Kosmiczny Teleskop Jamesa Webba dokonał pierwszych obserwacji międzygwiazdowej komety 3I/ATLAS. Okazuje się, że obiekt ma nietypową budowę. Naukowcy podejrzewają, że ma to związek z jego pochodzeniem.
3I/ATLAS to międzygwiazdowa kometa odkryta w lipcu tego roku w ramach programu badawczego Asteroid Terrestrial-impact Last Alert System (ATLAS). Znajdowała się wtedy około 4,5 au (około 670 milionów kilometrów) od Słońca. Jest trzecim potwierdzonym obiektem międzygwiazdowym, po 1I/ʻOumuamua i 2I/Borisov. Naukowcy próbują dowiedzieć się o 3I/ATLAS jak najwięcej, zanim przemknie obok Słońca w październiku i opuści Układ Słoneczny.
Międzygwiazdowa kometa bogata w dwutlenek węgla
Za pomocą Kosmicznego Teleskopu Jamesa Webba i jego instrumentu NIRSPEC, czyli spektrografu bliskiej podczerwieni, astronomom udało się wykonać pierwsze obrazy komety 3I/ATLAS. Wyniki wstępnych obserwacji opublikowano 25 sierpnia w artykule w europejskim repozytorium badań Zenodo. Nie zostały one jeszcze poddane recenzji naukowej.
Wyniki sugerują, że w komie komety 3I/ATLAS, czyli pyłowo-gazowej "atmosferze" otaczającej jej jądro i powstającej w miarę zbliżania się do Słońca, zaobserwowano jeden z najwyższych stosunków zawartości dwutlenku węgla (CO2) do wody (H2O). To wyróżnia nowo odkryty obiekt spośród wszystkich odnotowanych komet. Naukowcy podejrzewają, że wysoka zawartość dwutlenku węgla może wynikać z ekspozycji na promieniowanie lub miejsca jej powstania.
"Nasze obserwacje sugerują, że jądro bogate w CO2 może wskazywać na to, że 3I/ATLAS może zawierać lód wystawiony na wyższy poziom promieniowania niż komety Układy Słonecznego lub to, że powstała ona blisko linii CO2 w postaci lodu w swoim macierzystym dysku protoplanetarnym" - napisali naukowcy w badaniu. Jeśli ten nietypowy skład zostanie potwierdzony, może rzucić więcej światła na pochodzenie 3I/ATLAS.
CZYTAJ WIĘCEJ: Ci goście odwiedzili Układ Słoneczny. Skąd pochodzą?
Niezwykle stara kometa o nietypowej trajektorii i nieznanym pochodzeniu
Badania wskazują, że kometa 3I/ATLAS mknie z prędkością przekraczającą 210 000 km/h. Jej lot odbywa się po niezwykłe płaskiej trajektorii, niespotykanej wśród tego typu obiektów w Układzie Słonecznym. Wstępne szacunki wskazywały, że ciało niebieskie ma około 11 kilometrów długości, ale obserwacje z wykorzystaniem Kosmicznego Teleskopu Hubble'a sugerują, że jest mniejsze i ma średnicę około 5,6 km. Tak czy inaczej jest to prawdopodobnie największy zaobserwowano obiekt międzygwiazdowy.
Obserwacje sugerują także, że kometa 3I/ATLAS jest najstarszą, jaką kiedykolwiek zobaczył człowiek. Jedno z pierwszych badań sugeruje, że liczy ona sobie około trzech miliardów lat więcej niż Układ Słoneczny, który ma około 4,6 miliarda lat. Wiek komety wywnioskowano z jej prędkości, która również jest największa spośród wszystkich obiektów tego typu zarejestrowanych przez człowieka. Jak podała NASA, poruszając się od miliardów lat, 3I/ATLAS nabiera pędu dzięki efektowi asysty grawitacyjnej podczas przelatywania obok gwiazd i mgławic.
Na razie nie wiadomo, skąd pochodzi 3I/ATLAS. Jak powiedział w oświadczeniu David Jewitt, astronom z Uniwersytetu Kalifornijskiego w Los Angeles oraz kierownik zespołu naukowego ds. obserwacji Hubble’a, jej zaobserwowanie jest jak "(...) dostrzeżenie kuli karabinowej przez tysięczną część sekundy. Nie da się tego cofnąć z jakąkolwiek dokładnością, aby określić, gdzie rozpoczęła swoją wędrówkę".
Źródło: livescience.com
Źródło zdjęcia głównego: NASA/James Webb Space Telescope