"Nawet księgowi mieli liczne wątpliwości". Jak rozliczyć PIT za 2022 rok?

Źródło:
TVN24 Biznes
Arak o Polskim Ładzie:  nie ma nigdy dobrego momentu na wprowadzenie reformy strukturalnej
Arak o Polskim Ładzie: nie ma nigdy dobrego momentu na wprowadzenie reformy strukturalnej TVN24
wideo 2/4
Arak o Polskim Ładzie: nie ma nigdy dobrego momentu na wprowadzenie reformy strukturalnej TVN24

W zawodzie księgowej pracuję od 17 lat. Nie przypominam sobie z własnej praktyki sytuacji, aby w jednym roku wprowadzono taką liczbę zmian podatkowych, również w samym roku rozliczeniowym - powiedziała w rozmowie z TVN24 Biznes księgowa Małgorzata Wolak. Doradca podatkowy Aleksander Dyl dodał, że zamieszanie było ogromne, bo pracodawcy zostali zmuszeni do ponownej modyfikacji systemów kadrowo-płacowych. Wyjaśniamy, na co trzeba zwrócić uwagę rozliczając PIT za rok 2022.

Zmiany w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych, które miały miejsce w tym roku, budzą dużo niepokoju i nie nastrają optymistycznie przed rozliczeniem podatkowym za rok 2022. Małgorzata Wolak z J. Dauman Finance mówiła w rozmowie z TVN24 Biznes, że nie dziwi się, że ludzie mogą czuć się zagubieni przy tegorocznym rozliczeniu.

- W zawodzie księgowej pracuję od 17 lat. Nie przypominam sobie z własnej praktyki sytuacji, aby w jednym roku wprowadzono taką liczbę zmian podatkowych, również w samym roku rozliczeniowym. Z czysto technicznego punktu widzenia nie spodziewam się, aby sposób wprowadzania danych do zeznania podatkowego za rok 2022 różnił się od sposobu wypełniania PIT za rok 2021 - zaznaczyła.

Jej zdaniem Polacy mogą czuć niepokój związany z tym, że złożą błędne zeznanie i w związku z tym mogą ich czekać problemy z fiskusem. - W szczególnie trudnej sytuacji mogą znaleźć się podatnicy z mniejszych miejscowości czy terenów wiejskich. Przede wszystkim dlatego, że mają oni mniejszy dostęp do usług profesjonalnych - księgowości, doradztwa podatkowego czy prawa. Dodatkowym wyzwaniem może się także okazać konieczność złożenia ewentualnych wyjaśnień przed Urzędem Skarbowym, co dla tej grupy podatników będzie wiązało się z dodatkowymi podróżami - zauważyła.

Dodała, że "mnogość procedur weryfikacji rozliczeń podatkowych jeszcze zwiększy poziom niepewności i zagubienia". - Nawet księgowi mieli liczne wątpliwości związane z interpretacją przepisów podatkowych, które zostały uchwalone w tym roku - tłumaczyła.

Aleksander Dyl, doradca podatkowy z kancelarii Ożóg Tomczykowski w rozmowie z TVN24 Biznes również podkreślił, że wbrew pozorom opracowanie zeznania podatkowego za rok 2022 nie powinno przysporzyć wielu problemów. - Dalej czekamy jednak na publikację formularzy zeznań podatkowych, z których będziemy korzystać przy rozliczeniu - podkreślił.

PIT 2022. Na co trzeba zwrócić uwagę?

Aleksander Dyl powiedział, że od początku tego roku przepisy zmieniały się kilkukrotnie, ale ich końcowy kształt z uwagi na brak ulgi dla klasy średniej czy mechanizmu zawieszenia poboru zaliczek, jest zasadniczo zbliżony do zeszłorocznych.

