Zmiany w wypłatach emerytur i rent. Jest projekt rządu

Projekt nowelizacji ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych i niektórych innych ustaw przygotowało Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej. Dokument opublikowano w Rządowym Centrum Legislacji w środę. Zgodnie z wyjaśnieniami resortu celem projektu jest uporządkowanie systemu ubezpieczeń społecznych, jego racjonalizacja, wprowadzenie jednolitych rozwiązań w zakresie przyznawania i wypłaty świadczeń, a także usprawnienie funkcjonowania Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w kontekście gospodarki finansowej i rozliczeń z płatnikami składek.

OGLĄDAJ TVN24 W INTERNECIE >>>

Planowane jest między innymi wprowadzenie domyślnej bezgotówkowej formy wypłaty świadczeń długoterminowych, jak m.in. renty i emerytury. W przypadku osób, które uzyskają je po 31 grudnia 2021 r., inna niż bezgotówkowa forma tych świadczeń będzie możliwa tylko w wyjątkowych przypadkach. Dodano, że osoby, które uzyskały świadczenia wcześniej, będą mogły korzystać z dotychczasowej formy ich przekazywania, np. za pośrednictwem Poczty Polskiej.

Jak czytamy w uzasadnieniu do projektu ustawy, bezgotówkowa forma wypłaty świadczeń jest formą bezpieczniejszą, również w kontekście pandemii – z uwagi na zmniejszone ryzyko przenoszenia bakterii i wirusów. "Przelew bankowy dociera do świadczeniobiorcy szybciej niż przekaz pocztowy, jest o wiele bardziej niezawodny, a także praktycznie bezkosztowy do realizacji" - napisano.

Dodano, że rozwiązania, jakimi dysponuje sektor bankowo-finansowy, tj. podstawowy rachunek płatniczy, karty płatnicze z funkcją zbliżeniową, rozwinięta sieć terminali płatniczych, płatności z wykorzystaniem smartfonów dają gwarancję bezpiecznego i szybkiego dostępu do środków finansowych.

Projekt utrzymuje możliwość przekazywanie świadczeń, które zostały przyznane po dniu 31 grudnia 2021 r., za pośrednictwem podmiotów prowadzących działalność w zakresie doręczania świadczeń w wyjątkowych sytuacjach, jednak po uzyskaniu zgody ZUS.

"Powyższe rozwiązanie, które ma charakter wyjątku od wprowadzanej reguły, jest niezbędne, żeby zapewnić wypłatę świadczeń osobom uprawnionym, którzy ze względu na stan zdrowia lub sytuację osobistą, nie mogą korzystać z bezgotówkowej formy wypłaty świadczenia" - głosi uzasadnienie.

Analogiczną zasadę zaproponowano również w przypadku rent socjalnych.

Ministerstwo przytacza dane ZUS, według których 81 proc. nowo przyznanych w 2019 r. świadczeń długoterminowych było wypłacanych na rachunki płatnicze. "Oznacza to, że wśród nowych świadczeniobiorców, którzy byli niedawno czynni zawodowo, posiadanie rachunku jest rozwiązaniem powszechnym i preferowanym" - czytamy w uzasadnieniu.

Projekt przewiduje, że w przypadku świadczeń krótkoterminowych (zasiłki chorobowe, macierzyńskie i opiekuńcze, świadczenia rehabilitacyjne) regulacje pozostaną bez zmian.

Obecnie 87,4 proc. wszystkich wypłat kierowana jest na rachunek płatniczy, z tym że w przypadku zasiłku chorobowego relacja ta wynosi 79,7 proc., przy zasiłku macierzyńskim - 93 proc., zasiłku opiekuńczym - 97,4 proc. proc., zasiłku pogrzebowym - 95,2 proc. a przy świadczeniu rehabilitacyjnym - 85,7 proc. 

Projekt nowelizacji wprowadza zmiany nie tylko w ustawie o systemie ubezpieczeń społecznych, ale też w siedmiu innych aktach prawnych, m.in. w ustawie o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa czy o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych. Dokument skierowano do konsultacji społecznych.