Od kiedy, dla kogo i za ile? Siedem rzeczy o Mieszkaniu plus, które musisz wiedzieć

Z danych Ministerstwa Infrastruktury i Budownictwa wynika, że obecnie na rynku brakuje blisko pół miliona mieszkań. Nasz kraj niezmiennie pozostaje pod tym względem w ogonie Europy. Jak wynika z raportu Deloitte z 2014 roku, byliśmy na Starym Kontynencie drudzy od końca ze wskaźnikiem wynoszącym 360 mieszkań na 1000 mieszkańców.

Brakuje też tanich mieszkań na wynajem, co wpływa na niską mobilność siły roboczej w Polsce.

Fundacja Habitat for Humanity zwraca również uwagę, że konsekwencją jest ograniczenie dzietności. Jak wynika bowiem z najnowszych danych Krajowego Rejestru Długów ok. 53 proc. dorosłych Polaków poniżej 35. roku życia nadal mieszka z rodzicami. A to powoduje, że niechętnie decydują się na powiększenie rodziny.

Dlatego odpowiadając na te problemy rząd chce, by z Narodowego Programu Mieszkaniowego mogły skorzystać rodziny, osoby myślące o założeniu rodziny oraz osoby samotne, bez względu na wiek. Na podstawie zgłoszenia z odpowiednimi dokumentami, m.in. PIT, potencjalny najemca będzie otrzymywał punkty. Na tej podstawie zostaną wyłonione w pierwszej kolejności osoby, które skorzystają z nowych możliwości.

Z założeń programu wynika, że mieszkania będą dostępne w dwóch opcjach: na wynajem oraz na wynajem z dojściem do własności. Pierwsza z nich zakłada, że koszt wynajmu wyniesie od 10 do 20 zł za 1 m kw. (w zależności od lokalizacji). Jeśli najemca zdecyduje się wybrać drugą opcję, będzie musiał dopłacić do powyższego czynszu 20 proc.

W opcji najmu z docelowym wykupem mieszkania stawka czynszu ma wynieść ok. 12-24 zł za metr kwadratowy.

W każdej chwili będzie można zrezygnować z opcji dojścia do własności. Wtedy najemca otrzyma zwrot 20-proc. nadpłaty. Ponadto - jeśli w trakcie najmu sytuacja materialna najemcy pogorszy się - będzie miał możliwość spłaty czynszu ze środków zgromadzonych na poczet własności.

Jak poinformowano w rządowym komunikacie poszczególne działania programu będą finansowane ze środków pozyskiwanych przez Narodowy Fundusz Mieszkaniowy, pieniędzy budżetowych oraz innych środków publicznych (Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, fundusze europejskie), a także ze środków prywatnych, np. gromadzonych w funduszach inwestycyjnych finansujących budowę nowych mieszkań.

Operacyjne prowadzenie inwestycji oraz zarządzanie wybudowanym zasobem będzie zadaniem m.in. Narodowego Operatora Mieszkaniowego.

Ile środków będzie potrzebnych na realizację programu oraz ile mieszkań powstanie w jego ramach na razie nie wiadomo.

Głównymi celami Narodowego Programu Mieszkaniowego są zwiększenie dostępu do mieszkań dla osób o średnich i niskich dochodach oraz poprawa stanu technicznego zasobów mieszkaniowych wraz ze zwiększeniem ich efektywności energetycznej.

Według założeń rządu, chodzi o zwiększenie liczby mieszkań przypadających na 1 tys. mieszkańców. Do 2030 roku liczba mieszkań przypadająca na 1 tys. mieszkańców powinna osiągnąć średnią Unii Europejskiej, co oznacza wzrost do 435 mieszkań na 1 tys. osób.

Innym celem programu jest zwiększenie możliwości zaspokojenia potrzeb mieszkaniowych osób zagrożonych wykluczeniem społecznym (ze względu na niskie dochody lub szczególnie trudną sytuację życiową).

Chodzi o zmniejszenie liczby oczekujących na najem mieszkania gminnego. Do 2030 roku samorządy gminne powinny mieć możliwość zaspokojenia potrzeb mieszkaniowych wszystkich oczekujących na najem mieszkania od gminy.

Jednym z głównych założeń NPM będzie również wsparcie budownictwa społecznych mieszkań czynszowych, budowanych przez spółdzielnie mieszkaniowe, towarzystwa budownictwa społecznego lub inne podmioty (np. deweloperów). Nowym instrumentem wsparcia będzie dotacja dla gmin, które wspólnie z inwestorami będą budowały mieszkania o niskim czynszu. Ma to być 20 proc. kosztów inwestycji. Czynsz za wynajem takiego mieszkania nie będzie wyższy niż 4 proc. wartości odtworzeniowej.

Dodatkowo, spółki gminne oraz spółdzielnie mieszkaniowe i towarzystwa budownictwa społecznego, będą mogły ubiegać się o preferencyjne kredyty w Banku Gospodarstwa Krajowego – z dopłatą budżetową – na budowę społecznych mieszkań czynszowych lub spółdzielczych lokatorskich. W tym przypadku czynsz nie będzie wyższy niż 5 proc. wartości odtworzeniowej.

Program umożliwia także samorządom składanie wniosków o dofinansowanie 35-55 proc. kosztów budowy mieszkań komunalnych i chronionych oraz noclegowni i schronisk dla bezdomnych.

Narodowy Program Mieszkaniowy wprowadza także mechanizm oszczędzania na cele mieszkaniowe w ramach Indywidualnych Kont Mieszkaniowych (IKM).

Obywatele będą mogli gromadzić środki na IKM, które będą założone w bankach i spółdzielczych kasach oszczędnościowo-kredytowych. Oszczędności będą mogły być przeznaczone na zakup, budowę oraz remont mieszkania lub domu jednorodzinnego oraz będą zwolnione z podatku dochodowego od zysków kapitałowych.

Regularne oszczędzanie ma być nagradzane premią wypłacaną z budżetu państwa, której wysokość będzie zależeć m.in. od wielkości rodziny.

Działania przewidziane w programie będą wdrażane od IV kwartału 2016 roku. Minister Infrastruktury i Budownictwa Andrzej Adamczyk zapowiadał, że pierwsze inwestycje w ramach programu rozpoczną się w 2018 roku, a w 2019 roku pierwsi uczestnicy programu mieszkanie plus otrzymają klucze do mieszkań.

Mieszkanie plus to jednak nie jedyne rozwiązanie, które przyjąć rząd żeby walczyć o poprawę sytuacji mieszkaniowej. Podkreśleniem rangi problematyki rządu w tej kwestii ma być także powołanie Krajowej Rady Mieszkaniowej - organu doradczo-oceniającego przy premierze.

Autor: mb/gry / Źródło: PAP, tvn24bis.pl