PIT za 2022 rok. Kto będzie musiał dopłacić, kto dostanie zwrot podatku

15 lutego zostaną udostępnione elektroniczne zeznania podatkowe za 2022 rok. Od rana w ramach usługi Twój e-PIT będzie można rozliczyć się z urzędem skarbowym za pomocą wypełnionych już wstępnie przez fiskusa zeznań takich jak PIT-37 i PIT-38.

W systemie będą dostępne również PIT-28 i PIT-36 z wyłączeniem przychodów z działalności gospodarczej i działów specjalnych produkcji rolnej. Nowością w 2023 r. będzie PIT-DZ. To informacja o danych dzieci uprawniających do ulgi dla rodzin 4+.

Przygotowaną przez urząd deklarację podatkową możemy zaakceptować i wysłać. Możemy też wprowadzić do niej poprawki, na przykład dodać ulgi, z których chcemy skorzystać, a których fiskus na tym etapie nie uwzględnił.

Czas na rozliczenie z podatków mamy do 2 maja. "Zeznanie PIT-37 niezmienione przez podatnika zostanie automatycznie zaakceptowane 2 maja 2023 r. W tym przypadku złożenie zeznania nie będzie wymagało żadnej aktywności podatnika" - wyjaśniło Ministerstwo Finansów.

Jaką deklarację powinniśmy złożyć? Z najpopularniejszej, czyli PIT-37, korzystają osoby, które miały przychody uzyskane i rozliczane za pośrednictwem płatników. Zatem PIT-37 wypełnią pracownicy na etacie, zleceniobiorcy i te osoby, którym zaliczki na podatek oblicza i pobiera płatnik (np. pracodawca czy zleceniodawca).

Osoby mające przychody z wielu źródeł, w tym część bez pośrednictwa płatnika (pracodawcy), wybierają PIT-36. PIT-36 jest przeznaczony np. dla działalności gospodarczej. Na tym druku rozliczają się te osoby, które samodzielnie obliczały zaliczkę na podatek dochodowy i wpłacały ją do urzędu skarbowego. Chodzi na przykład o podatników, którzy prowadzili pozarolniczą działalność gospodarczą lub uzyskali przychody z najmu, podnajmu czy dzierżawy. Warto pamiętać, że PIT-36 jest adresowany do osób rozliczających się według skali podatkowej.

Do wyliczenia podatku od dochodu ustalonego według zasad ogólnych, na przykład przy umowie o pracę, stosowana jest skala podatkowa. Dochód z etatu łączy się z innymi dochodami, które podlegają opodatkowaniu według skali podatkowej, np. z emerytury, z umowy zlecenia.

Oto skala podatkowa w 2022 roku:

Oznacza to, że gdy podstawa obliczenia podatku jest do 120 tys. zł podatek wynosi 12 proc. minus kwota zmniejszająca podatek 3600 zł, a powyżej 120 tys. zł podatek wynosi 10 800 zł plus 32 proc. nadwyżki ponad 120 tys. zł.

"Ustalając wysokość podatku według skali podatkowej, uwzględniasz kwotę zmniejszającą podatek. Wysokość tej kwoty jest uzależniona od wysokości dochodu (podstawy obliczenia podatku)" - tłumaczy MF.

PIT za 2022 rok można złożyć elektronicznie przez e-Deklaracje albo w usłudze Twój e-PIT dostępnej w serwisie e-Urząd Skarbowy. Kolejną opcją jest wypełnienie druku tradycyjnie, w formie papierowej.

"Zeznanie w formie papierowej możesz zanieść do urzędu skarbowego lub przesłać je do urzędu pocztą, najlepiej za zwrotnym potwierdzeniem odbioru. Zwróć uwagę, że zeznanie powinno być nadane w placówce pocztowej operatora publicznego (Poczty Polskiej) przed upływem terminu na złożenie zeznania" - wyjaśniono na stronie rządowej.