- Oczywiście zmieniła się wysokość kwoty wolnej od opodatkowania, podwyższono próg podatkowy czy odebrano prawo do odliczania składki zdrowotnej od PIT, ale najważniejsze mechanizmy podatku dochodowego od osób fizycznych powróciły do zeszłorocznej formy - zauważył. Dodał, że część zmian wprowadzonych w ramach tzw. niskich podatków, czyli zmian obowiązujących w większości od 1 lipca 2022 roku, wejdzie w życie dopiero 1 stycznia 2023 roku.

- Nie będą miały wpływu na kształt rozliczeń podatkowych za rok 2022 - zaznaczył.

Eksperci wyjaśniają, że podawanym przez rząd celem zmian wprowadzanych w ramach Polskiego Ładu było odbudowanie polskiej gospodarki po pandemii COVID-19. Założeniem zmian w przepisach było zmniejszenie nierówności społecznych i stworzenie lepszych warunków do życia dla wszystkich obywateli. Zmiany miały także być pozytywne lub przynajmniej nie negatywne dla niemalże wszystkich Polaków.

Czy udało się zrealizować te cele? - Trudno o jednoznaczną odpowiedź - odpowiada Aleksander Dyl. Zauważył jednocześnie, że liczba zmian w przepisach Polskiego Ładu, wprowadzonych w trakcie 2022 roku sugeruje, że pierwotnie planowane rozwiązania mogły okazać się nieskuteczne. 

- Jeśli zaś wziąć pod uwagę, że sumaryczne obciążenie PIT i nieodliczalna składka na ubezpieczenie zdrowotne w 2021 roku wynosiły odpowiednio w skali podatkowej 18,25 procent (17 procent PIT i 1,25 procent niepodlegającej odliczeniu składki zdrowotnej) i 33,25 procent (32 procent PIT i 1,25 procent niepodlegającej odliczeniu składki zdrowotnej), a od lipca 2022 roku wynosi w skali podatkowej odpowiednio 21 procent (12 procent PIT i 9 procent niepodlegającej odliczeniu składki zdrowotnej) i 41 procent (32 procent PIT i 9 procent niepodlegającej odliczeniu składki zdrowotnej), to wydaje się, że efektywne obniżenie podatków dalej może być wątpliwe - skomentował.

Inne najważniejsze zmiany w PIT od 1 lipca 2022 roku

Likwidacja ulgi dla klasy średniej

Aleksander Dyl stwierdził, że wprowadzenie ulgi dla klasy średniej, to jedno z bardziej skomplikowanych mechanizmów, które kiedykolwiek funkcjonowały w naszych podatkach. Z ulgi tej mogli korzystać pracownicy oraz przedsiębiorcy opodatkowani według skali podatkowej, uzyskujący miesięcznie przychody lub dochody od 5 701 zł do 11 141 zł, czyli od 68 412 zł do 133 692 zł rocznie. Informacje o uldze dla klasy średniej pojawiły się już lipcu 2021 roku.

- Proponowany wówczas absurdalny wzór na ustalenie jej wysokości obejmował mnożenie przez liczbę z ośmioma cyframi po przecinku - zauważył Aleksander Dyl i dodał, że choć potem rozwiązanie odrobinę uproszczono, to jednak dalej nie było ono efektywne.

Główne zmiany od 1 lipca 2022 roku dotyczą likwidacji ulgi dla klasy średniej, likwidacji mechanizmu odroczenia poboru zaliczek i obniżenie podstawowej stawki PIT do 12 procent.

- Nie odliczymy już składek na ubezpieczenie zdrowotne od podatku. Zastosujemy inny próg podatkowy i wyższą kwotę wolną od opodatkowania, a także użyjemy niższej podstawowej stawki PIT, ale podatnicy nie będą zobowiązani do uwzględnienia w swoich zeznaniach podatkowych ulgi dla klasy średniej czy mechanizmu odroczenia poboru zaliczek na PIT. Obowiązek ten będzie spoczywał zaś na organach podatkowych - mówił Aleksander Dyl.

