Powstanie i funkcjonowanie Jedwabnego Szlaku było kluczowe dla rozprzestrzenienia się kury domowej ze środkowej Azji na inne obszary - twierdzą naukowcy. Po przeanalizowaniu dziesiątek tysięcy fragmentów skorupek jaj udało im się określić, że ptaki te towarzyszyły ludziom od około V wieku przed naszą erą.
Kury domowe (Gallus gallus domesticus) są zwierzętami o kluczowym znaczeniu ekonomicznym i rolniczym. Hodowane na całym świecie, ptaki te towarzyszą człowiekowi od niepamiętnych czasów. Naukowcy wciąż nie są pewni, kiedy dokładnie doszło do ich udomowienia. Światło na tę sprawę rzucają badania opublikowane na łamach pisma "Nature Communications".
Przeszły Jedwabny Szlak
Naukowcy przebadali 12 stanowisk archeologicznych z okresu obejmującego półtora tysiąca lat, począwszy od V wieku przed naszą erą. Zebrali dziesiątki tysięcy fragmentów skorupek jaj ze stanowisk archeologicznych w Azji Środkowej, a następnie posłużyli się metodą analizy biomolekularnej ZooMS, żeby zidentyfikować gatunki, od których pochodziły jaja.
Analiza skorupek pokazała, że kury były powszechnie hodowane w Azji Środkowej od około 400 r. p.n.e. do 1000 r. n.e. i prawdopodobnie rozszerzyły swój zasięg wzdłuż starożytnego Jedwabnego Szlaku - drogą handlową, która od III wieku p.n.e. łączyła Chiny z Bliskim Wschodem i Europą.
- To badanie pokazuje potencjał ZooMS w rzucaniu światła na historyczne interakcje między ludźmi a zwierzętami - wyjaśniła Carli Peters z Instytutu Geoantropologii Maxa Plancka, pierwsza autorka artykułu.
Jajko czy kura?
Identyfikacja znalezionych fragmentów skorupek jaj oraz ich liczebność w każdym miejscu doprowadziły badaczy do wniosku, że kury musiały składać jaja częściej niż ich dziki przodek, zamieszkujący tereny południowo-wschodniej Azji kur bankiwa (Gallus gallus). Według naukowców w udomowieniu kury kluczowe było to, że gatunek zaczął składać jaja nie tylko sezonowo, ale przez cały rok. To zdolność do składania dużej liczby jaj uczyniła z dzikiej kury kurę domową.
- To najwcześniejszy dowód na utratę sezonowego składania jaj zidentyfikowany w zapisie archeologicznym - tłumaczył Robert Spengler z grupy badawczej Domestication and Anthropogenic Evolution, współautor analizy. - Jest to ważna wskazówka dla lepszego zrozumienia wzajemnych relacji między ludźmi i zwierzętami, które doprowadziły do udomowienia - dodał.
Źródło: PAP, Max Planck Institute od Geoanthropology
Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock