Kłopoty z wodą, wielkie wymieranie, roboty zamiast ludzi. 20 trendów, które wpływają na losy świata

Od chwili przejęcia władzy nowy przywódca China prezydent Xi Jinping skoncentrował siłę Chińskiej Partii Komunistycznej i skierował politykę zagraniczną swojego kraju na bardziej samodzielne tory. Jednym z symboli nowej chińskiej siły może być sztuczna wyspa, którą chiński rząd buduje na Morzu Chińskim. Kraj nie zapomina też o sektorze finansowym. Przewodzi projektowi o nazwie Asian Infrastructure Investment Bank (AIIB), który ma być odpowiednikiem i konkurencją dla Banku Światowego i Międzynarodowego Funduszu Walutowego. Do nowej inicjatywy Chin akces zgłosiły takie kraje jak Wielka Brytania, Niemcy, Francja, Korea Południowa czy Izrael. Bank ma m.in. pomagać w rozwoju inwestycji w Azji i pokazywać tzw. “miękką siłę Chin w regionie”, pozostawiając w tyle USA - czytamy. Państwo Środka podpisało też kilka kluczowych porozumień ekonomicznych - z Pakistanem i Rosją.

Istnieje kilka czynników, które mogą spowolnić chiński wzrost. Po dekadzie szybkiej ekspansji, chińskie PKB zaczęło ostatnie rosnąć nieco wolniej. Obecny wzrost na poziomie 7 proc. rocznie jest najniższym od 1990 roku. Wśród innych negatywnych czynników znalazły się coraz większe zadłużenie oraz rosnąca bańka na rynku nieruchomości. W kwietniu dwie czołowe chińskie korporacje ogłosiły kłopoty z obsługą swojego długu: to deweloper Kaisa Group i państwowa Baoding Tianwei Group. Jak zauważa “Business Insider” państwowe firmy w Chinach jeszcze nigdy wcześniej nie wykazywały podobnych problemów z zadłużeniem. Swoje może dołożyć też demografia, której wskaźniki mocno się zmieniają. Rodzi się coraz mniej dzieci w przeliczeniu na 100 pracujących Chińczyków. W najbliższych dekadach ten problem może dać znać o sobie.

Koszt wyodrębnienia ludzkiego genomu spadł przez ostatnie 15 lat kilkakrotnie. W 2001 roku pierwszy tego typu pełny proces kosztował 100 mln dolarów. W 2014 roku było to mniej niż 10 tys. dolarów. To może w przyszłości zrewolucjonizować medycynę i to w sposób jeszcze niedawno niewyobrażalny. W ostatnich latach naukowcy odkryli nową technologię modyfikacji genetycznej - CRISPR. Może ona pomóc w rozwoju terapii medycznej w przypadku skomplikowanych chorób.

Nigeria jest najludniejszym krajem Afryki, a zgodnie z projektem Narodów Zjednoczonych do 2050 roku będzie trzecim najludniejszym krajem na świecie. Jej przewagą może też być struktura wiekowa społeczeństwa. Stosunkowo młoda populacja Nigerii oznacza, że kraj ten w nadchodzących dekadach nie będzie miał problemów z zapełnieniem rynku pracy przez obywateli w sile wieku - zupełnie odwrotnie niż Europa, Japonia czy USA. Z drugiej jednak strony gospodarka Nigerii jest w dużej części zależna od ropy i jej cen (obecnie niskich). Jak czytamy, optymizmem napawać może fakt, że w ostatnich wyborach do władzy powrócił Muhammadu Buhari, co może przynieść stabilizację w regionie.