Małgorzata Wolak dodała, że organy podatkowe mają na to 21 dni i mają poinformować podatnika, jeżeli wysokość jego zobowiązania podatkowego za rok 2022 obliczonego z uwzględnieniem hipotetycznej ulgi dla klasy średniej byłaby niższa od PIT obliczonego według zasad funkcjonujących od 1 lipca 2022 roku. Ponadto właściwy Urząd Skarbowy będzie także zobowiązany do dokonania zwrotu na konto podatnika obliczonej w ten sposób ewentualnej nadpłaty podatku.

- Należy przy tym pamiętać, iż tak krótki termin wiąże się z automatyzacją procesów weryfikacji, a tym samym z trafnością i niezawodnością algorytmów, których prawidłowości przy takiej skali zjawiska, nie sposób było zweryfikować. - zaznaczyła.

W ocenie Aleksandra Dyla trudno przewidzieć jak technicznie nastąpi to porównanie sposobów opodatkowania funkcjonujących przed i po 1 lipca 2022 roku. - Nie powinno być to jednak zmartwieniem podatnika -zaznaczył.

Wspólne rozliczanie z dzieckiem

Małgorzata Wolak odniosła się również do tego, że Polski Ład 1.0 zlikwidował od 1 stycznia 2022 roku możliwość wspólnego rozliczenia się z dzieckiem. Wprowadził w zamian ulgę, która miała polegać na odliczeniu od podatku samotnego rodzica 1500 zł rocznie niezależnie od wysokości osiągniętych przez niego dochodów. Ulga ta miała zastąpić funkcjonujący do końca 2021 roku mechanizm wspólnego rozliczania się z dzieckiem, który ostatecznie - choć w nieco zmodyfikowanej wersji - został przywrócony wraz z wejściem w życie nowelizacji ustawy z dniem 1 lipca bieżącego roku., w której zlikwidowano tę ulgę. W praktyce oznacza to dla samotnych rodziców to, że w deklaracjach rocznych PIT za 2022 roku będą ich obowiązywały te same zasady jak w 2021 roku.

Kwota wolna od podatku i składka zdrowotna 

Jedną z pozytywnych zmian w podatkach jest podniesienie kwoty wolnej od podatku, która wzrosła do 30 000 złotych. Wcześniej była na poziomie nie więcej niż 8 000 złotych. Jednocześnie wzrósł również próg podatkowy, dzięki czemu podatek ze stawką 32 proc. płacimy dopiero przy podstawie opodatkowania przekraczającej 120 000 złotych. Wcześniej było to 85 528 złotych. Odebrano jednak prawo do odliczania znaczącej większości składki zdrowotnej od podatku. Składka zdrowotna odprowadzana za osoby zatrudnione na podstawie umów o pracę niezmiennie wynosi 9 procent podstawy wymiaru. 

- Przed 2022 rokiem jej rażąca większość, bo 7,75 procent podstawy wymiaru, mogła być jednak odliczana od podatku. Efektywnie ponoszonym przez pracowników ciężarem było więc jedynie 1,25 procenta podstawy wymiaru. Od 2022 roku składka zdrowotna nie pomniejsza już podatku, więc efektywnie ponoszony przez pracowników ciężar wzrósł do pełnych 9 procent podstawy wymiaru - wytłumaczył Aleksander Dyl. 

Dodał, że "funkcjonującą od początku 2022 roku nieodliczalną od podatku składkę zdrowotną można więc nazywać dowolnie, jednak faktycznie odebranie prawa do odliczania jej od podatku nie różni się niemalże niczym od podniesienia stopy podatku o 7,75 punktu procentowego".

Odroczenie poboru zaliczek PIT

Kolejną zmianą był mechanizm odroczenia poboru zaliczek na PIT. Według Aleksandra Dyla rządzący zdecydowali się na niego, bo miał przekonać ludzi do atrakcyjności Polskiego Ładu. Nakazywał on pracodawcom obliczać zaliczkę na PIT na dwa sposoby - według przepisów obowiązujących w 2022 roku i w 2021 roku, po czym pobrana miała być niższa z tak obliczonych dwóch kwot. Pozostała nadwyżka miała być rozliczona w późniejszych miesiącach 2022 roku. 

- Jak nietrudno się domyślić, zamieszanie było ogromne, bo tym sposobem pracodawcy zostali zmuszeni do ponownej modyfikacji systemów kadrowo-płacowych, i to już po siedmiu dniach od wejścia w życie rzekomo korzystnych i przyjaznych przepisów. Wątpliwości powodowała także konstytucyjność wprowadzenia mechanizmu odroczenia poboru zaliczek w formie rozporządzenia Ministra Finansów - podkreślił Aleksander Dyl dodając, że sytuacja prawna uległa kolejnej zmianie 1 lipca 2022 roku. 

- Skomplikowany i nieprzyjazny mechanizm odroczenia poboru zaliczek, przestał obowiązywać. Jako alternatywę wprowadzono obniżenie podstawowej stawki podatku dochodowego od osób fizycznych z 17 procent na 12 procent - wyjaśniał Aleksander Dyl.

Jak mają rozliczyć się emeryci?

Według Dyla trudno jednoznacznie odpowiedzieć na to pytanie. Wyjaśnił, że część emerytów dostaje od ZUS informację PIT-40A i wtedy nie muszą już sami niczego rozliczać, a część dostaje od ZUS informację PIT-11A i wtedy powinni złożyć zeznanie podatkowe na formularzu PIT-37 lub PIT-36).

- W grę wchodzi jeszcze funkcjonujący od kilku lat system ePIT, w którym zeznania podatkowe osób uzyskujących dochody z na przykład umów o pracę, umów zlecenia czy emerytur, generują się automatycznie. Jeśli się chce, to można i tak złożyć samodzielnie zeznanie podatkowe, ale można nie robić nic i automatycznie zeznanie wygenerowane przez ePIT zostanie uznane za złożone. Choć nie daje to gwarancji, że takie zeznanie jest przygotowane poprawnie - podkreśla Dyl.

Czytaj więcej: Od dziś duże zmiany w podatkach. Będzie je widać w pensjach

Autorka/Autor:jr

Źródło: TVN24 Biznes

Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock

Pozostałe wiadomości

W 2024 roku przeciętny oczekiwany czas aktywności zawodowej w państwach Unii Europejskiej osiągnął prawie 37,2 roku - podał Eurostat. W ciągu ostatniej dekady wzrósł o 2,4 roku. Dla Polski wskaźnik ten był poniżej średniej UE.

Tak pracuje się w Europie. Polska poniżej średniej

Tak pracuje się w Europie. Polska poniżej średniej

Źródło:
PAP

Donald Trump ogłosił 50-procentowe cła na towary z Brazylii, czym chciał wesprzeć byłego brazylijskiego prezydenta Jaira Bolsonaro. Jednak działania prezydenta USA zwiększyły poparcie dla obecnego prezydenta Brazylii Inácio Luli da Silvy.

Zaskakujący efekt ceł Trumpa. "Gringo nie będzie rozkazywał"

Zaskakujący efekt ceł Trumpa. "Gringo nie będzie rozkazywał"

Źródło:
PAP

Współpraca Rosji z Koreą Północną wykracza poza sferę wojskową, obejmując kolejne dziedziny takie jak handel czy inwestycje infrastrukturalne - informuje "Financial Times". Dodaje, że efekty ożywienia są już widoczne, dzięki czemu reżim w Pjongjangu wychodzi z międzynarodowej izolacji.

