Umowa ramowa – kiedy jest zawierana i co może określać

● Umowa ramowa to zdefiniowany rodzaj umowy w systemie zamówień publicznych, ale i jedna z umów zawieranych w związku z zasadą swobody umów. ● Umowa ramowa w zamówieniach publicznych zawierana jest w celu ustalenia warunków dotyczących zamówień, jakie mogą zostać udzielone w określonym czasie. ● Umowa ramowa to także inaczej umowa o współpracę, czyli umowa ramowa na zrealizowanie więcej niż jednego zlecenia. ● Umowa ramowa w zamówieniach publicznych zawarta może zostać co do zasady na okres do czterech lat, natomiast umowa ramowa o współpracy na dowolny czas określony lub nieokreślony. ● Z umów ramowych korzystają także banki. ● W praktyce często spotykana jest umowa ramowa pożyczki.

Definicja umowy ramowej, którą zawiera Ustawa z dnia 11 września 2019 r. Prawo zamówień publicznych, dotyczy jej zawierania i warunków wyłącznie w odniesieniu do procedury zamówień publicznych. Przez umowę ramową w systemie zamówień publicznych należy rozumieć umowę, która została zawarta pomiędzy zamawiającym a jednym lub większą liczbą wykonawców. Jej celem jest zaś ustalenie warunków dotyczących zamówień, jakie mogą zostać udzielone w danym okresie. W szczególności są to cena i przewidywane liczby. Warto podkreślić wyraźnie, że umowa ramowa nie jest umową o zamówienie publiczne. 

Mianem umowy ramowej określa się także umowę o współpracę, która zawierana jest w celu uniknięcia podpisywania kilku umów o wykonanie dzieła. Jej istotą jest osiągnięcie wspólnych i określonych celów gospodarczych, pomiędzy podmiotami zawierającymi ramową umowę o współpracy. Zgodnie z obowiązującą w polskim porządku prawnym zasadą swobody umów strony umowy, zatem także ramowej umowy o dzieło, mogą ułożyć stosunek prawny według swojego uznania. Ważne jest jedynie to, aby jego treść lub cel nie sprzeciwiały się właściwości tego stosunku, ustawie lub zasadom współżycia społecznego.   

Umowa ramowa w systemie zamówień publicznych uregulowana jest w art. 311 i następnych. Prawa zamówień publicznych. Zgodnie z nimi zamawiający może zawrzeć umowę ramową po przeprowadzeniu postępowania, przy czym, jeśli określi w niej warunki realizacji przyszłego zamówienia i wszystkie warunki udzielenia, wówczas musi udzielić zamówienia zgodnie z tymi warunkami. Jeśli jednak nie określi w niej warunków, wówczas zamówienia publicznego udziela w procedurze konkurencyjnej. 

Umowa ramowa w zamówieniach publicznych zawierana jest co do zasady na okres nie dłuższy niż cztery lata. Ze względu na przedmiot zamówienia i szczególny interes zamawiającego umowa może zostać zawarta na okres dłuższy.

Umowa ramowa współpracy, mimo że zawierana w ramach swobody umów, powinna zawierać określone elementy. Należy zatem wskazać w niej miejsce i datę zawarcia umowy, dane stron, a także przedmiot umowy. Jest nim określenie zakresu usług, do których zobowiązuje się jedna ze stron. Wskazać należy także sposób wypowiedzenia umowy ramowej o współpracy.

Co istotnie odróżnia umowę ramową o współpracy od umowy ramowej w zamówieniach publicznych to fakt, że może być ona zawarta na dowolny czas – określony lub nieokreślony.   

Z umów ramowych korzystają także banki. Określają w nich zasady współpracy, regulują możliwość dostępu do różnych proponowanych przez siebie klientom produktów, także tych oferowanych w przyszłości. Umowy ramowe stanowią wygodny sposób na uruchomienie takich produktów, bez konieczności zawierania kolejnych umów. Możliwe staje się to bowiem za sprawą jednostronnego oświadczenia woli lub w inny określony w umowie sposób. 

W praktyce często można spotkać się z umową ramową pożyczki. Co to jest ramowa umowa pożyczki? To nic innego, jak dokument określający zasady, na jakich zostanie udzielona pożyczka. Zawiera on szczegółowe określenie warunków, terminu udzielenia pożyczki i jej spłaty. Zapisy umowy ramowej nie są przedmiotem indywidualnych ustaleń, ale stanowią z góry określone przez pożyczkodawcę reguły jej udzielania.

Akty prawne: Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny Dz. U. 1964 nr 16 poz. 93., Ustawa z dnia 11 września 2019 r. Prawo zamówień publicznych Dz. U. 2019 poz. 2019.