Pomimo że ceny ropy odbiły nieco od zimowych minimów, to nadal pozostają na najniższym od lat poziomie. Z tego powodu kraje eksportujące ropę mają problemy ze zbilansowaniem swoich budżetów. Jeśli ceny pozostaną na obecnym poziomie ok. 60 dolarów za baryłkę, nawet najzdrowsze kraje OPEC będą miały poważne kłopoty. Z powodu niskich cen i dużej podaży na rynku dołek zalicza amerykański przemysł wydobywczy. Spadają też nakłady na inwestycje w sektorze. To przenosi się na amerykańską gospodarkę - jeśli cierpi branża, cieszą się konsumenci, którym więcej pieniędzy pozostaje w portfelu, bo mniej wydają na paliwo. Ale czy zaczną oni równie chętnie więcej wydawać?

Gospodarka Wenezueli jest w fatalnym miejscu. 95 proc. eksportu kraju stanowi ropa, a rząd jest uzależnione od przychodów z tego tytułu, aby utrzymać funkcjonowanie podstawowych usług. Inflacja sięga tam 60 proc., a kłopoty z dostępem do podstawowych dóbr konsumpcyjnych jak np. papier toaletowy jest podstawowym kłopotem wielu domów w Wenezueli. Dodatkowym ryzykiem jest niestabilność polityczna. Prezydent Nicolas Maduro traci poparcie a wraz z nim rządu. Głowy podnosi opozycja i coraz chętniej protestujący obywatele.

W czasie, gdy w globalnym miksie energetycznym energia słoneczna wciąż stanowi mniejszą część, w USA sektor ten urósł od 2005 roku znacząco. Wraz z rozwojem technologii spadły też drastycznie ceny zielonej energii - z 11 dolarów za 1 Watt w 2000 roku do mniej niż 5 dolarów w 2013 roku. Dodatkowo rozwój technologii magazynowania energii - choćby zaprezentowana niedawno przez Teslę nowoczesna bateria - może pomóc pokonać poważny problem tej energetyki: działa on tylko, gdy świeci słońce. Słońce może też zmienić tradycyjne relacje pomiędzy konsumentami i producentami energii.

Rynki są płynne kiedy inwestorzy mogą spokojnie kupować i sprzedawać. Niektórzy inwestorzy mówią jednak, że nadchodzą kłopoty w tym względzie. Ich zdaniem możemy zobaczyć zmniejszenie się płynności finansowej na rynkach. Inwestor i ekonomista Mohamed El-Erian ocenił płynność jak “najbardziej niedoceniany czynnik ryzyka”. Jego zdaniem niska płynność może prowadzić do gwałtownych i dramatycznych zmian cen w czasie uderzenie nieprzewidzianych kryzysów.

Rosja staje się coraz bardziej agresywna wobec swoich sąsiadów. W ciągu ostatnich lat rosyjskie siły powietrzne i okręty coraz częściej zwracały uwagę europejskich i amerykańskich sił zbrojnych. Ta postawa spowodowała wzrost napięcia wśród najbliższych sąsiadów Rosji. Wschodnia Ukraina pozostaje w kleszczach pomiędzy rządem Ukraina a prorosyjskimi rebeliantami. Dodatkowo rosyjska gospodarka odczuła zachodnie sankcje i niskie ceny ropy. Rosjanie odczuli na własnych kieszeniach skokowy wzrost cen za podstawowe produkty.

W 2014 roku 3 mld ludzi na świeci miało dostęp do internetu. To około 40 proc. światowej populacji. Zgodnie z danymi Międzynarodowej Unii Telekomunikacji w ubiegłej dekadzie największy wzrost popularności sieci nastąpił w krajach rozwiniętych. Mobilny internet zdominowała rynki wschodzące. Według MUT liczba aktywnych użytkowników szerokopasmowego internetu mobilnego na stu mieszkańców wzrosła w Afryce z 2 w 2010 roku do 19 w 2014 roku. Także amerykańskie koncerny starają się zwiększyć dostęp do internetu w krajach słabiej rozwiniętych. Facebook uruchomił specjalny serwis internet.org a Google swój Project Loon.

