Sejm przyjął specustawę, która da dwa lata na zamianę gruntów Lasów Państwowych w Jaworznie i Stalowej Woli na inne grunty Skarbu Państwa. Chodzi między innymi o to, że na terenie lasów w okolicy Jaworzna ma powstać fabryka polskich samochodów elektrycznych Izera.
Za uchwaleniem ustawy głosowało 241, przeciw było 202, 6 wstrzymało się od głosu. Teraz ustawa o szczególnych rozwiązaniach związanych ze specjalnym przeznaczeniem gruntów leśnych trafi po obrady Senatu.
Specustawa o lasach - odrzucone poprawki
Podczas wcześniejszych głosowań Sejm odrzucił wszystkie poprawki, jakie do ustawy zaproponowały kluby opozycyjne. Chodziło m.in. o wprowadzenie obowiązkowego operatu szacunkowego przy zamianie gruntów, jak i ewentualną dopłatę, gdyby nieruchomości przekazywane przez LP miały większą wartość od tych przejmowanych. Posłowie chcieli również zmienić tytuł ustawy tak, aby wprost dopisać w nim, że chodzi o grunty w Jaworznie i Stalowej Woli.
Jedna z poprawek miała też uniemożliwić zamianę terenów sąsiadujących z tymi wskazanymi w załączniku do specustawy. Chciano również zabezpieczyć m.in. pomniki przyrody przez ewentualnym wycięciem w związku z zamianą gruntów. Politycy opozycji tłumaczyli, że poprawki jakie zaproponowali mają na celu wyeliminowanie ze specustawy wątpliwości konstytucyjnych, jak i większe zabezpieczenie interesów Skarbu Państwa.
Zgodnie z uchwaloną specustawą w ciągu dwóch lat od wejścia w życie ustawy będzie można dokonać zamiany terenów należących do Lasów Państwowych w Jaworznie i Stalowej Woli na inne nieruchomości należące do Skarbu Państwa, na których możliwe będzie prowadzenie gospodarki leśnej. Dodatkowo specustawa przewiduje możliwość zamiany gruntów LP sąsiadujących z działkami, jakie mają być poddane zamianie w Jaworznie i Stalowej Woli.
Podczas prac nad ustawą wiceminister klimatu i środowiska Edward Siarka informował, że podlegać zamianie miałoby 238 ha w Jaworznie oraz 996 ha w Stalowej Woli. Konkretne działki są wskazane w załączniku do ustawy i jest ich w sumie 80.
"Zostanie łącznie zainwestowanych około 15 miliardów dolarów"
Siarka informował również, że działki Lasów Państwowych jakie miałby podlegać zamianie, znajdują się w bezpośredniej bliskości obowiązujących stref inwestycyjnych. Zwrócił uwagę, że mają one konieczną infrastrukturę, są odpowiednio skomunikowane, istnieje tam też sieć gazowa i wodociągowa. Podkreślał, że to pozwala na budowę dużych zakładów dających miejsca pracy.
- Oblicza się, że na tych obszarach zostanie łącznie zainwestowanych około 15 miliardów dolarów - mówił wiceminister, dodając, iż część inwestorów jest już znana, a nowi mają być znani w najbliższym czasie. Zgodnie z wcześniejszymi zapowiedziami resortu klimatu i środowiska w Jaworznie miałaby powstać fabryka polskich samochodów elektrycznych Izera.
W uzasadnieniu specustawy podkreślono - choć nie wskazuje ona konkretnych inwestycji - że ma pozwolić na łatwiejsze pozyskanie terenów dla inwestycji uzasadnionych potrzebami i celami polityki państwa związanej ze wspieraniem rozwoju i wdrażaniem projektów dotyczących energii, elektromobilności czy transportu. Obecnie zamiana lasów, gruntów i innych nieruchomości Skarbu Państwa pozostających w zarządzie Lasów Państwowych jest możliwa tylko w przypadkach podyktowanych potrzebami i celami gospodarki leśnej, po ich wycenie przez osoby posiadające uprawnienia do szacowania nieruchomości.
