej przez Wielką Brytanię oznaczałoby także konsekwencje dla 850 tys. Polaków (tylu naszych rodaków przebywa na Wyspach - wg brytyjskiego narodowego biura statystycznego ONS). W przypadku Brexitu rząd w Londynie może bowiem wstrzymać wszelkie świadczenia dla osób, które nie posiadają obywatelstwa brytyjskiego. Co to oznacza dla Polaków? Najprawdopodobniej część z nich wróciłaby do ojczyzny. Bez dodatkowych pieniędzy mieliby oni bowiem spore problemy z utrzymaniem się w Wielkiej Brytanii.

Ci, którzy zdecydowaliby się na pozostanie mieliby utrudniony dostęp do rynku pracy, ze względu na obowiązek posiadania pozwolenia na pracę. Nie wykluczone, że wprowadzone zostałyby nowe, mniej korzystne zasady prowadzenia własnej działalności gospodarczej. To problem dla tych Polaków, którzy założyli w Wielkiej Brytanii firmy.

Wyjście z Unii może także oznaczać złą wiadomość dla osób zatrudnionych w Wielkiej Brytanii i na tej podstawie zwolnionych z płacenia składek ZUS w Polsce.

Po wyjściu Wielkiej Brytanii, wjazd do tego kraju nie byłby już taki łatwy jak dotychczas. Skończyłyby się odprawy paszportowe przy okienku z napisem "UE only", a zastąpiłyby je pełniejsze kontrole. Może nawet dojść do sytuacji, że Londyn nie zgodzi się na przyjmowanie nowych pracowników z Unii Europejskiej.

Należy też pamiętać, że po wyjściu Wielkiej Brytanii z UE, pozostałe kraje UE musiałyby także zwiększyć składki do budżetu unijnego.

Materiał "Faktów z zagranicy":

Decydujące dni dla Wielkiej Brytanii
Decydujące dni dla Wielkiej BrytaniiFakty z zagranicy

Autor: mb//km / Źródło: Bloomberg, PAP, TVN24bis.pl

Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock

Pozostałe wiadomości

Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji wskazało zmiany w taryfikatorze mandatów. Propozycja przekazana do resortu sprawiedliwości dotyczy tych wykroczeń, których jest najwięcej, są najpoważniejsze w skutkach lub stawki za nie się zdezaktualizowały.

Wyższe kary. Propozycja resortu

Wyższe kary. Propozycja resortu

Źródło:
PAP

Oszuści wysyłają maile, podszywając się pod funkcjonariuszy Centralnego Biura Śledczego Policji. Informują w nich o rzekomym "zajęciu komputera" przez służby.

Podają się za policjantów. Ostrzeżenie

Podają się za policjantów. Ostrzeżenie

Źródło:
PAP

Eksperci z WSB Merito i Grupy Blix uważają, że przed świętami nie należy spodziewać się znacznych podwyżek cen jaj ani gwałtownego wzrostu popytu spowodowanego paniką konsumentów obawiających się dalszych wzrostów. Według nich, analizując promocje, widać jednak dużą niepewność sieci handlowych w tej sprawie.

Nowy król promocji. "Widzimy już teraz dużą niepewność"

Nowy król promocji. "Widzimy już teraz dużą niepewność"

Źródło:
PAP

Mam takie wrażenie, i to mnie bardzo cieszy, że ponad politycznymi podziałami wszyscy widzą potrzebę deregulacji - powiedział w rozmowie z dziennikarzami Rafał Brzoska. Stwierdził, że "liczba absurdów biurokratycznych jest przytłaczająca". Prezes InPostu poinformował, że stronie rządowej przekazanych zostało pierwszych 111 propozycji deregulacyjnych. - Myślę, że jest to możliwe załatwienie części spraw w maju, przed przerwą wakacyjną - powiedział premier Donald Tusk.

Brzoska: liczba biurokratycznych absurdów jest przytłaczająca

Brzoska: liczba biurokratycznych absurdów jest przytłaczająca

Źródło:
PAP, tvn24.pl

Firma Meta wycofała skargi na decyzje Urzędu Ochrony Danych Osobowych (UODO) w sprawie deepfake'ów z Rafałem Brzoską i Omeną Mensah. Spółka, zgodnie z postanowieniem, powinna wstrzymać wyświetlanie fałszywych reklam na Instagramie oraz Facebooku.

