Renta socjalna. Komu przysługuje, ile wynosi i jak ją otrzymać?

Źródło:
empatia.mpips.gov.pl, zus pl, ops.pl
Renta socjalna przysługuje w sytuacji orzeczonego stopnia niepełnosprawności.Shutterstock

W sytuacji orzeczonego stopnia niepełnosprawności przysługuje specjalne świadczenie społeczne, zwane rentą socjalną. Komu przysługuje? Gdzie i jak złożyć wniosek? Ile wynosi renta socjalna w 2022 roku? Wyjaśniamy.

Renta socjalna to świadczenie pieniężne przysługujące osobom, które ze względu na swój stan zdrowia utraciły możliwość kontynuowania pracy zarobkowej. Renta socjalna wypłacana jest przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych.Osoby, które pobierają rentę socjalną i jednocześnie są aktywne zawodowo, od stycznia 2022 roku mogą osiągać przychód do 130 proc. przeciętnego wynagrodzenia za kwartał kalendarzowy, ostatnio ogłoszonego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego (GUS).

Co to jest renta socjalna?

Osoba niezdolna do pracy, jej częściowego wykonywania (zgodnego z posiadanymi kwalifikacjami) lub kontynuowania ze względu na zły stan zdrowia, może starać się o świadczenie pieniężne w specjalnym ośrodku pomocy społecznej – MOPS (Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej). Instytucja ta powinna zasadniczo działać w każdej gminie. Renta socjalna ma na celu polepszyć dobrostan materialny osób, które w wyniku częściowego lub trwałego kalectwa nie mogą realizować się w wielu płaszczyznach, m.in.: biologicznej, psychicznej i społecznej.

Renta socjalna wypłacana jest w całości przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych (ZUS). MOPS to z kolei organ pośredniczący w udzielaniu wskazówek do pobierania tej formy pomocy. Podobną funkcję sprawuje GOPS – Gminy Ośrodek Pomocy Społecznej.

Stopień niepełnosprawności a renta socjalna

Wedle przepisów o orzekaniu stopnia niepełnosprawności, tj. rozporządzenia Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 15 lipca 2003 r. w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności, istnieją jego trzy warianty, tj. lekki, umiarkowany lub znaczny.

Ustawa z dnia 27 czerwca 2003 roku o rencie socjalnej w art. 4. jasno określa, iż prawo do świadczenia „przysługuje osobie pełnoletniej całkowicie niezdolnej do pracy, z powodu naruszenia sprawności organizmu, które powstało:

– przed ukończeniem 18. roku życia, – w trakcie nauki w szkole lub w szkole wyższej, przed ukończeniem 25. roku życia, – w trakcie studiów doktoranckich lub aspirantury naukowej.

Ponadto, art. 4. ust. 2. tej ustawy określa, że świadczenie socjalne może zostać przyznane:

– na stałe w przypadku, gdy całkowita niezdolność do pracy jest trwała; – okresowo w momencie, gdy niezdolność do pracy jest tymczasowa. Renta socjalna okresowa przysługuje przez okres wskazany w decyzji ZUS.

Orzeczenie o niepełnosprawności (dzieci do 16. roku życia, bez orzekania jego stopnia) nie jest tożsame z orzeczeniem o stopniu niepełnosprawności (osoby powyżej 16. roku życia z ustaleniem stopnia niepełnosprawności) i nie należy tych pojęć mylić. Wysokość wypłacanego świadczenia zależy od:

– zarobków wnioskodawcy w konkretnych latach, – kwoty bazowej dla danego roku, – długości stażu pracy.

Informacja o najniższej gwarantowanej kwocie świadczenia powinna znajdować się na stronie placówki ZUS. Środki pieniężne podlegają waloryzacji i zmianie wartości, dlatego wysokość renty socjalnej ulega okresowej aktualizacji.

Co należy zrobić, krok po kroku, aby otrzymać rentę socjalną?

Aby uzyskać rentę socjalną należy przede wszystkim posiadać:

– orzeczenie od lekarza ZUS o stopniu niepełnosprawności, – odpowiedni do wieku staż ubezpieczenia, – niezdolność do pracy, która powstała w okresie składkowym (okres zatrudnienia) lub nieskładkowym (np. okres uczęszczania do szkoły wyższej, zaliczany w momencie jej ukończenia) wskazanym w ustawie o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, albo w ciągu 18 miesięcy od ustania tych okresów.

Nie można przyznać prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy osobie, która pobiera już emeryturę albo spełnia warunki do jej uzyskania. Procedura składania wniosku nie należy do skomplikowanych. 

