Umowa handlowa z Kanadą budzi obawy. Pięć rzeczy, które zmieni CETA


Rząd zajmie się na najbliższym posiedzeniu stanowiskiem w sprawie umowy o wolnym handlu między UE a Kanadą (CETA) oraz skutkami politycznymi jej ewentualnego niepodpisania. Przeciwnicy CETA obawiają się utraty praw pracowników czy wejścia na rynek żywności GMO. Zapowiedzieli na jutro protesty. Przedstawiamy pięć faktów o CETA, które mogą wpłynąć na codzienne życie Polaków.

CETA (Comprehensive Economic and Trade Agreement) proponuje zniesienie niemal wszystkich ceł i barier pozataryfowych oraz liberalizację handlu usługami między Unią Europejską a Kanadą. Negocjacje w tej sprawie trwały pięć lat i zakończyły się we wrześniu 2014 roku. Porozumienie ma być zawarte pod koniec października podczas szczytu UE-Kanada.

Za negocjacje w sprawie CETA i innych umów handlowych odpowiada Ministerstwo Rozwoju. Minister Mateusz Morawiecki, reprezentujący w ubiegłym miesiącu Polskę na europejskim szczycie w Bratysławie, zgodził się, by pewne założenia umowy zostały wdrożone w naszym kraju jeszcze przed pełną ratyfikacją.

CETA w parlamencie

Na początku lipca Komisja Europejska formalnie zaproponowała państwom członkowskim podpisanie umowy. Gdy tak się stanie i porozumienie zostanie przegłosowane przez Parlament Europejski, będzie ono mogło wejść tymczasowo w życie. Ostateczna decyzja należeć będzie jednak do parlamentów narodowych. Przewiduje się, że proces ratyfikacji we wszystkich państwach UE potrwa 2-3 lata.

Szef sejmowej podkomisji ds. TTIP (umowy USA-UE) Dominik Tarczyński (PiS) za rzecz fundamentalną dla CETA uważa arbitraż międzynarodowy. - W sądzie arbitrażowym (ICS) zasiądzie 15 osób: pięciu sędziów z Unii Europejskiej, pięciu z Kanady i pięciu z państw trzecich. Jeśli wśród pięciu sędziów będzie Polak, to będzie to bardzo ważny element. Wtedy będziemy mogli czuć się znacznie bezpieczniej - zaznacza.

Przygotowaliśmy zestawienie obszarów, które mogą ulec zmianie po przyjęciu CETA.

1. Rynek pracy

Pojawiają się prognozy, według których CETA będzie miała poważne konsekwencje dla pracowników - utrata nawet 200 tys. miejsc pracy do 2023 roku (badania Fundacji Akcja Demokracja). Zdaniem przeciwników umowy, CETA z pracowników uczyni obywateli drugiej kategorii, którzy nie mają w tej umowie gwarantowanych żadnych praw. Z drugiej strony inwestorzy będą mogli wymóc swoje prawa na państwach członkowskich.

Z kolei zwolennicy przekonują, że efekt będzie przeciwny - miejsca pracy będą tworzone dzięki postępującej liberalizacji handlu, która z kolei poskutkuje pobudzeniem wzrostu gospodarczego. UE szacuje, że każdy 1 mld euro eksportu tworzy 14 tys. miejsc pracy. Takie szacunki oparte są o skutki umowy o wolnym handlu z Koreą Południową.

2. Ochrona danych osobowych

Umowa CETA wykracza poza handel i sięga prywatności, ochrony danych osobowych oraz innych praw. Konwencja Rady Europy o ochronie danych osobowych nie ma zastosowania w przypadku Kanady. Standardy kanadyjskie są znacznie niższe niż te przyjęte przez Europę.

3. Przedsiębiorcy

Umowa CETA umożliwi nawet małym firmom wejście na kanadyjski rynek. Komisja Europejska podkreśla, że CETA doprowadzi do likwidacji 99 proc. ceł między UE a Kanadą. Na początku Kanada obniży cła o wartości 400 mln euro rocznie, a po okresach przejściowych sięgnie to nawet 590 mln euro rocznie.

Korzyści wylicza się na 11 mld euro dla UE oraz 8 mld dla Kanady.

Krytycy sugerują, że takie wyliczenia oparte są na nierealnych założeniach i nie obejmują kosztów społecznych. Ich zdaniem taka umowa daje korzyści głównie wielkim korporacjom.

4. Żywność

Kanadyjczycy zezwalają na sprzedaż pewnych produktów modyfikowanych genetycznie - np. jabłek czy łososia. Obniżone zostaną też cła wwozowe na te produkty, co poskutkuje zwiększeniem ich eksportu do Europy.

Zwolennicy CETA przekonują, że nie jest ona żadnym zagrożeniem dla polskiego rolnictwa, ponieważ najbardziej wrażliwe produkty nie są objęte liberalizacją bądź co najwyżej jest ona częściowa. Przeciwni umowie są polscy rolnicy, którzy obawiają się taniej konkurencji modyfikowanej żywności. Wskazują także na masowe zastosowanie chemikaliów w rolnictwie.

Inne zarzuty dotyczą mniej rygorystycznych norm dotyczących hodowli zwierząt. Ponadto nadzór nad producentami mięsa jest znacznie slabszy niż w Europie.

5. Ochrona środowiska

Krytycy CETA zwracają uwagę na ryzyko "równania w dół" w przypadku ochrony środowiska. Pojawiają się głównie zarzuty dotyczące rabunkowego wydobycia ropy czy eksploatacja piasków bitumicznych w Kanadzie. Nie tylko niszczy to środowisko, ale także pozbawia kanadyjskich Indian prawa do użytkowania należnej ziemi.

Zwolennicy zaznaczają, że taka umowa nie jest zagrożeniem dla środowiska, a KE dba o dopuszczenie odpowiednich przepisów. Ponadto wskazują na partykularne interesy Polski - import kanadyjskiej ropy z piasków bitumicznych byłby alternatywą dla importu surowca z Rosji. Ekolodzy wskazują, że maź bitumiczna rozpuszczana jest w ciężkich chemikaliach, które niosą potencjalne zagrożenia dla środowiska.

Zobacz: Prezydent Duda w Kanadzie

Autor: ag//ms / Źródło: tvn24bis.pl, PAP

Raporty:
Pozostałe wiadomości

Pragnę podzielić się radosną informacją. Otrzymałem zaproszenie od prezydenta Donalda Trumpa na przyszłoroczny szczyt Grupy G20, który odbędzie się w Miami na Florydzie - ogłosił w środę Karol Nawrocki po spotkaniu z prezydentem USA. Wcześniej o inicjatywie zaproszenie Polski na szczyt mówił szef dyplomacji Radosław Sikorski.

Nawrocki: dostałem zaproszenie od Donalda Trumpa na szczyt G20

Nawrocki: dostałem zaproszenie od Donalda Trumpa na szczyt G20

Źródło:
PAP

Od środy lotnisko Kraków Airport zniosło limit płynów przewożonych w bagażu podręcznym. Władze portu informują, że odprawa z nowymi skanerami CT przebiega sprawnie i bez zakłóceń. To pierwsza taka sytuacja w Polsce.

Pierwsze polskie lotnisko znosi limit płynów w bagażu

Pierwsze polskie lotnisko znosi limit płynów w bagażu

Źródło:
PAP

OpenAI ogłosiło przejęcie startupu Statsig za 1,1 miliarda dolarów w akcjach - to jedno z największych przejęć w historii firmy. Statsig specjalizuje się w testowaniu produktów.

OpenAI na zakupach. To jedno z największych przejęć

OpenAI na zakupach. To jedno z największych przejęć

Źródło:
techcrunch.com

Wrześniowa obniżka stóp procentowych jest uzasadniona ze względu na aktualne kształtowanie się poziomu inflacji - wyjaśnił w komunikacie Narodowy Bank Polski po posiedzeniu Rady Polityki Pieniężnej.

Rada Polityki Pieniężnej o obniżce stóp: uzasadniona przez inflację

Rada Polityki Pieniężnej o obniżce stóp: uzasadniona przez inflację

Źródło:
PAP

Rada Polityki Pieniężnej podjęła decyzję o obniżeniu stóp procentowych - o 0,25 punktu procentowego - podano w komunikacie. Oznacza to, że stopa referencyjna wynosi 4,75 procent. 

