Nowy raj bankowy dla Rosjan? Łotwa: Nie chcemy być drugim Cyprem

W ostatnich dniach urzędnicy Europejskiego Banku Centralnego kontaktowali się z Łotwą - twierdzą informatorzy agencji Reuters. - Dano jasno do zrozumienia naszym łotewskim przyjaciołom, że jeśli chcą wejść do strefy euro, nie powinni tworzyć raju dla rosyjskich pieniędzy opuszczających Cypr - powiedział Reuterowi bankowiec z eurostrefy.

Takie informacje ministerstwo finansów Łotwy nazwało plotkami i nie potwierdziło, że z Europejskiego Banku Centralnego nadeszło ostrzeżenie ws. napływu rosyjskiego kapitału.

W ciągu kilku miesięcy poprzedzających ostry kryzys bankowy na Cyprze Rosjanie wyprowadzili stamtąd dużo pieniędzy, przenoszą też swoje firmy na Łotwę. Połowa wartości depozytów w łotewskich bankach - a chodzi obecnie o ponad 10 mld euro - należy do obcokrajowców. W większości z Rosji.

Karmo Tüür, politolog z Uniwersytetu w Tartu, uważa, że środki, które Rosjanie zdążyli wycofać z Cypru, zanim tamtejsze banki pogrążyły się w kryzysie, nie wróciły do Rosji, ale są transferowane do krajów bałtyckich: Estonii, Litwy, a przede wszystkim Łotwy (Rosjanie nazywają potocznie te trzy byłe republiki sowieckie Pribałtyką).

Występując w estońskiej telewizji państwowej ETV, Tüür stwierdził, że nikt nie wie, ile dokładnie pieniędzy Rosjanie złożyli w cypryjskich bankach i ile uda im się stamtąd wyciągnąć. - W bardzo wpływowym rosyjskim piśmie "Kommiersant Diengi" zapytano rosyjskich ekspertów, gdzie zainwestowaliby swe pieniądze w przyszłości. Z 10 ekspertów co najmniej połowa wskazała, że najlepsza lokalizacja to kraje bałtyckie, bo są, jak Cypr, w UE, i nie ma tam problemu z komunikacją w jęz. rosyjskim. Na dodatek Estonia już jest w eurostrefie - powiedział Tüür, dodając, że Łotwa jest najbardziej atrakcyjną lokalizacją dla rosyjskich inwestorów.

Nie można zapominać, że co czwarty mieszkaniec Łotwy jest Rosjaninem. W żadnym innym kraju UE tylu jego mieszkańców nie wskazuje na rosyjski jako swój pierwszy język (na Łotwie 37 proc.).

Niedawno Łotwa złożyła wniosek o przyjęcie jej do eurostrefy 1 stycznia 2014. - Bardzo ważne jest, żeby wytłumaczyć naszym partnerom w eurostrefie, że w przypadku Łotwy nie powstanie nowe ryzyko podobne do tego na Cyprze - mówi Roberts Zile, były minister finansów, obecnie eurodeputowany.

Ryga zapewnia, że w łotewskim sektorze finansowym mechanizmy nadzoru są bardzo surowe, szczególnie wobec depozytów spoza kraju.

Regulacje w sektorze bankowym i nadzór nad nim zaostrzono po tym, jak w 2008 r. upadł jeden z największych banków na Łotwie, Parex Bank - znany z tego, że większość depozytów należała w nim do rosyjskiego biznesu. W krótkim czasie z Łotwy odpłynęło wtedy mnóstwo zagranicznej waluty, zmniejszając rezerwy międzynarodowe kraju aż o 40 proc.

- Standardy są dziś dużo wyższe niż kiedyś, ale nie w każdym banku jest tak samo bezpiecznie - powiedział Reuterowi jeden z łotewskich bankowców.

Zasoby banków na Cyprze ośmiokrotnie przewyższają PKB kraju. W przypadku Łotwy ta proporcja wynosi 1,3:1 na korzyść zasobów bankowych. Problem w tym, że połowa depozytów na Łotwie należy do nie-rezydentów, w porównaniu z 37 proc. na Cyprze.

Przedstawiciel Międzynarodowego Funduszu Walutowego w Rydze David Moore apeluje o dużą ostrożność: - Szybki wzrost wartości depozytów obcokrajowców trzeba uważnie obserwować, bo są one z zasady dużo bardziej narażone na gwałtowne wycofanie.

W styczniowym raporcie Komisja Europejska pochwaliła wzrost ekonomiczny Łotwy od czasów załamania w 2008 r. Ale zarazem zwróciła uwagę władzom, że nie robią wystarczająco dużo, aby system bankowy Łotwy nie był wykorzystywany do "kompleksowych przestępstw ekonomicznych, finansowych, prania pieniędzy i unikania podatków".

Autor: //gak/k / Źródło: Reuters, The Guardian, ETV, mixnews.lv