Wzlot i upadek króla kryptowalut. Kim jest 30-letni Sam Bankman-Fried, twórca FTX?

Źródło:
BBC, Market Watch
Dr Maciej Kawecki tłumaczy, czym jest bitcoin
Dr Maciej Kawecki tłumaczy, czym jest bitcoinTVN24
wideo 2/3
Dr Maciej Kawecki tłumaczy, czym jest bitcoinTVN24

W wieku dwudziestu kilku lat był już miliarderem, nazywano go "królem kryptowalut" albo ich "cudownym dzieckiem". Założona przez Sama Bankmana-Frieda giełda FTX wyceniana była na 32 miliardy dolarów. W piątek firma ogłosiła jednak wniosek o upadłość. Bankman-Fried był świadkiem tego, jak jego imperium wyparowało niemal z dnia na dzień. "Spieprzyłem, powinienem był zrobić to lepiej" - stwierdził na Twitterze 30-letni przedsiębiorca.

W piątek 11 listopada FTX, jedna z największych giełd kryptowalut na świecie, złożyła wniosek o upadłość, a jej założyciel, 30-letni Sam Bankman-Fried zrezygnował z funkcji dyrektora. Do upadku giełdy miały przyczynić się błędy w zarządzaniu. Ze spółki miał zostać wyprowadzony co najmniej miliard dolarów środków należących do klientów.

Sam Bankman-FriedJeenah Moon/Bloomberg/Getty Images

Sam Bankman-Fried: "jestem tak znudzony, że zaraz umrę"

Bankman-Fried urodził się w 1992 roku w Golden State. Jego rodzice są profesorami prawa na Uniwersytecie Stanforda. Barbara Fried, matka przedsiębiorcy, powiedziała w jednym z wywiadów, że gdy SBF - jak w skrócie jest nazywany Sam Bankman-Fried - był w siódmej lub ósmej klasie, pewnego dnia popłakał się z powodu tego, jak bardzo nudzi się w szkole. "Mamo, jestem tak znudzony, że zaraz umrę" - miał stwierdzić. Ostatecznie ukończył studia z fizyki i matematyki na prestiżowym Massachusetts Institute of Technology, ale edukacji tej nie wspomina zbyt dobrze.

- Nic, czego się nauczyłem na studiach, nie okazało się przydatne w życiu (…). Jeśli chodzi o stronę akademicką, wszystko jest cholernie bezużyteczne. Szkoła nie jest pomocna dla większości zawodów. Każdy wie, że to prawda. Niektórzy nie chcą tego przyznać, ale tak jest - powiedział w rozmowie z portalem Yahoo!. Po studiach Bankman-Fried pracował w firmie Jane Street Capital, a następnie w przedsiębiorstwie Alameda Research. 

ZOBACZ TEŻ: Nie wszystko złoto, co się świeci. Bitcoin – innowacyjny sposób na niszczenie naszej planety

FTX i "najbardziej szalone transakcje, jakie kiedykolwiek widziałem"

W 2019 roku założył FTX, giełdę kryptowalut. Gdy w następnym roku pandemia COVID-19 rozprzestrzeniła się na całym świecie, zainteresowanie nimi eksplodowało, a Bankmanowi-Friedowi przyniosło to majątek sięgający 26 mld dolarów. Jak wyjaśnia portal Market Watch, SBF znalazł sposób na wykorzystanie spreadu między amerykańskimi i japońskimi cenami bitcoinów. W rozmowie z "New York Magazine" wyjaśniał, że stworzył "łańcuch pośredników, w tym mało znane banki w wiejskich regionach Japonii, aby skorzystać z miesięcznej rozbieżności cen". Jak twierdzi, zarabiał wtedy ze swoimi współpracownikami do 25 milionów dolarów dziennie. Mówił, że to "najbardziej szalone transakcje, jakie kiedykolwiek widział".

W szczytowym momencie FTX obracała około 10-15 mld dolarami dziennie, stając się drugą największą giełdą kryptowalut na świecie. W rozmowie z BBC w zeszłym miesiącu Bankman-Fried stwierdził, że zdecydował się pójść w kierunku bankowości, aby zarabiać tak dużo, jak to możliwe, a następnie przeznaczać środki na cele dobroczynne. Działalność charytatywną prowadził pod hasłem tzw. skutecznego altruizmu, według którego zdobywanie dużych pieniędzy miało przynosić korzyści jak największej liczbie osób. SBF twierdzi, że na organizacje charytatywne przekazał łącznie kilkaset milionów dolarów.

Sam Bankman-FriedTing Shen/Bloomberg/Getty Images

Niektórzy piją, inni uprawiają hazard, ja gram w League

O tym, w jaki sposób 30-letni Bankman-Fried prowadzi swój biznes, krążyły legendy. Mówiono między innymi, że grał w gry wideo podczas zawierania wielomilionowych transakcji. "Niektórzy ludzie piją za dużo, inni uprawiają hazard. Ja gram w League (of Legends - red.)" - napisał kiedyś na Twitterze. Wyjaśniał, że gry mają mu pomagać oderwać na chwilę myśli od prowadzenia biznesu.

Jak podaje BBC, w gry wideo Bankman-Fried miał grać na przykład podczas ważnej wideorozmowy, dotyczącej inwestycji w FTX przez firmę Sequoia Capital. Fakt ten nie przeszkodził jednak inwestorom w przelaniu na FTX 210 milionów dolarów. W tym tygodniu ogłoszono, że inwestycja przyniosła straty.

Mieszkał z 10 współlokatorami, sypiał pod biurkiem

Chłopięcy wygląd "cudownego dziecka kryptowalut" - krótkie spodenki, za duże koszulki, czupryna kręconych włosów - podobał się entuzjastom bitcoinów. Dobrze pasował do antyestablishmentowego etosu. Podobnie jak styl życia SBF. Przeprowadził się na Bahamy, gdzie podobno mieszkał w apartamencie na najwyższym piętrze z 10 współlokatorami. Jak wynika z postów publikowanych na Twitterze, czasem spał na wielkich poduszkach obok swojego biurka w siedzibie firmy. Deklarował, że jest weganinem "ze względu na dobro zwierząt".

W czasie zarządzania giełdą SBF nawiązał wiele kontaktów z celebrytami, którzy w nią inwestowali lub pełnili rolę jej ambasadorów. Byli to na przykład futbolista Tom Brady i jego była żona, modelka Gisele Bündchen, tenisistka Naomi Osaka i koszykarz Stephen Curry. SBF angażował się też w politykę. Na kampanię prezydencką Joe Bidena z 2020 roku i grupy go wspierające przekazał ponad pięć milionów dolarów, tym samym stając się drugim największym darczyńcą dla demokratów. Poinformował też, że w tegorocznych wyborach midterms wsparł finansowo zarówno demokratów, jak i republikanów.

W minionym tygodniu Reuters poinformował, że giełda kryptowalut FTX ogłasza upadłość. Obecnie dziesiątki inwestorów walczą o odzyskanie depozytów i uruchamiają w USA działania Komisji Papierów Wartościowych i Giełd, Komisji Handlu Kontraktami Terminowymi na Towary oraz Departamentu Sprawiedliwości. Bankman-Fried był świadkiem tego, jak jego imperium wyparowało niemal z dnia na dzień. "Spieprzyłem, powinienem był zrobić to lepiej" - stwierdził na Twitterze 30-latek.

Autorka/Autor:pb//az

Źródło: BBC, Market Watch

Źródło zdjęcia głównego: Ting Shen/Bloomberg/Getty Images

Pozostałe wiadomości

Słów Donalda Trumpa nie można traktować poważnie. To kolejna próba wymigiwania się od nakładania sankcji na Rosję - ocenił profesor Roman Kuźniar z Uniwersytetu Warszawskiego, komentując sobotni wpis prezydenta USA skierowany do państw NATO.

"Zasłony dymne" Trumpa. "Na to nikt poważny nie może się nabrać"

"Zasłony dymne" Trumpa. "Na to nikt poważny nie może się nabrać"

Źródło:
PAP

Kaucja nie będzie wliczona w cenę napoju na półce czy w automacie, jej wysokość będzie widoczna w znaku kaucji i pojawi się jako osobna pozycja na paragonie - poinformował w niedzielę resort klimatu. Przypomniał jednocześnie, że do oddania opakowania nie będzie potrzebny paragon.

Klienci mogą być zaskoczeni. "Kwota kaucji nie będzie wliczona w cenę na półce"

Klienci mogą być zaskoczeni. "Kwota kaucji nie będzie wliczona w cenę na półce"

Źródło:
PAP

W piątek 19 września 2025 roku wejdą w życie nowe, wyższe stawki opłat za przeprowadzanie badań technicznych pojazdów. W przypadku aut osobowych opłata wzrośnie z 98 do 149 złotych.

Ostatnie dni przed dużą podwyżką

Ostatnie dni przed dużą podwyżką

Źródło:
tvn24.pl

Przeciętna cena rezerwacji dotycząca wakacji za granicą z biurem podróży wyniosła 9163 złote - poinformowała Polska Izba Turystyki (PIT). Najpopularniejszym zagranicznym wczasowym kierunkiem w ofercie biur turystycznych była Turcja, którą wybrało blisko jedna trzecia klientów.

Słony rachunek za zagraniczne wakacje

Słony rachunek za zagraniczne wakacje

Źródło:
PAP

Powołany w tym tygodniu na premiera Francji Sebastien Lecornu powiedział w sobotę, że rezygnuje z pomysłu zniesienia dwóch dni wolnych, co proponował jego poprzednik Francois Bayrou. Pomysł, który wzbudził bardzo dużo kontrowersji w społeczeństwie, stanowił element planów oszczędnościowych poprzedniego rządu.

Premier robi zwrot w sprawie likwidacji dwóch dni wolnych

Premier robi zwrot w sprawie likwidacji dwóch dni wolnych

Źródło:
PAP

Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości wznowiła płatności w ramach programu Krajowego Planu Odbudowy dla gastronomii, hotelarstwa, turystyki i kultury. PARP wyjaśniła, że pieniądze będą wypłacane pod pewnymi warunkami, w tym po weryfikacji prawidłowej realizacji przedsięwzięcia.

Burza w sprawie pieniędzy. Wznowiono wypłaty

Burza w sprawie pieniędzy. Wznowiono wypłaty

Źródło:
PAP

Jest ich tyle, co kot napłakał. Nie muszą być w pełni wyposażone, nie są po remoncie, zdarza się, że znajdują się w gorszej lokalizacji. Mieszkania na wynajem z akceptacją zwierzaków znikają jednak w mig. - Jeśli mamy takie w ofercie, proces przebiega ekspresowo - stwierdza w rozmowie z TVN24+ Emilia Dobrowolska z Biura Nieruchomości Tyszkiewicz. - To działa jak magnes - przyznaje Jakub Myszka, dyrektor do spraw rozwoju w agencji nieruchomości Bracia Sadurscy.

Komu przeszkadza Dżordż?

Komu przeszkadza Dżordż?

Źródło:
TVN24+

Podczas sobotniego losowania Lotto padły dwie szóstki. Wygrane wynoszą po niemal 1,6 miliona złotych. Oto liczby, które wylosowano w Lotto i Lotto Plus 13 września 2025 roku.

Dwie duże wygrane w Lotto

Dwie duże wygrane w Lotto

Źródło:
tvn24.pl

Internauci informowali w sobotę o awarii i kłopotach z płatnościami w sklepach czy stacjach benzynowych. Problem dotyczył całej Polski. "Wszystkie funkcjonalności już działają poprawnie" - przekazała przed godziną 15.00 zajmująca się obsługą płatności bezgotówkowych firma eService. Do kwestii awarii odniósł się w mediach społecznościowych wicepremier i minister cyfryzacji Krzysztof Gawkowski.

"Duża awaria", były kłopoty z płatnościami w całej Polsce. Wicepremier zabrał głos

"Duża awaria", były kłopoty z płatnościami w całej Polsce. Wicepremier zabrał głos

Źródło:
tvn24.pl

Linia lotnicza Ryanair szykuje się do redukcji latem przyszłego roku kolejnego miliona miejsc na trasach z i do Hiszpanii, przede wszystkim chodzi o połączenia z regionalnymi lotniskami – zapowiedział w piątkowym wywiadzie dla brytyjskiego dziennika "Financial Times" prezes przewoźnika Michael O’Leary. Hiszpański minister transportu oskarżył lotniczego giganta o "szantaż".

Batalia giganta z operatorem lotnisk. "Szantaż"

Batalia giganta z operatorem lotnisk. "Szantaż"

Źródło:
PAP

Drogi kliencie, nie przychodź do sklepu z butelką bez znaczka - apeluje Polska Izba Handlu. Zdaniem organizacji klienci nadal nie są wystarczająco poinformowani, jak będzie działał nowy system kaucyjny. Dlatego w skierowanych do kupujących wyjaśnieniach wskazano najważniejsze elementy, na które warto zwrócić szczególną uwagę.

"Frustracja" klientów, "dezorganizacja" pracy sklepów. Ostrzeżenie

"Frustracja" klientów, "dezorganizacja" pracy sklepów. Ostrzeżenie

Źródło:
tvn24.pl

Polacy znajdują się w czołówce narodowości najczęściej odwiedzających Portugalię. Tylko w lipcu ich obecność wzrosła o 14 procent. Goście z Polski poszukują w Portugalii nie tylko bliskości wody, ale chcą również poznawać historię i kulturę południowo-zachodnich krańców Europy.

Dziesiątki tysięcy turystów z Polski. Szykuje się rekordowy rok

Dziesiątki tysięcy turystów z Polski. Szykuje się rekordowy rok

Źródło:
PAP

Szwajcarski producent zegarków Swatch rozpoczął sprzedaż specjalnej edycji zegarka z zamienionymi miejscami cyframi trzy i dziewięć na tarczy, nawiązując do 39-procentowych ceł nałożonych w zeszłym miesiącu przez prezydenta Donalda Trumpa na import produktów ze Szwajcarii do Stanów Zjednoczonych.

Trump uderzył cłami. Znany producent zamienia cyfry

Trump uderzył cłami. Znany producent zamienia cyfry

Źródło:
Reuters, PAP, CNBC

Sejm przyjął projekt ustawy, dzięki której czas przepracowany na umowach-zlecenie i jednoosobowej działalności gospodarczej będzie wliczany do stażu pracy. Obecnie uwzględniany jest tylko okres przepracowany na umowie o pracę.

Zmiany w naliczaniu stażu pracy

Zmiany w naliczaniu stażu pracy

Źródło:
PAP

Sejm uchwalił ustawę o bonie ciepłowniczym i zamrożeniu cen prądu. Bon ciepłowniczy będzie obowiązywał w drugiej połowie tego roku i w roku kolejnym.

Zamrożenie cen prądu i bon ciepłowniczy. Nowe sposoby na wysokie rachunki

Zamrożenie cen prądu i bon ciepłowniczy. Nowe sposoby na wysokie rachunki

Źródło:
PAP

W piątek w wieczornym głosowaniu Sejm wybrał Mariusza Haładyja na nowego prezesa Najwyższej Izby Kontroli (NIK). Kandydatura Haładyja budziła kontrowersje ze względu na jego udział w rządzie Mateusza Morawieckiego. Prawo i Sprawiedliwość wycofało swojego kandydata Tadeusza Dziubę.

Sejm wybrał nowego szefa Najwyższej Izby Kontroli

Sejm wybrał nowego szefa Najwyższej Izby Kontroli

Źródło:
PAP, tvn24.pl

W autobusie, sklepie, taksówce. Coraz częściej w różnych zawodach spotykamy pracowników spoza Polski. A co by się stało, gdyby nagle wyjechali? - Jakiś produkt w supermarkecie mógłby nie trafić na półkę. Najpierw zabrakłoby osób do jego wyprodukowania, następnie do przetransportowania do sklepów, a wreszcie do wystawienia i sprzedaży - odpowiada w rozmowie z TVN24+ Nadia Winiarska, ekspertka do spraw zatrudnienia w Konfederacji Lewiatan. Zastanawiamy się, czy polska gospodarka poradziłaby sobie bez cudzoziemców na rynku pracy.

Wyobraźmy sobie, że ich nie ma. Jak wtedy wygląda Polska?

Wyobraźmy sobie, że ich nie ma. Jak wtedy wygląda Polska?

Źródło:
TVN24+

Bożena Batycka przez lata tworzyła markę, która dla wielu Polek była synonimem luksusu. Wiele lat po dramatycznym rozstaniu z firmą, w której była projektantką i prezeską, postanowiła opowiedzieć swoją historię. - Ludzie, którzy ze mną obcują, wiedzą, jaka jestem, jak łatwo jest mnie owinąć wokół palca - mówiła w rozmowie w "Dzień dobry TVN".

O jej torebkach z bursztynem marzyło wiele Polek. "Zostałam z niczym"

O jej torebkach z bursztynem marzyło wiele Polek. "Zostałam z niczym"

Źródło:
TVN

Śmierć Giorgio Armaniego oznacza początek nowego etapu dla założonego przez niego domu mody. W testamencie projektant zobowiązał spadkobierców do sprzedaży udziałów lub rozważenia debiutu giełdowego firmy. Decyzja ta, zaskakująca w świetle jego dotychczasowej obrony niezależności marki, może mieć znaczący wpływ na przyszły układ sił w globalnym sektorze dóbr luksusowych.

Niespodziewany zwrot. Testament Armaniego otwiera nowy rozdział

Niespodziewany zwrot. Testament Armaniego otwiera nowy rozdział

Źródło:
Reuters

Polacy zostali zapytani, które grupy zawodowe ich zdaniem zarabiają za mało. Podium zajęli kolejno nauczyciele, pielęgniarki i rolnicy - wynika z badania pracowni Opinia24.

W tych zawodach zarabia się za mało. Badanie

W tych zawodach zarabia się za mało. Badanie

Źródło:
tvn24.pl

Zainteresowanie firm skróconym czasem pracy jest ogromne. Do 15 września trwa nabór wniosków. Mamy już około 700 kompletnie uzupełnionych wniosków - powiedziała w programie "Jeden na Jeden" w TVN24 ministra rodziny, pracy i polityki społecznej Agnieszka Dziemianowicz-Bąk.

Skrócony czas pracy. "Zainteresowanie przekroczyło nasze oczekiwania"

Skrócony czas pracy. "Zainteresowanie przekroczyło nasze oczekiwania"

Źródło:
tvn24.pl

Tesla coraz śmielej chce rozszerzać profil swojej działalności. Elon Musk zapowiada, że przyszłość firmy będzie związana z rozwojem humanoidalnych robotów. Inwestorzy z Wall Street przyjmują te informacje z ostrożnością. Powodem ma być w szczególności stagnacja sprzedaży aut oraz wycena spółki, która zdaniem wielu analityków nie pozwala na eksperymenty.

Elon Musk i Tesla stawiają na roboty. Inwestorzy pozostają sceptyczni

Elon Musk i Tesla stawiają na roboty. Inwestorzy pozostają sceptyczni

Źródło:
Bloomberg

Ponad 300 Koreańczyków z Południa, zatrzymanych podczas masowej obławy imigracyjnej w fabryce Hyundaia w amerykańskim stanie Georgia, wróciło do kraju. BBC zwraca uwagę, że incydent mocno zachwiał stosunkami pomiędzy USA i Koreą Południową.

"Wróciłem, jestem wolny". Tak powitano pracowników Hyundaia

"Wróciłem, jestem wolny". Tak powitano pracowników Hyundaia

Źródło:
BBC

Od czwartku, 11 września, obowiązują nowe stawki na autostradzie A2 na trasie Nowy Tomyśl-Konin. Za przejazd każdym z trzech 50-kilometrowych odcinków autostrady kierowcy aut osobowych płacą o złotówkę więcej - 37 złotych. W sumie przejazd kosztuje 111 złotych. 

Podwyżki na autostradzie. Nowe stawki już obowiązują

Podwyżki na autostradzie. Nowe stawki już obowiązują

Źródło:
TVN24, PAP

Zbliżający się nowy rok akademicki skłania do przyjrzenia się finansom młodych Polaków. Warszawski Instytut Bankowości wraz ze Związkiem Banków Polskich opublikowały dziesiątą edycję raportu "Portfel Studenta", w którym opisano sytuację studentów w Polsce.

Tyle wydają studenci w Polsce. Mieszkanie największym kosztem

Tyle wydają studenci w Polsce. Mieszkanie największym kosztem

Źródło:
PAP