Szansa dla Korei Północnej. Może doprowadzić do "prawdziwej transformacji"

Szansa dla Korei Północnej. Może doprowadzić do "prawdziwej transformacji"

Źródło:
PAP

Kalifornisjka firma górnicza KoBold Metals zawarła umowę na wydobycie litu z kopalni Manono w Demokratycznej Republice Konga. To jedno z największych na świecie złóż tego surowca. Amerykańska spółka zamierza zainwestować łącznie ponad miliard dolarów w kongijski sektor wydobywczy.

Jedno z największych złóż "białego złota". Amerykanie z umową na wydobycie

Jedno z największych złóż "białego złota". Amerykanie z umową na wydobycie

Źródło:
PAP

Ministra rodziny, pracy i polityki społecznej Agnieszka Dziemianowicz-Bąk poinformowała o rozpoczęciu prac nad ustawą, która ma wprowadzić zakaz bezpłatnych staży. Mają na niej skorzystać młodzi pracownicy.

Zmiany w stażach. Zapowiedź ministry

Zmiany w stażach. Zapowiedź ministry

Źródło:
PAP

Administracja Donalda Trumpa ogłosiła ponad 90-procentowe cła na chiński grafit wykorzystywany do produkcji akumulatorów. Jak wskazał CNN, wyższe stawki celne zwiększą koszty produkcji samochodów w USA, choć w dłuższej perspektywie mogą wspomóc rozwój krajowych producentów.

Trump podbija stawkę Bidena. "To bardzo zmieni sytuację"

Trump podbija stawkę Bidena. "To bardzo zmieni sytuację"

Źródło:
CNN

W sobotnim losowaniu Lotto żaden z graczy nie wytypował poprawnie wszystkich sześciu liczb. Oznacza to, że kumulacja rośnie do pięciu milionów złotych. Oto wyniki Lotto i Lotto Plus z 19 lipca 2025 roku.

Bez szóstki w Lotto. Kumulacja rośnie

Bez szóstki w Lotto. Kumulacja rośnie

Źródło:
Lotto.pl

W maju 2025 roku ceny czekolady w Unii Europejskiej wzrosły średnio o 21,1 procent rok do roku - podał urząd statystyczny Eurostat. Wskazał też, że największy skok w UE odnotowano w Polsce.

Ten produkt zdrożał w Polsce najbardziej w Europie

Ten produkt zdrożał w Polsce najbardziej w Europie

Źródło:
tvn24.pl, PAP, "Wall Street Journal"

W pierwszym półroczu 2025 roku Pop Mart, chiński producent zabawek, odnotował wzrost zysków o 350 procent. Kluczem do sukcesu okazały się pluszowe lalki Labubu, których ceny na rynku wtórnym sięgają nawet setek tysięcy dolarów.

Ta zabawka podbija świat. Ponad trzykrotny wzrost zysków

Ta zabawka podbija świat. Ponad trzykrotny wzrost zysków

Źródło:
PAP

Na początku lipca sprzedaż mieszkań w siedmiu największych miastach przewyższyła średnią z ostatnich lat - wynika z raportu Otodom. Zdaniem ekspertów wyższy popyt na rynku pierwotnym jest tylko anomalią, którą wywołała ostatnia decyzja Rady Polityki Pieniężnej.

Anomalia na rynku. "Przez kilka miesięcy będzie na huśtawce"

Anomalia na rynku. "Przez kilka miesięcy będzie na huśtawce"

Źródło:
PAP

Sieć Action wycofała ze sprzedaży chipsy Lay's, lalkę Cupcake oraz zegarek My Time. Firma apeluje w komunikatach, by nie spożywać lub nie korzystać z produktów i by zwrócić je w najbliższym sklepie.

Znana sieć wycofała trzy produkty

Znana sieć wycofała trzy produkty

Źródło:
tvn24.pl

Wywiad wojskowy Ukrainy (HUR) przeprowadził cyberatak na systemy rosyjskiego koncernu gazowego Gazprom - podał ukraiński portal Ukrinform, przy czym powołał się na źródło w HUR.