Jest decyzja w sprawie stóp procentowych

Jest decyzja w sprawie stóp procentowych

Źródło:
tvn24.pl, PAP

Napływ produktów rolnych z Mercosur zagraża unijnemu rolnictwu - ocenił Wiktor Szmulewicz, prezes Krajowej Rady Izb Rolniczych, krytykując umowę handlową przyjętą przez Komisję Europejską. Z kolei Dariusz Goszczyński z Krajowej Rady Drobiarstwa nazwał wprowadzenie mięsa niespełniającego europejskich standardów "niedopuszczalnym". Resort rolnictwa zapowiada dalszą walkę o zablokowanie niekorzystnych zmian.

Branża przeciwna unijnej umowie. Ministerstwo: to nie koniec batalii

Branża przeciwna unijnej umowie. Ministerstwo: to nie koniec batalii

Źródło:
PAP

Nadchodzi ulga dla kredytobiorców. Niższe stopy to niższe raty, większa zdolność kredytowa i realne oszczędności sięgające nawet kilkuset złotych miesięcznie - wynika z analizy dyrektora departamentu analiz Rankomat.pl Jarosława Sadowskiego.

Ulga dla kredytobiorców. O tyle spadają raty

Ulga dla kredytobiorców. O tyle spadają raty

Źródło:
tvn24.pl

Komisja Europejska przyjęła w środę umowę handlową z blokiem państw Ameryki Południowej, Mercosur. Zaproponowała porozumienie tymczasowe, które będzie obowiązywać do czasu ratyfikowania całościowej umowy przez parlamenty narodowe. Wejdzie ono w życie po zgodzie PE oraz 15 państw członkowskich UE.

Wielka umowa o wolnym handlu. Jest zielone światło

Wielka umowa o wolnym handlu. Jest zielone światło

Źródło:
PAP

Władze pięciu holenderskich miast - Amsterdamu, Rotterdamu, Hagi, Utrechtu i Eidhoven - zaapelowały do rządu o możliwość wprowadzania lokalnych ograniczeń dla tak zwanych fatbike'ów oraz e-hulajnóg. Chcą także przeniesienia na jezdnię dużych rowerów cargo. Proponowane zmiany mają poprawić bezpieczeństwo na drogach, gdzie co roku w wypadkach ginie około 700 osób.

Chcą zakazać hulajnóg elektrycznych. Apel do rządu

Chcą zakazać hulajnóg elektrycznych. Apel do rządu

Źródło:
PAP

Producent samochodów Jaguar Land Rover (JLR) stał się celem poważnego cyberataku, który sparaliżował produkcję samochodów w dwóch kluczowych fabrykach w Wielkiej Brytanii - donosi portal BBC.

Atak na giganta motoryzacyjnego. Produkcja aut poważnie zakłócona

Atak na giganta motoryzacyjnego. Produkcja aut poważnie zakłócona

Źródło:
BBC

W ramach deregulacji w życie weszło już 77 postulatów - poinformowała w środę inicjatywa SprawdzaMY. Dodała, że 54 z nich stały się ustawami i zostały podpisane przez prezydenta.

Deregulacja. Te postulaty już weszły w życie

Deregulacja. Te postulaty już weszły w życie

Źródło:
PAP

Mieszkanka Berlina przez trzy dekady regularnie co tydzień stawiała na te same liczby w Lotto. Jej wytrwałość została nagrodzona pod koniec sierpnia, kiedy udało jej się trafić główną wygraną. Dzięki szczęśliwemu zakładowi Niemka wzbogaci się o 4,4 miliona euro - informuje agencja dpa.

30 lat grała w Lotto tak samo. To jej szczęśliwe liczby

30 lat grała w Lotto tak samo. To jej szczęśliwe liczby

Źródło:
PAP

Przygotowanie i realizacja budowy Centralnego Portu Komunikacyjnego w latach 2021-2023 nie przebiegała prawidłowo - wskazała Najwyższa Izba Kontroli. Jak dodano, projekt CPK pozostaje obarczony licznymi ryzykami i nie ma gwarancji oddania portu do użytku w 2032 roku.

CPK później niż planowano? Projekt "obarczony licznymi ryzykami"

CPK później niż planowano? Projekt "obarczony licznymi ryzykami"

Źródło:
PAP

Choć dostawa ciepłych posiłków do domu mieszkańcom miast wydaje się czymś oczywistym, to dla osób mieszkających poza głównymi ośrodkami to wciąż luksus. Tam, gdzie trudno dojechać samochodem, łatwiej dotrzeć dronem. Norweska firma testuje dostawy na wyspach.

"Ludzie za tym szaleją. Myślą, że to jak UFO". Tak się zmienia dostarczanie posiłków

"Ludzie za tym szaleją. Myślą, że to jak UFO". Tak się zmienia dostarczanie posiłków

Źródło:
BBC

W sierpniu średnia cena metra kwadratowego mieszkań w ofercie firm deweloperskich wzrosła miesiąc do miesiąca jedynie w Trójmieście. W pozostałych metropoliach ceny były stabilne - wynika ze wstępnych danych BIG DATA RynekPierwotny. pl.

Ceny mieszkań. Jedno miasto wyłamało się z trendu

Ceny mieszkań. Jedno miasto wyłamało się z trendu

Źródło:
PAP

80-letnia Japonka padła ofiarą oszustwa po tym, jak zakochała się w internecie w mężczyźnie podającym się za astronautę. Oszust przekonał swoją ofiarę, że został zaatakowany w kosmosie i potrzebuje pieniędzy na tlen. Kobieta stracił około milion jenów czyli równowartość około 6,7 tysiąca dolarów.

"Jest atakowany w kosmosie i potrzebuje tlenu". Zakochana kobieta straciła pieniądze

"Jest atakowany w kosmosie i potrzebuje tlenu". Zakochana kobieta straciła pieniądze

Źródło:
The Japan Times

Szef resortu cyfryzacji Krzysztof Gawkowski niezmiennie stoi przy stanowisku, że w Polsce powinien zostać obowiązywać podatek cyfrowy. Jego zdaniem, zamiar wprowadzenia podatku nie powinien powodować napięć w relacjach z USA.

Minister o wprowadzeniu nowego podatku. "Determinacja jest duża"

Minister o wprowadzeniu nowego podatku. "Determinacja jest duża"

Źródło:
PAP, tvn24.pl

We wtorkowym losowaniu Lotto i Lotto Plus nikt nie wytypował prawidłowo wszystkich sześciu liczb. Oznacza to, że kumulacja rośnie do 24 milionów złotych. Oto wyniki Lotto i Lotto Plus z 2 września 2025 roku.

24 miliony do zgarnięcia w Lotto

24 miliony do zgarnięcia w Lotto

Źródło:
tvn24.pl

Brytyjczycy, którzy chcą zmienić miejsce zamieszkania, najchętniej wybierają Australię, Stany Zjednoczone i Kanadę. Co ciekawe, wielu obywateli Wielkiej Brytanii za cel przeprowadzki obiera także Polskę. Nasz kraj zajął w zestawieniu 7. miejsce.

Podróż w jedną stronę. Coraz częściej wybierają Polskę

Podróż w jedną stronę. Coraz częściej wybierają Polskę

Źródło:
PAP

W środę Rada Polityki Pieniężnej podejmie decyzję w sprawie stóp procentowych. Ekonomiści prognozują ich obniżkę o 0,25 punktu procentowego. Ostatnia obniżka miała miejsce w lipcu tego roku.

Dziś ważna decyzja dla kredytobiorców. "Przestrzeń do dalszego łagodzenia"

Dziś ważna decyzja dla kredytobiorców. "Przestrzeń do dalszego łagodzenia"

Źródło:
PAP

Chcemy pomagać ofiarom wojny, ale jednocześnie przeciwdziałać turystyce socjalnej, która miała miejsce w innych państwach zachodnich. Uczymy się na ich błędach - powiedziała w "Faktach po Faktach" w TVN24 wiceministra rodziny, pracy i polityki społecznej Aleksandra Gajewska, pytana o rządowy projekt ustawy uszczelniający dostęp cudzoziemców do świadczeń, w tym do 800 plus.

