Nowe świadczenie dla rodziców. Zielone światło od komisji

Za projektem ustawy o wspieraniu rodziców w aktywności zawodowej oraz w wychowaniu dziecka posłowie z komisji opowiedzieli się jednogłośnie.

Wcześniej komisja wprowadziła 21 poprawek zgłoszonych przez Joannę Frydrych (KO). Chodziło w nich m.in. o rozszerzenie kanałów elektronicznych do składania wniosków o mObywatela i umożliwienie ZUS-owi dostępu do rejestru żłobków. Komisja zaakceptowała też poprawkę, która zakłada, że jeśli rodzic złoży wniosek o świadczenie w ciągu trzech miesięcy od startu programu, czyli od 1 października 2024 r., to otrzyma świadczenie z wyrównaniem.

Komisja nie zgodziła się za to na pakiet poprawek zgłoszonych przez posłankę PiS Urszulę Rusecką (PiS). Przewidywały one przywrócenie rodzinnego kapitału opiekuńczego. Zgodnie z rządowym projektem świadczenie to zostanie zniesione. Posłanka PiS zapowiedziała, że poprawki zostaną zgłoszone jako wnioski mniejszości. Ministra rodziny, pracy i polityki społecznej Agnieszka Dziemianowicz-Bąk podkreśliła, że uchwalane przepisy nie tylko zastępują rodzinny kapitał opiekuńczy, ale także rozszerzają grono uprawnionych do wsparcia.

Projekt Aktywny rodzic przewiduje wprowadzenie do systemu prawnego trzech świadczeń wspierających rodziców w aktywności zawodowej oraz w wychowywaniu i rozwoju małego dziecka:

- aktywni rodzice w pracy, - aktywnie w żłobku - i aktywnie w domu.

Na to samo dziecko za dany miesiąc będzie przysługiwało tylko jedno z tych świadczeń.

Świadczenie "Aktywni rodzice w pracy" (tzw. babciowe) wyniesie 1500 zł miesięcznie na czas 24 miesięcy – od 12. do ukończenia 35. miesiąca życia dziecka. Większe wsparcie otrzymają rodzice i opiekunowie dzieci z niepełnosprawnościami - 1900 zł miesięcznie. Rodzice będą mogli zdecydować, na co przeznaczą otrzymane pieniądze. Będą mogli m.in. sfinansować opiekę sprawowaną przez np. nianię czy babcię (w tym emerytkę). Jeśli rodzice zdecydują się na zawarcie z nianią lub babcią umowy uaktywniającej, to składki od tej umowy będą dodatkowo finansowane przez państwo - do wysokości podstawy nie wyższej niż 50 proc. wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę.

Drugie świadczenie z programu nosi nazwę "Aktywnie w żłobku" i ma zastąpić obecne dofinansowanie w wysokości do 400 zł do opłaty za pobyt w instytucjach opieki nad dziećmi w wieku do lat 3. Świadczenie będzie kierowane do rodziców dzieci, które korzystają ze żłobka, klubu dziecięcego albo dziennego opiekuna. Wsparcie wyniesie do 1500 zł miesięcznie na dziecko lub do 1900 zł miesięcznie na dziecko z niepełnosprawnością (nie więcej niż wysokość opłaty, jaką rodzice ponoszą za pobyt dziecka w instytucji opieki). Świadczenie aktywnie w żłobku będzie przekazywane na rachunek bankowy danego podmiotu lub konto bankowe dziennego opiekuna prowadzącego działalność na własny rachunek do 20. dnia każdego miesiąca za miesiąc poprzedni.

Trzecie świadczenie - "Aktywnie w domu" - będzie przeznaczone głównie dla rodziców dzieci w wieku od 12. do ukończenia 35. miesiąca życia, bez spełnienia warunku aktywności zawodowej. Chodzi o rodziców, którzy nie będą mogli uzyskać prawa do świadczenia "Aktywni rodzice w pracy" lub ich dziecko nie będzie uczęszczało do instytucji opieki. Świadczenie "Aktywnie w domu" będzie przysługiwało na takich samych zasadach, jak obecnie funkcjonujący rodzinny kapitał opiekuńczy. Nowością będzie możliwość uzyskania pieniędzy na każde – w tym na pierwsze i jedyne dziecko – w wieku od 12. do ukończenia 35. miesiąca życia. Świadczenie wyniesie 500 zł miesięcznie na 24 miesiące. Według projektu z nowych rozwiązań rodzice będą mogli skorzystać od 1 października 2024 r. Świadczenie wypłaci Zakład Ubezpieczeń Społecznych.