Sytuacja gospodarstw domowych w 2023 poprawiła się, nominalnie rosły dochody jak i wydatki - podał GUS. Jak wynika z najnowszego raportu, Polacy też jedzą mniej i zdrowiej, a zarobione pieniądze coraz częściej wydają na gadżety technologiczne.
Poziom przeciętnego miesięcznego dochodu rozporządzalnego na osobę w zaokrągleniu do 1 zł w 2023 r. wyniósł 2.678 zł i był wyższy od dochodu z 2022 r. nominalnie o 13,7 proc., a realnie o 2,1 proc. Z kolei przeciętne miesięczne wydatki na 1 osobę w gospodarstwach domowych osiągnęły w 2023 r. wartość 1.636 zł i były wyższe nominalnie o 9,4 proc., a realnie niższe o 1,8 proc. od wydatków z 2022 r.
GUS podał, że wydatki na towary i usługi konsumpcyjne wyniosły 1.580 zł i były nominalnie wyższe o 9,8 proc., a realnie niższe o 1,5 proc. w stosunku do 2022 r. Udział wydatków w dochodzie rozporządzalnym zmalał z 63,5 proc. w 2022 r. do 61,1 proc. w 2023 r. i osiągnął najniższy poziom w okresie od 2010 r.
Według danych urzędu w 2023 roku miesięczne dochody gospodarstw domowych na osobę prezentowały się następująco:
- poniżej 2000 zł - 29,3 proc. (38,5 proc. w 2022 r.),
- od 2000 do 4000 zł - 51,3 proc. (48,7 proc. w 2022 r.),
- od 4000 do 6000 zł - 13,9 proc. (8,9 proc. w 2022 r.),
- 6000 zł lub więcej - 5,5 proc. (3,9 proc. w 2022 r.).
Polacy próbują oszczędzać
GUS podaje, że realny spadek przeciętnych miesięcznych wydatków na osobę w stosunku do 2022 r. wystąpił w prawie wszystkich grupach społeczno-ekonomicznych gospodarstw domowych, a największy w grupie rolników (spadek o 3,9 proc.), rencistów (o 3,7 proc.) oraz pracowników najemnych (o 2,6 pro.).
Wydatki na żywność i napoje bezalkoholowe miały, podobnie jak w latach poprzednich, najwyższy udział w strukturze wydatków ogółu gospodarstw domowych – 27,2 proc. (wyższy w porównaniu w rokiem poprzednim – o 0,4 pkt. proc.).
Drugą istotną pozycję w wydatkach gospodarstw domowych stanowiły wydatki na użytkowanie mieszkania lub domu i nośniki energii. Udział tego rodzaju wydatków w wydatkach ogółem wyniósł przeciętnie 19,9 proc. i wzrósł w 2023 r. o 0,4 pkt. proc. w stosunku do roku poprzedniego.
Mniej cukru i więcej wizyt w restauracjach
W 2023 roku nastąpił spadek spożycia większości podstawowych artykułów żywnościowych, za to odnotowano 15,9 proc. wzrost wydatków na gastronomię - podał GUS.
Według GUS, najwyższy spadek dotyczył: cukru (o 12,5 proc.), margaryny i tłuszczów roślinnych (o 12,0 proc.) oraz makaronu i produktów makaronowych (o 9,3 proc.). Z kolei największy wzrost spożycia odnotowano w przypadku serów i twarogów (o 5,2 proc.), jabłek (o 4,7 proc.) oraz jogurtu (o 3,4 proc.).
"Na spadek poziomu spożycia żywności mógł mieć wpływ wzrost o 15,9 proc. wydatków na gastronomię w stosunku do 2022 r. oraz wzrost cen żywności i napojów bezalkoholowych" - napisał GUS.
"Poziom spożycia artykułów żywnościowych zależy w dużym stopniu od dochodów osiąganych przez gospodarstwa domowe. Wraz ze wzrostem ich zamożności, wyższy był poziom spożycia niektórych artykułów żywnościowych takich jak pieczywo i produkty zbożowe, mięso, warzywa, owoce, sery i twarogi oraz wody mineralne i źródlane" - dodaje.
GUS podaje, że negatywnym zjawiskiem zarówno w mieście, jak i na wsi jest spadek wartości przeciętnego miesięcznego spożycia warzyw (odpowiednio o 0,5 i 0,6 kg) na osobę.
Konsole zamiast rowerów w Polsce
W 2023 nastąpił istotny wzrost gospodarstw domowych wyposażonych w konsole, duży spadek nastąpił natomiast w wyposażeniu w rowery - podał GUS.
GUS podaje, że w 2023 r. odnotowano wzrost liczby gospodarstw domowych wyposażonych w przedmioty trwałego użytkowania. Największy wzrost wystąpił w przypadku konsoli do gier (o 26,8 proc.), sprzętu do odbioru, nagrywania i odtwarzania dźwięku (o 13,9 proc.) oraz motocykli, skuterów, motorowerów (o 13,3 proc.). Natomiast największy spadek nastąpił w przypadku roweru (o 0,9 proc.).
GUS podaje, że w przypadku dóbr takich jak: dostęp do Internetu, smartfon, odbiornik telewizyjny, zmywarka do naczyń, samochód osobowy różnice w stopniu wyposażenia gospodarstw domowych pomiędzy rokiem 2022 i 2023 były mniej istotne i mieściły się w przedziale od -0,6 pkt. proc. do +5,8 pkt. proc.
Źródło: PAP
Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock