Nad Niemcami wisi widmo recesji. Czy Polacy powinni zacz膮膰 si臋 martwi膰 spowolnieniem gospodarczym naszych zachodnich s膮siad贸w? - To nie jest tak, 偶e kryzys w Niemczech musi wywo艂a膰 kryzys w Polsce - ocenia w rozmowie z tvn24bis.pl ekonomista Andrzej Sadowski z Centrum imienia Adama Smitha.
Niemiecka gospodarka si臋 kurczy i zdaniem ekspert贸w niewiele wskazuje, by w najbli偶szym czasie ten negatywny trend mia艂 zosta膰 odwr贸cony. Trzeci kwarta艂 te偶 ma by膰 trudny i je艣li PKB Niemiec w drugim kwartale z rz臋du b臋dzie spada膰, to b臋dziemy mieli ju偶 do czynienia z recesj膮.
Sytuacja nad Renem jest niezwykle wa偶na dla Polski, bo Niemcy s膮 naszym najwa偶niejszym partnerem, odpowiadaj膮cym za ok. jedn膮 czwart膮 naszej wymiany handlowej.
Szansa
Zdaniem Sadowskiego k艂opoty nad Renem mog膮 by膰 艣wietn膮 okazj膮 dla polskich przedsi臋biorc贸w.
- Na niemieckim spowolnieniu i ewentualnej recesji mo偶emy skorzysta膰. To jest przede wszystkim szansa dla polskich firm. Do tej pory niemieckie spowolnienie by艂o wykorzystywane, by zwi臋kszy膰 aktywno艣膰 na tym rynku. W trakcie spowolnienia eksport z Polski zazwyczaj wzrasta艂, a nie mala艂 - zauwa偶a ekspert.
Sadowski zwraca r贸wnie偶 uwag臋 na to, 偶e w przesz艂o艣ci w sytuacji kryzysu Polacy radzili sobie jak nikt inny i potrafili znale藕膰 alternatywne rynki zbytu dla swoich produkt贸w.
- W 2008 roku, przy recesji w krajach starej Unii Europejskiej, w Polsce jej nie by艂o w takiej skali, bo polscy przedsi臋biorcy znale藕li rynki poza Wsp贸lnot膮. Wtedy nawet kanclerz Angela Merkel, przyjmuj膮c delegacj臋 niemieckich przemys艂owc贸w, powiedzia艂a, 偶e nie da im rad, jak maj膮 post臋powa膰, tylko kaza艂a im p贸j艣膰 za przyk艂adem polskich przedsi臋biorc贸w, kt贸rzy zakasali r臋kawy i poszukali rynk贸w poza Uni膮 - przypomina ekonomista z Centrum im. Adama Smitha.
Dodaje te偶, 偶e "Polska na tle mizerii wzrostu gospodarczego kraj贸w starej Unii prezentuje si臋 dobrze, bo Polacy wi臋cej pracuj膮, maj膮 wi臋cej cel贸w do osi膮gni臋cia".
- Obywatele Niemiec my艣l膮 o emeryturze ju偶 od chwili pierwszego zatrudnienia. My wiemy, 偶e na wysok膮 emerytur臋 nie mamy co liczy膰 i to mi臋dzy innymi motywuje nas, co przek艂ada si臋 na cz臋艣膰 wska藕nik贸w ekonomicznych - m贸wi Sadowski.
Obawy
Ekonomista Marek Zuber r贸wnie偶 uwa偶a, 偶e niemiecki kryzys mo偶e mie膰 dla Polak贸w pozytywne skutki.
- Przy hamowaniu gospodarki i spadku popytu szuka si臋 ta艅szych zamiennik贸w, co obserwowali艣my w 2009 roku szczeg贸lnie. To mo偶e zach臋ca膰 firmy w Niemczech do szukania ta艅szych produkt贸w w Polsce, kt贸re jako艣ciowo s膮 na por贸wnywalnym poziomie, a s膮 wci膮偶 ta艅sze - m贸wi w rozmowie z tvn24bis.pl Zuber.
Ekonomista przestrzega jednak, 偶e "hamowanie w Niemczech przeniesie si臋 pr臋dzej czy p贸藕niej na polsk膮 gospodark臋" i jego wp艂yw odczujemy "bardziej powa偶nie ni偶 ma to miejsce w tej chwili".
- Na razie nie zak艂adamy, 偶e w Polsce b臋dzie tak trudna sytuacja, jak w 2009 i 2013, gdy otarli艣my si臋 o recesj臋. Spowolnienie nie b臋dzie tak silne. Nast膮pi膰 mo偶e wzrost bezrobocia, a to mo偶e zahamowa膰 realny wzrost wynagrodze艅. Mo偶e to te偶 skutkowa膰 mniejszym popytem, konsumpcj膮 i inwestycjami - wyja艣nia Zuber.
Zaznacza te偶, 偶e "艣rodki unijne oraz programy pomocowe z 500 plus na pierwsze dziecko s膮 elementem stabilizuj膮cym sytuacj臋 w Polsce".
- Stabilizuj膮 wzrost gospodarczy i b臋d膮 przyczynia艂y si臋 do tego, 偶e dynamika PKB nie b臋dzie spada艂a tak bardzo. Ale nie wystarczy to do odseparowania nas od problem贸w Niemiec - ocenia Zuber.
Przypomina r贸wnie偶, 偶e atmosfera obawy przed recesj膮 i gorsz膮 sytuacj膮 gospodarcz膮 mo偶e przyczyni膰 si臋 do zmniejszenia konsumpcji i "co艣 takiego obserwowali艣my w 2000, 2003 i pod koniec 2008 roku w Stanach Zjednoczonych".
- Zagro偶enie niebezpiecze艅stwem powoduje, 偶e wolimy oszcz臋dza膰 ni偶 konsumowa膰 - t艂umaczy.
Przewidywania
Nastroje nad Renem od dawna nie by艂y tak z艂e. Raport instytutu ZEW pokaza艂, 偶e indeks zaufania analityk贸w i inwestor贸w instytucjonalnych co do wzrostu gospodarczego Niemiec wyni贸s艂 w sierpniu -44,1 pkt. wobec -24,5 pkt. miesi膮c wcze艣niej. Indeks spad艂 ju偶 czwarty miesi膮c z rz臋du, a zanotowane teraz -44,1 pkt. to najs艂absze wskazanie od 2011 r.
Wsp贸艂pracuj膮cy ze zwi膮zkami zawodowymi Instytut Bada艅 nad Makroekonomi膮 i Koniunktur膮 (IMK) ocenia prawdopodobie艅stwo wyst膮pienia recesji na 43 proc. W lipcu ryzyko takie by艂o szacowane na 36,6 proc.
Polska gospodarka w drugim kwartale 2019 roku wzros艂a o 4,4 procent rok do roku - poda艂 w 艣rod臋 G艂贸wny Urz膮d Statystyczny. Wynik ten jest poni偶ej wcze艣niejszych oczekiwa艅.
W lipcu NBP opublikowa艂 "Raport o inflacji", w kt贸rym podni贸s艂 do 4,5 proc. swoje oczekiwania odno艣nie tempa wzrostu krajowej gospodarki na ten rok, ale obni偶y艂 do 4 proc. na przysz艂y.
W ubieg艂ym miesi膮cu letnie prognozy gospodarcze dla kraj贸w Unii Europejskiej opublikowa艂a Komisja Europejska. Wed艂ug jej przewidywa艅 Polska - wsp贸lnie z W臋grami - b臋dzie drug膮 najszybciej rozwijaj膮c膮 si臋 gospodark膮 we Wsp贸lnocie - wzrost PKB ma wynie艣膰 w 2019 roku 4,4 proc., a w 2020 r. - 3,6 proc.
Autor: Krzysztof Krzykowski / 殴r贸d艂o: tvn24bis.pl
殴r贸d艂o zdj臋cia g艂贸wnego:聽Shutterstock