Gdy niezdolność do pracy powstała w momencie zatrudnienia, to zazwyczaj taki dokument składa pracodawca (za zgodą osoby, której on dotyczy), nie później niż na 30 dni przed ustaniem prawa do zasiłku chorobowego pracownika. Wniosek o rentę można złożyć również samemu. Wtedy należy udać się do państwowej jednostki organizacyjnej ZUS oraz złożyć odpowiednie druki znajdujące się na stronie internetowej placówki lub w samej instytucji. W tym celu odpowiednimi dokumentami będą:

– zaświadczenie o stanie zdrowia - DRUK OL-9, – informacja o okresach składkowych i nieskładkowych - DRUK ERP-6, – zaświadczenie o stażu pracy i wysokości zarobków - DRUK ERP-7, – inne dokumenty w momencie uznania ich za bardzo ważne.

Należy pamiętać, aby stawiać się na wezwania ZUS-u (istnieje możliwość starania się o zwrot kosztów poniesionych z tego tytułu). 

Ustalenie uprawnień do świadczenia

Na rozpatrywanie wniosków o rentę socjalną duży wpływ ma badanie przez lekarza orzecznika ZUS.  W przypadku gdy ubiegający się o świadczenie nie zgadza się z jego decyzją, może złożyć sprzeciw do komisji lekarskiej w ciągu 14 dni od doręczenia dokumentu. Jeśli z różnych przyczyn wniosek ten nie zostanie wysłany, to kolejnym działaniem będzie prośba o przywrócenie terminu. Należy w niej wykazać, że wniesienie sprzeciwu po czasie nastąpiło z przyczyn niezależnych od osoby zainteresowanej.

Od otrzymanej decyzji przysługuje także odwołanie. Składane jest do Sądu Okręgowego (Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych) za pośrednictwem ZUS w terminie jednego miesiąca od dnia doręczenia dokumentu. 

Renta socjalna w 2022 – nowe przepisy

W styczniu 2022 roku weszły w życie nowe zasady dla osób, które pobierają rentę socjalną i jednocześnie są aktywne zawodowo. Zmianie uległa kwota przychodu, która wpływa na prawo i wysokość renty socjalnej. Wartość ta została zwiększona do 130 proc. przeciętnego wynagrodzenia (do końca 2019 roku było to 70 proc. wynagrodzenia). Według obecnie obowiązujących zasad, jeśli osiągany przychód będzie:

● wynosił mniej niż 70 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia za kwartał kalendarzowy, to renta socjalna będzie wypłacana w pełnej wysokości;

● wyższy niż 70 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia za kwartał kalendarzowy, ale nie przekroczy 130 proc. tego wynagrodzenia, to renta socjalna zostanie pomniejszona o kwotę przekroczenia, ale nie wyższą niż kwota maksymalnego zmniejszenia (obowiązującą dla renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy),

● wyższy niż 130 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia za kwartał kalendarzowy, to renta socjalna zostanie zawieszona.

Wysokość przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia jest ogłaszana co kwartał przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego.

Autorka/Autor:red.

Źródło: empatia.mpips.gov.pl, zus pl, ops.pl

Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock

Pozostałe wiadomości

Podczas spotkania z rolnikami prezydent Karol Nawrocki podpisał swój projekt ustawy o ochronie polskiej wsi. W projektowanych przepisach chodzi między innymi o wydłużenie moratorium na sprzedaż ziemi rolnej należącej do państwa. Wicepremier Władysław Kosiniak-Kamysz stwierdził, że "prezydent Nawrocki po raz kolejny został wprowadzony w błąd", bo to "za rządów PiS radykalnie wzrosła sprzedaż ziemi rolnej i leśnej obcokrajowcom".

"Prezydent Nawrocki po raz kolejny został wprowadzony w błąd"

"Prezydent Nawrocki po raz kolejny został wprowadzony w błąd"

Źródło:
PAP

- Moja żona podpisała pięć umów na dofinansowanie z Krajowego Planu Odbudowy. Łącznie opiewają na kwotę niecałych 880 tysięcy złotych, a dofinansowanie KPO do tej inwestycji to jest 474 tysiące złotych - wyjaśnił w rozmowie z TVN24 Artur Łącki, poseł Koalicji Obywatelskiej.

Jeden z najbogatszych posłów o środkach z KPO na biznes żony

Jeden z najbogatszych posłów o środkach z KPO na biznes żony

Źródło:
tvn24.pl

W ciągu kilku tygodni poznamy tajwańskie firmy, które zainwestują w tak zwanym trójkącie półprzewodnikowym - Łódź, Katowice, Wrocław - przekazał wiceminister rozwoju i technologii Michał Jaros. W planie są wizyty inwestorów z Tajwanu w tych miastach.

