Stary niedźwiedź mocno śpi? No niekoniecznie. To raczej drzemki, nie głęboki, ciągły sen. - To nie jest tak, że idą spać na jesieni i się nie budzą - tłumaczy nam rzeczniczka Lasów Państwowych Anna Malinowska.
Prawda o śnie zimowym niedźwiedzi dla wielu osób może być zaskakująca. Wbrew potocznemu mniemaniu, "misie" nie przesypiają głębokim snem całej zimy. - To nie jest tak, że idą spać na jesieni i się nie budzą. Nawet kiedy hibernują to są momenty, że wstają na chwilę. One zasypiają, budzą się i znowu zasypiają - tłumaczyła w rozmowie telefonicznej z TVN Meteo Anna Malinowska, rzeczniczka prasowa Lasów Państwowych.
W Polsce od dawna nie notuje się dłuższych okresów z silnym mrozem. Również pokrywa śnieżna nie jest gruba, w niektórych miejscach śniegu przez całą chłodną porę roku jest jak na lekarstwo. Tegoroczna zima nie różni się pod tym względem zasadniczo od tych z poprzednich lat. Podobna jest też aktywność niedźwiedzi.
- W tym roku były momenty, kiedy spały, a są takie, kiedy są aktywne - wyjaśniała Malinowska. Dodała, że zimowa aktywność nie jest jednak tak duża, jak wiosną czy latem. - Kładą się w gawrach tylko kiedy są tęgie mrozy i duża pokrywa śnieżna. Z tego wynika, że niedźwiedzie drzemki są zwyczajnie krótsze niż byłyby podczas mroźnej i śnieżnej zimy - podkreśliła.
Liczba niedźwiedzi systematycznie rośnie
90 procent polskich niedźwiedzi brunatnych mieszka na Podkarpaciu. Ich liczbę szacuje się tam na 200 osobników (stan na rok 2017), bytują przeważnie na terenach górskich i podgórskich. Ich liczba systematycznie rośnie. Jak informują Lasy Państwowe, w roku 1950 na Podkarpaciu obserwowano zaledwie jednego przedstawiciela gatunku, podczas gdy w 2013 liczba ta wynosiła 150, a w 2017 - 200.
Ze względu na wzrost liczby tych zwierząt, istnieje coraz większe prawdopodobieństwa spotkania z człowiekiem. Trzeba pamiętać, że to drapieżniki i zawsze są to spotkania obciążone ryzykiem, szczególnie kiedy trafi się na niedźwiedzicę z młodymi.
Młode rodzą się na przełomie stycznia i lutego. Ważą wtedy około 35-700 gramów. Maluchy nie wychylają się z ciepłych gawr, więc spotkanie z tak małym niedźwiadkiem jest rzadkością. Matki wyprowadzają je na pierwsze spacery, kiedy już stopnieje śnieg.
Nie drażnij "misia" wiosną
Niedźwiedzie są najbardziej drażliwe zwłaszcza wiosną, zaraz po ostatecznym przebudzeniu. Leśnicy przestrzegają przed wchodzeniem im w drogę. "W razie spotkania z niedźwiedziem nie wpadajcie w panikę, nie uciekajcie raptownie, zacznijcie głośno mówić, śpiewać czy też klaskać w dłonie. Zatrzymajcie się w miejscu, możecie też unieść ręce ponad głowę. Jeżeli niedźwiedź nie zniknie w lesie lub zaroślach wycofajcie się spokojnie. Jeśli jest on bardzo blisko, trzeba rzucić się twarzą do ziemi i osłonić dłońmi głowę. Leżącego zazwyczaj zwierzę nie atakuje" - czytamy na stronie internetowej Lasów Państwowych.
Niedźwiedzie są najbardziej aktywne jesienią, kiedy gromadzą tłuszcz na zimę. Wtedy szczególnie często zbliżają się do siedlisk ludzkich, by wyjadać śmieci z koszy. Aby temu zapobiec, leśnicy sadzą i pielęgnują drzewa owocowe, bo jabłka i gruszki są przysmakiem tych zwierząt. W okolicach ich bytowania wiesza się tabliczki: "Zakaz wstępu, ostoja zwierzyny" lub o podobnej treści.
Drapieżniki muszą mieć bezwzględny spokój. Zostawia się również do naturalnej śmierci stare jodły - jak informują Lasy Państwowe, ponad połowa niedźwiedzic wykorzystuje znajdujące się w nich potężne dziuple do zakładania gawr.
Oddal się po cichutku, nie wchodź na drzewa
Niedźwiedzie zazwyczaj unikają człowieka, jednak mimo to dochodzi do spotkań. Jak się wtedy zachować?
Przede wszystkim musisz się cicho i spokojnie oddalić, pod żadnym pozorem nie uciekać biegiem! Niedźwiedź może wtedy potraktować cię jako potencjalną zdobycz. Nie pomoże również wdrapanie się na drzewo - on robi to znacznie lepiej. Nie wolno zbliżać się do zwierzęcia, aby na przykład zrobić mu zdjęcie. Leśnicy ostrzegają zwłaszcza przed sytuacją, kiedy niedźwiedź zaczyna dię uważnie obserwować i pokładać uszy do tyłu - wtedy nie należy się nawet ruszać.
W najgorszym wypadku, kiedy drapieżnik nie traci tobą zainteresowania, "delikatnie połóż się na ziemi, podkurcz nogi, osłoń rękoma szyję i twarz - w większości przypadków niedźwiedź zostawi cię w spokoju - w najgorszym razie powinien najwyżej podrapać" - przestrzegają leśnicy.
Najlepiej jednak zapobiegać spotkaniom. Należy unikać samotnego spacerowania przez las po zmroku, nie wchodzić w gęste zarośla oraz szczelnie pakować zabrane ze sobą jedzenie - zapach może skusić zwierzę do zbliżenia się do ciebie.
Autor: ao//rzw / Źródło: TVN Meteo, Lasy Państwowe