Nowe połączenie gazowe z Litwą. "Historyczny moment"

W odbywającej się w miejscowości Jauniunai uroczystości biorą też udział m.in. prezydent Polski Andrzej Duda, prezydent Litwy Gitanas Nauseda oraz unijna komisarz ds. energii Kadri Simson.

Kancelaria prezydenta zamieściła wpis: "Prezydent @AndrzejDuda w #Jauniūnai: Uruchamiamy wspólne dzieło, które nie jest spóźnione - jest na czas, dzieło, które nie naprawia a buduje, łączy Polskę i Litwę, łączy Europę i wzmacnia nasze bezpieczeństwo".

- Wyprzedzając wcześniej zapowiadane terminy, uruchamiamy dziś przesył gazu polsko-litewskim interkonektorem. Polska uzyskuje dostęp do terminala w Kłajpedzie, co wzmacnia poziom bezpieczeństwa dostaw gazu do polskich odbiorców. Litwa, Łotwa i Estonia kończą okres izolacji gazowej, poprzez Polskę łącząc swoje systemy przesyłowe z wielkim europejskim rynkiem, oferującym możliwość pozyskiwania tego surowca po konkurencyjnych, rynkowych cenach - stwierdził minister, pełnomocnik rządu ds. strategicznej infrastruktury energetycznej Piotr Naimski.

Dodał, że "wspólnie wzmacniamy też odporność naszych krajów na kryzys gazowy, którego doświadczamy".

- W sytuacji, jaką stwarza rosyjska agresja w pobliżu naszych granic, GIPL - wraz z realizowanymi przez Gaz-System inwestycjami takimi jak Baltic Pipe, interkonektor ze Słowacją i rozbudowa Terminalu LNG w Świnoujściu - ułatwia Europie zerwanie więzów zależności od niesolidnego i agresywnego dostawcy ze wschodu - podkreślił Naimski.

Prezydent Łotwy ocenił, że uruchomienie inwestycji to wielki dzień dla Polski i Litwy, ale także dla Łotwy, Estonii i Finlandii. Podkreślił, że "poczyniono wielki krok w kierunku pełnej niezależności energetycznej krajów regionu".

Stwierdził, że Europa Zachodnia od pewnego czasu była "bardzo naiwna, jeśli chodzi o handel z Rosją". - Zachód przez długi czas uznawał Rosję za wiarygodnego partnera, co, jak widzimy, było absolutnie niewłaściwe. Dlatego od początku byliśmy przeciwni Nord Stream 2 - podkreślił Levits.

Jak dodał, nie można prowadzić handlu z Rosją, tak jak z normalnym partnerem, bo Rosja wykorzystuje to do szantażu dostawami energii.

- Aby pozbyć się szantażu energetycznego, musimy promować naszą niezależność energetyczną, być mniej uzależnionym od zasobów energetycznych dostarczanych przez Rosję. (...) Powinniśmy dywersyfikować dostawy energii, aby stworzyć system energetyczny bezpieczny w Europie. Rosja nie jest wiarygodnym partnerem, powinniśmy pozbyć się jej nacisków - oświadczył Levits.

Podziękował wszystkim zaangażowany w inwestycję. - To jasny sygnał, że jesteśmy bezpieczni jako region i jesteśmy samowystarczalni, jeśli chodzi o dostawy energii - podkreślił prezydent Łotwy.

Gaz-System poinformował, że gazociąg GIPL o długości 508 km połączył gazowe systemy przesyłowe Polski i Litwy, którymi zarządzają operatorzy Gaz-System oraz Amber Grid. Od 1 maja przepustowość przerywana dla kierunku z Litwy do Polski wyniesie 2,4 GWh/h, co w skali roku odpowiada 1,9 mld m3/r. Przepustowość dla kierunku z Polski na Litwę wyniesie 2,6 GWh/h, co w skali roku odpowiada 2 mld m3/r. Pełną przepustowość GIPL osiągnie w październiku 2022 roku.

Dodano, że projekt GIPL miał na celu utworzenie dwukierunkowego gazociągu przesyłowego łączącego systemy przesyłowe gazu ziemnego Polski i Litwy, co pozwoli na wyeliminowanie tzw. wysp energetycznych, czyli regionów dotychczas niezintegrowanych z rynkiem energetycznym UE, takich jak Litwa, Łotwa i Estonia oraz Finlandia.

Wskazano również, że budowa gazociągu jest inwestycją, która ma status "Projektu wspólnego zainteresowania" (PCI - Project of Common Interest) i jest współfinansowana przez Unię Europejską w ramach instrumentów "Łącząc Europę" (CEF - Connecting Europe Facility) oraz "Transeuropejska sieć energetyczna" (Trans European Networks – Energy – TEN-E).