Media: wywiad przeprowadził cyberatak na Gazprom

Media: wywiad przeprowadził cyberatak na Gazprom

Źródło:
PAP

Diesel nadal będzie drożeć o kilka groszy na litrze, a ceny benzyny i autogazu będą stabilne - tak ma wyglądać sytuacja na stacjach w przyszłym tygodniu według analityków Refleksu. Z kolei zdaniem portalu e-petrol.pl nie ma perspektyw na obniżkę cen paliw.

"Brak głębokich korekt". To wpływa na ceny na stacjach

"Brak głębokich korekt". To wpływa na ceny na stacjach

Źródło:
PAP

Wielka Brytania ogłosiła nałożenie sankcji zarówno na trzy jednostki Sztabu Generalnego Sił Zbrojnych Federacji Rosyjskiej (GRU), jak i oficerów tej instytucji. Polskie Ministerstwo Spraw Zagranicznych wydało komunikat w związku z działaniami Londynu.

MSZ: Polska wyraża solidarność z Wielką Brytanią

MSZ: Polska wyraża solidarność z Wielką Brytanią

Źródło:
PAP

W piątkowym losowaniu Eurojackpot nie odnotowano głównej wygranej, a kumulacja rośnie do 420 milionów złotych. W Polsce najwyższe byłe wygrane czwartego stopnia. Oto liczby, które wylosowano 18 lipca 2025 roku.

Potężna kumulacja w Eurojackpot

Potężna kumulacja w Eurojackpot

Źródło:
tvn24.pl

24 lipca Stały Komitet Rady Ministrów ma zająć się projektem tak zwanej ustawy frankowej - wynika z porządku obrad SKRM. Nowe regulacje mają wejść w życie jeszcze w tym roku.

Rząd zajmie się projektem ustawy frankowej

Rząd zajmie się projektem ustawy frankowej

Źródło:
PAP

"Indie nie popierają jednostronnych sankcji" - podkreślił rzecznik indyjskiego resortu spraw zagranicznych Randhir Jaiswal. W ten sposób odniósł się do sankcji nałożonych przez Unię Europejską na Rosję, które obejmują największą rafinerię ropy rosyjskiego koncernu Rosnieft w indyjskim stanie Gudźarat.

Reakcja na ruch Unii Europejskiej. "Nie popierają jednostronnych sankcji"

Reakcja na ruch Unii Europejskiej. "Nie popierają jednostronnych sankcji"

Źródło:
PAP

Policja przeprowadziła przeszukanie w rezydencji i w siedzibie partii Jaira Bolsonaro. Były prezydent Brazylii jest oskarżony o przygotowywanie zamachu stanu. Sąd nakazał mu noszenie elektronicznej bransoletki i zabronił używania mediów społecznościowych.

Przeszukanie w rezydencji i siedzibie partii byłego prezydenta

Przeszukanie w rezydencji i siedzibie partii byłego prezydenta

Źródło:
PAP, CNN

Wielka Brytania nałożyła nowe sankcje na ponad 20 rosyjskich szpiegów, hakerów i jednostki wywiadu. Chodzi o osoby i podmioty oskarżone o operacje cybernetyczne zagrażające stabilności Europy - wskazał brytyjski rząd w oświadczeniu.

"Szpiedzy GRU prowadzą kampanię mającą na celu destabilizację Europy"

"Szpiedzy GRU prowadzą kampanię mającą na celu destabilizację Europy"

Źródło:
PAP

Wielki sukces polskiego programisty. Przemysław Dębiak zajął pierwsze miejsce w prestiżowych zawodach AtCoder World Tour Finals 2025, pokonując nie tylko wszystkich pozostałych zawodników, ale też sztuczną inteligencję.

Polak lepszy od sztucznej inteligencji. Osobiste gratulacje od szefa OpenAI

Polak lepszy od sztucznej inteligencji. Osobiste gratulacje od szefa OpenAI

Źródło:
tvn24.pl