Według Orlenu decyzja Najwyższej Izby Kontroli (NIK) o złożeniu zawiadomienia do prokuratury w sprawie utrudniania przeprowadzenia kontroli jej wydatków marketingowych i sponsoringowych jest "całkowicie bezpodstawna" - dowiadujemy się z oświadczenia wydanego przez biuro prasowe płockiego koncernu.
We wtorek NIK poinformowała, że złożyła 10 zawiadomień do prokuratury w sprawie uzasadnionego podejrzenia popełnienia przestępstwa przez sześć spółek z udziałem Skarbu Państwa i cztery fundacje. Zawiadomienia dotyczą m.in. Orlenu i podmiotów zależnych od koncernu - PGNiG, Energa oraz Sigma Bis.
Orlen o decyzji NIK
"Decyzja Najwyższej Izby Kontroli o złożeniu zawiadomienia do prokuratury w sprawie utrudniania przez Orlen przeprowadzenia kontroli wydatków marketingowych i sponsoringowych spółki jest całkowicie bezpodstawna" - podkreśliło biuro prasowe koncernu w stanowisku opublikowanym we wtorek na platformie X (d. Twitter).
W oświadczeniu Orlen zaznaczył, że zarówno on, jak i wszystkie spółki z Grupy Orlen oraz fundacje, w których spółki te są fundatorem, współpracują z NIK w ramach kontroli, które obejmują wydatkowanie środków państwowych oraz działalność organów państwowych, do czego NIK jest uprawniony przepisami prawa.
"We wszystkich tego typu sprawach Orlen udostępnia NIK wszystkie żądane informacje i dokumenty" - zapewnił koncern. Zastrzegł natomiast, że "w przypadkach, w których kontrola wykracza poza zakres konstytucyjnie i ustawowo określonych kompetencji NIK i dotyczy działalności niezwiązanej z wykorzystywaniem środków państwowych, Orlen stoi na stanowisku, popartym również interpretacjami renomowanych kancelarii zewnętrznych, że NIK nie dysponuje uprawnieniami do weryfikowania tej działalności. W takiej sytuacji przekazywanie informacji czy dokumentów mogłoby zostać ocenione jako działanie sprzeczne z prawem" - oceniła spółka.
Orlen zwrócił uwagę, że kompetencje kontrolne NIK określają konstytucja oraz ustawa z 23 grudnia 1994 r. o NIK. "NIK nie posiada uprawnienia do kontrolowania każdego podmiotu, w dowolnym zakresie. Uprawnienia kontrolne NIK są ściśle sprecyzowane i limitowane" - zauważył koncern. Przypomniał, że Orlen to spółka publiczna "z jedynie mniejszościowym udziałem Skarbu Państwa", wynoszącym 49,9 proc. "W odniesieniu do podmiotów znajdujących się w takiej sytuacji, uprawnienia NIK dotyczą jedynie majątku lub środków państwowych dotyczących zobowiązań na rzecz państwa" - ocenił koncern.
Orlen zapewnił jednocześnie, że jego działalność marketingowa i sponsoringowa, a także działalność Fundacji Orlen oraz innych fundacji, których fundatorem są spółki z Grupy Orlen, "są prowadzone w sposób transparentny i zgodny zarówno z przepisami prawa, jak i wewnętrznymi regulacjami".
Koncern dodał, że co roku publikuje "Sprawozdanie o wydatkach reprezentacyjnych, wydatkach na usługi prawne, usługi marketingowe, usługi w zakresie stosunków międzyludzkich - public relations i komunikacji społecznej oraz usługi doradztwa związanego z zarządzaniem. Podobnie Fundacja Orlen rok rocznie udostępnia szczegółowe raporty finansowe oraz raporty ze swojej działalności" - podkreślono w oświadczeniu.
Według Orlenu wydatki marketingowe mające na celu wsparcie działań biznesowych "są nieodzownym elementem każdej działalności komercyjnej", a realizując je, spółka "nie tylko przestrzega przepisów prawa i regulacji wewnętrznych, ale także działa w sposób efektywny i ekonomicznie uzasadniony". Podkreślono, że udział wydatków na usługi marketingowe w przychodach sprzedażowych zmalał w 2022 r. o blisko 45 proc. w stosunku do 2021 r. "W podobny sposób spółka postępuje w ramach swojej działalności sponsoringowej. Udział wydatków na sponsoring w przychodach ze sprzedaży był niższy w 2022 r. o blisko 41 proc. w stosunku do 2021 r." - wyliczył koncern.
Orlen zwrócił uwagę, że "jest największym sponsorem polskiego sportu", współpracując m.in. z 12 związkami sportowymi i wspierając 5 tys. niepełnosprawnych sportowców oraz sponsorując programy sportowe, z których korzysta ponad 300 tys. dzieci i młodzieży. "Sponsoring sportu przynosi wymierne efekty. Aż 7 na 10 Polaków deklaruje, że dzięki niemu wyżej ocenia markę Orlen" - podał koncern w oświadczeniu.
Grupa Orlen
Grupa Orlen to multienergetyczny koncern, który powstał po fuzji z Grupą Energa, Grupą Lotos i PGNiG.
We wtorek NIK poinformowała, że złożyła 10 zawiadomień do prokuratury w sprawie uzasadnionego podejrzenia popełnienia przestępstwa przez sześć spółek z udziałem Skarbu Państwa i cztery fundacje. "Chodzi o udaremnienie przeprowadzenia kontroli dotyczącej zasad przekazywania darowizn, a także wydatków na sponsoring, zakup usług medialnych, prawnych i doradczych. Było to działanie bezprawne – niezgodne z konstytucją i ustawą o NIK, która gwarantuje Izbie możliwość kontrolowania wszystkich firm, instytucji czy organizacji, które wykorzystują środki i majątek państwa" - podała Izba na swojej stronie internetowej.
Zawiadomienia złożone przez NIK dotyczą Orlenu i podmiotów zależnych od tego koncernu - PGNiG, Energa oraz Sigma Bis, a także zależnych od PZU spółek Alior Bank oraz Link4. "W latach 2017-21 na darowizny spółki przeznaczyły prawie 840 mln złotych, w tym dla różnych fundacji - ponad 680 mln zł - ponad 80 proc. udzielanych darowizn. Najwięcej darowizn udzielono w 2020 r., bo aż 230 mln zł. Darowizny przekazywane fundacjom były praktycznie wyłączone spod nadzoru fundatorów" - powiedziała m.in. podczas wtorkowej konferencji prasowej p.o. wicedyrektor departamentu gospodarki, Skarbu Państwa i prywatyzacji NIK Edyta Kosiarz.
Źródło: PAP
Źródło zdjęcia głównego: MOZCO Mateusz Szymanski / Shutterstock