Miliardy na AI. Taki plan ma Unia Europejska

Podczas wystąpienia na szczycie w stolicy Francji von der Leyen powiedziała, że UE chce, żeby sztuczna inteligencja była siłą napędową wzrostu i że jest przekonana, że AI poprawi unijną opiekę zdrowotną, pobudzi badania i innowacje w Unii oraz zwiększy konkurencyjność unijnej gospodarki.

Szefowa KE zauważyła jednak, że aby to osiągnąć Unia musi wzmocnić inwestycje w tę technologię.

- Dlatego też, wraz z naszymi państwami członkowskimi i naszymi partnerami zmobilizujemy bezprecedensowy kapitał poprzez InvestAI dla europejskich gigafabryk AI. To wyjątkowe partnerstwo publiczno-prywatne, podobne do CERN dla sztucznej inteligencji, umożliwi wszystkim naszym naukowcom i firmom - nie tylko tym największym - opracowanie najbardziej zaawansowanych, bardzo dużych modeli potrzebnych do uczynienia Europy kontynentem sztucznej inteligencji – powiedziała polityczka.

Unijny fundusz InvestAI sfinansuje cztery przyszłe gigafabryki sztucznej inteligencji w całej UE. Jak zapewniła von der Leyen w Paryżu, tak duża infrastruktura jest potrzebna, aby umożliwić rozwój "najbardziej złożonych modeli sztucznej inteligencji".

Jak poinformowała KE, takie modele nowej generacji wymagają rozbudowanej infrastruktury obliczeniowej, aby dokonać przełomów w określonych dziedzinach, takich jak medycyna czy nauka. Gigafabryki mają dysponować ok. 100 tys. czipów AI ostatniej generacji, to około cztery razy więcej niż obecnie powstające fabryki sztucznej inteligencji; czipy wykorzystywane są do trenowania lub ulepszania systemów AI.

Gigafabryki sfinansowane przez InvestAI mają służyć m.in. unijnemu sektorowi przemysłowemu oraz odpowiedzialnemu za infrastrukturę krytyczną. Ostateczna idea jest taka, żeby każda firma - nie tylko najwięksi gracze - mogła uzyskać dostęp do dużej mocy obliczeniowej, aby inwestować w przyszły rozwój.

InvestAI ma się opierać na funduszu warstwowym z różnymi rodzajami udziałów. Początkowe finansowanie przez KE będzie pochodzić z istniejących unijnych instrumentów cyfrowych, jak Program Cyfrowa Europa i Horyzont Europa oraz InvestEU; udział budżetu UE ma zmniejszyć ryzyko inwestycyjne innych partnerów.

KE liczy również na wkład ze strony państw członkowskich, które mogłyby przekazać na ten cel środki z polityki spójności. Z kolei finansowanie gigafabryk AI z pomocą dotacji i kapitału prywatnego ma być jednym z programów pilotażowych realizowanych w ramach ogłoszonego niedawno Kompasu Konkurencyjności.

Komisja Europejska jeszcze w grudniu 2024 r. zapowiedziała stworzenie w UE siedmiu pierwszych fabryk sztucznej inteligencji, wkrótce ogłosić ma kolejne pięć. Jak dotąd UE i państwa członkowskie przeznaczyły na ten cel 10 mld euro, co – jak zapewniła KE - jest już największą inwestycją publiczną w sztuczną inteligencję na świecie.

Wsparcie dla projektu InvestAI zapowiedział także Europejski Bank Inwestycyjny (EBI), którego szefowa Nadia Calvino poinformowała w Paryżu, że wraz z KE grupa EBI "zwiększa wsparcie dla sztucznej inteligencji, która jest kluczowym motorem innowacji i produktywności w Europie".