W ostatnim czasie Grecja pokonała kilka kolejnych “terminów ostatecznych” spłaty długów. Nadal nie wiadomo, co wydarzy się w najbliższym czasie. Wielu ekonomistów wieszczy wyjście Grecji ze strefy euro. “Business Insider” zwraca uwagę, że ciężko być pewnym konsekwencji Grexit i możliwych następstw dla strefy euro. Może on bowiem oznaczać nawet rozpad strefy, a dla samej Grecji ogromne konsekwencje gospodarcze.

Najlepiej zarabiający w kilku najbardziej rozwiniętych krajach zaczynają coraz bardziej dostawać od reszty populacji, która odczuwa raczej stagnację zarobków. Na przestrzeni ostatnich 30 lat w USA i Wielkiej Brytanii 1 proc. najlepiej zarabiających znacząco się zwiększył.

Brutalna wojna w Syrii trwa już piąty rok. Na sile przybiera konflikt pomiędzy siłami reżimu Assada i antyrządowymi rebeliantami oraz Państwem Islamskim. ISIS nadal kontroluje sporą część kraju.

Ziemia staje się coraz cieplejsza. Głównie za sprawą działalności człowieka, która powoduje uwalniania się do atmosfery gazów cieplarnianych. Według National Geographic jeśli ten trend się utrzyma, poziom mórz na świecie wzrośnie do końca tego wieku od 2,5 do 6,5 stóp (blisko 2 metry). “Nawet przy założeniu tego mniejszego wzrostu takie miasta jak Miami mogą zostać zniszczone” - czytamy. Co więcej, zmiany klimatu dramatycznie zmieniają strukturę globalnego rolnictwa. Kanada i Eurazja mogą spodziewać się wzrostu wydajności upraw - w przeciwieństwie do reszty świata.

Zmiany klimatyczne, wzrost populacji na świecie i coraz szybciej rosnące gospodarki mogą spowodować kłopoty z dostępem do świeżej wody. “Business Insider” podaje przykład Stanów Zjednoczonych, gdzie coraz większa liczba regionów może w najbliższych dekadach borykać się problemami z wodą.

Produkcja energii stanowi dużą część kanadyjskiej gospodarki i 19 proc. eksportu kraju. W sektor ten uderzyły ostatnio niskie ceny ropy. Do tego słabnie dolar kanadyjski, a rośnie dług gospodarstw domowych.

Zmiany klimatu i niszczycielska działalność człowieka mogą spowodować wyginięcie wielu gatunków roślin i zwierząt. Doskonałym przykładem jest tu coraz mocniej kurczący się las amazoński. Niektóre badania mówią, że do końca wieku zmiany klimatu mogą doprowadzić do wyginięcia jednej trzeciej gatunków żyjących na Ziemi.

W badaniu z 2013 roku dwóch naukowców z Oxfordu sugerowało, że w najbliższych dekadach 47 proc. zawodów będzie zagrożonych zastąpieniem przez roboty. Chodzi głównie o pracy łatwo powtarzalne, nie wymagającej zbytniej kreatywności. Z kolei miasta mogą się radykalnie zmienić dzięki samoprowadzącym się autom. Naukowcy mają też nadzieję na rozwój sztucznej inteligencji.

Kraj zmaga się z dużym zadłużeniem a prezydent Cristina Fernandez de Kirchner i minister finansów Axel Kicillof biją się z wierzycielami. Do tego dochodzą problemy polityczne związane z zarzutami pod adresem prezydent dotyczącymi zacierania śladów udziału Irańczyków w zamachu na żydowski ośrodek kulturalny AMIA w Buenos Aires.

“Kilka z powyższych punktów to poważne i niebezpieczne problemy. Ale obecny czas jest najlepszym czasem w historii do życia, a sprawy powinny iść w dobrym kierunku. W ciągu ostatnich 20 lat wydłużył się przeciętny czas życia, o połowę zmniejszył się odsetek ludzi na świecie, którzy żyją w ekstremalnej biedzie” - zauważa optymistycznie “Business Insider”.

Autor: mn/bgr / Źródło: Businees Insider