Łódź, Katowice, Wrocław. "Tajwańczycy powiedzieli do mnie wprost"

Łódź, Katowice, Wrocław. "Tajwańczycy powiedzieli do mnie wprost"

Źródło:
PAP

Doszło do niewielkiego wycieku ropy naftowej z rurociągu niedaleko Płocka - poinformował PERN. Jak dodała spółka w komunikacie, zdarzenie nie ma wpływu na dostawy do klientów.

Wyciek ropy z rurociągu PERN. Nie podano przyczyny

Wyciek ropy z rurociągu PERN. Nie podano przyczyny

Źródło:
PAP

Wakacje zaplanowane, walizki spakowane, bilety kupione. W ostatniej chwili przed urlopem dowiadujesz się jednak, że nie wyjedziesz - przez organizatora, linię lotniczą, obowiązki służbowe czy nieprzewidziane okoliczności po twojej stronie. Tak czy siak w grę wchodzą poważne koszty. Kto za to zapłaci?

Urlopowy plan runął. Nie zawsze ty za to zapłacisz

Urlopowy plan runął. Nie zawsze ty za to zapłacisz

Źródło:
TVN24+

Tokio to najlepsze miejsce na pracę połączoną z wakacjami. Oprócz stolicy Japonii w czołówce najlepszych miast na tak zwane workation są jeszcze między innymi brazylijskie Rio de Janeiro czy stolica Węgier Budapeszt.

Workation. Oto najlepsze miejsca

Workation. Oto najlepsze miejsca

Źródło:
PAP

Model sztucznej inteligencji OpenAI o3 pokonał w turnieju szachowym Groka 4 - stworzonego przez firmę xAI Elona Muska - podał portal stacji BBC. Nie była to jednak seria potyczek pomiędzy komputerami specjalnie zaprojektowanymi do gry w szachy - walczyły ze sobą modele codziennego użytku.

Turniej szachowy sztucznych inteligencji (AI). Zaskoczenie w finale

Turniej szachowy sztucznych inteligencji (AI). Zaskoczenie w finale

Źródło:
PAP

Konieczność przyjęcia butelki po piwie teoretycznie byłaby możliwa przy powierzchni apteki powyżej 200 metrów kwadratowych - wyjaśnił doktor Wojciech Rożdżeński z Uniwersytetu Warszawskiego. Specjalista prawa medycznego i farmaceutycznego odniósł się do kwestii objęcia aptek systemem kaucyjnym.

Puste butelki po piwie w aptekach? Ekspert wyjaśnia

Puste butelki po piwie w aptekach? Ekspert wyjaśnia

Źródło:
PAP

Ministerstwo Klimatu i Środowiska przypomina, że od października 2025 roku w Polsce zaczną pojawiać się napoje w opakowaniach ze znakiem kaucji. To oznacza, że ruszy system kaucyjny. Warto wiedzieć, że takich opakowań nie będziemy musieli zawsze zwracać w tych miejscach, gdzie dokonaliśmy zakupu. To dlatego, że sieć punktów zwrotu ma być szeroka.

Nadchodzi rewolucja w sklepach. Ważny komunikat ministerstwa

Nadchodzi rewolucja w sklepach. Ważny komunikat ministerstwa

Źródło:
MKiŚ

Prezydent Karol Nawrocki w piątek w Kolbuszowej podpisał inicjatywę ustawodawczą dotyczącą projektu ustawy w sprawie zerowego PIT dla rodzin, które mają dwoje lub więcej dzieci. Propozycja ta stanowiła element "Planu 21", przedstawionego przez Nawrockiego w trakcie kampanii wyborczej.

Kolejny projekt prezydenta. Zerowy PIT dla rodzin

Kolejny projekt prezydenta. Zerowy PIT dla rodzin

Źródło:
PAP

- Lokalizacja i nazwa spółki pozostają bez zmian, ale różnice dotyczą terminów i szczegółów technicznych - mówił na antenie TVN24 Artur Molęda, odnosząc się do propozycji Karola Nawrockiego w sprawie Centralnego Portu Komunikacyjnego. 

Dwie wizje CPK. Co chce zmienić prezydent?

Dwie wizje CPK. Co chce zmienić prezydent?

Źródło:
TVN24, PAP

Prezydent USA Donald Trump wezwał do natychmiastowej dymisji nowego prezesa Intela, Lip-Bu Tana, oskarżając go o konflikt interesów wynikający z powiązań z chińskimi firmami - podała Agencja Reutera. Wyraził też wątpliwości co do planów naprawy sytuacji amerykańskiego giganta technologicznego.

Trump żąda odejścia nowego prezesa Intela

Trump żąda odejścia nowego prezesa Intela

Źródło:
Reuters

Minister cyfryzacji Krzysztof Gawkowski i prezydent Częstochowy Krzysztof Matyjaszczyk podpisali w piątek list intencyjny w sprawie wdrożenia pierwszego pilotażu polskiego modelu językowego sztucznej inteligencji PLLuM w samorządzie.