Meta wycofała skargi w sprawie Brzoski i Mensah     

Meta wycofała skargi w sprawie Brzoski i Mensah     

Źródło:
PAP

Sprzedaż detaliczna w cenach stałych w lutym 2025 roku spadła o 0,5 procent w ujęciu rocznym, a w ujęciu miesięcznym spadła o 6 procent- podał Główny Urząd Statystyczny. Sprzedaż detaliczna w cenach bieżących w ubiegłym miesiącu wzrosła o 0,6 procent rok do roku.

"Ups, konsument chyba wylądował". Najnowsze dane ze sklepów

"Ups, konsument chyba wylądował". Najnowsze dane ze sklepów

Źródło:
PAP

Agnieszka Dziemianowicz-Bąk, szefowa resortu rodziny, pracy i polityki społecznej, poinformowała w poniedziałek, że skierowała wniosek o wpis do wykazu prac legislacyjnych rządu projektu ustawy ministerstwa likwidującej Fundusz Kościelny.

"Dość czekania". Jest wniosek w sprawie Funduszu Kościelnego

"Dość czekania". Jest wniosek w sprawie Funduszu Kościelnego

Źródło:
PAP

Do angielskiej wsi Bibury wjedzie mniej autokarów - podaje BBC. Taki ma być efekt ograniczeń zapowiadanych przez tamtejsze władze samorządowe, które chcą w ten sposób walczyć z nadmierną turystyką.

Angielska wieś ma dość turystów. "Presja staje się nie do zniesienia"

Angielska wieś ma dość turystów. "Presja staje się nie do zniesienia"

Źródło:
BBC

W nadchodzący weekend przejdziemy z czasu zimowego na letni. Wskazówki zegarów przesuniemy z godziny 2.00 na 3.00, co skróci czas snu. - Im bliżej komuś do chronotypu sowy, tym większy dyskomfort i poczucie dezorganizacji w ciągu tygodnia będzie odczuwał - wyjaśnia profesor Elżbieta Pyza z Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Zmiana w weekend. "Dyskomfort i poczucie dezorganizacji"

Zmiana w weekend. "Dyskomfort i poczucie dezorganizacji"

Źródło:
PAP

Rząd chce walczyć z praktyką uchylania się od mandatu za przekroczenie prędkości. Jeśli nie przyznasz się do wykroczenia ani nie wskażesz sprawcy, pojazd trafi na "czarną listę" – informuje w poniedziałkowym wydaniu "Dziennik Gazeta Prawna".

"Czarna lista" pojazdów. Bat na kierowców

"Czarna lista" pojazdów. Bat na kierowców

Źródło:
PAP

Minister cyfryzacji Krzysztof Gawkowski zapowiedział, że do końca bieżącego roku przedstawi rządowi ustawę w sprawie podatku cyfrowego. - Pan premier powiedział mi wprost: pracuj, jak będziesz miał ustawę, przyjdziesz, będziemy rozmawiali - dodał wicepremier w programie "Jeden na Jeden" w TVN24.

"Zamierzam iść na twardo". Wicepremier zapowiada ustawę

"Zamierzam iść na twardo". Wicepremier zapowiada ustawę

Źródło:
tvn24.pl

Główny Inspektor Farmaceutyczny (GIF) wstrzymał w obrocie na terenie całego kraju jedną serię leku o nazwie Dexapini. Do GIF wpłynęły zgłoszenia od dziesięciu hurtowni farmaceutycznych z całego kraju, informujące o obserwacji krystalicznego osadu na dnie butelki.

Seria leku na kaszel wstrzymana w obrocie

Seria leku na kaszel wstrzymana w obrocie

Źródło:
tvn24.pl

Ceny mieszkań, zarówno nowych, jak i używanych, rosną. W warszawskim Śródmieściu cena za metr kwadratowy wynosi prawie 41,3 tysiąca złotych. Podwyżki dotknęły także mniejsze miasta. Możliwe są spadki cen, choć nie wszędzie - informuje poniedziałkowa "Rzeczpospolita".

