Rachunki za gaz dla gospodarstw domowych i niektórych podmiotów użyteczności publicznej (na przykład szpitali) nie wzrosną w 2022 roku. Dla części odbiorców ceny gazu spadną z powodu ustalenia ceny maksymalnej na poziomie taryfy przedsiębiorstwa o największym udziale rynkowym - zakłada opublikowany projekt ustawy Ministerstwa Aktywów Państwowych. Minister klimatu Anna Moskwa poinformowała, że rząd przyjął we wtorek projekt ustawy.
Jak podkreśliła Moskwa na konferencji prasowej po posiedzeniu rządu, dziś wspólnoty mieszkaniowe czy spółdzielnie one złożyć oświadczenia mające na celu objęciem mieszkań cenami taryfowanymi gazu. Zaznaczyła, że do dziś oświadczenia takie złożyło tylko ok. 10 proc. uprawnionych, dlatego rząd postanowił stan prawny odwrócić.
- Po wejściu w życie ustawy, której projekt został przyjęty na Radzie Ministrów, z automatu wszystkie wspólnoty i spółdzielnie będą przeniesione na taryfy z wyrównaniem od 1 stycznia - wyjaśniła, dodając, że nie będzie to wymagało żadnych oświadczeń czy dokumentów.
W przypadku podmiotu zarządzanego przez samorząd, będzie to wymagało oświadczenia konkretnego zarządcy, w jakim procencie zużycie gazu jest przeznaczone na cele inne niż mieszkaniowe - dodała Moskwa. Jak zaznaczyła, obecnie sprzedawca gazu nie jest w stanie zidentyfikować, na jakie cele jest zużywany kupowany zbiorowo gaz.
- Już dziś apelujemy do wszystkich zarządów nieruchomości samorządowych, aby składali odpowiednie oświadczenia. Założeniem jest, że pierwszym celem wspólnot jest cel mieszkaniowy, automatycznie wystawione faktury zostaną skorygowane - zaznaczyła.
Ochrona odbiorców gazu
Jak czytamy w Ocenie Skutków Regulacji projektu ustawy Ministerstwa Aktywów Państwowych (MAP) o szczególnych rozwiązaniach służących ochronie odbiorców paliw gazowych w związku z sytuacją na rynku gazu, będzie miał on "wymierny pozytywny wpływ na sytuację ekonomiczną milionów polskich rodzin".
Zaznaczono, że rachunki za paliwa gazowe tych odbiorców nie wzrosną w 2022 r., a dla części "ulegną obniżeniu w związku z ustaleniem ceny maksymalnej na poziomie taryfy przedsiębiorstwa o największym udziale rynkowym". Dodano, że w kolejnych latach rachunki odbiorców w gospodarstwach domowych "nie będą powiększane o faktyczne koszty zakupu paliwa gazowego na ich potrzeby przez przedsiębiorstwa zajmujące się obrotem paliwem gazowym, które nie zostały pokryte w taryfach obowiązujących w 2022 roku".
Według MAP projekt wpłynie pozytywnie na koszty ponoszone przez społeczeństwo związane z korzystaniem z usług użyteczności publicznej.
Z projektu wynika, że z proponowanych rozwiązań może skorzystać np. ok. 7 mln gospodarstw domowych, maksymalnie 40 tys. spółdzielni i wspólnot mieszkaniowych.
Brak wzrostu cen gazu - rząd przyjął projekt
W Ocenie Skutków Regulacji zwrócono uwagę, że projektowane rozwiązania zakładają rozszerzenie katalogu podmiotów objętych ochroną taryfową do 31 grudnia 2023 o niektóre kategorie odbiorców będących podmiotami realizującymi zadania z zakresu użyteczności publicznej - m.in. szpitale, szkoły, żłobki, przedszkola, noclegownie; wprowadzenie mechanizmu rekompensat dla sprzedawców gazu ziemnego do odbiorców taryfowych, który służyłby zrekompensowaniu skutków zamrożenia cen dla rozszerzonego katalogu odbiorców taryfowych; potwierdzenie i podkreślenie w treści przepisów prawa konieczności ochrony taryfowej odbiorców gazu ziemnego w budynkach wielolokalowych, którzy nie zawarli indywidualnych umów kompleksowych lub umów zakupu gazu ziemnego z przedsiębiorstwami energetycznymi.
Jak podano, koszt rekompensaty z tytułu stosowania niższych cen gazu dla niektórych odbiorców paliw gazowych wyniesie ok. 10 mld zł.
