Dinozaurom też sztywniały stawy. "To pierwszy stwierdzony przypadek"

[object Object]
Dinozaury nie tylko zamieszkiwały Arktykę, ale także się tam rozmnażałyMarmian Grimes
wideo 2/5

Dinozaur w podeszłym wieku, którego szczątki zbadali naukowcy z Instytutu Paleobiologii Polskiej Akademii Nauk i Uniwersytetu Śląskiego cierpiał na chorobę często występującą u starszych ludzi. W stawach zwierzęcia odłożyły się kryształki pirofosforanu wapnia, powodując ich sztywnienie. Justyna Słowiak, doktorantka z Instytutu Paleobiologii PAN, podkreśliła, że to pierwszy taki stwierdzony przypadek.

Naukowcy zbadali szczątki późnokredowego, roślinożernego dinozaura z gatunku Gobihadros mongoliensis, będące w zbiorach Instytutu Paleobiologii Polskiej Akademii Nauk od 1963 roku.

- Dinozaury w podeszłym wieku są bardzo rzadkie w zapisie kopalnym, a nasze badania pozwoliły ustalić, że szczątki, którymi dysponujemy są najstarsze spośród wszystkich szczątków tego gatunku, dostępnych naukowcom. To też pierwszy przypadek stwierdzenia CPPD - choroby wywołanej kryształami pirofosforanu wapnia u dinozaurów - powiedziała w piątek na konferencji prasowej w Warszawie Justyna Słowiak, doktorantka z Instytutu Paleobiologii PAN. - CPPD dotyka często ludzi po 55. roku życia. A w wieku 70-80 lat cierpi na nią 20 procent populacji – dodała.

Obecni na konferencji badacze wskazali, że fizjologia starzenia się i wzrostu dinozaurów jest do tej pory zbadana w niewielkim stopniu. - Dinozaury na drzewie rodowym gadów występują obok ptaków, ale część ich cech - takich jak metabolizm - nawiązuje już do ssaków. Dlatego ciągle trudno nam zinterpretować, jak te organizmy się starzały – powiedział doktor Tomasz Szczygielski z Instytutu Paleobiologii PAN.

"Jesteśmy bliżsi interpretacji, dlaczego jedne organizmy przeżyły, a inne wymarły"

- Wiemy, że dinozaury wymarły 66 milionów lat temu, ale nie wiemy, dlaczego przetrwały krokodyle i żółwie. Im większą mamy wiedzę o fizjologii, tym jesteśmy bliżsi interpretacji, dlaczego jedne organizmy przeżyły, a inne wymarły – dodał dr Szczygielski.

Zdaniem naukowców, wyniki badań otwierają przestrzeń do kolejnych interpretacji dotyczących walki organizmu z konkretną chorobą. Według nich w przyszłości można będzie projektować maszyny naśladujące zachowanie organizmu walczącego z chorobą.

- Nasze badania są transdyscyplinarne – anatomia, osteologia, badania fizykochemiczne, mikroskopowe. Wyniki poszczególnych prac zbieraliśmy od 2017 roku. Bardzo nam w tym wszystkim pomógł profesor Bruce M. Rothschild – paleopatolog z Muzeum Historii Naturalnej Carnegie w Pittsburgu w Stanach Zjednoczonych – zauważył dr Dawid Surmik, adiunkt na Wydziale Nauk Przyrodniczych Uniwersytetu Śląskiego.

Badanie "Osteopatologie w zapisie kopalnym nośnikiem informacji paleoekologicznej i paleoepidemiologicznej", którego wyniki zaprezentowali naukowcy, zostało sfinansowane przez Narodowe Centrum Nauki. Szczątki dinozaura, na których widać ślady CPPD, można oglądać na właśnie otwartej wystawie "Jak starzały się dinozaury" w Muzeum Ewolucji w Pałacu Kultury i Nauki w Warszawie.

Wyniki badań zostały opublikowane w czasopiśmie "Scientific Reports".

Autor: ps/dd / Źródło: PAP

Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock

Pozostałe wiadomości

Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej wydał ostrzeżenia przed burzami. Wyładowaniom towarzyszyć mają silne opady deszczu i porywisty wiatr. Możliwy jest też drobny gradu. W mocy są także alarmy przed przymrozkami.

Uwaga, pojawią się burze. Przybyło ostrzeżeń IMGW

Uwaga, pojawią się burze. Przybyło ostrzeżeń IMGW

Aktualizacja:
Źródło:
IMGW

Dość ciepła pogoda niedługo ustąpi miejsca ochłodzeniu. Jaka temperatura czeka nas w nadchodzących tygodniach? Sprawdź, co przewiduje Tomasz Wasilewski w swojej prognozie długoterminowej na kolejne 16 dni.

Pogoda na 16 dni: czeka nas zimny prysznic

Pogoda na 16 dni: czeka nas zimny prysznic

Źródło:
tvnmeteo.pl

Gwałtowna burza przetoczyła się przez boliwijskie miasto El Alto, położone w zachodniej części kraju. Podczas wyładowań mocno sypnęło gradem. Na ulicach zrobiło się biało, jakby spadł śnieg.

Po burzy utworzyły się dywany gradu

Źródło:
Reuters

Pogoda w Polsce kształtowana jest przez niż Martinho. Związany z nim układ frontów niesie opady deszczu. Sprawdź, gdzie będzie padać w poniedziałek.

Wędrówka strefy opadów. Gdzie spadnie deszcz

Wędrówka strefy opadów. Gdzie spadnie deszcz

Źródło:
tvnmeteo.pl

Strażacy walczą z pożarami lasów, które szaleją w Karolinie Północnej. Z powodu zagrożenia konieczna była ewakuacja części mieszkańców hrabstwa Polk. W sąsiedniej Karolinie Południowej ogłoszono stan wyjątkowy.

"Jeśli nie opuścisz terenu teraz, możesz zginąć"

"Jeśli nie opuścisz terenu teraz, możesz zginąć"

Źródło:
PAP, The Guardian

Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej wydał ostrzeżenia przed burzami. Wyładowaniom towarzyszyć mają silne opady deszczu i porywisty wiatr. Możliwy jest też drobny gradu. W mocy są także alarmy przed przymrozkami.

Uwaga, pojawią się burze. Przybyło ostrzeżeń IMGW

Uwaga, pojawią się burze. Przybyło ostrzeżeń IMGW

Aktualizacja:
Źródło:
IMGW

Pogoda na dziś. Poniedziałek 24.03 w całej Polsce będzie pochmurny. W większości kraju wystąpią przelotne opady deszczu. Na termometrach zobaczymy od 9 do 15 stopni Celsjusza.

Pogoda na dziś - poniedziałek 24.03. Niebo spowiją deszczowe chmury, lokalnie zagrzmi

Pogoda na dziś - poniedziałek 24.03. Niebo spowiją deszczowe chmury, lokalnie zagrzmi

Źródło:
tvnmeteo.pl

Młody paszczak australijski z ogrodu zoologicznego w Atlancie otrzymał imię Pierogi. Jak przekazali opiekunowie, pisklę szybko rośnie i już wkrótce rozpocznie kolejny etap dojrzewania. Gatunek pochodzi z Australii, gdzie bywa mylony z sowami - ptaki te aktywne są bowiem nocą.

Amerykańskie zoo przywitało na świecie Pierogi

Amerykańskie zoo przywitało na świecie Pierogi

Źródło:
Zoo Atlanta, Australian Museum

Zawalił się zabytkowy most na rzece Tag w centralnej Hiszpanii. Jak poinformowały lokalne władze, do uszkodzenia doszło w niedzielną noc. Most pochodził z XV wieku i został założony na konstrukcji pochodzącej z czasów Cesarstwa Rzymskiego.

Służył od stuleci. Zawalił się tej nocy

Służył od stuleci. Zawalił się tej nocy

Źródło:
El Pais, La Razon

W ostatnim czasie w części Europy notowane są obfite opady, związane z wirem niżowym Martinho. Deszcz prognozowany jest także na kolejne dni, lokalnie na południu kontynentu mogą pojawić się podtopienia. Synoptyk tvnmeteo.pl Arleta Unton-Pyziołek sprawdza, czy podobne zagrożenia mogą pojawić się w Polsce i ile deszczu może spaść u nas.

Na południu Europy szykują się podtopienia. Co z Polską?

Na południu Europy szykują się podtopienia. Co z Polską?

Źródło:
tvnmeteo.pl

Lew morski zaatakował i pogryzł surfera u wybrzeży Kalifornii. Niezwykła agresja zwierzęcia była prawdopodobnie wywołana przez chorobę. W okolicy od miesiąca trwa toksyczny zakwit, a zatrute zwierzęta cierpią tak bardzo, że mogą atakować bez ostrzeżenia.

Lew morski pogryzł surfera. Zwierzę było chore

Lew morski pogryzł surfera. Zwierzę było chore

Źródło:
CBS News

Kania ruda zazwyczaj pojawia się w naszym kraju w marcu, dlatego uznawana jest za zwiastun wiosny. Należy do gatunków nielicznych, ale ze względu na swoje upierzenie ptaka można zaliczyć do grona najpiękniejszych drapieżników w Europie. Siedliska tych zwierząt w Polsce objęte są ścisłą ochroną.

Występuje nielicznie, uważa się ją za "zwiastun wiosny"

Występuje nielicznie, uważa się ją za "zwiastun wiosny"

Źródło:
PAP, tvnmeteo.pl

Korea Południowa zmaga się z pożarami. Do tej pory zginęły cztery osoby, a sześć jest rannych, niektóre ciężko. Ogień, który rozprzestrzenia się podczas wietrznej pogody na południowym wschodzie kraju, zmusił do ewakuacji około półtora tysiąca mieszkańców.

Kolejne ofiary, ciężko ranni, ewakuacje. W ogniu obszar bliski pięciu tysiącom boisk piłkarskich

Kolejne ofiary, ciężko ranni, ewakuacje. W ogniu obszar bliski pięciu tysiącom boisk piłkarskich

Źródło:
PAP, Yonhap, tvnmeteo.pl

W Aragonii w północno-wschodniej Hiszpanii na niebezpiecznym szlaku prowadzącym na szczyt Moncayo zginęło trzech alpinistów. Wejście na górę utrudniała im skrajnie niekorzystna pogoda - wiał silny wiatr, padał śnieg.

Ten szczyt o tej porze roku to "piekło". Trzech alpinistów zginęło

Ten szczyt o tej porze roku to "piekło". Trzech alpinistów zginęło

Źródło:
PAP, El Pais

Portugalia od kilku dni odczuwa skutki burzy Martinho. Silny wiatr łamał drzewa i powodował utrudnienia komunikacyjne. Kilka osób zostało rannych, w tym jedna ciężko. W sobotę w części regionów kraju wciąż obowiązywały pomarańczowe ostrzeżenia.

Burza nęka ich od kilku dni. Powalone drzewa, są ranni

Burza nęka ich od kilku dni. Powalone drzewa, są ranni

Źródło:
PAP, SIC Noticias, tvnmeteo.pl

Hiszpania zmaga się z powodziami, które są następstwem ulewnych opadów deszczu. Lokalne media podały, że w wyniku żywiołu zginęły trzy osoby. W mieście Avila ogłoszono stan wyjątkowy.

Powodzie sieją spustoszenie. "Jestem przerażony, wszystko jest pod wodą"

Powodzie sieją spustoszenie. "Jestem przerażony, wszystko jest pod wodą"

Aktualizacja:
Źródło:
Reuters, El Pais, 20 Minutos, elconfidencial.com

Na orbicie okołoziemskiej znajduje się obecnie ponad 28 tysięcy obiektów stworzonych przez człowieka. Około 11 tysięcy z nich to aktywne satelity, a liczba ta wciąż rośnie. Aby nie "zaśmiecać" przestrzeni dookoła naszej planety, nieużywane obiekty są sprowadzane niżej, gdzie z pomocą grawitacji spalają się w atmosferze. Chociaż rozwiązanie to pozwala odzyskać cenne miejsce na orbicie, naukowcy zaczynają zastanawiać się, jaki wpływ na atmosferę mają resztki "kosmicznych śmieci".

Tysiące satelitów co roku ulegają spaleniu. Jaki wpływ mają na ziemską atmosferę?

Tysiące satelitów co roku ulegają spaleniu. Jaki wpływ mają na ziemską atmosferę?

Źródło:
The Conversation

Morświn to bałtycki krewny delfinów. W Bałtyku, a tym bardziej na wodach polskich, jest gościem i dlatego gatunek ten jest objęty ścisłą ochroną. - Zwierzęta te są niesłychanie trudne do zaobserwowania, małe i bardzo płochliwe - powiedział oceanolog profesor Jan Marcin Węsławski.

Są bardzo płochliwe i trudne do zaobserwowania

Są bardzo płochliwe i trudne do zaobserwowania

Źródło:
PAP

Pierścienie Saturna "zniknęły" w niedzielę - przynajmniej z perspektywy obserwatorów z Ziemi. Do zjawiska dochodzi cyklicznie, a jest ono związane z wzajemnym położeniem tych dwóch planet. Kiedy zobaczymy je ponownie?

W niedzielę Saturn "stracił" swoje pierścienie

W niedzielę Saturn "stracił" swoje pierścienie

Źródło:
space.com, tvnmeteo.pl

Ośmiornica na grzbiecie rekina - taki widok udało się uwiecznić badaczom z Nowej Zelandii. Na nagraniu widać pomarańczowego głowonoga przycupniętego między płetwami ostronosa atlantyckiego. Naukowcy przyznali, że trudno im wyjaśnić, w jaki sposób doszło do spotkania tych dwóch gatunków.

Ośmiornica jechała na grzbiecie rekina. Nagrali ją badacze

Ośmiornica jechała na grzbiecie rekina. Nagrali ją badacze

Źródło:
University of Auckland, LiveScience

Jeden z podleśniczych z Turka (woj. wielkopolskie) pokazał, jak wygląda jego codzienność. Na nogawce jego spodni osiadło kilkanaście kleszczy. Pajęczaki te są aktywne od dawna, jednak z uwagi na coraz wyższą temperaturę pokazują się chętniej. Jak chronić się przed ukąszeniem i co robić, gdy już do niego dojdzie?

Aż strach patrzeć na to nagranie. Nogawka spodni cała w kleszczach

Aż strach patrzeć na to nagranie. Nogawka spodni cała w kleszczach

Źródło:
tvnmeteo.pl

Wysoka temperatura i mnóstwo słońca - taką pogodą mogli cieszyć się w piątek przebywający na wybrzeżu Chorwacji. Były nawet osoby, które odważyły się popływać w Adriatyku.

Tak Chorwaci świętowali pierwszy dzień wiosny

Tak Chorwaci świętowali pierwszy dzień wiosny

Źródło:
Reuters

Ci, którzy wstali w piątek przed godziną 6 rano, mogli zaobserwować kilkusekundowy przelot bolidu. Według ekspertów z sieci obserwacyjnej Skytinel, obiekt mógł być związany z rojem eta Virginidów.

"W atmosferę nad Polską wtargnęła kosmiczna skała". Bolid na nagraniu

"W atmosferę nad Polską wtargnęła kosmiczna skała". Bolid na nagraniu

Źródło:
Skytinel, tvnmeteo.pl

Wulkan Lewotobi Laki-Laki, który położony jest na indonezyjskiej wyspie Flores, w czwartek i piątek pokazał swoje groźne oblicze. Na Flores obowiązuje najwyższy stopień stanu alarmowego. Są informacje o osobach, które odniosły obrażenia na skutek kontaktu z popiołem.

Wielka chmura parzącego popiołu spadła na wyspę w Indonezji

Wielka chmura parzącego popiołu spadła na wyspę w Indonezji

Aktualizacja:
Źródło:
Reuters, AP News, The Guardian

Już za kilka dni Słońce nad naszymi głowami będzie wyglądać inaczej niż zwykle. Nadchodzi częściowe zaćmienie Słońca, a więc zjawisko, podczas którego część naszej dziennej gwiazdy zostanie przysłonięta przez Księżyc. Jak przygotować się do obserwacji?

Zaćmienie Słońca w Polsce już za kilka dni. Jak je obserwować

Zaćmienie Słońca w Polsce już za kilka dni. Jak je obserwować

Źródło:
PAP

Naukowiec z Irlandii Północnej odkrył superzmysł, dzięki któremu foki są wspaniałymi nurkami. Zwierzęta te wiedzą, jaki mają poziom tlenu we krwi. - To jedno ze zwierząt najlepiej przystosowanych do życia - powiedział doktor Chris McKnight, pracujący na szkockim University of St. Andrews

Foki mają "superzmysł", dzięki któremu nie toną

Foki mają "superzmysł", dzięki któremu nie toną

Źródło:
BBC

Pożary lasów szaleją w hiszpańskiej prowincji Asturia. Walkę z ogniem utrudnia silny wiatr. W okolicy uruchomiony został awaryjny plan przeciwpożarowy. Ogień pojawił się też w sąsiedniej Kantabrii.

Ogień trawi północną Hiszpanię. Trwa walka z żywiołem

Ogień trawi północną Hiszpanię. Trwa walka z żywiołem

Źródło:
PAP, elmundo.es, 20minutos.es

Mieszkańcy stanu Indiana mają za sobą trudną noc. Przez region przeszły silne burze, miejscami przynosząc ze sobą również tornada. Jeszcze nad ranem prądu pozbawionych było ponad osiem tysięcy gospodarstw domowych.

Noc ze środy na czwartek przyniosła im serię tornad. Zniszczenia są ogromne

Noc ze środy na czwartek przyniosła im serię tornad. Zniszczenia są ogromne

Źródło:
CNN, fox59.com