Ponad 41 tysięcy złotych za metr kwadratowy

Ponad 41 tysięcy złotych za metr kwadratowy

Źródło:
PAP

Polska powinna wprowadzić podatek od nadmiarowych zysków w sektorze bankowym, a pieniądze przeznaczyć na inwestycje w obronność - wskazała w wywiadzie dla "Pulsu Biznesu" ministra funduszy i polityki regionalnej Katarzyna Pełczyńska-Nałęcz.

"Sytuacja jest absolutnie kuriozalna". Ministra o nowym podatku

"Sytuacja jest absolutnie kuriozalna". Ministra o nowym podatku

Źródło:
PAP

Sieć TEDi poinformowała o wycofaniu ze sprzedaży zabawki dla dzieci - puzzli drewnianych. Jak zaznaczono w komunikacie dla klientów, "małe części mogą stwarzać ryzyko zadławienia".

Zabawka wycofana ze sprzedaży. Ryzyko zadławienia

Zabawka wycofana ze sprzedaży. Ryzyko zadławienia

Źródło:
tvn24.pl

Media społecznościowe pozbywają się moderatorów, a prezydent USA wydaje zarządzenie dotyczące "powrotu wolności słowa". Czy to znaczy, że czeka nas zalew treści kłamliwych, mylących, obraźliwych? - Właścicielom platform społecznościowych dezinformacja się opłaca - mówi dr Katarzyna Bąkowicz. - Z badań wynika, że lepiej zarabia się na szerzeniu fałszywych treści, budzących duże emocje.

"To nie wolność, a destrukcja świata informacji". Abdykacja mediów społecznościowych

"To nie wolność, a destrukcja świata informacji". Abdykacja mediów społecznościowych

Źródło:
tvn24.pl

Każdy Polak rocznie wytwarza średnio ponad 370 kilogramów śmieci komunalnych. Najwięcej mieszkańcy Opolszczyzny - wynika z raportu Instytutu Ochrony Środowiska. Ich ilość jest niemalże dwukrotnie większa niż w regionie wytwarzającym najmniej śmierci w kraju.

W tym województwie mieszkańcy śmiecą najbardziej

W tym województwie mieszkańcy śmiecą najbardziej

Źródło:
PAP

Liczba całkowicie elektrycznych samochodów osobowych i użytkowych w Polsce przekroczyła w lutym 84 tysiące sztuk, zwiększając się o 15 procent w skali roku. Wrosła także liczba punktów ładowania takich pojazdów. To efekt między innymi programu wsparcia dla kupujących.

Rośnie liczba elektryków w Polsce

Rośnie liczba elektryków w Polsce

Źródło:
PAP, tvn24.pl

Oświadczenie Joanny Kuciel-Frydryszak, autorki bestsellerowych "Chłopek", która zagroziła wydawcy książki sądem w związku z dysproporcją w zarobkach, wywołała gorącą dyskusję o stanie portfeli polskich twórców. Kolejną, bo o problemach autorów wiadomo od lat. - Cała grupa społeczna coraz głośniej domaga się poprawy warunków pracy i płacy - mówi w rozmowie z tvn24.pl Grzegorz Jankowicz z Instytutu Książki.

"Idiotycznie tajny rynek"

"Idiotycznie tajny rynek"

Źródło:
tvn24.pl

Osoby borykające się z problemami finansowymi mogą ubiegać się o dodatek mieszkaniowy. Jest to świadczenie pieniężne, przeznaczone na utrzymanie posiadanego lub wynajmowanego mieszkania czy domu jednorodzinnego. Aby je otrzymać, należy spełnić trzy podstawowe warunki. Wyjaśniamy jakie.

Dopłata do czynszu. Do spełnienia trzy warunki

Dopłata do czynszu. Do spełnienia trzy warunki

Źródło:
tvn24.pl

Ich misja na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej (ISS) wydłużyła się o 278 dni. Prezydent USA Donald Trump zapowiedział, że astronauci otrzymają zapłatę za dodatkowy czas pracy. Dodał, że jak będzie trzeba, to pokryje koszty z własnej kieszeni.

Trump: jeśli będę musiał, zapłacę z własnej kieszeni

Trump: jeśli będę musiał, zapłacę z własnej kieszeni

Źródło:
PAP