Kłopoty z wodą, wielkie wymieranie, roboty zamiast ludzi. 20 trendów, które wpływają na losy świata

Co czeka światpixabay / DP, wikipedia / CC BY 2.0, CC BY-SA 3.0, DP

Serwis "Business Insider" przygotował specjalny raport "Global 20", w którym omawia najważniejsze procesy, które będą kształtować naszą rzeczywistość w najblizszym czasie.

1. Chiny rosną w siłę

Od chwili przejęcia władzy nowy przywódca China prezydent Xi Jinping skoncentrował siłę Chińskiej Partii Komunistycznej i skierował politykę zagraniczną swojego kraju na bardziej samodzielne tory. Jednym z symboli nowej chińskiej siły może być sztuczna wyspa, którą chiński rząd buduje na Morzu Chińskim. Kraj nie zapomina też o sektorze finansowym. Przewodzi projektowi o nazwie Asian Infrastructure Investment Bank (AIIB), który ma być odpowiednikiem i konkurencją dla Banku Światowego i Międzynarodowego Funduszu Walutowego. Do nowej inicjatywy Chin akces zgłosiły takie kraje jak Wielka Brytania, Niemcy, Francja, Korea Południowa czy Izrael. Bank ma m.in. pomagać w rozwoju inwestycji w Azji i pokazywać tzw. “miękką siłę Chin w regionie”, pozostawiając w tyle USA - czytamy. Państwo Środka podpisało też kilka kluczowych porozumień ekonomicznych - z Pakistanem i Rosją.

2. Ale przyszłość Chin jest mglista

Istnieje kilka czynników, które mogą spowolnić chiński wzrost. Po dekadzie szybkiej ekspansji, chińskie PKB zaczęło ostatnie rosnąć nieco wolniej. Obecny wzrost na poziomie 7 proc. rocznie jest najniższym od 1990 roku. Wśród innych negatywnych czynników znalazły się coraz większe zadłużenie oraz rosnąca bańka na rynku nieruchomości. W kwietniu dwie czołowe chińskie korporacje ogłosiły kłopoty z obsługą swojego długu: to deweloper Kaisa Group i państwowa Baoding Tianwei Group. Jak zauważa “Business Insider” państwowe firmy w Chinach jeszcze nigdy wcześniej nie wykazywały podobnych problemów z zadłużeniem. Swoje może dołożyć też demografia, której wskaźniki mocno się zmieniają. Rodzi się coraz mniej dzieci w przeliczeniu na 100 pracujących Chińczyków. W najbliższych dekadach ten problem może dać znać o sobie.

3. Genetyka coraz potężniejsza

Koszt wyodrębnienia ludzkiego genomu spadł przez ostatnie 15 lat kilkakrotnie. W 2001 roku pierwszy tego typu pełny proces kosztował 100 mln dolarów. W 2014 roku było to mniej niż 10 tys. dolarów. To może w przyszłości zrewolucjonizować medycynę i to w sposób jeszcze niedawno niewyobrażalny. W ostatnich latach naukowcy odkryli nową technologię modyfikacji genetycznej - CRISPR. Może ona pomóc w rozwoju terapii medycznej w przypadku skomplikowanych chorób.

4. Nigeria demograficzną potęgą

Nigeria jest najludniejszym krajem Afryki, a zgodnie z projektem Narodów Zjednoczonych do 2050 roku będzie trzecim najludniejszym krajem na świecie. Jej przewagą może też być struktura wiekowa społeczeństwa. Stosunkowo młoda populacja Nigerii oznacza, że kraj ten w nadchodzących dekadach nie będzie miał problemów z zapełnieniem rynku pracy przez obywateli w sile wieku - zupełnie odwrotnie niż Europa, Japonia czy USA. Z drugiej jednak strony gospodarka Nigerii jest w dużej części zależna od ropy i jej cen (obecnie niskich). Jak czytamy, optymizmem napawać może fakt, że w ostatnich wyborach do władzy powrócił Muhammadu Buhari, co może przynieść stabilizację w regionie.