W samorządzie zagości sztuczna inteligencja. Pierwsze takie porozumienie

W samorządzie zagości sztuczna inteligencja. Pierwsze takie porozumienie

Źródło:
PAP

Minister finansów i gospodarki Andrzej Domański zapowiedział, że w przyszłym tygodniu na budownictwo społeczno-komunalne trafi niemal miliard złotych. Podkreślił, że rząd nie planuje dopłat do kredytów mieszkaniowych.

Nie będzie następcy Kredytu 2.0. Minister Finansów nie daje szans

Nie będzie następcy Kredytu 2.0. Minister Finansów nie daje szans

Źródło:
PAP

Po latach rekordów we włoskiej turystyce i rosnącej liczbie klientów w tym roku notuje się nowe zjawisko: pustoszejące płatne plaże. W czerwcu i lipcu liczba osób na płatnych plażach była niższa o 30 procent niż przed rokiem. Spada też liczba rezerwacji w hotelach.

Nowe zjawisko we Włoszech. Coraz mniej turystów wybiera te plaże

Nowe zjawisko we Włoszech. Coraz mniej turystów wybiera te plaże

Źródło:
PAP

Warren Buffett, by mi zazdrościł, jakby wiedział o co chodzi. Jak był młody, pisał w swoich pamiętnikach, że chciał, aby jakiś podatek był ochrzczony jego nazwiskiem - stwierdził były prezes Narodowego Banku Polskiego Marek Belka na antenie TVN24. Skrytykował także obniżanie podatków, które nazwał sabotażem i poparł pomysł konta inwestycyjnego zwalniającego z podatku od zysków.

Belka: Warren Buffett zazdrościłby mi tego podatku

Belka: Warren Buffett zazdrościłby mi tego podatku

Źródło:
TVN24

Budujemy farmę wiatrową z największych i najnowocześniejszych turbin wiatrowych, jakie są dostępne w Europie. Mówimy o przedsięwzięciu, które przekracza wyobraźnię, zabezpieczając prąd dla półtora miliona gospodarstw domowych - powiedział w piątek Donald Tusk podczas konferencji prasowej. Szef rządu zapowiedział, że zwoła szczyt Rady Państw Morza Bałtyckiego w sprawie m.in. bezpieczeństwa inwestycji na Bałtyku.

Tusk: mówimy o przedsięwzięciu, które przekracza wyobraźnię

Tusk: mówimy o przedsięwzięciu, które przekracza wyobraźnię

Źródło:
TVN24

Przeciętne wynagrodzenie w II kw. wzrosło o 8,8 proc. rdr i wyniosło 8.748,63 zł. W czerwcu przeciętne wynagrodzenie według GUS wynosiło 8881,84 zł.

Wynagrodzenia mocno w górę. Tyle zarabiają Polacy

Wynagrodzenia mocno w górę. Tyle zarabiają Polacy

Źródło:
PAP

Z ulic polskich miast zniknie 28 tysięcy pojemników na używaną odzież z logo PCK. Decyzja jest spowodowana zerwaniem umowy przez firmę Wtórpol, zajmująca się segregacją odzieży, z którą PCK z przerwami współpracował od 1997 roku. - To trudna decyzja, ale nie dało się inaczej - mówi Mateusz Bolechowski z biura prasowego firmy.

"Pojemniki na odzież używaną jak śmietniki". Fast fashion zapycha system

"Pojemniki na odzież używaną jak śmietniki". Fast fashion zapycha system

Źródło:
TVN24+

Trzeba nie kombinować, tylko zdecydowanie to powiedzieć, że to jest próba sabotażu i wywrócenia nie tylko sceny politycznej, ale polskiej gospodarki - powiedział w "Jeden na jeden" profesor Marek Belka, były premier oraz były szef Narodowego Banku Polskiego, odnosząc się do zapowiedzi Karola Nawrockiego. Jak wyliczyła piątkowa "Rzeczpospolita" mają one kosztować nawet 125 mld zł.

"To jest próba sabotażu i wywrócenia nie tylko sceny politycznej, ale polskiej gospodarki"

"To jest próba sabotażu i wywrócenia nie tylko sceny politycznej, ale polskiej gospodarki"

Źródło:
TVN24, PAP

Wolałbym panie prezydencie, jeśli pan tam gdzieś mnie widzi, żeby w takich oczywistych sprawach pan pomagał, a nie przeszkadzał - powiedział w czwartek premier Donald Tusk zwracając się do Karola Nawrockiego. Chodzi o tak zwaną ustawę wiatrakową, która zamraża również ceny prądu. Nowelizacja czeka na podpis prezydenta.

Premier Tusk: złapałem się za głowę

Premier Tusk: złapałem się za głowę

Źródło:
PAP, tvn24.pl