"Wyższa pensja może zwiększyć ryzyko utraty pracy". Jest projekt ustawy o minimalnym wynagrodzeniu

W środę Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej zamieściło na stronach RCL projekt ustawy w tej sprawie. - Projekt zmian likwiduje nadużywanie stosowania kilkuzłotowych stawek np. w przypadku zatrudniania pracowników firm ochroniarskich czy sprzątających. To sytuacja nie do zaakceptowania i musimy ją zmienić – powiedziała Elżbieta Rafalska, minister rodziny, pracy i polityki społecznej.

Minimalna stawka godzinowa za godzinę wynosząca 12 zł obejmie nie tylko osoby pracujące na umowę zlecenie, ale także prowadzących działalność gospodarczą, o ile wykonują pracę lub usługi osobiście.

Projekt nowelizacji ustawy ma chronić te osoby, które otrzymują najniższe wynagrodzenie. "W praktyce dochodzi bowiem do sytuacji, w których osoba wykonująca pracę na podstawie umowy cywilnoprawnej ma ustaloną stawkę godzinową na poziomie znacznie niższym od minimalnego wynagrodzenia przysługującego za pracę w ramach stosunku pracy. Umowy cywilnoprawne często zastępują stosunek pracy, stając się praktyką mającą na celu obniżenie kosztów zatrudnienia" - piszą autorzy projektu w jego uzasadnieniu.

Obecnie ustawa o minimalnym wynagrodzeniu za pracę określa zasady ustalania go wyłącznie dla osób zatrudnionych na podstawie umowy o pracę, powołania, wyboru, mianowania lub spółdzielczej umowy o pracę. Wysokość minimalnego wynagrodzenia jest ustalana w stawce miesięcznej, możliwe jest także ustalenie stawki godzinowej dla pracownika w oparciu o wymiar czasu pracy. Obecnie płaca minimalna wynosi 1850 zł brutto. Po zmianach, minimalna stawka godzinowa 12 zł obejmie umowy zlecenia oraz umowy o świadczenie usług, do których stosuje się przepisy o zleceniu, z pewnymi wyłączeniami. Stawka minimalnego wynagrodzenia osób fizycznych wykonujących pracę na podstawie tych umów wynosić będzie 12 zł brutto za godzinę. Przepisy mają być stosowane do wszystkich umów, bez względu na sposób ustalania wynagrodzenia (wg stawki godzinowej, miesięcznej, tygodniowej itp.).

Projekt zakłada, że przedsiębiorca albo inna jednostka organizacyjna, który nie wypłaca należnego wygrodzenia za każdą godzinę pracy zgodnie z przepisami projektu oraz nie prowadzi ewidencji liczby godzin przepracowanych, będzie podlegać karze grzywny od 1 tys. zł do 30 tys. zł. Projekt ustawy uchyla też przepis, zgodnie z którym wysokość wynagrodzenia pracownika w pierwszym roku jego pracy nie może być niższa niż 80 proc. wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę. Pozwoli to znieść zróżnicowanie wynagrodzenia minimalnego ze względu na staż pracy. Po wejściu w życie zmiany wszyscy pracownicy - niezależnie od stażu pracy - będą mieli prawo do 100 proc. minimalnego wynagrodzenia.

Projekt przewiduje także zmiany w ustawie o Państwowej Inspekcji Pracy. Dokument przewiduje objęcie silniejszą ochroną pracowników przez inspektorów - będą sprawdzać, czy pracodawcy wywiązują się z płaceniem pracownikom stawki 12 zł brutto za godzinę oraz czy pracodawca prowadzi ewidencję liczby godzin przepracowanych przez pracowników.

Inspektorzy pracy zgodnie z już dziś obowiązującymi przepisami są uprawnieni do przeprowadzania kontroli "bez uprzedzenia i o każdej porze dnia i nocy". Projekt zmian został właśnie skierowany do konsultacji społecznych. Zmiany mają wejść w życie 1 lipca 2016 roku, przy czym przepisy dotyczące rezygnacji z możliwości różnicowania wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę według stażu pracy wejdą w życie 1 stycznia 2017 roku.

Minimalna stawka godzinowa 12 zł została zapowiedziana przez premier Beatę Szydło w expose. Celem zmian jest przeciwdziałanie nadużywaniu umów cywilnoprawnych przez pracodawców. Był to także ważny postulat związków zawodowych.

W ocenie skutków regulacji projektu czytamy, że "wzrost płacy minimalnej wpłynie pozytywnie na sytuację dochodową pracowników, jednak może także zwiększyć ryzyko utraty pracy".

W uzasadnieniu projektodawca tłumaczy: "To, który z efektów będzie przeważał zależy od wielu czynników: dostosowanie zmian w poziomie tego wynagrodzenia do sytuacji przedsiębiorstw, sytuacja makroekonomiczna kraju, elastyczność rynku pracy, stopień ochrony pracowników przed zwolnieniami itp. Biorąc pod uwagę dobrą sytuację na rynku pracy oraz pozytywne prognozy (zarówno krajowe jak i międzynarodowe), oraz wyższy poziom kwalifikacji kolejnych roczników wchodzących na rynek pracy (większy odsetek osób z wykształceniem wyższym, znajomością języków obcych, etc.) w porównaniu do sytuacji w przeszłości, potencjalne negatywne efekty wprowadzenia rozwiązań nie powinny być znaczące."

Według OSR wzrost wydatków pracodawców wyniesie 487 mln zł w 2017 r. ("zakładając, że odsetek rezygnacji z zatrudniania pracownika będzie niewielki). Natomiast "wzrost dochodów netto osób, które bez zmiany zasad otrzymywałyby wynagrodzenie na poziomie 80 proc. wynagrodzenia minimalnego w 2017 r. - ogółem o 282 mln zł."

Dla kolejnych lat przyjęto założenie, że poziom minimalnego wynagrodzenia będzie zwiększać się "o wskaźniki prognozowane przez Ministerstwo Finansów w stosunku do dynamiki realnych wynagrodzeń brutto".

W wyniku podwyższenia wynagrodzenia minimalnego osób w pierwszym roku pracy, część z osób wchodzących na rynek pracy może doświadczyć trudności ze znalezieniem zatrudnienia - czytamy w OSR.

Skutki finansowe wprowadzenia stawki godzinowej w przypadku umów o świadczenie usług i umów zlecenia są trudne do oszacowania, ponieważ nie są dostępne pełne dane liczbowe o pracujących na podstawie tych umów oraz ich wynagrodzeniach, a ponadto trudno przewidzieć sposób postępowania uczestników takich umów po zmianie prawa. Nie są także dostępne dane statystyczne dotyczące liczby osób wykonujących pracę na podstawie umów zlecenia lub umów o świadczenie usług, w ramach których ustalany jest czas pracy usługodawcy - czytamy w OSR.

Ministerstwo szacuje, że wynikiem zmian (zakładając, że wejdą w życie w styczniu 2017 roku) będzie wzrost wydatków pracodawców w 2017 roku o 487 mln zł oraz wzrost dochodów netto osób, które bez zmiany zasad otrzymywałyby wynagrodzenie na poziomie 80 proc. wynagrodzenia minimalnego w 2017 roku ogółem o 282 mln zł.

ZOBACZ PROJEKT USTAWY

Autor: ToL//km / Źródło: tvn24bis.pl, PAP