"Ponad połowa chorych na astmę nie wie, że na nią choruje"

Na to przewlekłe schorzenie układu oddechowego, mające podłoże zapalne, choruje w Polsce około cztery miliony osób. Astma może się ujawnić w każdym wieku, jednak najczęściej diagnozuje się ją w wieku szkolnym (jest to tzw. astma alergiczna).

Z dużego polskiego badania epidemiologicznego (ECAP) wynika, że w 2017 roku choroba ta występowała u 11 procent dzieci w wieku od 6 do 14 lat i u dziewięciu procent ludzi dorosłych.

Astma charakteryzuje się nadwrażliwością oskrzeli na różne czynniki – najczęściej alergeny, ale też infekcje wirusowe, wysiłek fizyczny, zimne powietrze, zanieczyszczenia powietrza czy kwas acetylosalicylowy (aspiryna). Dochodzi wówczas do silnego obkurczenia oskrzeli i produkcji przez nie nadmiaru wydzieliny. W konsekwencji pojawiają się typowe objawy choroby: duszność, uczucie ucisku w klatce piersiowej, kaszel i świszczący oddech.

Alergolog doktor Piotr Dąbrowiecki z Kliniki Chorób Infekcyjnych i Alergologii Wojskowego Instytutu Medycznego w Warszawie przypomina, że do alergenów najczęściej prowokujących wystąpienie astmy zalicza się: roztocza kurzu domowego, pyłki roślin, grzyby pleśniowe, sierść zwierząt.

Specjalista podkreśla, że choć astmy nie można wyleczyć, to można ją na tyle zaleczyć, że będzie miała praktycznie bezobjawowy przebieg.

- Wówczas mówimy o astmie całkowicie kontrolowanej, czyli skutecznie prowadzonej. Ale aby tak mogło być, potrzebna jest świadomość chorego i jego współpraca z lekarzem. A z tym, niestety, nie jest dobrze. Ponad połowa chorych na astmę w Polsce nie wie, że na nią choruje. Wielu chorych nie przyjmuje leków zgodnie z zaleceniami, wielu niewłaściwie posługuje się inhalatorem. Wielu odstawia leki, kiedy tylko następuje lekka poprawa – tłumaczy alergolog, który jest przewodniczącym Polskiej Federacji Stowarzyszeń Chorych na Astmę, Alergię i POChP, edukującej pacjentów na temat tych schorzeń.

Co więcej, około 20 procent chorych na astmę pali tytoń, który obniża skuteczność leków steroidowych stosowanych w astmie jako podstawa terapii. Specjaliści w zakresie leczenia astmy podkreślają, że u około 90 procent pacjentów choroba może być kontrolowana dzięki zastosowaniu wziewnych glikokortykosteroidów, które mają działanie przeciwzapalne oraz ß2-mimetyków, leków rozkurczających oskrzela. Najlepsze efekty uzyskuje się dzięki zastosowaniu preparatów skojarzonych, umożliwiających podawanie leków z tych grup w jednym inhalatorze.

Problem stanowi leczenie osób z astmą ciężką.

- Astma ciężka dotyka około od 5 do 10 procent wszystkich chorujących na astmę, bardzo pogarsza jakość życia i wiąże się z poważnymi powikłaniami. Jej zaostrzenia są trudne do przewidzenia, leczenie wymaga stosowania większej ilości leków – tłumaczy Dąbrowiecki.

Zgodnie z międzynarodowymi standardami GINA (Global Initiative for Asthma) astma ciężka to taka postać choroby, która pomimo bardzo intensywnej terapii wysokimi dawkami glikokortykosteroidów wziewnych oraz beta2-mimetykami, w połączeniu z długo działającymi β-mimetykami, nie jest dobrze kontrolowana.

- Pacjent ma nadal dokuczliwe objawy: kaszel, duszności, uczucie ucisku w klatce piersiowej. Oprócz zaostrzenia objawów choroby następuje utrata wydolności układu oddechowego, widoczna w badaniach spirometrycznych – wymienia doktor habilitowany Maciej Kupczyk z Kliniki Chorób Wewnętrznych, Astmy i Alergii Uniwersyteckiego Szpitala Klinicznego imienia Norberta Barlickiego w Łodzi.

Astma ciężka jest najczęstszą przyczyną zgonów z powodu astmy, w Polsce ich liczbę szacuje się na około 500 rocznie. Ta postać choroby wiąże się też z dużym kosztami tzw. pośrednimi i społecznymi, między innymi ze względu na to, że przyczynia się do częstych nieobecności w pracy. Z najnowszego raportu przygotowanego na zlecenie firmy GSK wynika, że roczny koszt nieobecności w pracy związanej z astmą ciężką wynosi 90 milionów złotych.

Autor: dd//rzw / Źródło: PAP