Ustawa wprowadza kilka zabezpieczeń. Jednym z nim jest wyłączenie z zamiany obszarów objętych formami ochrony przyrody m.in. obszarów Natura 2000. W specustawie znajduje się również zastrzeżenie, że w wyniku zamiany, LP będą otrzymywały w zarząd jedynie lasy, grunty lub nieruchomości, na których jest możliwe prowadzenie gospodarki leśnej. Kolejnym zabezpieczeniem jest również to, że jeśli na gruncie, który podlegał zamianie nie powstanie w ciągu 10 lat inwestycja, Lasom będzie przysługiwać roszczenie o zwrot nieruchomości.
Zgodnie ze specustawą po dokonaniu zamiany, ewentualne usunięcie drzew i krzewów będzie należało do zadań LP, które zrobią to na własny koszt.
Ustawa zakłada także, że to komisja sejmowa właściwa ds. leśnictwa i gospodarki leśnej miałaby opiniować dokonanie konkretnej zamiany gruntów. Między innymi ten przepis wzbudził wątpliwości legislatorów sejmowych, a także opozycji, która wskazywała, że jest to sprzeczne z rozdziałem władzy ustawodawczej i wykonawczej.
Specustawa - kontrowersje
Specustawa wzbudziła kontrowersje, szczególnie wśród polityków opozycji, a także przedstawicieli organizacji pozarządowych. Oprócz wątpliwości prawnych, w tym zgodności z konstytucją, przekonywano, że ustawa tworzy niebezpieczny wyłom w obecnych przepisach i może być zachętą do podobnych kroków w przyszłości. Dodawano, że może to prowadzić do uszczuplenia majątku Skarbu Państwa, terenów przyrodniczych, jak i prywatyzacji LP.
Przeciwnego zdania byli przedstawiciele PiS, w tym rządu, którzy zwracali uwagę na mechanizmy zabezpieczające, które znalazły się w specustawie. Podkreślali, że ustawa pozwoli ożywić gospodarczo Stalową Wolę, jak i Jaworzno, co jest szczególnie istotne w dobie transformacji sektora górniczego w Polsce. Dodawali, że stworzenie kolejnych terenów inwestycyjnych podniesie też atrakcyjność Polski w oczach inwestorów.
"Pomysł sam w sobie jest zły. Powinniśmy zwiększać ochronę lasów, a nie wprowadzać prawo, które w efekcie doprowadzi do wycięcia kilkuset hektarów lasu i przekształcenie ich w tereny przemysłowe. Projekt ustawy ponownie został przedłożony do rozpatrzenia przez Radę Ministrów z pominięciem konsultacji publicznych i opiniowania. Widać, że rządowi bardzo się spieszy, a kosztem lasów i przyrody chce sobie maksymalnie ułatwić proces inwestycyjny związany z fabryką samochodów elektrycznych w Jaworznie czy rozbudowę zakładów zbrojeniowych w Stalowej Woli" - stwierdził wcześniej w przesłanymTVN24 Biznes komentarzu Krzysztof Rydel, starszy specjalista do spraw ochrony przyrody w lasach w Fundacji WWF Polska.
Uczestniczący w procesie legislacyjnym przedstawiciele Lasów Państwowych nie komentowali specustawy. Szef LP Józef Kubica mówił jedynie, że propozycja przygotowana przez rząd na pewno daje większą możliwość zabezpieczenia interesów przedsiębiorstwa niż wcześniejszy projekt poselski, który również miał pozwolić na zamianę gruntów należących do Lasów. Został on przygotowany przez posłów PiS i trafił do prac w Sejmie w maju. Ostatecznie został jednak wycofany, po tym, jak większość w komisji zdobył wniosek o odrzucenie go w pierwszym czytaniu.
Źródło: PAP
Źródło zdjęcia głównego: materiały prasowe