"Zeznanie składane w formie papierowej podpisz własnoręcznie" - wskazał fiskus. Z kolei w przypadku zeznania elektronicznego składanego poprzez usługę Twój e-PIT, trzeba zalogować się do serwisu e-Urząd Skarbowy przy użyciu:

- login.gov.pl - czyli profilu zaufanego, e-dowodu lub bankowości elektronicznej; - aplikacji mObywatel; - danych podatkowych - chodzi o PESEL lub NIP, datę urodzenia, kwotę przychodu z rozliczenia za 2021 r., kwotę przychodu z jednej informacji od płatników za 2022 r. (np. PIT-11), co potwierdza się kwotą nadpłaty lub do zapłaty z rozliczenia za 2021 rok (jeżeli chociaż jedna z tych kwot wynosi "0" (zero), trzeba się zalogować do usługi Twój e-PIT wyłącznie przy użyciu login.gov.pl lub aplikacji mObywatel).

"Po zalogowaniu, wysłanie zeznania przez usługę Twój e-PIT nie wymaga dodatkowej weryfikacji" - wyjaśniono.

Kiedy podatnik może spodziewać się zwrotu w razie nadpłaty podatku? Termin ten uzależniony jest od sposobu złożenia zeznania podatkowego.

Jeżeli podatnik rozliczał PIT za 2022 roku elektronicznie, na przykład w systemie Twój e-PIT, urząd skarbowy ma 45 dni na zwrot nadpłaty. Termin liczony jest od dnia wysłania zeznania, chyba że zeznanie złożone zostało automatycznie – wówczas termin liczony jest od dnia następującego po dniu, w którym upływa termin złożenia zeznania. W praktyce w ostatnich latach zwrot podatku przy rozliczeniu elektronicznym następował znacznie szybciej niż 45 dni.

W przypadku złożenia zeznania podatkowego w papierowej formie, urząd skarbowy ma trzy miesiące na zwrot nadpłaty.

Wiceszef MF Artur Soboń mówił wcześniej, że wartość zwrotów za rok 2022 będzie o około 7 mld zł większa niż w poprzednim roku.

- Stanie się tak, bo o 5 punktów procentowych obniżyła się (w lipcu) stawka podatkowa (z 17 proc. do 12 proc. - red.), bo umowy cywilnoprawne nie były objęte kwotą wolną, więc jeśli ktoś miał umowę zlecenie, wówczas z całą pewnością nadpłacał - wyjaśniał.

Wcześniej informowaliśmy, że na zwrot podatku mogą liczyć m.in. emeryci, którzy mają świadczenia przekraczające 2500 brutto miesięcznie. Zwrot będzie się wiązał z tym, że początkowo nadwyżka ponad 2500 zł była opodatkowana według stawki 17 proc., a następnie wprowadzono 12 proc. z mocą wsteczną od 1 stycznia.

Jeżeli ze złożonego zeznania podatkowego wynika konieczność dopłaty podatku, podatnik może zapłacić go gotówką np. w kasie urzędu skarbowego lub bezgotówkowo. Co ważne, od 2020 roku podatek w razie przelewu wpłacany jest na indywidualny mikrorachunek podatkowy. 

Podatnik, który rozlicza PIT w systemie Twój e-PIT, może zapłacić podatek za pośrednictwem tej usługi, wybierając opcję "zapłać podatek".

- Szacujemy, że dopłaty w rozliczeniu rocznym (PIT, podatku dochodowego od osób fizycznych - red.) za 2022 rok będzie musiało dokonać 1,2 miliona podatników, a więc mniej niż w latach poprzednich. W 2021 roku dopłat musiały dokonać dwa miliony podatników - informował Soboń.

Przypomniał, że w ubiegłym roku została podniesiona kwota wolna w podatku dochodowym do 30 tys. zł oraz próg podatkowy, powyżej którego dochody są objęte 32-proc. podatkiem. - Gdybyśmy tych zmian nie przeprowadzili, liczba podatników, którzy mogliby liczyć się z dopłatą, byłaby wielokrotnie większa, większe kwoty byłyby też dopłacane. Po zmianach te kwoty są znacznie niższe – powiedział wiceminister Soboń.

Jego zdaniem z koniecznością dopłaty muszą się liczyć podatnicy, którzy uzyskiwali przychody z kilku źródeł i przekroczyli próg 120 tys. zł, a więc zostali objęci stawką 32-proc., a także ci, którzy płacili zaliczki według zasad z 2021 r., bo wówczas nie objęły one całości należnego podatku.

Wniosek o przekazanie 1,5 proc. podatku - rok temu to był 1 proc. - na rzecz organizacji pożytku publicznego (OPP) zawarty jest w zeznaniu podatkowym. Wystarczy wpisać numer KRS wybranej organizacji pożytku publicznego oraz kwotę, jaką chcemy przekazać. Kwota ta nie może przekraczać 1,5 proc. podatku należnego po zaokrągleniu do pełnych dziesiątek groszy w dół.

Jeśli chcemy, by wsparcie zostało przeznaczone na konkretny cel szczegółowy, można go określić w przewidzianej do tego rubryce w zeznaniu podatkowym.

Jeżeli dokonujemy rozliczenia rocznego korzystając z usługi Twój e-PIT, w przygotowanym przez fiskusa zeznaniu automatycznie zostanie wskazana OPP, której przekazana została część podatku w roku ubiegłym (o ile dana OPP znajduje się nadal w Wykazie OPP, które mają prawo do otrzymania 1,5 proc. podatku). Jeżeli w zeznaniu za rok ubiegły wskazany został cel szczegółowy, to ten sam cel szczegółowy zostanie wskazany w deklaracji za rok 2022.

Oczywiście można zmienić dane dotyczące wybranej organizacji pożytku publicznego OPP, a także cel szczegółowy.

W ramach usługi Twój e-PIT można rozliczać się z małżonkiem. Zeznanie składane jest tylko przez małżonka, który występuje pierwszy na zeznaniu i w ten sposób składa oświadczenie o upoważnieniu go przez jego współmałżonka do złożenia wniosku o łączne opodatkowanie ich dochodów.

Oświadczenie to składa się pod rygorem odpowiedzialności karnej za fałszywe zeznania.

Osoby, które nie ukończyły 26. roku życia, i które uzyskały przychody w ramach stosunku pracy, umowy zlecenia, praktyk absolwenckich, stażu uczniowskiego czy zasiłku macierzyńskiego są zwolnione od podatku do pewnego progu dochodów. Ulga dla młodych wynosi maksymalnie 85 528 zł w roku podatkowym.

Jak podaje na swoich stronach fiskus, osoby uzyskujące wyłącznie przychody, które w całości objęte są ulgą, nie mają obowiązku złożenia zeznania rocznego.

Seniorzy mogą natomiast skorzystać z ulgi określanej jako zerowy PIT dla seniora. Z rozwiązania mogą skorzystać osoby, które mimo osiągnięcia uprawnień do emerytury rezygnują z jej pobierania i są aktywne zawodowo.

Z podatku zwolnione są zarobki osiągane w ramach pracy na etacie, z umowy zlecenia zawartej z firmą, przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej. Tutaj również obowiązuje jednak limit - do kwoty 85 528 zł rocznie.

W rozliczeniu można skorzystać też z ulgi na dziecko. Odliczenie w zeznaniu PIT przysługuje na dzieci: małoletnie (nie ukończyły 18. roku życia), bez względu na wiek, jeśli w 2021 roku otrzymywały zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny lub rentę socjalną lub do ukończeniu 25 roku życia, jeśli uczą się lub studiują w Polsce lub za granicą, a ich roczne dochody nie przekroczyły 3089 zł (z wyjątkiem renty rodzinnej).

W przypadku jednego dziecka obowiązują jednak pewne limity. W roku podatkowym nie mogą one przekroczyć kwoty 112 000 zł w przypadku małżeństw i 112 000 zł w przypadku osób samodzielnie wychowujących dziecko.

"Jeżeli wykonywałeś władzę rodzicielską w stosunku do dwójki lub więcej dzieci – ulga przysługuje bez względu na wysokość uzyskanych przez ciebie dochodów" - wyjaśniono na stronie rządowej.