Wątpliwości wokół cen paliw. UOKiK wysłał pytania do trzech gigantów

Prezes UOKiK Tomasz Chróstny na początku stycznia br. poinformował o wszczęciu postępowania wyjaśniającego w sprawie kształtowania się cen paliw. "Postępowanie wyjaśniające jest w toku. Trwa gromadzenie i analiza spływających do nas danych i informacji" - poinformowało TVN24 Biznes biuro prasowe urzędu.

UOKiK poinformował nas, że pytania w tej sprawie zostały skierowane "do spółek zajmujących się hurtowym obrotem paliwami płynnymi (PKN Orlen, Aramco Fuels Poland, BP Europe SE)". "Dotyczyły one m.in. zagadnień związanych ze stosowaną polityką cenową, sposobu wyznaczania ceny hurtowej, składników cenotwórczych uwzględnianych w kalkulacji tych cen, poziomu cen hurtowych stosowanych przez te firmy w badanym przez nas okresie, źródeł zaopatrzenia w paliwa" - wyjaśniono.

Urząd chce "uzyskać wiedzę na temat tego jakie czynniki wpływają na kształtowanie przez te podmioty swoich cen hurtowych oraz czy w ostatnim kwartale ubiegłego roku miały miejsce zdarzenia mogące wpływać na wyższy poziom tych cen". "Badamy też jak kształtują się relacje pomiędzy głównymi hurtownikami paliw na polskim rynku. Weryfikujemy również wyjaśnienia dotyczące przyczyn utrzymywania w badanym okresie cen na poziomie powyżej ówczesnych notowań cen paliw na rynkach europejskich" - przekazało biuro prasowe UOKiK.

Urząd na razie nie ujawnia, co ustalono do tej pory. "Ze względu na to, że informacje objęte są tajemnicą przedsiębiorstw oraz tajemnicą postępowania nie możemy podać więcej szczegółów na ten temat" - czytamy w przesłanej nam odpowiedzi.

To niejedyne działania podjęte przez UOKiK, które mają pomóc w wyjaśnieniu sytuacji na rynku paliwowym. Urząd zwrócił się bowiem również o dane do organów ochrony konkurencji innych państw członkowskich UE i do Komisji Europejskiej. "Weryfikujemy również orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości UE i sądów w państwach członkowskich UE oraz praktykę decyzyjną Komisji Europejskiej w zakresie spraw dotyczących narzucania cen nadmiernie wygórowanych przez podmioty dysponujące pozycją dominującą na rynku właściwym" - poinformowali przedstawiciele urzędu.

Pierwsze wnioski z postępowania wyjaśniającego możemy poznać w ciągu kilkunastu tygodni od jego wszczęcia. "Tak jak informował Prezes UOKiK na początku stycznia, na dokonanie wnikliwej analizy i sformułowanie pierwszych wniosków z postępowania wyjaśniającego potrzebujemy kilkunastu tygodni" - przypomniało biuro prasowe.

Zapytaliśmy UOKiK, czy jest możliwe wszczęcie postępowania przeciwko podmiotom działającym na rynku.

Urząd przypomniał, że "ocena czy działania danego przedsiębiorcy naruszają prawny zakaz nadużywania pozycji dominującej przez stosowanie cen nadmiernie wygórowanych lub nieuczciwych wymaga każdorazowo przeprowadzenia skomplikowanego postępowania zawierającego ekonomiczną oraz kosztowo-porównawczą analizę stosowanych przez przedsiębiorcę cen, specyfiki rynku i okoliczności faktycznych".

Hurtowe ceny paliw w PKN Orlen w pierwszych dniach nowego roku gwałtownie spadły. W efekcie - mimo podwyżki stawki VAT na paliwa silnikowe z 8 do 23 proc. - na stacjach obserwowaliśmy ceny benzyny i oleju napędowego na poziomach z poprzednich tygodni.

Zdaniem Urszuli Cieślak, analityczki Biura Maklerskiego Reflex, obniżki cen paliw w hurcie "to było działanie, które miało potwierdzić zapowiedzi, że po Nowym Roku kierowcy nie odczują podwyżek na stacjach, mimo że wzrośnie stawka podatku VAT". W jej ocenie to było "działanie wizerunkowe". - Zadziało się to kosztem tego, że (...) płaciliśmy (wcześniej - red.) więcej, żeby teraz nic się nie zmieniło - mówiła Cieślak.

Tymczasem prezes spółki Daniel Obajtek wskazywał, że PKN Orlen to koncern multienergetyczny, który stabilizuje ceny paliw w kraju. Jak zaznaczał, gdyby koncern nie komunikował, że postara się utrzymać ceny przy podwyżce VAT, na rynku mogłaby wybuchnąć panika.

W kilku miastach w Polsce odbyły się konferencje samorządowców zrzeszonych w Ruchu Tak Dla Polski, na których padły deklaracje o złożeniu do UOKiK-u wniosków o sprawdzenie, czy Orlen nie dopuścił się nadużywania pozycji dominującej i zawyżania cen paliwa w ostatnich tygodniach roku.