5. Tania ropa wcale nie jest dobra

Pomimo że ceny ropy odbiły nieco od zimowych minimów, to nadal pozostają na najniższym od lat poziomie. Z tego powodu kraje eksportujące ropę mają problemy ze zbilansowaniem swoich budżetów. Jeśli ceny pozostaną na obecnym poziomie ok. 60 dolarów za baryłkę, nawet najzdrowsze kraje OPEC będą miały poważne kłopoty. Z powodu niskich cen i dużej podaży na rynku dołek zalicza amerykański przemysł wydobywczy. Spadają też nakłady na inwestycje w sektorze. To przenosi się na amerykańską gospodarkę - jeśli cierpi branża, cieszą się konsumenci, którym więcej pieniędzy pozostaje w portfelu, bo mniej wydają na paliwo. Ale czy zaczną oni równie chętnie więcej wydawać?

6. Wenezuela na krawędzi

Gospodarka Wenezueli jest w fatalnym miejscu. 95 proc. eksportu kraju stanowi ropa, a rząd jest uzależnione od przychodów z tego tytułu, aby utrzymać funkcjonowanie podstawowych usług. Inflacja sięga tam 60 proc., a kłopoty z dostępem do podstawowych dóbr konsumpcyjnych jak np. papier toaletowy jest podstawowym kłopotem wielu domów w Wenezueli. Dodatkowym ryzykiem jest niestabilność polityczna. Prezydent Nicolas Maduro traci poparcie a wraz z nim rządu. Głowy podnosi opozycja i coraz chętniej protestujący obywatele.

7. Energia słoneczna podbija świat

W czasie, gdy w globalnym miksie energetycznym energia słoneczna wciąż stanowi mniejszą część, w USA sektor ten urósł od 2005 roku znacząco. Wraz z rozwojem technologii spadły też drastycznie ceny zielonej energii - z 11 dolarów za 1 Watt w 2000 roku do mniej niż 5 dolarów w 2013 roku. Dodatkowo rozwój technologii magazynowania energii - choćby zaprezentowana niedawno przez Teslę nowoczesna bateria - może pomóc pokonać poważny problem tej energetyki: działa on tylko, gdy świeci słońce. Słońce może też zmienić tradycyjne relacje pomiędzy konsumentami i producentami energii.

8. Kłopoty z płynnością na rynku

Rynki są płynne kiedy inwestorzy mogą spokojnie kupować i sprzedawać. Niektórzy inwestorzy mówią jednak, że nadchodzą kłopoty w tym względzie. Ich zdaniem możemy zobaczyć zmniejszenie się płynności finansowej na rynkach. Inwestor i ekonomista Mohamed El-Erian ocenił płynność jak “najbardziej niedoceniany czynnik ryzyka”. Jego zdaniem niska płynność może prowadzić do gwałtownych i dramatycznych zmian cen w czasie uderzenie nieprzewidzianych kryzysów.

9. Rosja coraz bardziej agresywna

Rosja staje się coraz bardziej agresywna wobec swoich sąsiadów. W ciągu ostatnich lat rosyjskie siły powietrzne i okręty coraz częściej zwracały uwagę europejskich i amerykańskich sił zbrojnych. Ta postawa spowodowała wzrost napięcia wśród najbliższych sąsiadów Rosji. Wschodnia Ukraina pozostaje w kleszczach pomiędzy rządem Ukraina a prorosyjskimi rebeliantami. Dodatkowo rosyjska gospodarka odczuła zachodnie sankcje i niskie ceny ropy. Rosjanie odczuli na własnych kieszeniach skokowy wzrost cen za podstawowe produkty.

10. Druga połowa świata zyskuje dostęp do sieci

W 2014 roku 3 mld ludzi na świeci miało dostęp do internetu. To około 40 proc. światowej populacji. Zgodnie z danymi Międzynarodowej Unii Telekomunikacji w ubiegłej dekadzie największy wzrost popularności sieci nastąpił w krajach rozwiniętych. Mobilny internet zdominowała rynki wschodzące. Według MUT liczba aktywnych użytkowników szerokopasmowego internetu mobilnego na stu mieszkańców wzrosła w Afryce z 2 w 2010 roku do 19 w 2014 roku. Także amerykańskie koncerny starają się zwiększyć dostęp do internetu w krajach słabiej rozwiniętych. Facebook uruchomił specjalny serwis internet.org a Google swój Project Loon.

11. Przyszłość euro jest w rękach Grecji

W ostatnim czasie Grecja pokonała kilka kolejnych “terminów ostatecznych” spłaty długów. Nadal nie wiadomo, co wydarzy się w najbliższym czasie. Wielu ekonomistów wieszczy wyjście Grecji ze strefy euro. “Business Insider” zwraca uwagę, że ciężko być pewnym konsekwencji Grexit i możliwych następstw dla strefy euro. Może on bowiem oznaczać nawet rozpad strefy, a dla samej Grecji ogromne konsekwencje gospodarcze.

12. Narastające nierówności dochodowe

Najlepiej zarabiający w kilku najbardziej rozwiniętych krajach zaczynają coraz bardziej dostawać od reszty populacji, która odczuwa raczej stagnację zarobków. Na przestrzeni ostatnich 30 lat w USA i Wielkiej Brytanii 1 proc. najlepiej zarabiających znacząco się zwiększył.

Grecja spłaciła część długu
Grecja spłaciła część długuTVN24 Biznes i Świat

13. Syria i Irak nadal w chaosie

Brutalna wojna w Syrii trwa już piąty rok. Na sile przybiera konflikt pomiędzy siłami reżimu Assada i antyrządowymi rebeliantami oraz Państwem Islamskim. ISIS nadal kontroluje sporą część kraju.

14. Zmiany klimatyczne mogą mieć dramatyczne konsekwencje

Ziemia staje się coraz cieplejsza. Głównie za sprawą działalności człowieka, która powoduje uwalniania się do atmosfery gazów cieplarnianych. Według National Geographic jeśli ten trend się utrzyma, poziom mórz na świecie wzrośnie do końca tego wieku od 2,5 do 6,5 stóp (blisko 2 metry). “Nawet przy założeniu tego mniejszego wzrostu takie miasta jak Miami mogą zostać zniszczone” - czytamy. Co więcej, zmiany klimatu dramatycznie zmieniają strukturę globalnego rolnictwa. Kanada i Eurazja mogą spodziewać się wzrostu wydajności upraw - w przeciwieństwie do reszty świata.

15. Woda będzie coraz trudniej dostępna

Zmiany klimatyczne, wzrost populacji na świecie i coraz szybciej rosnące gospodarki mogą spowodować kłopoty z dostępem do świeżej wody. “Business Insider” podaje przykład Stanów Zjednoczonych, gdzie coraz większa liczba regionów może w najbliższych dekadach borykać się problemami z wodą.

16. Gospodarka Kanady zwalnia

Produkcja energii stanowi dużą część kanadyjskiej gospodarki i 19 proc. eksportu kraju. W sektor ten uderzyły ostatnio niskie ceny ropy. Do tego słabnie dolar kanadyjski, a rośnie dług gospodarstw domowych.

17. Ludzie mogą spowodować “wielkie wymieranie”

Zmiany klimatu i niszczycielska działalność człowieka mogą spowodować wyginięcie wielu gatunków roślin i zwierząt. Doskonałym przykładem jest tu coraz mocniej kurczący się las amazoński. Niektóre badania mówią, że do końca wieku zmiany klimatu mogą doprowadzić do wyginięcia jednej trzeciej gatunków żyjących na Ziemi.

18. Roboty zmienią naszą gospodarkę

W badaniu z 2013 roku dwóch naukowców z Oxfordu sugerowało, że w najbliższych dekadach 47 proc. zawodów będzie zagrożonych zastąpieniem przez roboty. Chodzi głównie o pracy łatwo powtarzalne, nie wymagającej zbytniej kreatywności. Z kolei miasta mogą się radykalnie zmienić dzięki samoprowadzącym się autom. Naukowcy mają też nadzieję na rozwój sztucznej inteligencji.

19. Argentyna w kłopotach

Kraj zmaga się z dużym zadłużeniem a prezydent Cristina Fernandez de Kirchner i minister finansów Axel Kicillof biją się z wierzycielami. Do tego dochodzą problemy polityczne związane z zarzutami pod adresem prezydent dotyczącymi zacierania śladów udziału Irańczyków w zamachu na żydowski ośrodek kulturalny AMIA w Buenos Aires.