W uzasadnieniu podano, że rekompensaty będą wypłacane przez Fundusz Wypłaty Różnicy Cen, do którego w roku 2022 zostaną przekazane: 40 proc. środków uzyskanych ze sprzedaży w drodze aukcji uprawnień do emisji, oraz środki Funduszu Przeciwdziałania COVID-19.
Sytuacja na rynku gazu
Jak podano w projekcie, w drugiej połowie 2021 roku doszło do bezprecedensowego wzrostu cen gazu ziemnego na rynku hurtowym Unii Europejskiej. "Notowania gazu ziemnego w grudniu 2021 roku na giełdach unijnych były wielokrotnie wyższe niż ceny gazu ziemnego w analogicznym okresie 2020 roku. Powyższa sytuacja generuje znaczące koszty dla odbiorców w gospodarstwach domowych oraz podmiotów z sektora użyteczności publicznej, które ze względu na pełnione przez siebie funkcje często nie są w stanie samodzielnie pozyskać środków finansowych na zapłatę istotnie wyższych rachunków za gaz ziemny" - napisano.
Autorzy projektu wskazują, że nadzwyczajnie wysokie ceny pozyskania gazu ziemnego przy równoległej ochronie niektórych kategorii odbiorców przed radykalnym wzrostem cen gazu ziemnego generują ryzyko istotnego pogorszenia się kondycji finansowej sprzedawców gazu. Wskazano na konieczność podjęcia kolejnych działań w celu m.in. ochrony odbiorców gazu ziemnego szczególnie narażonych na skutki wzrostu jego cen. Chodzi o ochronę "odbiorców w gospodarstwach domowych oraz niektórych odbiorców realizujących zadania z zakresu użyteczności publicznej przy jednoczesnym wprowadzeniu rekompensat dla sprzedawców gazu prowadzących sprzedaży do odbiorców taryfowych".
Podwyżki cen gazu
W grudniu Urząd Regulacji Energetyki podał, że w wyniku zatwierdzonego przez prezesa URE wzrostu stawek taryfy na gaz największego sprzedawcy PGNiG OD miesięczne rachunki gospodarstw domowych używających gazu do przygotowania posiłków wzrosną ok. 9 zł netto miesięcznie. Urząd podał też, że od 1 stycznia 2022 r. łączny średni wzrost rachunku za prąd przeciętnego gospodarstwa domowego wyniesie ok. 24 proc., co oznacza wzrost o ok. 21 zł netto miesięcznie.
Media podają, że podwyżki cen gazu dla odbiorców sięgają nawet kilkuset procent, dotyczy to głównie podmiotów prowadzących działalność gospodarczą, samorządów, ale i też części wspólnot i spółdzielni mieszkaniowych, które mają własne kotłownie gazowe (kotłownie zbiorcze).
Zgodnie z obowiązującym prawem sprzedaż gazu do gospodarstw domowych do końca 2023 r. podlega obowiązkowi taryfowania. Odbiorcy indywidualni przyłączeni do krajowej sieci gazowej gazu wysokometanowego mogą zmienić sprzedawcę, jednak wszyscy sprzedawcy gazu do gospodarstw domowych muszą mieć taryfę zatwierdzoną przez regulatora. Indywidualna oferta jest ograniczona od góry taryfą. Możliwość zmiany sprzedawcy zależy od lokalizacji i dostępności oferty w ramach sieci dystrybucyjnej, do której są przyłączeni.
Dodatek osłonowy
W związku ze wzrostem cen prezydent Andrzej Duda podpisał 28 grudnia 2021 r. ustawę o dodatku osłonowym, która ma pomóc niektórym gospodarstwom domowym w pokryciu części rosnących cen m.in. gazu. Dodatek będzie wypłacany dwa razy do roku. Wypłata pierwszej raty ma nastąpić do 31 marca 2022 r., a drugiej - do 2 grudnia 2022 r. Dodatek będzie przysługiwał gospodarstwom domowym, które mają przeciętne miesięczne dochody - określane zgodnie z definicją zawartą w ustawie o świadczeniach rodzinnych - nieprzekraczające 2100 zł w gospodarstwie jednoosobowym bądź 1500 zł na osobę w gospodarstwie wieloosobowym.
Dodatek osłonowy będzie przysługiwał za okres od 1 stycznia 2022 r. do 31 grudnia 2022 r., a jego wysokość będzie zależała od liczby osób wchodzących w skład gospodarstwa domowego (400 zł dla jednoosobowego gospodarstwa domowego, 600 zł dla 2-3 osobowego, 850 zł dla 4-5 osobowego i 1150 zł dla gospodarstwa składającego się minimum z 6 osób).
Źródło: PAP
Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock