Konsekwencje za nieodśnieżony chodnik. Mandat może być tylko początkiem kłopotów

Zgodnie z artykułem 5 ustawy z 1996 o utrzymaniu czystości i porządku w gminach właściciele nieruchomości mają obowiązek zapewnić utrzymanie czystości i porządku przez "oczyszczanie ze śniegu i lodu oraz usuwanie błota i innych zanieczyszczeń z chodników położonych wzdłuż nieruchomości".

Ten obowiązek spoczywa nie tylko na właścicielach, ale także na współwłaścicielach i zarządcach.

Jak należy to interpretować? Jeśli mamy chodnik tuż przy posesji naszego domu, to obowiązek jego odśnieżania spoczywa na nas. Jeśli jednak pomiędzy chodnikiem a granicą posesji jest np. pas zieleni, wtedy obowiązek jego odśnieżania spoczywa na gminie.

Odśnieżanie chodnika nie należy także do naszych obowiązków, jeśli gmina pobiera opłaty za postój lub parkowanie samochodu w miejscu przeznaczonym na ruch pieszy oraz wtedy, gdy mamy do czynienia z przystankiem autobusowym (lub tramwajowym), które są wyraźnie wydzielone, np. poprzez krawężnik lub poziomy znak torowisk pojazdów szynowych.

Chodnik należy oczyścić, kiedy zalega na nim śnieg, lód i błoto, ale przez "inne zanieczyszczenia" można zinterpretować także liście, żwir czy po prostu wszystko inne, co może być utrudnieniem dla pieszych. Śniegu nie wolno zgarniać na drogę ani utrudniać przejazdu samochodom, czy przejścia pieszym.

Za nieodśnieżanie chodnika grożą konsekwencje. Zwykle rozpoczyna się od pouczenia lub niewysokiego mandatu, ale kolejne zaniedbania mogą zwiększać wymiar kary i prowadzić do rozstrzygnięcia sądowego, a tam w grę wchodzi art. 117 Kodeksu wykroczeń.

"Kto, mając obowiązek utrzymania czystości i porządku w obrębie nieruchomości, nie wykonuje swoich obowiązków lub nie stosuje się do wskazań i nakazów wydanych przez właściwe organy w celu zabezpieczenia należytego stanu sanitarnego i zwalczania chorób zakaźnych, podlega karze grzywny do 1500 złotych albo karze nagany" - czytamy w Kodeksie wykroczeń.

Jeśli nie uprzątniemy chodnika i na chodniku przylegającym do naszej nieruchomości dojdzie do wypadku, np. ktoś się poślizgnie i złamie rękę, to osoba ta ma prawo do dochodzenia odszkodowania przed sądem cywilnym. Poszkodowany ma prawo do zadośćuczynienia za dotychczasowe leczenie, leki, rehabilitację oraz utracony zysk, np. na skutek niezdolności do pracy. Do tego, jeśli w wyniku zdarzenia osoba poszkodowana została dotknięta poważnym kalectwem, to może także starać się o rentę. Zależnie od sytuacji to może być koszt od kilku do kilkudziesięciu tysięcy złotych.

Odśnieżanie chodnika to nie koniec zimowych prac, które trzeba wykonać. Z prawa budowlanego wynika jeszcze obowiązek usunięcia śniegu z dachu oraz strącenie zwisających sopli lodu i nawisów śnieżnych. Dotyczy to zarówno dachów budynków mieszkalnych, jak i garażu czy budynku gospodarczego. W tym przypadku również należy liczyć się z odpowiedzialnością, gdy np. nieuprzątnięty sopel na kogoś spadnie.

W przypadku domów wielorodzinnych odpowiedzialność za odśnieżenie chodnika spoczywa na wszystkich mieszkańcach, czyli w praktyce zajmuje się tym spółdzielnia lub wspólnota.