20. Bez względu na wszystko, rzeczy mają się lepiej

“Kilka z powyższych punktów to poważne i niebezpieczne problemy. Ale obecny czas jest najlepszym czasem w historii do życia, a sprawy powinny iść w dobrym kierunku. W ciągu ostatnich 20 lat wydłużył się przeciętny czas życia, o połowę zmniejszył się odsetek ludzi na świecie, którzy żyją w ekstremalnej biedzie” - zauważa optymistycznie “Business Insider”.

Autor: mn/bgr / Źródło: Businees Insider

Źródło zdjęcia głównego: pixabay / DP, wikipedia / CC BY 2.0, CC BY-SA 3.0, DP

Pozostałe wiadomości

PZU i Bank Pekao planują połączenie - podano w komunikacie. Spółki zamierzają stworzyć nową grupę bankowo-ubezpieczeniową. Jako termin zrealizowania potencjalnej transakcji wskazano 30 czerwca 2026 roku.

Polscy giganci planują połączenie

Polscy giganci planują połączenie

Źródło:
PAP

Warszawska giełda (GPW) na sporym minusie otworzyła poniedziałkowe notowania. Potem indeks WIG zaczął odrabiać straty. Mimo to giełda wciąż pozostaje na minusie.

Najpierw tąpnięcie, potem odbicie

Najpierw tąpnięcie, potem odbicie

Źródło:
PAP, tvn24.pl

W poniedziałek złoty osłabia się względem głównych walut: euro, dolara, franka i funta. Zdaniem ekonomisty Piotra Kuczyńskiego "wynik naszych wyborów prezydenckich utonął w nastrojach globalnych".

Złoty słabnie

Złoty słabnie

Źródło:
tvn24.pl/PAP

Prawdopodobnie 6 czerwca Bruksela wyda zgodę na dołączenie Bułgarii do strefy euro. Badania pokazują jednak, że Bułgarzy są w tym względzie mocno podzieleni. Niektóre zaś sugerują, że przyjęcie europejskiej waluty ma więcej przeciwników niż zwolenników.

Mają wprowadzić euro. Nastroje w kraju podzielone

Mają wprowadzić euro. Nastroje w kraju podzielone

Źródło:
PAP

Na azjatyckich giełdach notowane są spadki indeksów. Na świecie wzrosły napięcia w handlu, a to skłania inwestorów do powstrzymywania się od podejmowania ryzykownych zakładów - informują maklerzy.

"Rynki prawdopodobnie odpowiedzą"

"Rynki prawdopodobnie odpowiedzą"

Źródło:
PAP

W tym tygodniu rynki czekają na czwartkową decyzję EBC oraz odczyt dotyczący płac w USA w piątek. Po drodze podane zostaną finalne dane PMI w Europie i USA, pojawią się odczyty z polskiej gospodarki. W środę Rada Polityki Pieniężnej podejmie decyzję w sprawie stóp procentowych. W tle napływać mogą kolejne doniesienia w sprawie ceł.

Ekonomiczny początek czerwca. Tego należy się spodziewać w tym tygodniu

Ekonomiczny początek czerwca. Tego należy się spodziewać w tym tygodniu

Źródło:
PAP

Relatywnie niskie ceny, za to stopa zwrotu - wysoka. Tak reklamują się firmy oferujące Polakom zakup nieruchomości w Gruzji. Co powinno wzbudzić podejrzliwość? Na przykład oferty, które wydają się zbyt dobre, by mogły być prawdziwe. - Nie ma cudu inwestycyjnego, za jaki niektórzy mieli Gruzję, w szczególności Batumi. Jeśli coś jest tanie, to wynika to albo z jakości przedsięwzięcia, albo z dużego ryzyka inwestycyjnego - mówi ekspertka.

"Apartament w Gruzji, bez oglądania". Polacy podbijają Batumi

"Apartament w Gruzji, bez oglądania". Polacy podbijają Batumi

Źródło:
tvn24.pl

W Wielkiej Brytanii w niedzielę wszedł w życie zakaz kupowania i sprzedawania jednorazowych e-papierosów. Legalne pozostaną waporyzatory wielokrotnego użytku, które mogą być ponownie napełniane. Rząd chce w ten sposób zmniejszyć wpływ e-papierosów na zdrowie obywateli, szczególnie młodych.

Od niedzieli nowy zakaz w Wielkiej Brytanii

Od niedzieli nowy zakaz w Wielkiej Brytanii

Źródło:
PAP

Donald Trump wycofał kandydaturę Jareda Isaacmana na szefa agencji kosmicznej NASA. "Wkrótce ogłoszę nowego kandydata, który będzie zgodny z misją" - napisał prezydent USA. Według "New York Timesa" powodem zmiany decyzji są donacje Isaacamana na rzecz Demokratów.

Miał być szefem NASA. Trump wycofał kandydaturę miliardera

Miał być szefem NASA. Trump wycofał kandydaturę miliardera

Źródło:
PAP

Władze Szwecji od niedzieli zaostrzają kontrole zagranicznych statków na Morzu Bałtyckim, aby przeciwdziałać zagrożeniom ze strony rosyjskiej floty cieni. Dodatkowy nadzór umożliwiło wejście w życie nowych przepisów.

Szwecja zaostrza kontrole na Bałtyku

Szwecja zaostrza kontrole na Bałtyku

Źródło:
PAP

Mimo coraz większej popularności płatności bezgotówkowych, nadal chętnie korzystamy z gotówki - wskazała Agnieszka Wachnicka, wiceprezes Związku Banków Polskich. Jak dodaje, zainteresowanie gotówką rośnie w Polsce w sytuacjach kryzysowych.

"Pogłoski o śmierci gotówki są mocno przesadzone"

"Pogłoski o śmierci gotówki są mocno przesadzone"

Źródło:
PAP

Od Portugalii, przez Hiszpanię, Francję, po Chorwację i Grecję - w Europie nie brakuje bajecznych plaż. Zarówno tych popularnych, jak i tych ukrytych, istnienia których strzegą lokalni mieszkańcy. Redakcja "The Telegraph" postanowiła wyłonić 40 plaż, które powinny stać się celem wyprawy podczas tegorocznych wakacji.

Wybrano najpiękniejsze plaże w Europie

Wybrano najpiękniejsze plaże w Europie

Źródło:
PAP

Eisenhüttenstadt, niemieckie miasto położone przy granicy z Polską, oferuje dwa tygodnie darmowego zakwaterowania - informuje CNN. Miasto chce w ten sposób zachęcić do przeprowadzki na stałe, zwłaszcza wykwalifikowanych pracowników.

Dwa tygodnie mieszkania za darmo. Tuż przy granicy z Polską

Dwa tygodnie mieszkania za darmo. Tuż przy granicy z Polską

Źródło:
tvn24.pl

W sobotnim losowaniu Lotto padły trzy szóstki. Wartość każdej głównej wygranej wynosi ponad sześć milionów złotych. Oto wyniki Lotto i Lotto Plus z 31 maja 2025 roku.

Kumulacja w Lotto rozbita. Padły trzy szóstki

Kumulacja w Lotto rozbita. Padły trzy szóstki

Źródło:
PAP

Polska stała się turystyczną alternatywą dla Czechów, którzy do tej pory wyjeżdżali na wakacje przede wszystkim do Chorwacji. Ta jednak stała się dla wielu z nich za droga. - Czescy turyści są aktywni. Lubią jeździć na rowerach, chodzić po plaży albo pływać kajakiem. Myślę, że w przypadku Polski właśnie to jest magnesem - powiedział szef Polskiej Organizacji Turystycznej w Czechach Pavel Trojan.

Wybierają Polskę zamiast Chorwacji. "To jest magnesem"

Wybierają Polskę zamiast Chorwacji. "To jest magnesem"

Źródło:
PAP

Ile włożyć do koperty? To pytanie spędza sen z powiek wielu weselnym gościom. Ostatnie badanie pokazało, że z powodu rosnących kosztów życia około 40 procent Polaków rezygnuje z uczestnictwa w wiosennych weselach. - Chyba nie ma takiego myślenia, że idzie się na wesele z potrzeby serca albo że po prostu dobrze się życzy nowożeńcom - mówi w rozmowie z TVN24+ profesor Henryk Domański, socjolog, były dyrektor Instytutu Filozofii i Socjologii Polskiej Akademii Nauk. Z kolei Bogna Bojanowska, wedding plannerka, uważa, że to nie pary młode oczekują, że ślub im się zwróci.

Rezygnują, bo nie mają pieniędzy. "Goście nie powinni czuć się zobowiązani"

Rezygnują, bo nie mają pieniędzy. "Goście nie powinni czuć się zobowiązani"

O czterdzieści siedem procent spadły w pierwszym kwartale 2025 zyski PDD Holdings, właściciela sklepu internetowego Temu - poinformowała stacja BBC. Prezes firmy Chen Lei ocenił, że jest to efekt polityki handlowej prowadzonej przez prezydenta USA Donalda Trumpa.

Tąpnięcie w zyskach. Prezes giganta wskazuje winnego

Tąpnięcie w zyskach. Prezes giganta wskazuje winnego

Źródło:
PAP

Elementy o nieodpowiednim kształcie i rozmiarze, które mogą doprowadzić do zadławienia dziecka, linki, w które może się zaplątać czy zadziory mogące spowodować rany - to część nieprawidłowości, które stwierdzono podczas kontroli pięćdziesięciu modeli zabawek.

Ryzyko zadławienia bądź uduszenia. Alarmujące wyniki kontroli

Ryzyko zadławienia bądź uduszenia. Alarmujące wyniki kontroli

Źródło:
PAP

Zakaz palenia w parkach, na plażach, przystankach autobusowych, a także na terenie obiektów sportowych i przed szkołami wejdzie w życie we Francji 1 lipca 2025 roku. - Wolność palaczy kończy się tam, gdzie zaczyna się prawo dzieci do oddychania czystym powietrzem - powiedziała francuska ministra zdrowia Catherine Vautrin. Zakaz nie dotyczy ogródków kawiarnianych.

Nowy zakaz we Francji

Nowy zakaz we Francji

Źródło:
PAP

Korzystanie z czatbotów wiąże się z ryzykiem wycieku wrażliwych danych - ostrzega Mateusz Chrobok, ekspert do spraw cyberbezpieczeństwa. - Badania pokazują, że modele przechowują tego typu informacje i jeżeli będą na nich trenowane, nie da się ich łatwo wymazać - podkreśla.

"Oddajemy naszą prywatność za pewne korzyści". Ekspert ostrzega

"Oddajemy naszą prywatność za pewne korzyści". Ekspert ostrzega

Źródło:
PAP

Wall Street na czerwono - indeksy zaliczyły spadki po słowach Donalda Trumpa. Prezydent USA stwierdził, że Chiny naruszyły porozumienie dotyczące ceł. To kolejne zaostrzenie w wojnie handlowej - podała Agencja Reutera.

Rynki od razu zareagowały na słowa Donalda Trumpa

Rynki od razu zareagowały na słowa Donalda Trumpa

Źródło:
Reuters, CNBC

Chiny "całkowicie naruszyły" umowę w sprawie ceł ze Stanami Zjednoczonymi - stwierdził Donald Trump. Prezydentowi USA chodzi o porozumienie, w ramach którego obie strony znacznie obniżyły stawki w ramach wojny handlowej.

Donald Trump: zła wiadomość jest taka

Donald Trump: zła wiadomość jest taka

Źródło:
tvn24.p, PAP

W pierwszych dniach czerwca ceny paliw mogą nadal spadać - prognozują analitycy Refleksu, wskazując, że będzie to spowodowane odpowiedzią na zmiany hurtowych cen paliw. Według ekspertów e-petrolu na sytuację na rynku ropy wpływają rosnące napięcia geopolityczne i wskazują, że "nasila się presja" na prezydenta Donalda Trumpa w związku z sankcjami na Rosję.

"Nasila się presja" na Donalda Trumpa. To może wpłynąć na ceny paliw

"Nasila się presja" na Donalda Trumpa. To może wpłynąć na ceny paliw

Źródło:
PAP

W piątkowym losowaniu Eurojackpot została rozbita kumulacja. Odnotowano jedną wygraną główną w Niemczech. W Polsce padły dwie wygrane czwartego stopnia. Oto liczby, które wylosowano w Eurojackpot 30 maja 2025 roku.

Kumulacja w Eurojackpot rozbita

Kumulacja w Eurojackpot rozbita

Źródło:
tvn24.pl