Mniej do kieszeni, więcej na starość. Emerytalna rewolucja ma objąć miliony Polaków

- Przekazujemy z budżetu państwa w ciągu najbliższych 10 lat 35-40 mld zł lub więcej jako kolejny impuls do programu, który jest przecież programem społecznym, przez ten program chcemy lepszego zabezpieczenia emerytów - powiedział Morawiecki.

- W ten sposób chcemy zachęcić do dobrowolnego oszczędzania - dodał. Premier podkreślił, że środki będą miały charakter prywatny i będą podlegały dziedziczeniu.

- Chcę podkreślić, że PPK to nie jest następne Otwarte Fundusze Emerytalne - powiedział szef rządu na wtorkowej konferencji prasowej. Przypomniał, że na mocy orzeczeń środki w OFE zostały określone jako publiczne, a nie jako prywatne.

- W tym przypadku (PPK - red.) od samego początku rzeczą jasną jest, że wpłacane przez pracownika niewielkie kwoty, dopłacane przez pracodawcę i przez budżet, stają się w tym momencie automatycznie dziedziczonymi, prywatnymi środkami obywateli - zaznaczył Morawiecki.

Przedstawiony w połowie lutego w Ministerstwie Finansów projekt ustawy o Pracowniczych Planach Kapitałowych zakłada utworzenie prywatnego i - według zapewnień rządowych - dobrowolnego systemu gromadzenia oszczędności emerytalnych.

Dobrowolność polega jednak na tym, że pracownik - zapisany automatycznie do PPK - może zrezygnować z uczestniczenia w programie po wypełnieniu specjalnej deklaracji. Dodatkowo, będzie musiał to robić co cztery lata, ponieważ rządowy projekt zakłada automatyczny ponowny zapis do programu po tym czasie.

Zgodnie z rządowymi założeniami w program mają być zaangażowane państwo, pracodawcy i pracownicy. Państwo miałoby płacić składkę powitalną związaną z przystąpieniem do programu w wysokości 250 zł i dopłatę roczną 240 zł. Stąd miliardy złotych w we wtorkowej zapowiedzi premiera Morawieckiego. Trzeba jednak dodać, że kwota zależy od faktycznego zainteresowania pracowników uczestnictwem w PPK.

Projekt zakłada, że pracodawca płaciłby składkę podstawową 1,5 procent wynagrodzenia brutto i dobrowolną do 2,5 procent, a pracownik (za wyjątkiem najsłabiej zarabiających) składkę podstawową 2 procent i dobrowolną do 2 procent.

Łączna minimalna składka zatem wynosiłaby 3,5 procent, a maksymalna 8 procent. Wpłata na PPK z części pracowniczej byłaby odejmowana od naszej pensji netto, czyli tego, co otrzymujemy "na rękę".

Jak wyjaśniał wcześniej Paweł Borys, prezes Polskiego Funduszu Rozwoju, w przypadku osoby, która zarabia 3-4,5 tys. zł, składka podstawowa (2 proc.) po stronie pracownika wynosiłaby między 60-90 zł w skali miesiąca.

Prawo do skorzystania ze zgromadzonego kapitału uzyska się po ukończeniu 60. roku życia.

Po złożeniu odpowiedniego wniosku 25 proc. środków zgromadzonych zostanie wypłacona jednorazowo, chyba, że złożymy wniosek o wypłatę tej części w ratach. Pozostałych 75 proc. środków wypłacanych będzie w co najmniej 120 miesięcznych ratach.

Środki z PPK będzie można wprawdzie wcześniej, przed ukończeniem 60. roku życia, "pożyczyć" na wkład własny w przypadku kredytu na zakup mieszkania lub budowę domu. Trzeba będzie je jednak zwrócić "w wartości nominalnej".

Z nowego systemu może skorzystać ponad 11 milionów pracowników (praca na etacie, umowy zlecenia), w tym do około 9 milionów osób zatrudnionych w sektorze przedsiębiorstw oraz ponad 2 milionów osób pracujących w jednostkach sektora finansów publicznych.

Docelowo do programu, według szacunków rządowych, ma przystąpić 8,5 mln osób (75-proc. wskaźnik partycypacji).

W wyniku konsultacji w projekcie wprowadzono między innymi zapis jednoznacznie podkreślający prywatność pieniędzy zgromadzonych przez uczestnika. Zgodnie z najnowszą wersją projektu osoby najniżej uposażone będą mogły wpłacać na PPK 0,5 procent wynagrodzenia przy zachowaniu 1,5 procent wpłat pracodawcy i dopłat 240 zł przez państwo. Przewidziane zostały też opcja zawieszania PPK przez pracodawców w określonych sytuacjach kryzysowych oraz brak odpowiedzialności karnej pracodawców. Zapewniono możliwość dalszego funkcjonowania pracowniczych programów emerytalnych. Jednocześnie zakłady ubezpieczeń i PTE, oprócz wcześniej przewidzianych TFI, uzyskały możliwość oferowania pracowniczych planów kapitałowych.

ZOBACZ PROJEKT USTAWY

Według najnowszej wersji projektu ustawa miałaby wejść w życie 1 stycznia 2019 roku, ale w praktyce jej wdrażanie zostałoby rozłożone na raty.

Największe firmy, zatrudniające powyżej 250 osób, zaczną zatem stosować przepisy ustawy od 1 lipca 2019 roku. Podmioty zatrudniające co najmniej 50 osób - od 1 stycznia 2020 roku, a firmy zatrudniające co najmniej 20 osób - od 1 lipca 2020 roku.

Pozostałe podmioty będą musiały stosować ustawę od 1 stycznia 2021 roku. Ten ostatni termin obowiązuje też podmioty należące do sektora finansów publicznych.

W trakcie konsultacji społecznych projektowane przepisy budziły spore emocje. Swoje zastrzeżenia zgłaszała między innymi Solidarność, która uznała, że rządowa inicjatywa idzie w dobrym kierunku, ale przedstawiony w lutym projekt oceniono jako "nie do zaakceptowania".

Jak podkreślano w stanowisku związku, za sprawą zmian może dojść do "kuriozalnej sytuacji", gdy państwo dopłaca do emerytur bogatszym, a gorzej zarabiający szukają sposobów, jak się z nowego systemu wypisać. Solidarność wskazywała, że system, wbrew zapewnieniom projektodawców, nie będzie dobrowolny.

Wątpliwości tego typu miało też Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, a swoje zastrzeżenia zgłaszały w trakcie konsultacji też inne resorty między innymi energii i infrastruktury, a także Rządowe Centrum Legislacji.

Część z tych zastrzeżeń, między innymi dotycząca wpłat na Pracownicze Plany Kapitałowe od osób najsłabiej zarabiających, została uwzględniona w najnowszej wersji rządowego projektu.

Autor: mb//dap / Źródło: tvn24bis.pl, PAP