Wiceministra: chcemy przeciwdziałać turystyce socjalnej

Wiceministra: chcemy przeciwdziałać turystyce socjalnej

Źródło:
TVN24

Powiązanie prawa do 800 plus z aktywnością wnioskodawcy na rynku pracy oraz nauką dzieci w polskiej szkole - zakłada projekt MSWiA dotyczący weryfikacji prawa do świadczeń dla cudzoziemców. Opublikowany dokument przewiduje też między innymi obwarowania przy wypłacie świadczenia Dobry Start.

Świadczenia dla cudzoziemców po nowemu. Rząd pokazał projekt

Świadczenia dla cudzoziemców po nowemu. Rząd pokazał projekt

Źródło:
PAP

Obowiązek wizowy dla obywateli Rosji zostanie tymczasowo zniesiony - ogłosił we wtorek Guo Jiakun, rzecznik chińskiego resortu spraw zagranicznych. Decyzja Pekinu jest wyrazem wdzięczności za wysoki poziom stosunków chińsko-rosyjskich.

Rosjanie wjadą bez wizy. "Zapraszamy więcej przyjaciół"

Rosjanie wjadą bez wizy. "Zapraszamy więcej przyjaciół"

Źródło:
PAP

Wtorkowe losowanie Eurojackpot nie przyniosło głównej wygranej, zatem kumulacja rośnie do 320 milionów złotych. W Polsce najwyższe były wygrane czwartego stopnia. Oto liczby, które wylosowano 2 września 2025 roku.

Potężna kumulacja w Eurojackpot

Potężna kumulacja w Eurojackpot

Źródło:
tvn24.pl

Rząd przyjął projekt ustawy o prawie jazdy dla siedemnastolatków i obowiązkowych kaskach - poinformowała we wtorek Kancelaria Prezesa Rady Ministrów. Projekt zakłada miedzy innymi umożliwienie siedemnastolatkom ubiegania się o prawo jazdy kategorii B, ale wprowadza okres próbny i zasady cofania uprawnień młodym kierowcom.

Prawo jazdy dla 17-latków i obowiązkowe kaski. Jest decyzja rządu

Prawo jazdy dla 17-latków i obowiązkowe kaski. Jest decyzja rządu

Źródło:
PAP, tvn24.pl

Mniej niż 6 procent polskich przedsiębiorstw, zatrudniających co najmniej 10 osób, wdrożyło sztuczną inteligencję wobec ponad 13 procent w Unii Europejskiej - wynika z raportu Szkoły Głównej Handlowej i Forum Ekonomicznego. Eksperci wskazali również, że polski system ochrony zdrowia zalicza się do najmniej efektywnych w regionie Europy Środkowo-Wschodniej.

Polska w tyle za Europą pod względem wdrażania sztucznej inteligencji

Polska w tyle za Europą pod względem wdrażania sztucznej inteligencji

Źródło:
PAP

Lotnisko Kraków Airport od środy rezygnuje z limitów na płyny przewożone w bagażu podręcznym - poinformował we wtorek prezes portu Łukasz Strutyński. Złagodzenie wymogów będzie możliwe dzięki 10 nowoczesnym skanerom CT zainstalowanym na bramkach kontroli bezpieczeństwa.

Koniec z uciążliwym limitem. Polskie lotnisko ogłosiło zmiany

Koniec z uciążliwym limitem. Polskie lotnisko ogłosiło zmiany

Źródło:
PAP

- Polska trafiła właśnie w tych dniach do tego bardzo ekskluzywnego klubu państw bilionerów - przekazał Donald Tusk na konferencji prasowej przed rozpoczynającym się we wtorek posiedzeniem Rady Ministrów. - To na pewno nie jest nasze ostatnie słowo - skwitował premier.

Tusk: dołączyliśmy do ekskluzywnego klubu. "Jest 20 takich państw na świecie"

Tusk: dołączyliśmy do ekskluzywnego klubu. "Jest 20 takich państw na świecie"

Źródło:
tvn24.pl, PAP