W 2024 roku prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów (UOKiK) wydał ponad 750 decyzji z zakresu ochrony konkurencji i konsumentów. Łączna wartość kar nałożonych przez urząd przekroczyła 937 milionów złotych.
UOKiK w komunikacie doprecyzował, że w ramach nałożonych kar ponad 650 mln zł dotyczyło praktyk ograniczających konkurencję, a ponad 260 mln zł naruszeń zbiorowych interesów konsumentów, a także z tytułu uznania klauzul za niedozwolone. Urząd podał, że w 2024 r. wszczął 26 postępowań dotyczących stosowania praktyk ograniczających konkurencję. Prezes Urzędu wydał 13 decyzji w tym zakresie - 11 dotyczyło niedozwolonych porozumień, a dwie nadużywania pozycji dominującej. Pięć z tych rozstrzygnięć dotyczyło ograniczenia konkurencji podczas ubiegania się przedsiębiorców o zamówienia publiczne. Ponadto 76 razy przedsiębiorcy otrzymali wezwania do dobrowolnej zmiany praktyk, czyli tzw. wystąpienia miękkie.
Rynek motoryzacyjny
"Łączna suma kar nałożonych na przedsiębiorców z tytułu praktyk ograniczających konkurencję wyniosła ponad 650 mln zł, a na osoby zarządzające ponad 4 mln zł. Najwyższe sankcje pieniężne nałożone w jednej decyzji na spółki i osoby zarządzające wyniosły prawie 408 mln zł. Dotyczyły zmowy cenowej i podziału rynku pomiędzy spółką KIA Polska oraz dilerami jej samochodów. Zgodnie z założeniami porozumienia nabywcy samochodów marki KIA przez co najmniej osiem lat, od 2013 r. do 2021 r., mogli kupić pojazd jedynie od odgórnie wyznaczonego sprzedawcy, bez możliwości otrzymania tańszej oferty od innego dilera. Kary zostały nałożone na 12 przedsiębiorców i 5 osób fizycznych" – poinformował UOKiK. Inna decyzja Prezesa UOKiK, związana z rynkiem motoryzacyjnym, dotyczyła zmowy pomiędzy importerem samochodów ciężarowych Iveco Poland a dystrybutorami tych pojazdów. Porozumienie polegało na tym, że przedsiębiorcy ustalili obszary, na których pierwszeństwo obsługi klienta miał lokalny dystrybutor. Podział rynku wspierany był przez ustalenia dotyczące cen. Kary finansowe nałożone na 11 przedsiębiorców i 10 osób zarządzających wyniosły ponad 241 mln zł.
Postępowania w sprawie przewagi kontraktowej
"W obszarze przewagi kontraktowej na szczególną uwagę zasługuje wyrok sądu, który potwierdza linię orzeczniczą Prezesa UOKiK w zakresie kontaktów dużych sieci handlowych z dostawcami produktów rolno-spożywczych. Chodzi o rozstrzygnięcie Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, który potwierdził decyzję z 2020 r. Sąd zgodził się z ustaleniami Prezesa UOKiK, że spółka Jeronimo Martins Polska nie miała prawa uzyskiwać od dostawców produktów spożywczych nieumówionych wcześniej rabatów. Sąd ustalił również karę pieniężną w wysokości ponad pół miliarda złotych (506 mln zł)" - wskazano w informacji urzędu. Dodano, że w 2024 r. Urząd wszczął również 3 postępowania wyjaśniające i wydał jedną decyzję w sprawie praktyk nieuczciwie wykorzystujących przewagę kontraktową. W 2024 r. Prezes Urzędu wydał 312 zgód na koncentrację, z czego 3 były decyzjami warunkowymi. W ubiegłym roku urząd wystosował także 79 wezwań do przedsiębiorców, których dyscyplina płatnicza budziła wątpliwości. Poza tym urząd prowadził postepowania, w ramach których przeanalizowano 2,8 miliona faktur. W 2024 r. w tym zakresie prezes UOKiK wszczął 31 postępowań. "W 2024 r. Prezes UOKiK wszczął 41 postępowań w sprawie praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów oraz dotyczących uznania postanowień wzorca umowy za niedozwolone, a także 128 postępowań wyjaśniających. Wydał 70 decyzji, w których nałożył łącznie prawie 263 mln zł sankcji pieniężnych na przedsiębiorców oraz ponad 2,5 mln zł kar na osoby zarządzające. Prezes Urzędu wystosował również 267 wystąpień miękkich do przedsiębiorców z zakresu ochrony konsumentów" – poinformowano.
Najwyższa kara dla PayPal Europe
W komunikacie dodano, że najwyższa kara dotyczyła stosowania przez spółkę PayPal Europe niedozwolonych klauzul w umowach z konsumentami. Wyniosła ona ponad 106 mln zł. Z kolei Vectra zapłaciła ponad 68 mln zł za "stosowanie klauzul, w oparciu o które podwyższała ona opłaty swoim klientom".
Kontrole Inspekcji Handlowej
UOKiK podał także, że w 2024 r. Inspekcja Handlowa przeprowadziła łącznie ponad 14,5 tysiąca kontroli w zakresie ogólnego bezpieczeństwa produktów, oceny zgodności wyrobów z wymaganiami oraz pozostałych kontroli dotyczących produktów nieżywnościowych i usług (w tym obowiązków informacyjnych wobec konsumentów). Wyjaśniono, że w ub.r. laboratoria UOKiK przebadały łącznie 1935 próbek w związku z kontrolami Inspekcji Handlowej, w których zbadano ponad 19,5 tysiąca parametrów. Skontrolowano m.in.: pompy ciepła, piece i kominki oraz produkty sezonowo popularne - hulajnogi, rowery, kaski rowerowe czy wyroby pirotechniczne - jako szczególnie niebezpieczne. "Szczególną wagę przyłożyliśmy do produktów przeznaczonych dla grupy najmłodszych konsumentów, m.in. hulajnóg, wózków dziecięcych i zabawek. Kontrole objęły ponadto sprzęty powszechnie używane w gospodarstwie domowym, m.in.: żarówki i oprawy oświetleniowe, drabiny, kosiarki, czy rękawice robocze" - podsumowano.
Źródło: PAP
Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock